11. Hukuk Dairesi 2015/566 E. , 2015/8779 K.
MAHKEMESİ : DARENDE ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 17/06/2014
NUMARASI : 2010/14-2014/105
Taraflar arasında görülen davada Darende Asliye Hukuk Mahkemesi’nce bozmaya uyularak verilen 17/06/2014 tarih ve 2010/14-2014/105 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi asıl davada davacı vekili, asıl ve birleşen davada davalı vekili, birleşen davada davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Asıl ve birleşen davada davacı vekili, müvekkilinin dava dışı Y. Tekstil A.Ş’nin % 10'luk hissesine sahip olduğunu, 20.12.2000 tarihli Olağanüstü Genel Kurulu ile anılan şirketin 25 Milyar TL sermayesinin 1 Trilyon TL’ye çıkarılmasına yine dava dışı M. Tekstil A.Ş. ile birleştirilmesine yönelik yönetim kurulu kararının oy birliğiyle kabulüne karar verildiğini, müvekkilinin hissesinin usulsüz bir şekilde dava dışı R. Y.'ya devredildiğini, usulsüz yapılan 20.12.2000 tarihli olağanüstü ve 06.02.2001 tarihli olağan genel kurul toplantıları ve bu toplantılarda alınan kararların yoklukla malul olduğunun tespiti ve iptaline dair davalar açtıklarını, dava dışı Y. A.Ş’nin mal varlığını oluşturan ve Malatya’da bulunan tekstil fabrikası ve müştemilatının davalı E. Konfeksiyon A.Ş.'ne, bu şirketin de birleşen davanın davalısı M. Tekstil Ltd. Şti’ne satmış olduğunu, satışın Y. A.Ş’nin tek başına satış yetkilisi olmayan yönetim kurulu başkanı E. G.’un vekili tarafından gerçekleştirildiğini, müvekkilinin gelir kaybına uğradığını, davalıların kötüniyetli olduklarını ileri sürerek, yasa ve usule aykırı satış işlemlerinin ve tapu kaydının iptaline, tapunun tekrar Y. A.Ş. adına tesciline, makine, teçhizat ve demirbaşların Y. A.Ş’ye iadesine karar verilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Asıl ve birleşen davada davalı E. Konfeksiyon Tekstil San. Tic. A.Ş. vekili, talebin zamanaşımına uğradığını, dava konusu .. ada 1, 2, 3 nolu parsellerin üçüncü kişiye satıldığını, satın alınan diğer taşınmazların kendi uhdelerinde bulunduğunu, ayrıca menkullerden de sadece bir kısmının dava dışı Y. A.Ş'den devralındığını, davacının dava konusu satış işlemlerinden 2001 yılından beri haberdar olmasına rağmen dava açmadığını, aradan uzun zaman geçtikten sonra dava açmasının hakkının kötüye kullanımı olacağını, Kadıköy 3. Asliye Ticaret Mahkemesi'nde derdest olan davanın celbi ile bağlantı bulunduğu takdirde bu davaların birleştirilmesi gerektiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
Davalı M. Tekstil San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili, davanın aynı mahkemede görülen 2005/98 esas sayılı dosyası nedeniyle derdestlikten reddi gerektiğini, ıslah yoluyla taraf değişikliği yapılamayacağından dahili davalı olarak davaya dahil edilemeyeceklerini, zamanaşımı süresinin dolduğunu ayrıca, dava konusu 759 ada 1-2-3 ve 35 nolu parsellerde kain arsa ve binaların ve bunlar içerisine bulunan makine ile teçhizatların Erteks A.Ş tarafından kendilerine devredildiğini, iyiniyetli üçüncü kişi olmaları nedeniyle açılan davanın konusuz kaldığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda, alınan bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamına göre, dava konusu satış işlemlerinin TTK madde 443/2 maddesi uyarınca genel kurulun vereceği özel bir yetki ile yapılabileceği, ayrıca işletmenin devri niteliğinde olan şirket malvarlığını satmaya yetki veren şirket genel kurulunun TTK'nın 388/3-4 fıkralarındaki toplantı ve yeter sayısı ile oluşturulması gerektiği, bu nitelikte Genel Kurul kararına rastlanılmadığını, TTK 443/2. maddesi uyarınca taşınmazların devrine ilişkin işlemlerin usulüne uygun olmadığından geçersiz olduğu, bu nedenle E. A.Ş adına kayıtlı olan taşınmazların tapularının iptali ile bu taşınmazlar içerisinde bulunan makine, teçhizat ve demirbaşın iadesine karar verilmesi gerektiği, ancak M.Ltd. Şti. aleyhine açılan davalar yönünden ise, adı geçen şirket adına kayıtlı olan dava konusu .. ada .. ve .. ada .. nolu parsellere ilişkin davanın, M.Ltd. Şti'nin dava konusu bu taşınmazları alan iyiniyetli 3.kişi olması (taşınmazlara ilişkin satış işleminin geçersiz olduğunu bilebilecek durumda olmaması) ve davacının davalının kötüniyetli olduğunu ispat edememesi nedeniyle, birleşen dosyada ise dava konusu taşınmazların hepsinin M. Ltd. Şti'ye ait olması karşısında her iki davalıya da açılan davanın reddine karar vermek gerektiği dava konusu .. ada .. nolu parsel M.Ltd. Şti'ye ait olmasına rağmen asıl davanın hükmünün kabule ilişkin kısmında sehven gösterildiği, kısa hükümle gerekçeli kararın çelişmemesi için söz konusu maddi hata düzeltilmeksizin karar verildiği belirtilerek karar verilmiştir.
Kararı, asıl davada davacı ve davalı vekili, birleşen davada davalı vekili temyiz etmiştir.
1) Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, taraf vekillerinin aşağıdaki bentler dışında kalan bütün temyiz itirazları yerinde değildir.
2) Dava, genel kurul kararı olmaksızın şirketin aktiflerinin toptan satışı nedeniyle tapu iptali ve tescil istemine ilişkin olup; asıl davada, dava konusu edilen diğer taşınmazlarla birlikte .. no'lu parselin de tapu kaydının iptali talep olunmuş ve mahkemece belirtilen taşınmazın tapu kaydının iptaline karar verilmiş ise de, belirtilen taşınmazın E. Konfeksiyon Tekstil San. Tic. A.Ş. tarafından M. Tekstil San. ve Tic. Ltd. Şti'ne satıldığı, mahkemece bu durum tespit edilerek, dava konusu .. ada .. nolu parselin mülkiyeti M. Tekstil San. ve Tic. Ltd. Şti'ne ait olmasına rağmen asıl dava hükmünün kabule ilişkin kısmında tapu kaydı iptal edilen taşınmazlar arasında sehven gösterildiği belirtilmekle, M.Tekstil San. ve Tic. Ltd. Şti'nin dava konusu taşınmazlara ilişkin satış işleminin geçersiz olduğunu bilebilecek durumda olmaması, iyiniyetli 3.kişi olması ve dosya kapsamında kötüniyetli olduğunu ispat eder delil bulunmadığı dikkate alındığında, ..ada. no'lu parsel yönünden tapu kaydının iptaline karar verilmesi doğru olmadığı gibi, ada ve parsel numarası belirtilen taşınmaz birleşen davada da dava konusu olup, bu parsel yönünden asıl davada davanın kabulüne, birleşen davada davanın reddine karar verilmesi çelişkilidir. Bu nedenle kararın dava konusu .. ada .. no'lu parsel yönünden, birleşen davanın davalısı M. Tekstil San. ve Tic. Ltd. Şti. yararına bozulması gerekmiştir.
3) Ayrıca, .. ada .. parsel no'lu taşınmazlar yönünden, asıl davada E. Konfeksiyon Tekstil San. Tic. A.Ş'ye husumet yöneltilmiş olup, bu taşınmazların M. Tekstil San. ve Tic. Ltd. Şti'ne devredildiğinin tespiti üzerine, ada parsel numarası belirtilen bu taşınmazlar yönünden birleşen davada sadece M.Tekstil San. ve Tic. Ltd. Şti. aleyhine dava açılması gerekirken, bu taşınmazlar yönünden E. Konfeksiyon Tekstil San. Tic. A.Ş'ye
karşı da dava açılması doğru olmadığından birleşen davada, davalı E. Konfeksiyon Tekstil San. Tic. A.Ş. yönünden davanın husumetten reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamış kararın bu nedenle asıl ve birleşen davanın davalısı E. Konfeksiyon Tekstil San. Tic. A.Ş. yararına bozulması gerekmiştir.
4) Öte yandan, asıl davada M. Tekstil San. ve Tic. Ltd. Şti'ne husumet yöneltilmemiş olmasına rağmen, taraf olmayan M.Tekstil San. ve Tic. Ltd. Şti. yararına vekalet ücretine hükmedilmesi doğru olmadığı gibi, (3) no'lu bentte açıklandığı üzere, birleşen davada E. Konfeksiyon Tekstil San. Tic. A.Ş. bakımından husumet yönünden red kararı verilmesi gerektiğinden, AAÜT'nin 7/2. maddesi gereğince ünvanı belirtilen şirket için maktu vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken nisbi vekalet ücretine hükmedilmesi de doğru olmamış bu nedenlerle kararın davacı yararına bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentlerde açıklanan nedenlerle taraf vekillerinin 2, 3 ve 4 nolu bentler dışında kalan bütün temyiz itirazlarının reddine (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle, birleşen davada davalı M. Tekstil San. ve Tic. Ltd. Şti. vekilinin, temyiz itirazlarının kabulü ile kararın birleşen davada davalı M.Tekstil San. ve Tic. Ltd. Şti. yararına, (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle, asıl ve birleşen davada davalı E. Konfeksiyon Tekstil San. Tic. A.Ş. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın asıl ve birleşen davada davalı E. Konfeksiyon Tekstil San. Tic. A.Ş. yararına, (4) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davacı yararına BOZULMASINA, ödedikleri temyiz peşin harcın istekleri halinde temyiz edenlere iadesine, 01/07/2015 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.
KARŞI OY
1- Dava, anonim şirket aktiflerinin, şirket genel kurul kararı olmaksızın yönetim kurulu kararıyla satılması nedeniyle tapu iptal ve tescil istemlerine ilişkindir.
2- Davacı vekili, müvekkili S. Holding A.Ş.’nin dava dışı Y. A.Ş.’nin hissedarı olduğunu, şirket genel kurul kararı olmaksızın yönetim kurulunun kararıyla, şirkete ait fabrika işletmesi makine ve teçhizatları ile şirket gayrimenkullerinin toptan bir şekilde davalı E. A.Ş.’ye satıldığını, bir kısım gayrimenkullerin de E. A.Ş. tarafından diğer davalı M. A.Ş.’ye satıldığını, satışların yolsuz ve kötü niyetli olduğunu ileri sürerek tapu kayıtlarının iptali ile yeniden Y. A.Ş. adına tesciline, fabrika teçhizatının da Y.’e iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
3- Somut olayda, dava dışı Y. A.Ş.’nin şirket genel kurulu kararı olmaksızın, yönetim kurulu tarafından alınan 26.06.2000 tarihli karar doğrultusunda şirkete ait fabrika makine ve teçhizatları ile gayrimenkullerinin davalı E. A.Ş.’ye toptan satıldığı, oysa 6762 sayılı TTK’nın 443/2.maddesinde yer alan “(Değişik fıkra: 16.06.1989 - 3585 S.K./6. md.) Aktiflerin toptan satılabilmesi için umumi heyetin kararı gereklidir. Bu karar hakkında 388 inci maddenin üçüncü ve dördüncü fıkraları uygulanır” hükmü uyarınca söz konusu yetkinin şirket genel kuruluna ait olup, genel kurul karar vermeden yönetim kurulu satış kararı veremeyeceği gibi satış işlemi de yapamayacaktır.
4- Türk Medeni Kanunu’nun 1023.maddesi uyarınca sicile güvenle bir gayrimenkulün mülkiyetini devralan kişinin kazanımı korunur ise de, Kanunun 1024.maddesindeki “Bağlayıcı olmayan bir hukuki işleme dayanan veya hukuki sebepten yoksun bulunan tescil yolsuzdur” hükmü uyarınca, genel kurul kararı olmaksızın şirket yöneticisi tarafından satılan gayrimenkul ve fabrika makine teçhizatının satışı yetkisiz kişinin satışı niteliğinde olduğundan, elde edilen tescil yolsuz tescil olup, Kanunun 1024/1 maddesi uyarınca yolsuz tescili bilen veya bilmesi gereken kişilerin bu tescile dayanarak bir hak elde etmeleri mümkün değildir.
5- Somut olayda mahkemece, asıl davada E.A.Ş. aleyhine açılan davanın kabulüne, Y. A.Ş. tarafından E.A.Ş.’ye yapılan satışların iptali ile yolsuz tescil sebebiyle halen bu şirket adına kayıtlı olan taşınmazlar yönünden tapu kayıtlarının iptaline ve dava dışı Y. A.Ş. adına tesciline karar verilmiş ise de, Erteks tarafından müteakiben 10.06.2004 tarihinde davalı M. A.Ş. şirketine yapılan satışı yapılan .. Ada ..parsel sayılı taşınmazlar yönünden, müddeabih davadan önce başkasına devredildiğine göre, mahkemece aynen tazmin imkanı bulunmayan taşınmazlar yönünden, nakten tazmin veya her hangi başka bir karar verilmemiş olması kararda çelişki yaratacağı gibi hükmün uygulanmasında da tereddüt yaratacaktır. Mahkemenin bu tutumu HMK 297.maddesine açık aykırılık teşkil etmektedir.
6- Mahkemece M. A.Ş. şirketine satışı yapılan ..Ada 1, 2 ve 3 parsel sayılı taşınmazlar yönünden davanın bu şirket aleyhine açılan davanın reddine karar verilmesi de doğru olmamıştır. Kendisi de bir anonim şirket olan M. A.Ş’nin TTK 20 ve 320 ile BK 528.maddeleri uyarınca, satın almayı düşündüğü gayrimenkullerin bir fabrika işletmesi olduğu ve başka şirket tarafından E.e satıldığını da dikkate alarak, Y. tarafından E.’e yapılan satış hususunda genel kurul kararı olup olmadığını, E. adına gerçekleşen sicilin yolsuz olup olmadığını, satan şirketin yetkili organınca verilmiş bir yetkinin bulunup bulunmadığını araştırma hususunda objektif özen yükümlülüğü bulunmaktadır. TMK 3.maddesi
uyarınca kendisinden beklenen özeni göstermeyen kimse iyi niyet iddiasında bulunamayacaktır. Satılan gayrimenkullerin, davalı M.A.Ş.’nin tescil adresinin de bulunduğu, küçük bir coğrafi bölge olan D.gibi nispeten küçük bir coğrafi beldede olması ve üstelik satılan gayrimenkulün içerisindeki makine ve teçhizatı da dahil fabrika işletmesine ait olması nedeniyle, önceki maliki ve satış şeklini bilmediği iddiasının mümkün olmamasına rağmen, Mutçalı A.Ş. aleyhine açılan tapu iptal ve tescil davasının reddine karar verilmesini doğru bulmadığımdan, yerel mahkeme kararının bu kısım yönünden onayan Dairemiz çoğunluk görüşüne katılmıyorum.