T.C.
İZMİR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
11. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2019/1760
KARAR NO : 2022/1047
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İZMİR 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 11.04.2019
NUMARASI : 2015/646 E. 2019/333 K.
DAVANIN KONUSU : Maddi ve Manevi Tazminat
DAVA TARİHİ :08.06.2015
KARAR TARİHİ : 01.07.2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 28.07.2022
İzmir 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin 11.04.2019 tarih 2015/646 E. 2019/333 K. sayılı kararın Dairemizce incelenmesi davalı ... Şti. vekili, davalı ... Sigorta A.Ş. Vekili ve davalı ... Sigorta A.Ş. vekili tarafından istenmiş ve istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, üye ... tarafından düzenlenen rapor dinlenip ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA : Davacı vekili, 15.01.2015 tarihinde davalı şirketin işleteni, davalı ... Sigorta A.Ş'nin zorunlu mali sorumluluk sigortacısı, davalı ... Sigorta A.Ş.'nin kasko sigortacısı olduğu aracın müvekkilinin yolcu olarak bulunduğu araca çarpması nedeniyle müvekkilinin ağır şekilde yaralandığını, davalı kasko sigortacısının poliçede manevi tazminat teminatı verdiğini ileri sürerek, belirsiz alacak davasına esas olmak üzere 1.000,00 TL maddi tazminatın davalı işleten yönünden olay tarihinden, davalı ... Sigorta A.Ş. yönünden dava tarihinden itibaren avans faiziyle ortaklaşa ve zincirleme sorumluluk kurallarına göre, 20.000,00 TL manevi tazminatın davalı işleten yönünden olay tarihinden, davalı ... Sigorta A.Ş. yönünden dava tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiş, değer artırım dilekçesiyle 400,00 TL olan geçici iş göremezlik tazminatı talebini 6.692,58 TL'ye, 400,00 TL olan kalıcı iş göremezlik tazminatı talebini 61.537,22 TL'ye, 200,00 TL olan tedavi gideri talebini 1.779,40 TL'ye olmak üzere maddi tazminat talebini toplam 70.009,20 TL'ye yükseltmiştir.
CEVAP : Davalı ... Şti. vekili, kaza tespit tutanağını kabul etmediklerini savunarak davanın reddini istemiştir.
Davalı ... Sigorta A.Ş. vekili, müvekkilinin ihtiyari mali sorumluluk sigortacısı olduğunu, kusur ve zararın ispatlanması gerektiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
Davalı ... Sigorta A.Ş. vekili, maluliyet raporu ve kusur raporunun ATK'dan alınması gerektiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : Mahkemece iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, davalıya ait araç sürücüsü ...'nin % 75, davacının yolcu olarak bulunduğu minibüs sürücüsü ...'ın % 25 oranında kusurlu olduğu, yolcu olan davacının kazaya etki edecek kusuru bulunmadığı, davacının % 6 oranında meslekte kazanma gücünü yitirdiği, iyileşme süresinin 6 aya kadar uzadığı gerekçesiyle davanın kabulü ile 6.692,00 TL geçici işgöremezlik, 1.779,40 TL tedavi gideri, 61.537,22 TL kalıcı iş göremezlik tazminatı olmak üzere toplam 70.009,2 TL maddi tazminatın davalı işletenden kaza tarihinden, davalı ... Sigorta A.Ş. yönünden 08.06.2015 tarihinden itibaren işletilecek avans faiziyle tahsiline, manevi tazminat isteminin kabulü ile 20.000,00 TL manevi tazminatın davalı işleten yönünden dava tarihinden itibaren, davalı ... Sigorta A.Ş yönünden sigorta limiti aşılmamak üzere işletilecek avans faiziyle tahsiline karar verilmiştir.
Karara karşı davalı .... Şti. vekili, davalı ... Sigorta A.Ş. vekili ve davalı ... Sigorta A.Ş. vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur.
İSTİNAF NEDENLERİ : Davalı ... Şti. vekili, hükmedilen manevi tazminata ilişkin olarak karşı tarafa % 25 oranında kusur atfedildiği halde fazla manevi tazminata karar verildiğini, maddi tazminata ilişkin olarak da davacı tarafta oluşan işgücü kaybının yanlış ve fahiş hesaplandığını, tazminat başlangıç tarihinin dava tarihi olması gerekirken haksız fiil tarihinden itibaren müvekkilinin sorumlu tutulmasının haksız olduğunu istinaf nedenleri olarak ileri sürmekle kararın kaldırılmasını istemiştir.
Davalı ... Sigorta A.Ş. vekili, sigortalı araç sürücüsünün % 75 kusurlu olduğu bilirkişi raporuyla belirlendiğin, müvekkili aleyhine % 100 kusur oranı üzerinden hesaplanan tazminata hükmedilemeyeceğini, sigorta şirketinin her ne durumda olursa olsun müteselsil sorumlu kabul edilmesinin mümkün olmadığını, KTK 88/2 fıkrasında açıklandığı üzere birden fazla sigorta şirketinin sorumluluğunun olduğu durumlarda, sigorta şirketinin iç ilişkilerinde esas alınacak durumlar dikkate alınarak karar verilmesi gerektiğini özel bir durum varsa iç ilişki kuralları dışına çıkılabileceğini ve kusur durumuna bakılmaksızın tüm zararın tek bir sigorta şirketi tarafından karşılanmasına karar verilebileceğini, mevcut uyuşmazlıkta özel bir dumu olduğundan bahsedilemeyeceğini, müteselsilen hüküm kurulabilmesi için davada müteselsil borçluların dava arkadaşlığının söz konusu olması gerektiğini istinaf nedenleri olarak ileri sürmekle kararın kaldırılmasını istemiştir.
Davalı ... Sigorta Şirketi vekili, gerek vekalet ücreti gerek yargılama gideri yönünden maddi ve manevi tazminat ayrımı yapılmaksızın müvekili şirketin müteselsilen sorumlu tutulmasının doğru olmadığını istinaf nedenleri olarak ileri sürmekle kararın kaldırılmasını istemiştir.
GEREKÇE : Dava, gecici, kalıcı iş göremezlik tazminatı ile tedavi giderinin kazaya sebebiyet veren aracın zorunlu mali sorumluluk sigortacısı ve işleteninden, manevi tazminatın işleten ve ihtiyari mali sorumluluk sigortacısından tahsili istemine ilişkin olup ilk derece mahkemesince yukarıda yazılı gerekçeyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Dairemizce HMK'nın 355. maddesi uyarınca istinaf nedenleriyle ve resen kamu düzenine ilişkin sebeplerle sınırlı olarak istinaf incelemesi yapılmıştır.
Davacı vekili, davalı ... Şti.'nin işleteni, davalı ... Sigorta A.Ş'nin zorunlu mali sorumluluk sigortacısı olduğu aracın müvekkilinin yolcu olarak bulunduğu araca çarpması nedeniyle müvekkilinin yaralandığını ileri sürerek, müteselsil sorumluluk ilkesine dayalı olarak davalı işleten ve davalı ZMMS'den geçici, kalıcı iş göremezlik tazminatı ve tedavi gideri, davalı işleten ve ihtiyari mali sorumluluk sigortacısı olan davalı ... Sigorta A.Ş'den manevi tazminat isteminde bulunmuştur. Mahkemece kusur, maluliyet ve aktüerya raporu benimsenerek davanın kabulüne karar verilmiştir
Davacı, kazaya sebebiyet veren araçlardan birinde yolcu olup kendisine kusur izafe edilemeyecektir. Sürücülerin kusur oranları iç ilişkide önemli ise de zarar gören davacı yönünden bağlayıcı olmadığı için davalı işletene ait sürücünün % 75, davacının yolcu olarak bulunduğu dava dışı araç sürücüsünün % 25 oranında kusurlu olması sonuca etkili olmayıp davalı karşı araç işleteni ve sigortacısının müteselsil sorumluluk ilkesi gereği zararın tamamından sorumlu tutulması doğrudur. (Yargıtay 4. H.D'nin 05.0.7.2021 tarih 2021/3381E, 2021/4118K). Yine mahkemece alınan aktüerya raporu denetime elverişli, bilimsel ve dosya kapsamına uygun olup, istinafa gelenin sıfatı da gözetildiğinde hükme esas alınması doğru bulunmuştur. Davalı işleten vekili, maddi tazminat yönünden dava tarihinden itibaren faize hükmedilmesi gerektiğini istinaf nedeni olarak belirtmiş ise de davalı işleten yönünden haksız fiil tarihinden itibaren faize hükmedilmesi yerindedir.
Manevi tazminat; ne bir ceza ne de gerçek anlamda bir tazminattır. Zarara uğrayan kişinin çektiği acıyı, duyduğu elem ve üzüntüyü bir nebze olsa da dindiren, zarara uğratan olay nedeniyle oluşan ruhsal tahribatı onarmaya yarayan bir araçtır. Manevi tazminatın kapsam ve miktarını takdir hakkı kural olarak hakime aittir. Hakim, manevi tazminatı hak ve nesafete uygun olarak belirlemeli, bu belirlemede hukuk kurallarının yanında tarafların sosyal, ekonomik ve moral yapısı ile özellikle de somut olayın koşullarını gözetmelidir. Manevi tazminat olarak takdir edilecek tutar manevi acıları kısmen de olsa gidermesinin yanında kamuoyu ve sosyal vicdanda da kabul görmeli ve zarar gören açısından da bir zenginleşme aracı olmamalıdır. Somut olayda, davacının yolcu olarak bulunduğu araca davalıların işleteni ve ihtiyari mali sorumluluk sigortacısı olduğu aracın çarpmasıyla gerçekleşen kazada davacının % 6 oranında maluliyete uğrayacak şekilde yaralanmış, iyileşmesi 6 aya kadar uzamış olup, kazanın oluş şekli, kaza tarihi, sosyal ve ekonomik koşullar, zararın ağırlığı dikkate alındığında takdir edilen 20.000,00 TL manevi tazminat makul ve ılımlı bulunmuştun.
Böylelikle açıklanan nedenlerle davalı ...Şti. vekili ve davalı ... Sigorta A.Ş. vekilinin tüm istinaf itirazları reddedilmiştir.
Davalı ... Sigorta A.Ş. vekilinin istinaf itirazlarına gelince; maddi ve manevi tazminata ilişkin yargılama gideri ve vekalet ücreti açısından ayrı ayrı hüküm kurulması gerekirken maddi ve manevi tazminat yargılama gideri ve vekalet ücretinin birlikte hüküm altına alınması doğru olmadığından davalı ... Sigorta A.Ş. vekilinin bu yöndeki istinaf itirazı haklı bulunmuştur.
Bu durumda, yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmadığından Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 353/1-b-2 maddesi uyarınca davalı ... Sigorta A.Ş. vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararı kaldırılarak sadece maddi ve manevi tazminat yargılama giderleri yönünden yeniden esas hakkında karar verilmesi gerekmiştir. Mahkemece hüküm altına alınan maddi ve manevi tazminat miktarı toplanarak 90.009,20 TL üzerinden davalılar aleyhine 9.950,74 TL tek bir vekalet ücretine hükmedilmiş olup davacı tarafça istinaf yoluna başvurulmadığı için usuli kazanılmış haklar gözetilerek ve diğer davalılar yönünden de infazda tereddüt doğurmaması resen dikkate alınarak toplam tazminat miktarı içinde hesaplanan 20.000,00 TL manevi tazminatın hüküm altına alınan toplam tazminatın % 22,21'ine denk gelme oranı vekalet ücretine uygulanmasıyla davalı ... Sigorta A.Ş 'nin ve davalı işletenin manevi tazminat yönünden sadece 2.210,05 TL vekalet ücretinden, davalı işleten ve davalı ... Sigorta A.Ş'nin de maddi tazminat yönünden bakiye 7.740,69 TL vekalet ücretinden sorumlu olmasına, yine manevi tazminat yargılama giderinin de 2 adet tebligat, 2 adet posta gideri ve manevi tazminatı harcı ile sınırlı tutulmasına, ilk derece mahkemesi kararının diğer kısımlarının aynen tekrarına dair hüküm kurulmasına karar verilmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davalı ... Şti. vekili ve davalı ... Sigorta A.Ş. vekilinin istinaf başvurularının HMK'nın 353/1-b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,
2-Davalı ... Sigorta A.Ş. vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ ile İzmir 1.Asliye Ticaret Mahkemesinin 11.04.2019 tarih 2015/646 Esas 2019/333 Karar sayılı kararının Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 353/1-b-2 maddesi uyarınca KALDIRILMASINA,
3- Davanın KABULÜ ile 6.692,58 TL geçici işgöremezlik, 1.779,40 TL tedavi gideri, 61.537,22 TL kalıcı iş göremezlik bedeli olan toplam 70.009,20 TL maddi tazminatın davalı ... yönünden olay tarihi olan 15.01.2015 tarihinden, davalı ... Sigorta yönünden 08.06.2015 tarihinden sigorta limiti aşılmamak üzere işletilecek avans faizleri ile tahsiline,
20.000,00 TL manevi tazminatın davalı ... Şti. yönünden dava tarihi olan 08.06.2015 tarihinden itibaren, davalı ... Sigorta A.Ş'nin sigorta limiti aşılmamak üzere işletilecek avans faiziyle davalı ... Şti. ve davalı ... Sigorta A.Ş'den tahsili ile davacıya verilmesine,
492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince maddi tazminat davası yönünden alınması gereken 4.782,33 TL karar harcından başlangıçta peşin olarak alınan 3,41 TL harç ve ıslah harcı olarak yatırılan 240,00 TL'nin mahsubu ile eksik kalan 4.538,92 TL'nin davalı .... Şti ve davalı ... Sigorta A.Ş'den alınarak hazineye gelir kaydına,
492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince manevi tazminat davası yönünden alınması gereken 1.366,20 TL karar harcından başlangıçta peşin olarak alınan 68,31 TL'nin mahsubu ile eksik kalan 1.297,89 TL'nin davalı ... Şti. ve davalı ... Sigorta A.Ş'den alınarak hazineye gelir kaydına,
Davacı tarafından manevi tazminat davası yönünden yatırılan 68,31 TL peşin harcın davalı ... Şti. ve davalı ... Sigorta A.Ş'den alınarak davacıya verilmesine,
Davacı tarafından maddi tazminat davası yönünden yatırılan 3,41 TL peşin harç ve 240,00 TL ıslah harcının davalı ... Şti ve davalı ... Sigorta A.Ş'den alınarak davacıya verilmesine,
Maddi tazminat yönünden davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT'ye göre hesaplanan 7.740,69 TL vekalet ücretinin davalı ... Şti. ve davalı ... Sigorta A.Ş'den alınarak davacı tarafa verilmesine,
Manevi tazminat yönünden davacının kendisini vekille temsil ettirdiğinden AAÜT uyarınca 2.210,25 TL vekalet ücretinin davalı ... Şti. ve davalı ... Sigorta A.Ş'den alınarak davacı tarafa verilmesine,
Davacı tarafından maddi tazminat davası yönünden yapılan ilk masraf 31,80 TL, posta masrafı 648,30 TL, Adli Tıp Kurumu fatura bedeli 691,50 TL, bilirkişi ücreti 800,00 TL olmak üzere toplam 2.171,60 TL yargılama giderinin davalı ... Şti. ve davalı ... Sigorta A.Ş'den alınarak davacı tarafa verilmesine,
Davacı tarafından manevi tazminat davası yönünden yapılan 20,00 TL tebligat ve 16,00 TL müzekkere masrafı olmak üzere toplam 36,00 TL yargılama giderinin davalı ... Şti. ve davalı ... Sigorta A.Ş'den alınarak davacı tarafa verilmesine,
Taraflarca yatırılan gider avansının artan kısmının karar kesinleştiğinde ilgili taraflara iadesine,
4- İstinaf yoluna başvuran davalı ... Sigorta A.Ş. tarafından yatırılan istinaf harcının talep halinde istinaf yoluna başvurana iadesine,
5-Davalı ... Şti yönünden istinaf karar harcı olan 6.148,53 TL'den peşin alınan 1.537,13 TL'nin mahsubu ile eksik kalan 4.611,40 TL'nin davalı ... Şti'den tahsiline,
6-Davalı ... Sigorta A.Ş. yönünden istinaf karar harcı olan 4.782,33 TL'den peşin alınan 1.196,00 TL'nin mahsubu ile eksik kalan 3.586,33 TL'nin davalı ... Sigorta A.Ş. 'den tahsiline,
7-İstinaf başvurusu nedeni ile davalı ... Şti. ve davalı ... Sigorta A.Ş'den yaptığı giderlerin kendi üzerlerinde bırakılmasına,
8-İstinaf yoluna başvuran davalı ... Sigorta A.Ş.tarafından istinaf yargılaması nedeniyle yapılan 121,30 TL istinaf yoluna başvuru harcı istinaf yargılama giderinin davacıdan alınarak davalı ... Sigorta A.Ş'ye verilmesine,
Dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde, HMK'nın 362/1-a maddesi uyarınca miktar itibariyle kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.01.07.2022