T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2017/3017 Esas
KARAR NO : 2019/2315
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BURSA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 09/11/2016
NUMARASI : 2015/1372 E. - 2016/1110 K.
DAVANIN KONUSU: Maddi ve Manevi Tazminat(Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan)
KARAR TARİHİ: 01/11/2019
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. ve 356. maddeleri gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü :TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ DAVA:Davacılar vekili vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; davacıların murisi olan ... içinde bulunduğu ve eşi ... sevk ve idaresinde olan ... plakalı araca davalı .... sevk ve kullanımında olan ... plakalı çekici ile ona bağlı olan ... plakalı römorkun arkadan çarpması neticesinde, önde bulunan ... plakalı ve ona bağlı olan ... plakalı römorka çarpması suretiyle ... ve ... vefat ettiğini, ... ve ... plaka nolu çekici ve römorkun davalı sigorta tarafından Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortasının ... nolu poliçe ile yapıldığını, kazanın meydana gelmesinde ... plakalı araç sürücüsünün tamamen kusurlu olduğunu, kaza tespit tutanağında da bu şekilde yazılı olduğunu, davalı hakkında Bursa 7.Ağır Ceza Mahkemesinin 2015/117 esas sayılı dosyasında kamu davası açıldığını, vefat eden ... ODTÜ mezunu olup, ODTÜ Eğitim Fakültesinde Araştırma Görevlisi olarak çalıştığını, aylık kazancının 3.000,00 TL.maaş, 500,00 TL.TÜBİTAK bursu, 1.500,00 TL.sair gelir olmak üzere 5.000,00 TL.olduğunu, ölümü nedeniyle davacıların büyük üzüntü yaşadıklarını, tıbbi destek aldıklarını, davacı ...babası ... annesi ... ise ölen ... kız kardeşi olduğunu belirterek, davacı ... için 25.000,00 TL. Maddi, 150.000,00 TL.manevi, ... için 25.000,00 TL.maddi, 150.000,00 TL.manevi ve ... için 1.000,00 TL.maddi, 100.000,00 TL.manevi tazminata 31/07/2015 kaza tarihinden itibaren işleyecek (manevi tazminat yönünden davalı ...AŞ olmak üzere) yasal faiziyle birlikte müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı ... AŞ vekili vermiş olduğu cevap dilekçesinde özetle; Davalı ... AŞ vekili tarafından verilen 11/11/2015 havale tarihli dilekçe ile cevap verme sürelerinin 1 ay daha uzatılmasının talep edilmiş olduğu, mahkememiz tarafından 25/11/2015 tarihli ara karar ile cevap verme süresinin 20 gün uzatıldığı ve davalı sigorta vekiline tebliğ edildiği, davalı sigorta vekili tarafından 22/12/2015 tarihli dilekçe ile taraflarına dava dilekçesi gönderilmediği veya sigorta poliçesinin gönderilmemiş olduğunu, sigorta şirketinin davaya dahil edilmesi gerektiğini belirtmiştir.Dosyanın incelenmesinde davalı sigorta şirketi adına dava dilekçesi ve ekleri ile ön inceleme hazırlık tutanağının tebliğ edilmiş olduğu görülmüştür.Davalı ... vekili vermiş olduğu cevap dilekçesinde özetle; öncelikle sigorta şirketine müracaat edilmesi gerektiğini, talebin fahiş olduğunu belirterek, müvekkilinin dava konusu olaya ilişkin aleyhinde hükmolunan mahkumiyet kararı nedeni ile cezaevinde olduğunu ve talep edilen tazminatı karşılayacak ekonomik durumunun olmadığını belirterek davanın reddini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARI:İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; bilirkişi raporu hükme esas alınarak; davacı ... ve ... maddi tazminat talebinin kabulüne, Davacı ... yönünden 61.816,00 TL, davacı ... yönünden 87.352,00 TL.maddi tazminatın, (davalı ... yönünden 31/07/2015 kaza tarihinden, davalı sigorta şirketi yönünden ise 13/10/2015 dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte) davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılar ... ve ...ödenmesine, davacı ... maddi tazminat talebinin reddine, manevi tazminat taleplerinin kısmen kabulü ile ... için 15.000,00 TL, ... için 15.000,00 TL. ve müteveffanın kız kardeşi ... için 15.000,00 TL olmak üzere toplam 45.000,00 TL manevi tazminatın; davalı ... 31/07/2015 kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacılara ödenmesine, fazlaya dair istemin reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF İSTEMİ:Davacılar vekili istinaf isteminde özetle; Hükmolunan maddi tazminat ile özellikli manevi tazminatın fahiş derecede düşük olduğunu, davalı sürücünün %100 kusurlu olduğunu, müteveffanın çok genç yaşta ve 6 aylı hamile iken hayatını kaybettiğini, ODTÜ'de araştırma görevlisi olduğunu,, kazancının ileriki yıllarda kariyeri ve unvanı ile doğru orantılı artacağını, müteveffanın özgeçmişinin dosyaya sunulduğunu, davacı anne ve babanın hem kızlarını hem torunlarını kaybetmiş olduklarını, manevi tazminatın sembolik miktarda olduğunu, maddi tazminat talepleri yönünden yeni bir bilirkişi incelemesi yapılmasının gerekli olduğunu, davalı sürücünün mali ve sosyal durum araştırması yapılmadan hüküm kurulmasının hatalı olduğunu belirterek kararın maddi ve manevi tazminatın miktarı yönünden kaldırılmasını, maddi tazminat yönünden yeni rapor alınarak hükmolunandan az olmayacak şekilde maddi tazminat belirlenerek kabulünü talep etmiştir.Davalı ... vekili adli yardım talepli istinaf dilekçesinde özetle; kusur raporunun hükme esas alınmasının hatalı olduğunu, kusur yönünden yeni bir inceleme yapılmasının gerekli olduğunu, kusur raporu hatalı olduğundan hükmolunan tazminatların da fahiş olduğunu, davalının mali sosyal durum araştırması yapılmadan karar verilmesinin hatalı olduğunu, müteveffanın çocuk sahibi olması hususunda hükme esas alınan hesaplamada temel alınan belirlemelerin afaki olduğunu, ikinci çocuk sahibi olma ihtimalinin %100 olarak kabulünün de varsayımsal olup hakkaniyete aykırı hesaplama yapıldığını, kaza tarihinde müteveffanın lat soyu olmadığından kesin veri mevcutmuş gibi değerlendirme yapılmasının hatalı olduğunu, müvekkilinin cezaevinde olup halihazırda iş ve çalışma imkanının olmadığını, adına kayıtlı malvarlığı bulunmadığını, ekonomik açıdan çok zor durumda ve yoksulluk çekmekte olduğunu belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir. - Davalı vekili dilekçesi ekinde fakirlik belgesi sunmuş olup adli yardım talebi İstanbul BAM 9.HD'nin 2017/157 Esas sayılı 22.03.2017 tarihli ilamı ile kabul edilmiştir.Davalı ... Aş vekili istinaf dilekçesinde özetle; hükme esas alınan raporda PMF 1931 yaşam tablosu kullanıldığını, genel şartlara aykırılık söz konusu olduğunu, tazminatın Müsteşarlık nezdinde tutulan aktüer sicile kayıtlı aktüerler ile listede kayıtlı yardımcı aktüerler tarafından yapılması gerektiğini, müteveffanın bireysel özelliklerinin esas alınmasının gerekli olduğunu, 26.04.2016 Tarihinde KTK'da yapılan değişiklikle hesaplamanın ZMMS genel şartlarında öngörülen usul ve esaslara göre yapılacağının açıkça belirtildiğini, buna göre TRH 2010 yaşam tablosunun uygulanması gerektiğini ve teknik faizin %1,8 olarak düzenlendiğini, hatalı tablo kullanılması ve destek payının hatalı belirlenmiş olması nedeni ile raporun kabulünün mümkün olmadığını, raporda uygulanan destek oranlarının Yargıtay içtihatlarından daha yüksek olduğunu, kabul edilmemekle birlikte tazminatın fahiş olduğunu, ıslah edilen kısım yönünden ıslah tarihinden itibaren faize karar verilmesi gerekliyken dava tarihinden itibaren faiz yürütülmesinin hatalı olduğunu belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE:Dava, trafik kazasına dayalı olarak açılan destekten yoksun kalma tazminatı ve manevi tazminat taleplerine ilişkindir.İlk derece mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, karara karşı davacılar ve davalılar vekili ayrı ayrı istinaf kanun yoluna başvurmuştur.İstinaf incelemesi, istinaf sebepleri ile sınırlı olarak ve kamu düzeni dikkate alınarak yapılmıştır.Davaya konu trafik kazasında davacı ....kızları, davacı ....nın ise kız kardeşi vefat etmiş olup davalı .... karşı araç sürücüsüdür.Bursa 7.Ağır Ceza Mahkemesi'nin 2015/117 Esas, 2016/131 Karar sayılı ilamı ile davalı ... hakkında taksirle ölüme sebep olma suçundan mahkumiyete hükmolunmuş ise de; kararın Yargıtay 12.CD'nin 2016/8275 Esas, 2016/12850 Karar sayılı ilamı ile bozulduğu, mahkemece bozma üzerine yapılan yargılamada 2017/41 Esas, 2017/42 Karar sayılı ilam ile 5 yıl 10 ay hapis cezasına hükmolunduğu, kararın 12.CD'nin 2017/11114Esas, 2018/3122 Karar sayılı 20.03.2018 tarihli ilamı ile onandığı, ilgili kararda .... tam kusurlu olduğu kabul edilerek hüküm kurulduğu anlaşılmaktadır.Davalı ... adına kayıtlı ve davalı sigorta şirketine ZMMS ile sigortalı aracın poliçe tarihi; 08.04.2015-08.04.2016 olup kaza tarihi; 31.07.2015'tir.Destekten yoksun kalma tazminatı yönünden hükme esas alınan bilirkişi heyeti raporunu yönünden taraf vekillerinin istinaf istemleri incelenmiştir.Destekten yoksun kalma tazminatına dair davalarda, aktüerya alanında uzman bilirkişiden alınacak raporda, davacıların her biri için destekten yoksun kalacakları sürenin ayrı ayrı belirlenmesi, raporun düzenlendiği en yakın tarih, bilinen dönem kabul edilerek ölenin bilinen gelirine göre davacıların gerçekleşen zararının ve sonraki bilinmeyen dönem için gelirin her yıl %10 oranında artıp, %10 oranında iskonto uygulanmak suretiyle hesaplanarak bilinmeyen dönem zararının hesaplanması ve davacıların ve desteğin muhtemel bakiye yaşam süreleri konusunda PMF-1931 tablosunun kullanılması ve davacıların somut koşulları dikkate alınarak denetime elverişli şekilde belirlenmesi gerekir.Yargıtay 17. Hukuk Dairesi ilamlarında da belirtildiği üzere, pay esasına göre, eş, çocuklar ile ana babanın pay alacağı durumlarda, desteğe 2 pay, eşe 2 pay, çocukların her birine 1 pay, ana ve babaya birer pay ayrılarak, gelirin tamamının dağıtılması gerekmektedir. Çocukların destekten çıkması ile birlikte, destekten çıkan çocuğun payları destek, eş ve diğer çocuklara dağıtılacak, anne ve babaya verilmeyecektir. Böylece geriye kalan eş ve çocukların payları ile desteğin payı artacaktır.Ana ve babadan birinin destekten çıkması halinde ise, payı diğerine aktarılacak, ana ve baba ile çocukların tamamının destekten çıkması durumunda ise, yine çocuksuz eş gibi desteğe 2 pay, eşe 2 pay esasına göre %50 pay desteğe, %50 pay eşe verilerek, varsayımsal olarak gelir paylaştırılarak, tazminat hesaplaması yapılması gerekmektedir.Somut olayda; sigorta poliçesi tarihi itibarı ile bilirkişi heyetinin PMF 1931 yaşam tablosuna göre tanzim ettiği rapor yerinde olup bu hususlardaki istinaf isteminin reddi gerekmiştir. Davacılar vekili, kabul edilen maddi tazminatın fahiş derecede düşük olduğunu iddia etmiş ise de; rapora karşı açıkça itirazda bulunmamış, davasını rapora göre ıslah etmiş olup istinaf dilekçesince bilirkişi raporundaki hatalı hesaplamanın hangi yönden hatalı olduğunu belirtmemiştir. Rapor, Dairemizce yerinde bulunmakla davacılar vekilinin istinaf aşamasında yeni rapor alınmasına ilişkin talebi ve istinaf isteminin bu yönü ile reddi gerekmiştir.Davalı sigorta şirketi vekili, ıslah edilen kısım yönünden ıslah tarihinden itibaren faiz işletilmesi gerektiğini iddia etmiş ise de; tazminat isteminin dayanağı haksız fiil olup ıslah dilekçesinde kaza tarihinden itibaren faiz talep edildiği de dikkate alındığında mahkemenin dava ile birlikte temerrüde düşen sigorta şirketi yönünden dava tarihinden itibaren faize hükmetmiş olması yerindedir.Dosyada mevcut bilirkişi heyeti raporunda davalı sürücü ... kazada %100 kusurlu olduğu kabul edilmiştir. Mahkemece hükme esas alınan rapor kaza tespit tutanağı, soruşturma aşamasındaki 11.08.2014 havale tarihli rapor ve kovuşturma aşamasında alınan 03.12.2015 tarihli rapor ile aynı yönde olup oluşa ve dosya kapsamına uygun bulunmakla davalı ... vekilinin kusur oranına ilişkin istinaf istemi yerinde bulunmamıştır.Davacılar vekili manevi tazminatın fahiş derecede düşük olduğunu, davalı ... vekili ise manevi tazminatın fahiş derecede yüksek olduğunu iddia ederek istinaf isteminde bulunmuşlardır.Mahkemece davacıların mali sosyal durum araştırması yapılmış olup kolluk araştırma tutanakları dosya arasında mevcuttur.Davalı ... mali sosyal durum araştırması yapılmamış ise de; Dairemizce UYAP Takbis'ten yapılan incelemede; davalının adına kayıtlı Balıkesir Sındırgı'da 2 adet taşınmazının (1 dönüm bahçe, 4 dönüm tarlasının) bulunduğu, ayrıca dosyada ruhsat bilgileri bulunan kazaya konu ... ve .... plakalı yarı römork ile damperli kasanın davalı adına kayıtlı olduğu anlaşılmaktadır. Davalı sorgu tutanağındaki beyanında; 2 çocuklu, ortaokul mezunu, kamyon şoförü, aylık 1500TL geliri olduğunu adına kayıtlı kamyon olduğunu beyan etmiştir. Somut olayda; davalı sürücü tam kusurlu olup hamile olan kızlarını kaybeden davacı anne, baba ile kardeşini kaybeden davacı ... yaşadığı acı ve elemi tartışmasızdır. Dairemizce davalı ... malvarlığına ilişkin incelenen Takbis kayıtları, istinaf dilekçesi ekindeki fakirlik belgesi, olay tarihi, 6098 sayılı TBK'nın 56. maddesindeki özel haller dikkate alındığında acı ve elemin kısmen de olsa giderilmesi amacıyla ilk derece mahkemesince hak ve nesafet kuralları çerçevesinde takdir olunan manevi tazminat miktarı yerinde görülmüş olup her iki taraf vekilinin bu husustaki istinaf isteminin reddine karar vermek gerekmiştir. Neticeten taraf vekillerinin istinaf istemlerinin HMK 353/1-b-1 maddesi gereğince esastan reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi ayrıntılı kararda açıklandığı üzere;1-6100 sayılı HMK.'nın 353/1-b-1 maddesi gereğince tarafların yerinde görülmeyen istinaf isteminin ayrı ayrı ESASTAN REDDİNE,2-Davacılar tarafından alınması gereken 44,40 TL harçtan, peşin alınan 29,20 TL harcın mahsubu ile bakiye 15,20 TL eksik harcın davacılardan alınarak Hazine'ye irat kaydına, 3- Davalı ... yönünden alınması gereken 13.263,61TL istinaf harcının (istinaf aşamasında davalının adli yardım talebinin kabul edilerek harç alınmamış olması nedeni ile) davalı ... alınarak Hazine'ye gelir kaydına, 4-Davalı sigorta şirketi yönünden alınması gereken 10.189,66 TL harçtan, peşin alınan 2.548,00 TL harcın mahsubu ile bakiye 7.641,66 TL eksik harcın davalı ... A.Ş.'den alınarak Hazine'ye irat kaydına,5-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından avukatlık ücreti takdirine yer olmadığına,6-İstinaf yargılama giderleri olarak; davacılar avansından kullanıldığı anlaşılan; 60,30 TL (posta-teb-müz) masrafının her iki tarafın istinaf istemi red olunduğundan 30,15 TL'sinin davalılardan alınarak, davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,7-Artan gider avanslarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda iş bu kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde Yargıtay temyiz yolu açık olmak üzere 01/11/2019 tarihinde oy birliği ile karar verildi.