8. Hukuk Dairesi         2019/6774 E.  ,  2021/4658 K.

MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi

İLK DERECE MAHKEMESİ : Trabzon 1. Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Trabzon 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 14.03.2019 tarihli ve 2018/182 Esas, 2019/119 Karar sayılı kararıyla davanın kabulüne karar verilmiş, Mahkeme hükmüne karşı davalı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine şeklinde hüküm kurulmuş olup, bu kez davalı vekili Bölge Adliye Mahkemesi kararını temyizi üzerine duruşma istemi masraf yokluğundan reddedilmekle Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü:

K A R A R

Dava dilekçesinde, davalı ... Kulübünün 07.04.2018 tarihinde yapılan olağanüstü genel kurul toplantısında salt çoğunlukla alınmayan gündemin 6. maddesi ile yönetim kurulu raporlarının ibrasına dair alınan kararların iptali istenmiştir.

Cevap dilekçesinde, gündemin 6.maddesinin görüşülmesi ve oylaması esnasında divan başkanının üyelere çağrıda bulunup daha sonra kapıları kapattığını, oylamaya katılan 265 üyenin 184 kabul, 81 red oyu ile yönetim kurulunun ibra edildiği beyan edilerek davanın reddi savunulmuştur.

Mahkemece, davalı derneğin olağanüstü genel kurulunun, divan başkanı ve üyelerin seçimi yapıldıktan sonra, genel kurula katılma hakkı olan 7578 üyeden 622 kişinin katılım kartı alarak hazırun cetveline imza attığı ve bu şekilde toplantı yeter sayısının sağlandığının tutanak ile sabitlendiği, bunun üzerine gündem maddelerinin tek tek görüşülmesine geçildiği, gündemin 6. maddesine ilişkin oylamaya gelindiğinde ise yine tutanak ile kayıt altına alındığı üzere 184 kabul, 81 ret oyu ile Yönetim Kurulunun idari ve mali yönden ibrasına karar verildiği, toplantı tutanağı içeriklerinden anlaşıldığı üzere 622 kişinin katılım kartı alarak hazırun cetveline imza attığı, buna bağlı olarak karar yeter sayısının minimum 312 olması gerektiği gerekçesi ile davanın kabulü ile Trabzonspor Kulübünün 07.04.2018 tarihli Olağanüstü Genel Kurul Toplantısında yönetim kurulu raporlarının ibrasına dair 6.maddede alınan genel kurul kararının iptaline karar verilmiştir.

Davanın kabulüne dair İlk Derece Mahkemesince verilen karar, davalı vekili tarafından istinaf edilmiş, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi üzerine davalı vekili tarafından istinaf isteminin esastan ret kararı temyiz edilmiştir.

04.06.1958 tarihli ve 15/6 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme kararı gereğince, maddi olayları açıklamak taraflara ve ileri sürülen olayları hukuken nitelemek ve uygulanacak Kanun hükümlerini tesbit etmek ve uygulamak görevi hakime aittir. Nitekim 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 33. maddesinde hâkimin, Türk Hukuku'nu resen uygulayacağı belirtilmiştir. Bu ilke gereği açılan davayı nitelemek ve açılmış bir dava hakkında doğru hukuk kurallarını bulup uygulamak hâkime düşen bir görevdir.

Dava, dernek genel kurul toplantısında yönetim kurulunun idari ve mali yönden ibrasına dair oylamanın gerekli çoğunlukla kabul edilmediği iddiasına dayalı genel kurul toplantısında ibraya dair kararın iptali istemine ilişkindir.

4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 'Toplantı yeri ve toplantı yeter sayısı' başlıklı 78/2.maddesi gereği dernek genel kurulunun, genel kurul toplantısına katılma hakkı bulunan üyelerin salt çoğunluğunun, tüzük değişikliği ve derneğin feshi hâllerinde üçte ikisinin katılımıyla toplanacağı; çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmayacağı ancak, bu toplantıya katılan üye sayısı, yönetim ve denetim kurulları üye tam sayısının iki katından az olamayacağı, 'Karar yeter sayısı' başlıklı 81.madde de ise; genel kurul kararlarının, toplantıya katılan üyelerin salt çoğunluğuyla alınacağı, şu kadar ki, tüzük değişikliği ve derneğin feshi kararlarının ancak toplantıya katılan üyelerin üçte iki çoğunluğuyla alınabileceği, 'Kararın iptali' başlıklı 83.madde gereği ise kanuna ve tüzüğe aykırı alınan genel kurul kararlarının iptalinin üyeler tarafından mahkemeden istenebileceği, 'Tüzük' başlıklı 58.madde gereğince, her derneğin bir tüzüğünün bulunacağı, dernek tüzüğünün kanunun emredici hükümlerine aykırı olmayacağı, dernek tüzüğünde düzenlenmemiş konularda kanun hükümlerinin uygulanacağı şeklinde düzenleme içermektedir.

Dernekler Yönetmeliğinin 'Toplantı usulü' başlıklı 15/4.maddesinde, dernek organlarının seçimi için yapılacak oylamalarda, oy kullanan üyelerin divan heyetine kimliklerini göstermeleri ve hazırun listesindeki isimlerinin karşılarını imzalamalarının zorunlu olduğu düzenlemesi dışında diğer oylamaların ne şekilde yapılacağına dair Türk Medeni Kanunu, Dernekler Kanunu ve yönetmelikte hüküm bulunmadığı anlaşılmaktadır.

Davaya konu genel kurul toplantısının yapıldığı tarihte yürürlükte bulunan (dernek tüzüğü genel kuruldan sonra 01.07.2018 tarihinde değiştirilmiş) dernek tüzüğünün 39.maddesi gereği yönetim kurulunun bir başkan, on dört asıl ve yedi yedek üyeden oluşacağı, 44.madde gereği ise denetim kurulunun bir başkan, dört asıl ve üç yedek üyeden oluşacağı, 'Toplantı yeter sayısı' başlıklı 35.maddesi gereği,ilk toplantının, katılma hakkı bulunan üyelerin yarıdan bir fazlasının katılımı ile, ikinci toplantıda çoğunluk aranmayacağı, ancak bu toplantıya katılan üye sayısının, yönetim ve denetleme kurullarının asil üye sayılarının toplamının iki katından bir fazla olması gerektiği, genel kurul oturumunun başlamasına dair 38.maddesinde, gündem gereği oylamaların, katılım kartlarının gösterilmesi suretiyle, açık olarak yapılacağı, kararların oy çokluğu ile alınacağı, Yasa ve tüzükçe belli bir oranı gerektiren oylama ve kararlarda, oylamaya geçilmeden önce katılım kartı dağıtımı ve salona girişin, oylama bitinceye değin durdurulacağı, toplantıya katılan üye sayısı saptandıktan ve tutanağa geçirildikten sonra oylamanın yapılacağı düzenlemesine yer verilmiştir.

Dosya içerisindeki bilgi ve belgelerden, Trabzonspor Kulübünün Seçimli 73. Olağanüstü Genel Kurul Toplantısının ilan edildiği üzere 29-30 Mart 2018 tarihlerinde yeterli çoğunluk sağlanamadığı için 7-8 Nisan 2018 günü çoğunluk aranmayan ikinci toplantısında genel kurulun yapıldığı, genel kurula katılma hakkı olan 7578 üyeden 622 kişinin katılım kartı aldığı ve hazırun cetvelini imzaladığı, ilk gün seçim dışındaki gündemdeki maddelerin görüşüldüğü, ikinci gün ise seçim yapıldığı, iptali istenilen gündemin 6.maddesi gereği Yönetim Kurulunun idari ve mali açıdan ibrasının görüşüldüğü, görüşmelere başlamadan önce divan başkanın salon dışında bulunan üyelere çağrıda bulunduğu ve oylama öncesi kapıların kapatılmasını istediği, divan başkanın çağrısı üzerine yapılan açık oylama sonucunda salonda bulunan 265 üyeden 184 üyenin kabul yönünde, 81 üyenin ise red oyu yönünde oy kullandıkları ve oy çokluğu ile Yönetim Kurulunun ibra edildiği anlaşılmıştır.

Yukarıda yapılan açıklamalar doğrultusunda yapılan değerlendirmede; iptali istenen yönetim kurulunun ibrasına dair gündem maddesinin görüşüldüğü ve oylamanın yapıldığı toplantının çoğunluk aranmayan ikinci toplantı olduğu, asgari toplantı yeter sayısının TMK'nın 78/2.maddesi ile dernek tüzüğünün 35.maddesi gereği yönetim ve denetim kurulu asıl üye sayısının bir fazlası [(15+5) x2 +1= 41] olduğu, karar yeter sayısının ise toplantıya katılan üyelerin salt çoğunluğu olduğu, karar yeter sayısında salt çoğunluğun hangi sayı esas alınarak belirleneceği hususunda Kanun ve yönetmelikte açık hüküm bulunmadığı, sadece toplantıya katılan üyeler ibaresinin kullanıldığı, ancak TMK'nin 58.maddesi gereği dernek tüzüğünün kanunun emredici hükümlerine aykırı olmayacağı, dernek tüzüğünde düzenlenmemiş konularda kanun hükümlerinin uygulanacağı hükmü gereği bu konunun dernek tüzüğünde düzenlenmiş olup olmadığına bakıldığında, dernek tüzüğünün genel kurul oturumunun başlamasına dair 38.maddesinde, gündem gereği oylamaların, katılım kartlarının gösterilmesi suretiyle, açık olarak yapılacağı, kararların oy çokluğu ile alınacağı, Yasa ve tüzükçe belli bir oranı gerektiren oylama ve kararlarda, oylamaya geçilmeden önce katılım kartı dağıtımı ve salona girişin, oylama bitinceye değin durdurulacağı, toplantıya katılan üye sayısı saptandıktan ve tutanağa geçirildikten sonra oylamanın yapılacağı düzenlemesine yer verildiği, dolayısı ile uyuşmazlığın tüzükteki bu madde dikkate alınarak çözüme kavuşturulmasının gerektiği açıktır. Tüzükteki bu madde incelendiğinde her oylama için oylama bitinceye kadar salona girişin durdurulması sonucu toplantıya katılan üye sayısı saptandıktan sonra oylama yapılacağı düzenlemesi karşısında artık toplantıya katılan üye sayısından hazırun cetvelinde imzası bulunan üyelerin tamamının değil, oylama öncesi salon kapılarının kapatılması sonrası içeride bulunan ve oy kullanan (kabul, red, çekimser) üye sayısının anlaşılması gerekmektedir. Nitekim daha anlaşılır olması yönü ile tüzüğün 38.maddesinde davaya konu genel kurul tarihinden sonra yapılan değişiklik ile; gündem gereği oylamaların, katılım kartlarının gösterilmesi suretiyle, açık olarak yapılacağı, kararların nitelikli çoğunluk aranmayan hallerde 'salonda bulunan üyelerin' oy çokluğu ile alınacağı' düzenlemesi getirlmiştir. Bunun aksinin kabulü, özellikle dernek statüsünde olan ve on binlerce üyesi bulunan spor kulüplerinin genel kurul yapma ve karar almalarını engeller nitelikte olduğu, hazırun cetvelinde isim bulunması ve kart alınması; öncelikle genel kurulun toplanması için yeter sayının tespiti, üye yönünden ise toplantı salonuna girme, görüşmelere katılma ve oy kullanma hakkı verdiği, hazırun cetvelinde ismi olduğu halde iki gün gibi uzun süren genel kurul toplantısının her bir gündem maddesi görüşmesine katılmayan ve irade beyan edip oy kullanmayan üyeyi, bu oylamalarda karar yeter sayısında dikkate alarak zımnen red oyu vermiş kabul etmek anlamına geleceği, ancak asgari toplantı yeter sayısı altına düşmedikçe genel kurulun devam etmesi, gündemdeki konuların görüşülmesi ve kararların alınmasının işin mahiyetine daha uygun olduğu da dikkate alındığında iptali istenen gündemin 6.maddesinin dernek tüzüğünün 38. maddesi gereği toplantıda hazır bulunanların salt çoğunluğu ile alındığının kabulü ile davanın reddine karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.

SONUÇ: Yukarıda gösterilen nedenlerle davalı vekilinin yazılı temyiz itirazları yerinde görüldüğünden kabulü ile Samsun Bölge Adliye Mahkemesi (1.) Hukuk Dairesinin 16.10.2019 tarihli ve 2019/2143 Esas, 2019/2176 Karar sayılı istinaf isteminin esastan reddine dair kararının KALDIRILMASINA, İlk Derece Mahkemesi hükmünün 6100 sayılı HMK'nin 371. maddesi uyarınca BOZULMASINA, HMK'nin 373/1.maddesi gereği kararın bir örneğinin Samsun Bölge Adliye Mahkemesi (1.) Hukuk Dairesine, dosyanın ise İlk Derece Mahkemesi Trabzon (1.) Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine, 02.06.2020 tarihinde oy çokluğuyla karar verildi.

(Muhalif) (Muhalif)

KA R Ş I O Y

Dava, dernek genel kurul toplantısında ibraya dair kararın iptali isteğine ilişkindir.

Davacılar vekili, davalı ... Kulübünün 07.04.2018 tarihinde yapılan olağanüstü genel kurul toplantısında salt çoğunlukla alınmayan gündemin 6. maddesi ile yönetim kurulu raporlarının ibrasına ilişkin alınan kararın iptalini talep ve dava etmiş, davalı Dernek vekili tarafından, gündemin 6. maddesinin görüşülmesi ve oylaması esnasında divan başkanının üyelere çağrıda bulunup daha sonra kapıları kapattığını, oylamaya katılan 265 üyeden 184 üyenin kabul, 81 üyenin ret oyu sonunda yönetim kurulunun ibra edildiğini açıklayarak davanın reddini savunmuş, Mahkemece, davalı derneğin olağanüstü genel kurulunun, divan başkanı ve üyelerin seçimi sonrasında genel kurula katılma hakkı olan 7578 üyeden 622 kişinin katılım kartı alarak hazırun cetveline imza attığı, bu suretle toplantı yeter sayısının sağlandığı, bu hususun tutanağa bağlandığı, daha sonra gündem maddelerinin tek tek görüşülmesine geçildiği, gündemin 6. maddesine ilişkin oylamaya gelindiği esnada 184 üyenin kabul, 81 üyenin ret oyu sonunda yönetim kurulunun idari ve mali yönden ibra edildiği ve bu hususun da tutanağa bağlandığı, toplantı tutanağı içeriğine göre 622 kişinin katılım kartı alarak hazırun cetvelini imzaladığı, buna göre karar yeter sayısının en az 312 olması gerektiği gerekçesiyle, davanın kabulüne, Trabzonspor Kulübünün 07.04.2018 tarihli olağanüstü genel kurul toplantısında yönetim kurulu raporlarının ibrasına ilişkin gündemin 6. maddesi ile alınan genel kurul kararının iptaline karar verilmiş, karar, davalı Dernek vekili tarafından istinaf edilmiş, Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin 16.10.2019 tarihli ve 2019/2143 Esas, 2019/2176 Karar sayılı ilamı ile, İlk Derece Mahkemesi kararında da belirtildiği üzere, toplantı salonunda oylamaya katılmak üzere hazır bekleyen üye sayısının tutanakta da yer aldığı gibi 622 olarak tespit edildiği, karar almak için salt çoğunluğun 312 olması gerektiği, 184 kabul oyu ile genel kurul kararı alınmasının yasaya aykırı olup HMK’nin 355. maddesi uyarınca istinaf sebepleriyle sınırlı olarak ve re'sen kamu düzeni yönünden yapılan inceleme sonucu, İlk Derece Mahkemesinin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı kanaatine varıldığı gerekçesiyle, davalı vekilinin istinaf başvurusu 6100 Sayılı HMK'nin 353/(1)-b.1 maddesi uyarınca esastan reddedilmiş, davalı vekilinin temyizi sonunda karar, Dairenin sayın çoğunluğu tarafından yukarıda yazılı gerekçelerle bozulmuştur.

Dairenin sayın çoğunluğu ile aramızdaki uyuşmazlık, nitelikli çoğunluk aranmayan hallerde karar yeter sayısı belirlenirken toplantıya katılan üyeler ibaresinden ne anlaşılması gerektiği, bu ibaresinin hazırun cetvelinde imzası bulunan üyeleri mi yoksa hazırun cetvelini de imzalamak koşuluyla en son oylama sırasında salonda bulunarak oylamaya katılan üyeleri mi ifade ettiğinden kaynaklanmaktadır.

Sayın çoğunluğun gerekçesinde de belirtildiği üzere, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 'Toplantı yeri ve toplantı yeter sayısı' başlıklı 78/2. maddesinde; “Genel kurul, katılma hakkı bulunan üyelerin salt çoğunluğunun, tüzük değişikliği ve derneğin feshi hallerinde üçte ikisinin katılımıyla toplanır; çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak, bu toplantıya katılan üye sayısı, yönetim ve denetim kurulları üye tam sayısının iki katından az olamaz.”, 'Karar yeter sayısı' başlıklı 81. maddesinde; “Genel kurul kararları, toplantıya katılan üyelerin salt çoğunluğuyla alınır. Şu kadar ki, tüzük değişikliği ve derneğin feshi kararları, ancak toplantıya katılan üyelerin üçte iki çoğunluğuyla alınabilir.”, 'Kararın iptali' başlıklı 83. maddesinde; “Toplantıda hazır bulunan ve kanuna veya tüzüğe aykırı olarak alınan genel kurul kararlarına katılmayan her üye, karar tarihinden başlayarak bir ay içinde; toplantıda hazır bulunmayan her üye kararı öğrenmesinden başlayarak bir ay içinde ve her halde karar tarihinden başlayarak üç ay içinde mahkemeye başvurmak suretiyle kararın iptalini isteyebilir.', 'Tüzük' başlıklı 58. maddesinde ise; “Dernek tüzüğünde derneğin adı, amacı, gelir kaynakları, üyelik koşulları, organları ve örgütü ile geçeci yönetim kurulunun gösterilmesi zorunludur. Dernek tüzüğü, kanunun emredici hükümlerine aykırı olamaz. Dernek tüzüğünde düzenlenmemiş konularda kanun hükümleri uygulanır.”,

Dernekler Yönetmeliğinin 'Toplantı usulü' başlıklı 15. maddesinde; “Genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin listesi toplantı yerinde hazır bulundurulur. Toplantı yerine girecek üyelerin resmi makamlarca verilmiş kimlik belgeleri, yönetim kurulu üyeleri veya yönetim kurulunca görevlendirilecek görevliler tarafından kontrol edilir. Üyeler, yönetim kurulunca düzenlenen listedeki adları karşısına imza koyarak toplantı yerine girerler. Kimlik belgesini göstermeyenler, belirtilen listeyi imzalamayanlar ile genel kurula katılma hakkı bulunmayan üyeler toplantı yerine alınmaz. Bu kişiler ve dernek üyesi olmayanlar, ayrı bir bölümde genel kurul toplantısını izleyebilirler.

Toplantı yeter sayısı sağlanmışsa durum bir tutanakla tespit edilir  ve  toplantı  yönetim kurulu başkanı veya görevlendireceği yönetim kurulu üyelerinden biri tarafından  açılır. Toplantı yeter sayısı sağlanamaması halinde de yönetim kurulunca bir tutanak düzenlenir.

Açılıştan sonra, toplantıyı yönetmek üzere bir başkan ve yeteri kadar başkan vekili ile yazman seçilerek divan heyeti oluşturulur.

Dernek organlarının seçimi için yapılacak oylamalarda, oy kullanan üyelerin divan heyetine kimliklerini göstermeleri ve hazırun listesindeki isimlerinin karşılarını imzalamaları zorunludur.” düzenlemeleri bulunmaktadır. Bunun dışında diğer oylamaların ne şekilde yapılacağına dair Türk Medeni Kanunu, Dernekler Kanunu ve Yönetmelikte hüküm bulunmamaktadır.

Dava konusu genel kurul toplantısının yapıldığı tarihte yürürlükte bulunan Dernek Tüzüğünün 39. maddesine göre, yönetim kurulu bir başkan, on dört asıl ve yedi yedek üyeden, 44. maddesine göre, denetim kurulu bir başkan, dört asıl ve üç yedek üyeden oluşacak, 'Toplantı yeter sayısı' başlıklı 35. maddesi gereği, ilk toplantı, katılma hakkı bulunan üyelerin yarıdan bir fazlasının katılımı ile yapılabilirken, ikinci toplantıda çoğunluk aranmayacak, ancak bu toplantıya katılan üye sayısı, yönetim ve denetleme kurullarının asil üye sayılarının toplamının iki katından bir fazla olması gerekecektir. Yine, Genel Kurul oturumunun başlamasına ilişkin 38. maddesinde; “Gündem gereği oylamalar, katılım kartlarının gösterilmesi suretiyle, açık olarak yapılır. Kararlar oy çokluğu ile alınır. Yasa ve tüzükçe belli bir oranı gerektiren oylama ve kararlarda, oylamaya geçilmeden önce katılım kartı dağıtımı ve salona giriş, oylama bitinceye değin durdurulur. Toplantıya katılan üye sayısı saptandıktan ve tutanağa geçirildikten sonra oylama yapılır” düzenlemesine yer verilmişken, bu maddenin 01.07.2018 tarihinde değiştirilen yeni halinde ise; “Gündem gereği oylamalar, katılım kartlarının gösterilmesi suretiyle, açık olarak yapılır. Kararlar nitelikli çoğunluk aranmayan hallerde salonda bulunan üyelerin oy çokluğu ile alınır. İlgili kanun ve tüzükçe belli bir oranı gerektiren oylama ve kararlarda, oylamaya geçilmeden önce katılım kartı dağıtımı ve salona giriş, oylama bitinceye değin durdurulur. Toplantıya katılan üye sayısı saptandıktan ve tutanağa geçirildikten sonra oylama yapılır” düzenlemesi yer almaktadır.

Dosya kapsamı, tüm belge ve bilgiler incelendiğinde; Trabzonspor Kulübünün Seçimli 73. Olağanüstü Genel Kurul Toplantısı, ilan edildiği üzere 29-30 Mart 2018 tarihlerinde yeterli çoğunluk sağlanamadığı için çoğunluk aranmayan ikinci toplantısı 7-8 Nisan 2018 tarihinde yapılmış, genel kurula katılma hakkı olan 7578 üyeden 622 kişi katılım kartı almış ve hazırun cetvelini imzalamış, ilk gün seçim dışındaki gündemdeki maddeler görüşülmüş, ikinci gün ise seçim yapılmış ve iptali istenilen gündemin 6.maddesi gereği Yönetim Kurulunun idari ve mali açıdan ibrası görüşülmüş olup, görüşmelere başlanmadan önce divan başkanının salon dışında bulunan üyelere çağrıda bulunduğu ve oylama öncesi kapıların kapatılmasını istediği, divan başkanının çağrısı üzerine yapılan açık oylama sonucunda salonda bulunan 265 üyeden 184 üyenin kabul yönünde, 81 üyenin ise ret oyu yönünde oy kullandıkları ve oy çokluğu ile Yönetim Kurulunun ibra edildiği anlaşılmıştır.

Bu hususta öncelikle hazırun cetveli ile ilgili kısa bilgi vermek doğru olacaktır. Türk Dil Kurumuna göre kelime anlamı ile Hazırun, “bir toplantıya katılanlar veya bir yerde o anda bulunanlar”, Hazırun Cetveli ise “Bir toplantıya katılanları gösteren liste” olarak tanımlanmaktadır. Osmanlıca-Türkçe sözlükte de Hazırun, “Meydanda olanlar, gözönünde olanlar, Mevcut ve hazır olanlar, huzurda olanlar, yakında bulunan topluluk, meydanda, gözönünde olanlar, hazır olanlar, orada olanlar, bulunanlar, hazır olanlar” şeklinde yazılıdır. Ticaret Kanunu terimi olarak da hazırun cetveli başka adıyla hazır bulunanlar listesi kısaca, genel kurul toplantısında bizzat hazır bulunan ya da kendisini başkası ile temsil ettiren pay sahipleri ve onların temsilcilerinin adlarının, ikametgâhlarının ve onların temsil ettikleri payların tutarının payın türü ile birlikte gösterildiği liste olarak tanımlanabilir. Nitekim genel kurul toplantısında hazır bulunan pay sahibi veya temsilcilerini ifade eden bu kavramı içeren 6762 sayılı Kanun’un 376. maddesi “Cetvel” başlığını taşırken, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 417. maddesinin başlığı “Hazır bulunanlar listesi” şeklindedir. Ayrıca TTK’nin 417/(4). fıkrasında “Genel kurula katılanların imzaladığı liste “hazır bulunanlar listesi” adını alır.” şeklinde tanım da yapılmıştır.

Açıklamalar karşısında, iptali istenen yönetim kurulunun ibrasına dair gündem maddesinin görüşüldüğü ve oylamanın yapıldığı toplantının, nitelikli çoğunluk aranmayan ikinci toplantı olup, asgari toplantı yeter sayısının TMK'nin 78/2. maddesi ve Dernek Tüzüğünün 35. maddesine göre, yönetim ve denetim kurulu asıl üye sayısının bir fazlası iken karar yeter sayısının ise toplantıya katılan üyelerin salt çoğunluğu olduğu açıktır. Karar yeter sayısı bakımından salt çoğunluğun hangi sayı esas alınarak belirleneceği hususunda Kanun ve Yönetmelikte açık hüküm yok ise de “toplantıya katılan üyeler” ibaresi kullanıldığına, TMK'nin 58. maddesi gereği dernek tüzüğünün kanunun emredici hükümlerine aykırı olamayacağı, dernek tüzüğünde düzenlenmemiş konularda kanun hükümlerinin uygulanacağı hükmü karşısında bu konunun dernek tüzüğünde düzenlenmiş olup olmadığına bakılacağına, dernek tüzüğünün genel kurul oturumunun başlamasına dair 38. maddesinde, “… Kararlar oy çokluğu ile alınır…” düzenlemesi yer aldığına göre, uyuşmazlığın çözümünde tüzükteki bu maddenin dikkate alınması gerektiği sonucuna varılmaktadır. Sayın çoğunluğun görüşü de bu şekilde olup aramızda ihtilaf bulunmamaktadır. Ancak, sayın çoğunluk tarafından, tüzükteki bu madde incelendiğinde her oylama için oylama bitinceye kadar salona girişin durdurulması sonucu toplantıya katılan üye sayısı saptandıktan sonra oylama yapılacağı düzenlemesi karşısında artık toplantıya katılan üye sayısından hazırun cetvelinde imzası bulunan üyelerin tamamının değil, oylama öncesi salon kapılarının kapatılması sonrası içeride bulunan ve oy kullanan (kabul, red, çekimser) üye sayısının anlaşılması gerektiğini, bu hususun daha sonra yapılan değişiklik ile açıklığa kavuşturulduğunu değerlendirmekte ise de, az yukarıda yazılı hazırun cetveli ile ilgili tanımlar ve açıklamalar, hazırun cetvelinde imzası bulunanlara toplantıyı sonuna kadar izleme ve kararlara katılma yükümlülüğü getiren yasal veya sözleşmeye dayalı bir düzenlemenin mevcut olmaması, Yasa ve tüzükteki belirlenen toplantı nisabını etkilememek şartıyla, toplantıya katılan üyelerin bir bölümünün genel kuruldan ayrılmasının veya oy kullanmamasının mümkün bulunduğu, bu ayrılmanın veya oy kullanmamanın toplantıya katılan üye sayısını değiştirmeyeceği, ancak oy kullananların sayısını etkileyeceği, salonda bulunan üyeler gibi oy kullanmadan genel kuruldan ayrılan üyelerin de değişik sebeplerle oy kullanmak istememiş olabileceği (çekimser kalmak gibi), bu durumda oy kullananlar üzerinden değerlendirme yapılmasının hazırun cetvelinde yer alan ancak oy kullanmayan üyelerin iradesinin göz ardı edilmesine neden olacağı, dernek tüzüğündeki amacın da bu olamayacağı, tüzük maddesinde salona girişin durdurulacağı düzenlenmekle beraber salondan çıkışa ilişkin düzenleme yapılmadığı, toplantıya katılanları gösteren listeyi (hazırun cetvelini) imzalayarak karar yeter sayısında yer alan üyenin daha sonra oy kullanmamak için her zaman salondan ayrılma hakkı bulunduğu, nitekim bu durumun görülerek dernek tüzüğünün 38. maddesinde 01.07.2018 tarihinde açık düzenlemeye yer verilerek “salonda bulunan üyeler” şeklinde değişiklik yapılması karşısında, gerek İlk Derece Mhkemesi gerekse Bölge Adliye Mahkemesi kararlarında da kabul edildiği gibi nitelikli çoğunluk aranmayan hallerde karar yeter sayısı belirlenirken toplantıya katılan üyeler ibaresinden, hazırun cetvelinde imzası bulunan üyelerin anlaşılması gerektiği ve buna göre katılım kartı alarak hazırun cetvelini imzalayan 622 üye üzerinden salt çoğunluğun hesaplanması sonucuna ulaşılacağı, salonda bulunan 265 üyenin dikkate alınamayacağı, bu durumda kabul yönünde oy kullanan 184 üyenin salt çoğunluğu (312 oyu) sağlayamadığı, aksi düşünceyle oy kullananların karar yeter sayısında dikkate alınmasının hazırun cetvelini anlamsız hale getireceği ve tüzükteki düzenlemenin derneğin aleyhine yorumlanması sonucunu doğuracağı, oysa bunun yolunun yeni düzenlemeden geçtiği ve 01.07.2018 tarihindeki tüzük değişikliğinin de bu amaca yöneldiği, neticede mahkeme kararının usul ve yasaya uygun olduğu, onanması gerektiği kanaatinde olduğumuzdan sayın çoğunluğun bozma kararına katılmıyoruz.