1. Ceza Dairesi 2021/213 E. , 2021/9854 K.
(KANUN YARARINA BOZMA İSTEMİ)
Nitelikli hırsızlık suçundan Uşak 3. Asliye Ceza Mahkemesinin 15/05/2012 tarihli ve 2012/150 esas, 2012/588 karar sayılı kararı ile 1 yıl 8 ay hapis cezasına hükümlü ...'un, cezasının infazı sırasında, aynı Mahkemenin 23/03/2016 tarihli ve 2016/86 değişik iş sayılı kararı ile 19/03/2016 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere şartla tahliye edilmesini müteakip, deneme süresi içerisinde 07/07/2016 tarihinde işlemiş olduğu kasıtlı suçtan hapis cezasına mahkum edilmesi sebebiyle şartla tahliyenin geri alınmasına, ikinci suçun işlendiği 07/07/2016 tarihi ile bihakkın tahliye tarihi olan 07/10/2016 tarihi arasındaki sürenin aynen infazına dair Uşak 3. Asliye Ceza Mahkemesinin 26/07/2018 tarihli ve 2012/150 esas, 2012/588 karar sayılı ek kararına yönelik itirazın reddine ilişkin mercii Uşak 3. Ağır Ceza Mahkemesinin 07/01/2019 tarihli ve 2018/629 değişik iş sayılı kararı ile ilgili olarak;
Hükümlünün ilk kez ceza infaz kurumuna 10/02/2015 tarihinde alındığı ve Uşak Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından o tarihte yürürlükte olan 5275 sayılı Kanun'un 107/2. maddesi uyarınca, ceza infaz kurumunda geçirilmesi gereken 2/3 oranındaki süre gözetilerek hazırlanan 2015/670 sayılı müddetnameye göre, hakederek tahliye tarihinin 07/10/2016, koşullu salıverilme tarihinin 19/03/2016 olarak belirlendiği anlaşılmakta ise de;
Karar tarihinde yürürlükte bulunan, 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un 'Koşullu Salıverilme' üst başlıklı 107. maddesinin konuya ilişkin 6, 12, 13 ve 14. fıkralarının;
'(6) Koşullu salıverilen hükümlünün tâbi tutulacağı denetim süresi, yukarıdaki fıkralara göre infaz kurumunda geçirilmesi gereken sürenin yarısı kadardır. Ancak süreli hapislerde hakederek tahliye tarihini geçemez..
(12) Koşullu salıverilen hükümlünün, denetim süresinde hapis cezasını gerektiren kasıtlı bir suç işlemesi veya kendisine yüklenen yükümlülüklere, hâkimin uyarısına rağmen, uymamakta ısrar etmesi hâlinde koşullu salıverilme kararı geri alınır.
(13) Koşullu salıverilme kararının geri alınması hâlinde hükümlünün;
a) Sonraki suçu işlediği tarihten itibaren kalan cezasının aynen,
b) (Değişik bend: 25/05/2005-5351 S.K./8.mad) Yükümlülüklerine aykırı davranması hâlinde, bu yükümlülüklere uymama tarihi ile hak ederek salıverilme tarihi arasındaki süreyi geçmemek koşuluyla takdir edilecek bir sürenin, Ceza infaz kurumunda çektirilmesine karar verilir. Koşullu salıverilme kararının geri alınmasından sonra aynı hükmün infazı ile ilgili bir daha koşullu salıverilme kararı verilmez.
14) Denetim süresi yükümlülüklere uygun ve iyi hâlli olarak geçirildiği takdirde, ceza infaz edilmiş sayılır.' şeklinde ve şartla tahliye tarihinden önce 17/08/2016 tarihinde yürürlüğe giren 671 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 32. maddesi ile 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun'a eklenen Geçici 6. maddesinin ise '1/7/2016 tarihine kadar işlenen suçlar bakımından; 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun kasten öldürme suçları (madde 81, 82), üstsoya, altsoya, eşe veya kardeşe ya da beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumda bulunan kişiye karşı işlenen kasten yaralama ve neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama suçları, cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlar (madde 102, 103, 104, 105), uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçu (madde 188) ve İkinci Kitap Dördüncü Kısım Dördüncü, Beşinci, Altıncı ve Yedinci Bölümünde tanımlanan suçlar ile 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlar hariç olmak üzere, bu Kanunun;
a) 105/A maddesinin birinci fıkrasında yer alan “bir yıl”lık süre “iki yıl”,
b) 107 nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “üçte iki”lik oran “yarısı” olarak uygulanır.' şeklinde düzenlendiği,
Her ne kadar hükümlünün anılan cezasının infazı sırasında yürürlüğe giren ve lehe olan 5275 sayılı Kanun'un geçici 6. maddesi gereğince, hükümlü hakkında yeniden müddetname düzenlenmemiş ise de, söz konusu düzenlemeye nazaran, hükümlünün koşullu salıverilme tarihinin belirlenmesi için ceza infaz kurumunda geçirmesi gereken sürenin, mahkum olduğu hapis cezasının 1/2'si kadar olduğu gözetiltiğinde, ilk defa 10/02/2015 tarihinde ceza infaz kurumuna alınan hükümlünün koşullu salıverilme tarihinin 09/12/2015 olacağının anlaşılması karşısında,
Hüküm tarihinde yürürlükte bulunan ve lehe olan 5275 sayılı yasanın 107/6. maddesine göre denetim süresinin ceza infaz kurumunda geçirilmesi gereken sürenin yarısı olduğu, hükümlünün denetim süresi içerisinde kasıtlı bir suç işlemesi halinde koşullu salvermenin geri alınacağı, somut olayda hükümlünün ceza infaz kurumunda geçirmesi gereken sürenin 302 gün olduğu ve 5275 sayılı yasanın 107/6. maddesine göre bu sürenin yarısı olan 151 gün denetim süresinin ise koşullu salıverilmesi gereken 09/12/2015 tarihinden sonra 08/05/2016 tarihi itibariyle tamamlamış olduğu anlaşılmakla, benzer bir olay sebebiyle Yargıtay 1. Ceza Dairesinin 24/06/2019 tarihli ve 2018/5945 esas, 2019/3337 karar sayılı ilâmında yer alan '...şartla tahliye edilmesini müteakip, denetim süresi içerisinde kasıtlı bir suç işlediğinden bahisle şartla tahliye kararının geri alınarak, 02/08/2017 tarihi ile bihakkın tahliye tarihi olan 22/08/2017 arasındaki sürenin aynen infazına karar verilmiş ise de, şartla tahliyenin geri alınmasına neden olan ... 1. Ağır Ceza Mahkemesinin 23/10/2017 tarihli ve 2017/394 esas, 2017/322 karar sayılı kararına konu suçun 02/08/2017 tarihinde işlendiği, dolayısıyla denetim süresinde işlenmiş bir suçtan bahsedilemeyeceği cihetle aynen infaz kararı verilemeyeceği gözetilmeden itirazın kabulü yerine reddine dair yazılı şekilde karar verilmesinde isabet görülmediğinden... KANUN YARARINA BOZULMASINA...' şeklindeki açıklamalar da nazara alındığında, şartla tahliyenin geri alınmasına neden olan 07/07/2016 tarihli suçun, denetim süresinin dolduğu 08/05/2016 tarihinden sonra işlendiği anlaşılmakla, aynen infaz kararı verilemeyeceği gözetilmeden, yazılı şekilde karar verilmesinde isabet görülmediğinden bahisle 5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309. maddesi uyarınca anılan kararın bozulması lüzumu Yüksek Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğünün 27/11/2020 gün ve 94660652-105-64-16177-2020-Kyb sayılı yazılı istemlerine müsteniden Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının tebliğnamesi ile Dairemize ihbar ve dava evrakı gönderilmekle, incelenerek gereği düşünüldü;
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar tarihinden sonra 14.04.2020 tarihinde kabul edilen 15.04.2020 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 7242 sayılı Kanunun 48. maddesi ile 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun Koşullu salıverilme ile ilgili 107. maddesinde değişiklik yapılmış ise de; kanun yararına bozma, kesinleşen hükümde verildiği zaman yürürlükte bulunan usul ve maddi hukuka ilişkin hukuka aykırılıkların giderilmesi ile sınırlı olduğundan, inceleme karar tarihindeki mevzuat hükümlerine göre yapılmış olup;
Yargıtayın yerleşik uygulamasına göre, “koşullu salıverilme bir infaz kurumudur ve hükümlünün cezaevinden bırakılarak özgürlüğü bağlayıcı cezasının dışarıda çektirilmesi sürecini başlatır. Koşullu salıverilme kararı cezanın tamamen çektirildiği anlamına gelmez. Koşullu salıverilen hükümlü hakkında infaz işleminin özgürlüğü bağlayıcı cezanın kanun gereği yerine getirilmesi tarihine kadar kesintisiz sürdüğünün kabulünde zorunluluk vardır. Hukukumuzda, 647 ve 5275 sayılı genel infaz Kanunları yanında belirli suç tarihleri esas alınarak çıkarılan 3713; 4771; 4616 sayılı Kanunlar yanında 5218 sayılı Kanunda da koşullu salıverilme hükümlerine yer verilmiştir. 5237 sayılı TCK'nin 7. madde (3) fıkrasındaki (Değişik fıkra: 29/06/2005-5377 S.K./2.mad) hapis cezasının ertelenmesi, koşullu salıverilme ve tekerrürle ilgili olanlar hariç; infaz rejimine ilişkin hükümler, derhal uygulanır hükmü karşısında, suç tarihi göz önünde bulundurularak koşullu salıverilmeye ilişkin uygulanacak Kanun hükümlünün özgürlüğünü en az kısıtlayacak şekilde belirlenmelidir.
Suç tarihi itibariyle koşullu salıverilme ile ilgili mevzuata bakıldığında;
5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun 107. maddesinde koşullu salıverilme düzenlenmiş olup, mevcut düzenlemeye göre;
1) Koşullu salıverilmeden yararlanabilmek için mahkûmun kurumdaki infaz süresini iyi halli olarak geçirmesi gerekir.
2) Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına mahkum edilmiş olanlar otuz yılını, müebbet hapis cezasına mahkum edilmiş olanlar yirmidört yılını, diğer süreli hapis cezalarına mahkum edilmiş olanlar cezalarının üçte ikisini infaz kurumunda çektikleri takdirde, koşullu salıverilmeden yararlanabilirler.
.......
5) Koşullu salıverilme süresinin hesaplanmasında, hükümlünün onsekiz yaşını dolduruncaya kadar infaz kurumunda geçirdiği bir gün, iki gün olarak dikkate alınır.
6) Koşullu salıverilen hükümlünün tabi tutulacağı denetim süresi, yukarıdaki fıkralara göre infaz kurumunda geçirilmesi gereken sürenin yarısı kadardır. Ancak süreli hapislerde hakederek tahliye tarihini geçemez.
......
12) Koşullu salıverilen hükümlünün, denetim süresinde hapis cezasını gerektiren kasıtlı bir suç işlemesi veya kendisine yüklenen yükümlülüklere, hakimin uyarısına rağmen, uymamakta ısrar etmesi halinde koşullu salıverilme kararı geri alınır.
13) Koşullu salıverilme kararının geri alınması halinde hükümlünün;
a)Sonraki suçu işlediği tarihten itibaren kalan cezasının aynen,
b) (Değişik: 25/5/2005-5351/8 md.) Yükümlülüklerine aykırı davranması halinde, bu yükümlülüklere uymama tarihi ile hak ederek salıverilme tarihi arasındaki süreyi geçmemek koşuluyla takdir edilecek bir sürenin,
Ceza infaz kurumunda çektirilmesine karar verilir. Koşullu salıverilme kararının geri alınmasından sonra aynı hükmün infazı ile ilgili bir daha koşullu salıverilme kararı verilmez.
14) Denetim süresi yükümlülüklere uygun ve iyi halli olarak geçirildiği takdirde, ceza infaz edilmiş sayılır.
15) Koşullu salıverilme kararının geri alınmasına;
a) Hükümlü geri kalan süre içinde işlediği kasıtlı bir suçtan dolayı hapis cezasına mahkum edilirse, hükmü veren ilk derece mahkemesi veya bölge adliye mahkemesi tarafından,
b) Hükümlünün bağlı tutulduğu yükümlülükleri yerine getirmemesi halinde koşullu salıverilme kararına esas teşkil eden hükmü veren ilk derece mahkemesi veya bölge adliye mahkemesi veya koşullu salıverilme kararını vermiş olan mahkeme tarafından,
Dosya üzerinden karar verilir. Bu kararlara karşı itiraz yolu açıktır,
5275 sayılı Kanun Geçici Madde 6– (Ek: 15/8/2016-KHK-671/32 md.; Değiştirilerek kabul: 9/11/2016-6757/28 md.)
(1) 01/07/2016 tarihine kadar işlenen suçlar bakımından; 26/09/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun kasten öldürme suçları (madde 81, 82), üstsoya, altsoya, eşe veya kardeşe ya da beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumda bulunan kişiye karşı işlenen kasten yaralama ve neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama suçları, cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlar (madde 102, 103, 104, 105), özel hayata ve hayatın gizli alanına karşı suçlar (madde 132, 133, 134, 135, 136, 137, 138), uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçu (madde 188) ve İkinci Kitap Dördüncü Kısım Dördüncü, Beşinci, Altıncı ve Yedinci Bölümünde tanımlanan suçlar ile 12/04/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlar hariç olmak üzere, bu Kanunun;
a) 105/A maddesinin birinci fıkrasında yer alan “bir yıl”lık süre “iki yıl”,
b) 107. maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “üçte iki”lik oran “yarısı”, olarak uygulanır.
Şeklindeki düzenlemelere göre hükümlünün durumu değerlendirildiğinde;
Uşak 3. Asliye Ceza Mahkemesinin 15.05.2012 tarihli ve 2012/150 esas, 2012/588 karar sayılı kararı ile nitelikli hırsızlık suçundan 1 yıl 6 ay hapis cezasına hükümlü ...’un bu cezasının infazı sırasında 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun hükümleri uyarınca 19.03.2016 tarihinden geçerli olmak üzere koşullu salıverilmesine karar verildiği, hükümlünün koşullu salıverildikten sonra 07.07.2016 tarihinde işlediği eşe karşı kasten yaralama suçundan 5 ay hapis cezasına mahkum olduğu ve mahkumiyet kararının kesinleşmesi sonrasında yapılan ihbar üzerine yetkili ve görevli mahkeme olan Uşak 3. Asliye Ceza Mahkemesinin 26.07.2018 tarihli ve 2012/150 esas, 2012/588 karar sayılı ek kararı ile hükümlü hakkında verilen koşullu salıverilme kararının geri alınmasına, ikinci suçun işlendiği 07.07.2016 tarihi ile bihakkın tahliye tarihi olan 07.10.2016 tarihleri arasındaki sürenin aynen infazına karar verildiği;
Yukarıda açıklandığı gibi koşullu salıverilen hükümlü hakkında infaz işleminin özgürlüğü bağlayıcı cezanın kanun gereği yerine getirilmesi tarihine kadar kesintisiz sürdüğünün kabul edilmesinin zorunlu olduğu, 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun 107. maddesinin 6. fıkrasında koşullu salıverilen hükümlünün denetim süresine tabi tutulacağı, bu denetim süresinin infaz kurumunda geçirilmesi gereken sürenin yarısı kadar olacağı ve süreli hapislerde hakederek tahliye tarihini geçemeyeceği, aynı maddenin 12. fıkrasında koşullu salıverilen hükümlünün, denetim süresinde hapis cezasını gerektiren kasıtlı bir suç işlemesi veya kendisine yüklenen yükümlülüklere, hakimin uyarısına rağmen, uymamakta ısrar etmesi halinde koşullu salıverilme kararının geri alınacağı, aynı maddenin 13. fıkrasında koşullu salıverilme kararının geri alınması halinde hükümlünün; sonraki suçu işlediği tarihten itibaren kalan cezasının aynen, yükümlülüklerine aykırı davranması halinde, bu yükümlülüklere uymama tarihi ile hak ederek salıverilme tarihi arasındaki süreyi geçmemek koşuluyla takdir edilecek bir sürenin ceza infaz kurumunda çektirilmesine karar verileceğinin, aynı maddenin 14. fıkrasında denetim süresi yükümlülüklere uygun ve iyi halli olarak geçirildiği takdirde, cezanın infaz edilmiş sayılacağı, maddenin fıkralarının ayrı ayrı değil bir bütün olarak değerlendirilmesi gerektiği, maddede hükümlü hakkında verilen koşullu salıverilme kararının geri alınmasının koşullarının hükümlünün denetim süresinde hapis cezasını gerektiren kasıtlı bir suç işlemesi veya kendisine yüklenen yükümlülüklere, hakimin uyarısına rağmen, uymamakta ısrar etmesi olarak kabul edildiği, denetim süresinin de ceza infaz kurumunda geçirilmesi gereken sürenin yarısı olduğu ve denetim süresi yükümlülüklere uygun ve iyi halli geçirildiği takdirde cezanın infaz edilmiş sayılacağının öngörülmesi karşısında maddenin 13. fıkrasındaki düzenlemenin hükümlünün sonraki suçu işlediği tarih ile hak ederek salıverilme tarihi arasındaki kalan cezasının aynen infazını öngördüğü şeklinde yorumlanmasının mümkün olmadığı, denetim süresini yükümlülüklere uygun ve iyi halli olarak geçiren hükümlünün cezası kanun gereği infaz edilmiş sayılacağından, hükümlünün koşullu salıverilme süresinin ve buna bağlı olarak denetim süresinin hükümlü lehine düzenleme getiren 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun geçici 6. madde hükmü dikkate alınarak yeniden belirlenmesinde zorunluluk bulunduğu, ancak bu belirleme yapılırken daha önceki koşullu salıverilme tarihinin değiştirilmesinin mümkün olmadığı, belirlemenin lehe yapılan değişiklik nedeniyle ceza infaz kurumunda geçirilmesi gereken sürenin tespiti ve bu tespite göre denetim süresinin belirlenmesi ile sınırlı olduğunun kabulü gerektiği, koşullu salıverilen hükümlünün hapis cezası gerektiren ikinci suçu bu belirlenen denetim süresi içinde işlemesi halinde koşullu salıverilmenin geri alınmasına karar verilmesi gerektiği, somut olayda 1 yıl 8 ay hapis cezasının infazı sırasında 19.03.2016 tarihinden geçerli olmak üzere koşullu salıverilen hükümlünün, 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun geçici 6. madde hükmüne göre koşullu salıverilmeye hak kazanabilmesi için ceza infaz kurumunda geçirmesi gereken sürenin 302 gün olduğu, yasa gereği tabi olacağı denetim süresinin ise 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun 107. maddesinin 6. fıkrasına göre 151 gün olduğu, denetim süresinin başlangıcının koşullu salıverilme tarihi olan 19.03.2016 tarihi esas alınarak belirlenmesi gerektiğinden hükümlünün henüz denetim süresi dolmadan 07.07.2016 tarihinde hapis cezasını gerektiren kasıtlı suçtan mahkum olduğu anlaşılmakla, koşullu salıverilme kararının geri alınmasına ilişkin olarak verilen karara karşı yapılan itirazın reddine dair Uşak 3. Ağır Ceza Mahkemesinin 07.01.2019 tarihli ve 2018/629 değişik iş sayılı kararında usul ve yasaya aykırılık görülmediğinden, bu karara yönelik yapılan ve haklı sebebe dayanmayan kanun yararına bozma isteminin CMK'nin 309. maddesi uyarınca REDDİNE, dosyanın Mahkemesine gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE, 04/06/2021 gününde oy birliğiyle karar verildi.
