Danıştay 10. Daire Başkanlığı 2016/3697 E. , 2021/4564 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2016/3697
Karar No : 2021/4564
KARARIN DÜZELTİLMESİNİ
İSTEYENLER (DAVALILAR): 1- … Bakanlığı / …
VEKİLİ : 1. Huk. Müş. Yrd. …
2- … Valiliği / …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACILAR): 1- … ile …'a velayeten
kendi adına asaleten …
2- …
3- …
VEKİLLERİ : Av. …
İSTEMLERİN_KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının kısmen onanmasına, kısmen bozulmasına dair Danıştay Onuncu Dairesince verilen 21/03/2016 tarih ve E:2013/2870, K:2016/1552 sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 54. maddesi uyarınca düzeltilmesine karar verilmesi istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacılardan …'ın resmi nikahlı olmayan eşi, … ve …'ın tanıma yoluyla babası, … ve …'nin oğlu olan …'nin bir parkta arkadaşı ile birlikte alkol aldıklarının görülmesi üzerine görevli polis memurunca uyarılması sonrasında çıkan kavgada yaşamını yitirmesinden dolayı uğranıldığı ileri sürülen zararlara karşılık toplam 191.000,00 TL maddi, 100.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; davalı idarenin görevli personelinin orantısız güç kullanması nedeniyle yaşanan arbede sonucu …'nin öldüğü açık olduğundan idarenin hizmet kusuru bulunduğu gerekçesiyle davacıların tazminat istemlerinin kabulü gerektiği, maddi zararın tespiti için yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen bilirkişi raporu ve % 50 müterafik kusur oranı hükme esas alınarak … için 50.000,00 TL, … için 7.644,00 TL, … için 6.236,00 TL, … için 3.666,00 TL, … için 3.095,00 TL olmak üzere toplam 70.641,00 TL maddi ve … için 5.000,00 TL, … için 10.000,00 TL, … için 10.000,00 TL, … için 1.000,00 TL, … için 1.000,00 TL olmak üzere toplam 27.000,00 TL manevi tazminatın idareye başvuru tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı idareden alınarak davacılara ödenmesine, fazlaya ilişkin tazminat ve faiz isteminin reddine, reddedilen kısım nedeniyle davalı idare lehine 14.891,54 TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak davalı idareye verilmesine karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Onuncu Dairesince, temyize konu karar; davacıların maddi ve manevi tazminat istemlerinin kısmen kabulüne ilişkin kısım yönünden onanmış, manevi tazminat istemlerinin kısmen reddine ilişkin kısım ile reddedilen tazminat tutarı üzerinden davalı idare lehine vekalet ücretine hükmedilmesi yönünden bozulmuştur.
KARAR DÜZELTME
TALEP EDENİN_İDDİALARI :
Davalı …Bakanlığı tarafından; maddi tazminata ilişkin itirazları dikkate alınmadan karar verildiği, hükmedilen manevi tazminat tutarlarının yüksek olduğu, ilk derece mahkemesi kararının vekalet ücreti yönünden bozulmasının hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.
Davalı … Valiliği tarafından; olayda görevli polis memuru hakkında açılan ceza davasının derdest olduğu, Yargıtay'ın bozma kararı verdiği ve polis memurunun kusurunun taksir derecesinde değerlendirildiği, illiyet bağının ortadan kalktığı, İçişleri Bakanlığına olayla ilgili olarak maddi ve manevi tazminat talepli başvuru yapıldığı ancak idarelerine bu yönde yapılmış bir başvuru bulunmadığı, müteveffanın davacı eşi resmi nikahsız olduğundan evlilik dışı ilişkinin gerçekliği ve çocukların velayet durumunun araştırılması gerektiği, olayda müteveffanın müterafik kusurunun bulunduğu ileri sürülerek Danıştay Onuncu Dairesince verilen kararın düzeltilmesi istenilmektedir.
KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI: Kararın düzeltilmesi istemlerinin hukuki dayanağının bulunmadığı ileri sürülerek reddi gerektiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ :Karar düzeltme istemlerinin kısmen kabulü, kısmen reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince gereği görüşüldü:
Davalı İdarelerin Esasa Yönelik Karar Düzeltme İstemlerinin İncelenmesi:
Danıştay dava daireleri ile İdari veya Vergi Dava Daireleri Kurullarının temyiz üzerine verilen kararları hakkında, ancak 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun (geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmaya devam edilen) 54. maddesinde yazılı nedenlerle kararın düzeltilmesi istenebilir.
Kararın düzeltilmesi dilekçelerinde maddi ve manevi tazminata ilişkin olarak öne sürülen hususlar ise, anılan maddede yazılı nedenlerden hiçbirine uymamaktadır.
Bu nedenle, davalı idarelerin, İdare Mahkemesi'nin davacıların maddi ve manevi tazminat istemlerinin kısmen kabulüne ilişkin kısmının onanması, manevi tazminat istemlerinin kısmen reddine ilişkin kısmının bozulması yolunda verilen Danıştay Onuncu Dairesinin 21/03/2016 tarih ve E:2013/2870, K:2016/1552 sayılı kararına yönelik olarak bulundukları kararın düzeltilmesi istemlerinin reddine karar verilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Davalı … Bakanlığının Vekalet Ücretine İlişkin Karar Düzeltme İsteminin İncelenmesi
Davalı … Bakanlığının kararın düzeltilmesi dilekçesinde vekalet ücreti yönünden ileri sürdüğü nedenler, 2577 sayılı Kanun'un geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi hükmüne uygun bulunduğundan, karar düzeltme isteminin kısmen kabulü ile Danıştay Onuncu Dairesinin 21/03/2016 tarih ve E:2013/2870, K:2016/1552 sayılı kararının davalı idareye ilişkin vekalet ücreti yönünden bozma kısmı kaldırılarak bu kısım yeniden incelendi:
İNCELEME VE GEREKÇE :
İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 'Temyiz incelemesi üzerine verilecek kararlar' başlıklı 49. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde, temyiz incelemesi sonunda kararda yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmayan maddi hatalar ile düzeltilmesi mümkün eksiklik veya yanlışlıklar varsa Danıştay'ın kararı düzelterek onayacağı hükme bağlanmıştır.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 31. maddesinin yargılama giderleri konusunda yollama yaptığı 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 323. maddesinde, vekille takip edilen davalarda kanun gereğince takdir olunacak vekâlet ücreti yargılama giderleri arasında sayılmış; 326. maddesinde ise, yargılama giderlerinin aleyhine hüküm verilen taraftan alınmasına karar verileceği hüküm altına alınmıştır.
1136 sayılı Avukatlık Kanunu'nun 'Avukatlık ücreti' başlıklı 164. maddesinde, avukatlık ücretinin, avukatın hukuki yardımının karşılığı olan meblağı veya değeri ifade ettiği; 168. maddesinin son fıkrasında ise, avukatlık ücretinin takdirinde, hukuki yardımın tamamlandığı veya dava sonunda hüküm verildiği tarihte yürürlükte olan tarifenin esas alınacağı kurala bağlanmıştır.
Öte yandan, 02/11/2011 tarih ve 28103 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 659 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 6. maddesi ile, idareleri idari yargı mercilerinde temsil etme yetkisi, hukuk birimi amirlerine, muhakemat müdürlerine, hukuk müşavirlerine ve avukatlara tanınmış; aynı Kanun Hükmünde Kararname'nin 14. maddesinde ise, 'Tahkim usulüne tabi olanlar dahil adli ve idari davalar ile icra dairelerinde idarelerin vekili sıfatıyla hukuk birimi amirleri, muhakemat müdürleri, hukuk müşavirleri ve avukatlar tarafından yapılan takip ve duruşmalar için, bu davaların idareler lehine neticelenmesi halinde, bunlar tarafından temsil ve takip edilen dava ve işlerde ilgili mevzuata göre hükmedilmesi gereken tutar üzerinden idareler lehine vekâlet ücreti takdir edilir.' hükmüne yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Davalı ... Bakanlığının; yargılama aşamalarına hukuk müşaviri aracılığıyla katkıda bulunduğu, bu durumda, ret veya kısmen ret ile sonuçlanan davalarda, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu tarafından da benimsendiği üzere, 659 sayılı KHK'nın yürürlüğe girmesinden önce açılmış olsa dahi, 659 sayılı KHK'nın yürürlüğünden sonra karar verilmiş olması nedeniyle, ilgili mevzuata göre hükmedilmesi gereken tutar üzerinden idare lehine vekâlet ücreti takdir edilmesi zorunlu olup, 'ilgili mevzuat' ifadesinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin anlaşılması gerektiği de açıktır.
Dosyanın incelenmesinden; bakılmakta olan davanın 191.000,00 TL maddi, 100.000,00 TL manevi olmak üzere toplam 291.000,00 TL tazminat istemiyle açıldığı, İdare Mahkemesince, 70.641,00 TL maddi, 27.000,00 TL manevi tazminat isteminin kabulüne, bu miktarların dışındaki kısımların reddine karar verildiği, reddedilen 73.000,00 TL'lik manevi tazminat miktarı üzerinden 3.220,00 TL nispi ve reddedilen 120.359,00 TL'lik maddi tazminat miktarı üzerinden 11.671,54 TL olmak üzere toplam 14.891,54 TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak davalı idareye verilmesine karar verildiği, Dairemizce davacıların temyiz istemlerinin kısmen kabulü ile anılan Mahkeme kararının, maddi ve manevi tazminatın kabulüne ilişkin kısmının onanmasına, manevi tazminatın reddine ilişkin kısmı ile davalı idare lehine vekalet ücretine hükmedilmesine ilişkin kısmının bozulmasına karar verildiği görülmektedir.
İdare Mahkemesi Kararının Reddedilen Maddi Tazminat Tutarı Üzerinden Davalı İdare Lehine Hükmedilen 11.671,54 TL Nispi Vekalet Ücretine Hükmedilmesine İlişkin Kısım Yönünden İncelenmesi
İdare Mahkemesince; kabul edilen 70.641,00 TL'lik maddi tazminat tutarı üzerinden davacılar lehine 7.701,28 TL tutarında nispi vekalet ücretine hükmedildiği, reddedilen 120.359,00 TL'lik tutar üzerinden ise davalı idare lehine 11.671,54 TL nispi vekalet ücretine hükmedildiği anlaşılmış olup davalı idare lehine hükmedilen vekalet ücretinin davacılar lehine hükmedilen vekalet ücreti tutarını aşamayacağı göz önünde bulundurularak İdare Mahkemesi kararının hüküm fıkrasında yer alan ''reddedilen 73.000,00 TL manevi tazminat miktarı üzerinden 3.220,00 TL nisbi ve reddedilen 120.359,00 TL maddi tazminat miktarı üzerinden 11.671,54 TL olmak üzere toplam 14.891,54 TL avukatlık ücretinin de davacılardan alınarak davalı idareye verilmesine'' ibaresinin ''reddedilen 120.359,00 TL maddi tazminat miktarı üzerinden 7.701,28 TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak davalı idareye verilmesine'' şeklinde düzeltilmesi gerekmektedir.
Bu durumda; yukarıda anılan mevzuat uyarınca Dairemizin 21/03/2016 tarih ve E:2013/2870, K:2016/1552 sayılı kararının, davalı idare lehine vekalet ücretine hükmedilmesine ilişkin bölümünün bozulmasına dair kısmında hukuka uyarlık bulunmadığından, İdare Mahkemesi kararının reddedilen maddi tazminat miktarı üzerinden davalı idare lehine hükmedilen vekalet ücretine ilişkin kısmının yukarıda belirtilen şekilde düzeltilerek onanması gerektiği sonuç ve kanaatine varılmıştır.
İdare Mahkemesi Kararının Reddedilen Manevi Tazminat Tutarı Üzerinden Davalı İdare Lehine 3.200,00 TL Nispi Vekalet Ücretine Hükmedilmesine İlişkin Kısım Yönünden İncelenmesi
İşbu bozma kararı uyarınca reddedilen manevi tazminata ilişkin kısım yönünden yeniden yargılama yapılacağından, yargılama sonucunda oluşacak hukuki duruma göre vekalet ücretleri yönünden de yeniden karar verileceğinden davalı idarenin manevi tazminata karşılık vekalet ücretine ilişkin karar düzeltme isteminin, bu aşamada incelenemeyeceği açıktır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarelerin esasa ilişkin karar düzeltme istemlerinin oybirliğiyle reddine,
2. Davalı … Bakanlığının vekalet ücretine yönelik karar düzeltme isteminin oy çokluğuyla kabulü ile … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının hüküm fıkrasında yer alan '' reddedilen 73.000,00 TL manevi tazminat miktarı üzerinden 3.220,00 TL nisbi ve reddedilen 120.359,00 TL maddi tazminat miktarı üzerinden 11.671,54 TL olmak üzere toplam 14.891,54 TL avukatlık ücretinin de davacılardan alınarak davalı idareye verilmesine'' ibaresinin ''reddedilen 120.359,00 TL maddi tazminat miktarı üzerinden 7.701,28 TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak davalı idareye verilmesine'' şeklinde DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
3. Dosyanın … İdare Mahkemesi'ne gönderilmesine, 05/10/2021 tarihinde kesin olarak karar verildi.
(X)- KARŞI OY
Danıştay dava daireleri ile İdari veya Vergi Dava Daireleri Kurullarının temyiz üzerine verilen kararları hakkında, ancak 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun (geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmaya devam edilen) 54. maddesinde yazılı nedenlerle kararın düzeltilmesi istenebilir. Kararın düzeltilmesi dilekçesinde öne sürülen hususlar ise, anılan maddede yazılı nedenlerden hiçbirine uymamaktadır.
659 sayılı Kanun Hükmünde Kararname uyarınca idareler lehine vekalet ücreti takdirinin, ancak bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yürürlüğe girdiği 02/11/2011 tarihinden sonra açılan davalarda söz konusu olabileceği, bakılmakta olan davanın bu tarihten önce açıldığı dikkate alındığında, davalı idare lehine vekalet ücretine hükmedilmemesi gerektiği, temyize konu Mahkeme kararının bu kısmında hukuki isabet bulunmadığından, Dairenin 21/03/2016 tarih ve E:2013/2870, K:2016/1552 sayılı kararının vekalet ücretine ilişkin kısmına yönelik olarak da davalı idarelerin, kararın düzeltilmesi istemlerinin reddine karar verilmesi gerektiği oyuyla Daire kararının vekalet ücreti ile ilgili olarak karar düzeltme isteminin kabulüne yönelik kısmına katılmıyorum.