19. Ceza Dairesi 2016/15837 E. , 2018/11336 K.
MAHKEMESİ :İcra Ceza Mahkemesi
SUÇ : 2004 Sayılı Kanuna Aykırılık
HÜKÜMLER : Beraat, Mahkumiyet
Yerel Mahkemece verilen hükümler temyiz edilmekle; başvurunun süresi, kararın niteliği ve suç tarihine göre dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü:
Temyiz isteğinin reddi nedenleri bulunmadığından işin esasına geçildi.
Vicdani kanının oluştuğu duruşma sürecini yansıtan tutanaklar belgeler ve gerekçe içeriğine göre yapılan incelemede;
A- Sanıklar ... ve ... haklarında İİK’nın 331 ve 338. maddelerine aykırılık suçlarından kurulan hükümlere yönelik incelemede,
İİK’nın 331. maddesine aykırılık suçundan sanıkların, borçlu şirketin hangi mal varlığını ne şekilde eksilttiklerinin şikayet dilekçesinde somut olarak gösterilmemesi karşısında İİK’nın 351. maddesi uyarınca hakimin resen araştırma yükümlülüğü olmadığı gerekçesiyle beraatlerine karar verilmesi gerekirken, İİK’nın 331. maddesi düzenlemesine aykırı olarak eylemlerin başka bir suç oluşturmaması gerektiği ve başka suçların oluştuğu gerekçesiyle beraatlerine karar verilmesi; İİK’nın 338. maddesine aykırılık suçundan ise şikayet dilekçesinde, 2004 sayılı İİK mucibince istenilmiş hangi beyanın hakikate aykırı olarak yapıldığı belirtilmemiş olduğundan yine İİK’nın 351. maddesi uyarınca hakimin resen araştırma yükümlülüğü olmadığı gerekçesiyle beraatlerine karar verilmesi gerekirken, sanıkların şirket aciz halinde iken asgari ücretin üstünde ve lüks içinde geçim sürdüğüne dair delil ve belge olmadığından beraatlerine karar verilmesi, hükümler sonuç itibarıyla doğru olduğundan bozma sebebi yapılmamıştır.
Eylemlere ve yükletilen suçlara yönelik şikayetçi vekilinin temyiz nedenleri yerinde görülmediğinden tebliğnameye uygun olarak, TEMYİZ DAVASININ ESASTAN REDDİYLE HÜKÜMLERİN ONANMASINA,
B- İİK’nın 333/a maddesine aykırılık suçundan kurulan hükümler ile Argün İnşaat Turizm ve Ticaret A.Ş. yönünden İİK’nın 345/a maddesine aykırılık suçundan Mersin 1. İcra Ceza Mahkemesi’nin birleşen 2013/243 Esas sayılı davasındaki şikayete yönelik incelemede,
a) 333/a maddesine aykırılık suçlarına yönelik kurulan hükümlere yönlik incelemede,
Sanıkların üzerlerine atılı “sermaye şirketlerinde yöneticinin sorumluluğu” suçunun takibi şikayete bağlı olup; Mersin 1. İcra Ceza Mahkemesi’nin birleşen 2013/243 Esas sayılı dava dosyasındaki şikayete dayanak icra takibinde ödeme emirlerinin borçlu şirketlere 11/03/2009 ve 30/06/2009 tarihlerinde tebliğ edilmesi takiplerin 17/03/2009 ve 07/07/2009 tarihlerinde kesinleşmesi ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu'nun 347. maddesinde düzenlenen 'şikayet hakkı, fiilin öğrenildiği tarihten itibaren üç ay ve her halde fiilin işlendiği tarihten itibaren bir yıl geçmekle düşer” hükmü karşısında, şikayetçi vekilince takiplerin kesinleştiği tarihten itibaren İİK’nın 347. maddesinde düzenlenen bir yıllık hak düşürücü süreden sonra 09/04/2013 tarihinde şikayette bulunulması nedeniyle, mahkemece sanıklar hakkında şikayet hakkının düşürülmesi yerine yazılı şekilde beraat kararı verilmesi,
b) Argün İnşaat Turizm ve Ticaret A.Ş. yönünden İİK’nın 345/a maddesine aykırılık suçundan Mersin 1. İcra Ceza Mahkemesi’nin birleşen 2013/243 Esas sayılı davasındaki şikayete yönelik incelemede,
Sanıkların üzerlerine atılı “sermaye şirketlerinin iflasını istememek” suçunun takibi şikayete bağlı olup; alınan bilirkişi raporunda Argün İnşaat Turizm ve Ticaret A.Ş.nin iflas şartlarının 2011 yılında oluştuğunun belirtilmesi ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu'nun 347. maddesinde düzenlenen 'şikayet hakkı, fiilin öğrenildiği tarihten itibaren üç ay ve her halde fiilin işlendiği tarihten itibaren bir yıl geçmekle düşer” hükmü karşısında, şikayetçi vekilince İİK’nın 347. maddesinde düzenlenen bir yıllık hak düşürücü süreden sonra 09/04/2013 tarihinde şikayette bulunulması nedeniyle, mahkemece sanıklar hakkında şikayet hakkının düşürülmesi yerine yazılı şekilde mahkumiyet kararı verilmesi,
Kanuna aykırı ve şikayetçi vekilinin temyiz nedenleri bu itibarla yerinde görüldüğünden HÜKÜMLERİN BOZULMASINA, bozma sebebi 5320 sayılı Kanun'un 8/1. maddesi gereğince uygulanması gereken 1412 sayılı CMUK'nın 322. maddesi uyarınca yeniden yargılama yapılmasına gerek olmaksızın düzeltilebilir nitelikte bulunduğundan, tebliğnameye aykırı olarak, İİK'nın 347. maddesi uyarınca şikayet hakkının DÜŞÜRÜLMESİNE,
C- Sanık ... hakkında asıl ve birleşen davalarda İİK’nın 331, 332, 337/a ve 338. maddelerine aykırılık suçlarından ve Mersin 1. İcra Ceza Mahkemesi’nin birleşen 2013/243 Esas sayılı dava dosyasındaki ... İnşaat Taahhüt Turizm San. ve Tic. Ltd. Şti. yönünden İİK’nın 345/a maddesine aykırılık suçundan kurulan hükümlere yönelik incelemede,
UYAP aracılığıyla elektronik ortamda MERNİS sisteminden alınan nüfus kayıt örneğine göre, sanığın hükümden sonra 31/12/2017 tarihinde vefat ettiği anlaşıldığından, sanığın hukuki durumunun mahkemesince yeniden değerlendirilmesinde zorunluluk bulunması,
Bozmayı gerektirmiş ve sanıklar müdafii ve şikayetçi vekilinin temyiz nedenleri bu itibarla yerinde görüldüğünden 5320 sayılı Kanun'un 8/1. maddesi gereğince uygulanması gereken 1412 sayılı CMUK'nın 321.maddesi uyarınca hükmün sair yönleri incelenmeksizin BOZULMASINA, yargılamanın bozma öncesi aşamadan başlayarak sürdürülüp sonuçlandırılmak üzere dosyanın mahkemesine gönderilmesine,
D- Sanıklar ... ve ... haklarında iki farklı borçlu şirket bakımından şikayette bulunmuş olması karşısında mahkumiyet kararlarının hangi şirketler için hangi fiiller nedeniyle verildiği de gösterilmeksizin gerekçesiz hüküm kurulması,
E- Sanıklar ... ve ... haklarında İİK’nun 332. maddesine aykırılık suçundan kurulan hükümlere yönelik incelemede,
Sanıkların; hangi fiilleriyle borçlu şirketlerin aczine sebep oldukları veya vaziyetinin fenalığını bilerek ağırlaştırıldığının şikayet dilekçesinde somutlaştırılmamış olması, sırf şirketin iflas etmiş olmasının atılı suçun unsurlarını oluşturmayacak olması ve sanık ...’ün ... İmar İnşaat Taahhüt Turizm San. ve Tic. Ltd. Şti.nin yetkili temsilcisi olmaması nedenleriyle beraatlerine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde mahkumiyetlerine karar verilmesi,
F- Sanıklar ... ve ... haklarında Mersin 1. İcra Ceza Mahkemesi’nin birleşen 2013/243 Esas sayılı davasındaki İİK’nun 337/a ve 345/a maddelerine aykırılık suçundan yapılan şikayetlere ilişkin kurulan hükümlere yönelik incelemede,
1) Borçlu ... İnşaat Taahhüt Turizm San. ve Tic. Ltd. Şti. yönünden yapılan incelemede,
a) Sanık ...’ün ... İnşaat Taahhüt Turizm San. ve Tic. Ltd. Şti.nin yetkili temsilcisi olmaması nedeniyle bu şirkete ilişkin atılı suçlardan beraatine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde mahkumiyetine karar verilmesi,
b) Ticareti terk eden tacir açısından; muhatapların haklarını korumaya yönelik olarak İİK’nın 44. maddesi ile, ticareti terk eden bir tacire; 15 gün içerisinde keyfiyeti kayıtlı bulunduğu Ticaret Sicilin Memurluğuna bildirme ve bütün aktif ve pasifi ile alacaklılarının isim ve adreslerini gösteren bir mal beyanında bulunma, ticaret sicili memurluğunca ticaret sicili ilanlarının yayınlandığı gazete’de ve alacaklıların bulunduğu yerlerde de mutat ve münasip vasıtalarla ilan etme ve ilan masraflarını da ödeme yükümlülükleri yüklenmiş, bu yükümlülüklere aykırı davranmanın yaptırımı ise İİK’nın 337/a maddesinde düzenlenmiş olup, takibi şikayete bağlı olan seçimlik hareketli bu suçun;
1- İİK’nın 44. maddesine göre mal beyanında bulunulmaması,
2- Mal beyanında mevcudun eksik gösterilmiş olması,
3- Aktifte yer alan malın veya yerine kaim olan değerin haciz veya iflas sırasında gösterilmemesi,
4- Mal beyanından sonra, beyan edilen bu mallar üzerinde tasarruf edilmesi” şeklinde sıralanan seçimlik hareketlerden herhangi birisinin işlenmesiyle, diğer koşulların da (alacaklının zarar görmesi ve borçlunun tacir olması gibi...) gerçekleşmesi halinde oluşacağı konusunda gerek uygulamada gerek öğretide herhangi bir duraksamanın mevcut olmaması ve somut uyuşmazlıkta bu eylemden dolayı şikayetçinin zarar gördüğünün dosya içeriğinden anlaşılması karşısında; öncelikle borçlu ticaret şirketinin kayıtlı olduğu Vergi Dairesi Müdürlüğünden mükellefiyetinin devam edip etmediği sorulup, 2011, 2012 ve 2013 yıllarına ait tüm vergi beyanname örnekleri getirtilerek incelenip, mükellefiyetinin devam ettiğinin ve adresin farklı olduğunun bildirilmesi halinde bu adreste zabıta araştırması yaptırılarak delillerin bir bütün halinde değerlendirilmesi suretiyle sanık ...’ün hukuki durumunun tayin ve takdiri gerekirken, eksik kovuşturma ile yazılı şekilde hüküm kurulması,
c) İİK’nın 345/a maddesindeki suçun oluşabilmesi için, aynı Kanun’un 179 ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 376. (6762 sayılı TTK’nın 324.) maddesinde öngörülen koşullarda şikayet tarihi itibariyle şirketin aktif ve pasif durumu belirlenerek, sonucuna göre şirketin iflasının istenmesi şartlarının bulunup bulunmadığının tespit edilmesi gerektiği cihetle, borçlu şirkete ait ticari defterler, kayıtlar ve banka hesapları bulunduğu yerden temin edilerek, bunlar üzerinde kesinleşmiş icra takip dosyalarının borçları da pasife dahil edilecek şekilde bilirkişi incelemesi yaptırılıp, iflas şartları oluştuysa ilk kez hangi tarihte oluştuğu da tespit edilerek sonucuna göre sanık ...’ün hukuki durumunun takdiri gerekirken, ... İnşaat Taahhüt Turizm San. ve Tic. Ltd. Şti. yönünden görüş bildirmeyen bilirkişi raporuna dayanılarak yazılı şekilde mahkumiyet kararı verilmesi,
2) Borçlu Argün İnşaat Turizm ve Ticaret A.Ş. yönünden yapılan incelemede,
Ticareti terk eden tacir açısından; muhatapların haklarını korumaya yönelik olarak İİK’nın 44. maddesi ile, ticareti terk eden bir tacire; 15 gün içerisinde keyfiyeti kayıtlı bulunduğu ticaret sicilin memurluğuna bildirme ve bütün aktif ve pasifi ile alacaklılarının isim ve adreslerini gösteren bir mal beyanında bulunma, Tticaret Sicili Memurluğunca ticaret sicili ilanlarının yayınlandığı gazete’de ve alacaklıların bulunduğu yerlerde de mutat ve münasip vasıtalarla ilan etme ve ilan masraflarını da ödeme yükümlülükleri yüklenmiş, bu yükümlülüklere aykırı davranmanın yaptırımı ise İİK’nın 337/a maddesinde düzenlenmiş olup, takibi şikayete bağlı olan seçimlik hareketli bu suçun;
1- İİK’nın 44. maddesine göre mal beyanında bulunulmaması,
2- Mal beyanında mevcudun eksik gösterilmiş olması,
3- Aktifte yer alan malın veya yerine kaim olan değerin haciz veya iflas sırasında gösterilmemesi,
4- Mal beyanından sonra, beyan edilen bu mallar üzerinde tasarruf edilmesi” şeklinde sıralanan seçimlik hareketlerden herhangi birisinin işlenmesiyle, diğer koşulların da (alacaklının zarar görmesi ve borçlunun tacir olması gibi...) gerçekleşmesi halinde oluşacağı konusunda gerek uygulamada gerek öğretide herhangi bir duraksamanın mevcut olmaması ve somut uyuşmazlıkta bu eylemden dolayı şikayetçinin zarar gördüğünün dosya içeriğinden anlaşılması karşısında; öncelikle borçlu ticaret şirketinin kayıtlı olduğu Vergi Dairesi Müdürlüğünden mükellefiyetinin devam edip etmediği sorulup, 2011, 2012 ve 2013 yıllarına ait tüm vergi beyanname örnekleri getirtilerek incelenip, mükellefiyetinin devam ettiğinin ve adresin farklı olduğunun bildirilmesi halinde bu adreste zabıta araştırması yaptırılarak ticareti terk edilip edilmediği ve şikayetin süresinde olup olmadığı tespit edilip dosyaya alınan Mersin Ticaret Sicili Memurluğu’nun 21/03/2012 tarihli yazısında sanıkların yetkilerinin 25/05/2012 tarihinde dolacağının belirtilmiş olması karşısında şirkete bu tarih sonrası için yetkili temsilci tayin edilip edilmediği araştırılıp tayin edilmemiş ise atılı suç bakımından yetkilerinin devam edeceği ve ticaret terk edilmiş ise tespit edilen terk tarih itibarıyla yetkililerin sorumlu olacağı göz önüne alınarak delillerin bir bütün halinde değerlendirilmesi suretiyle sanıklar ... ve ...’ün hukuki durumlarının tayin ve takdiri gerekirken, eksik kovuşturma ile yazılı şekilde hüküm kurulması,
Kabule göre de,
02.12.2016 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 6763 sayılı Kanun'un 34. maddesiyle Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 253. maddesinde değişiklik yapılarak madde içeriğinden 'etkin pişmanlık hükümlerine yer verilen suçlar ile' ibaresinin çıkarılması nedeniyle özel bir etkin pişmanlık hükmü olan 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu'nun 354. maddesinin aynı Kanun'un 332, 337/a ve 345/a maddelerinde düzenlenen suç yönünden uzlaştırma kurumunun uygulanmasına engel teşkil etmemesi, suçun işlenmesinden sonra fail ile mağdur arasındaki çekişmeyi bir uzlaştırmacının girişimiyle kısa zamanda tarafların özgür iradeleriyle ve adli merciler daha fazla meşgul edilmeden sonuçlandırmayı amaçlayan uzlaştırmanın soruşturma ve kovuşturmalarda mutlaka öncelikle uygulanması zorunlu bir maddi ceza ve ceza muhakemesi hukuku kurumu olması ve İcra ve İflas Kanunu'nun 354. maddesinin yerine geçip anılan maddenin uygulanmasını ortadan kaldırmaması karşısında, sanıklar ... ve ... haklarında 6763 sayılı Kanun'un 34. maddesiyle değişik CMK'nın 253, 254. maddelerinin uygulanması zorunluluğu,
Bozmayı gerektirmiş ve sanıklar müdafii ve şikayetçi vekilinin temyiz nedenleri bu itibarla yerinde görüldüğünden HÜKÜMLERİN, 5320 sayılı Kanun'un 8/1. maddesi gereğince uygulanması gereken 1412 sayılı CMUK'nın 321. maddesi uyarınca BOZULMASINA, yargılamanın bozma öncesi aşamadan başlayarak sürdürülüp sonuçlandırılmak üzere dosyanın mahkemesine gönderilmesine, 05/11/2018 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
