10. Ceza Dairesi 2021/4949 E. , 2021/9703 K.
Adalet Bakanlığı'nın, kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçundan sanık ... hakkındaki ... 2. Asliye Ceza Mahkemesinin (Çocuk Mahkemesi sıfatıyla) 15/05/2018 tarihli ve 2018/203 esas, 2018/194 sayılı kararının kanun yararına bozulması istemi üzerine, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nca 26/02/2021 tarihli ihbar yazısı ekinde dosyanın Dairemize gönderildiği anlaşıldı.
Dosya incelendi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
A-)Konuyla İlgili Bilgiler:
1-Suça sürüklenen çocuk ... hakkında, 09/12/2015 tarihli kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma eylemi nedeniyle ... Cumhuriyet Başsavcılığının 18/02/2016 tarihli ve 2015/14252 soruşturma, 2016/581 esas, 2016/49 sayılı iddianamesi ile, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 191/1 ve 31/3. maddeleri gereğince cezalandırılması istemiyle ... Çocuk Mahkemesine kamu davası açıldığı, iddianamede şüpheli hakkında daha önce,
-31/07/2014 tarihli kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçundan 13/01/2015 tarihli ve 2014/9915 soruşturma, 2015/11 sayılı karar ile kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verildiği, ihlal nedeniyle 27/04/2015 tarihli iddianame ile kamu davası açıldığı, ... Çocuk Mahkemesinin 2015/225 esasında derdest olduğu,
-26/01/2014 tarihli kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçundan 2014/1065 soruşturma, 2014/192 sayılı karar ile kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verildiği, ihlal nedeniyle 02/04/2015 tarihli iddianame ile kamu davası açıldığı, ... Çocuk Mahkemesinin 2015/183 esasında derdest olduğu, TCK’nın 191/6. maddesi gereğince erteleme kararı verilemeyeceği hususunun belirtildiği,
2-... Çocuk Mahkemesince yapılan kapalı yargılama sonunda ... Çocuk Mahkemesinin 26/04/2016 tarihli ve 2016/115 esas, 2016/296 sayılı kararı ile sanığın TCK’nın 191/1, 31/2 ve 62. maddeleri uyarınca 10 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına ve 5395 sayılı Kanun 23. maddesi yollamasıyla CMK’nın 231/5. maddesi gereğince hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verildiği, kararın 16/06/2016 tarihinde kesinleştiği,
3-Sanığın denetim süresi içerisinde 01/09/2016 tarihinde işlediği kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçundan ... Çocuk Mahkemesinin 18/04/2017 tarihli ve 2016/368 esas, 2017/78 sayılı kararı ile ( dosyanın devredilmesi nedeniyle ... 2. Asliye Ceza mahkemesinin 2016/490 esas, 2017/443 sayılı kararı) cezalandırıldığının ihbar edilmesi üzerine;
... 2. Asliye Ceza Mahkemesinin kanun yararına bozma istemine konu 15/05/2018 tarihli ve 2018/203 esas, 2018/194 sayılı kararı ile, hükmün açıklanmasına, sanığın TCK’nın 191/1, 31/2, 62,50, 52/2. maddeleri gereğince 6.000,00 Türk lirası adli para cezası ile cezalandırılmasına karar verildiği, kararın 20/12/2018 tarihinde istinaf edilmeden kesinleştiği,
4- İncelemeye esas olaydan önce;
A- a-) ... Cumhuriyet Başsavcılığının tarihsiz ve 2014/1065 soruşturma, 2014/192 sayılı kararı ile; şüphelinin 26/01/2014 tarihli kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma eylemi nedeniyle 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 191/2. maddesi uyarınca beş yıl süre ile kamu davası açılmasının ertelenmesine, bir yıl süre ile denetimli serbestlik
tedbiri uygulanmasına, denetimli serbestlik süresi içinde tedaviye tabi tutulmasına, aynı Kanun'un 191/4. maddesi gereğince erteleme süresi içerisinde kendisine yüklenen yükümlülüklere veya uygulanan tedavinin gereklerine uygun davranmamakta ısrar etmesi ya da tekrar kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alması, kabul etmesi veya bulundurması ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanması durumunda hakkında kamu davası açılacağının ihtarına, kesin olarak karar verildiği,
b-) Yükümlülüklerine uymamakta ısrar ettiği gerekçesiyle erteleme kararı kaldırılarak ... Cumhuriyet Başsavcılığının 02/04/2015 tarihli, 2014/1065 soruşturma, 2015/1218 esas ve 2015/111 sayılı iddianamesi ile, sanığın TCK’nın 191/1 ve 31/2. maddeleri uyarınca cezalandırılması istemiyle ... Çocuk Mahkemesine kamu davası açıldığı,
c-) ... Çocuk Mahkemesinin 16/06/2015 tarihli ve 2015/183 esas, 2015/406 sayılı kararı ile sanığın beraatine karar verildiği, beraat kararının 09/10/2015 tarihinde kesinleştiği,
B- a-)... Cumhuriyet Başsavcılığının 13/01/2015 tarihli ve 2014/9915 soruşturma, 2015/11 sayılı kararı ile; şüphelinin 31/07/2014 tarihli kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma eylemi nedeniyle 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 191/2. maddesi uyarınca beş yıl süre ile kamu davası açılmasının ertelenmesine, bir yıl süre ile denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasına,denetimli serbestlik süresi içinde tedaviye tabi tutulmasına, aynı Kanun'un 191/4. maddesi gereğince erteleme süresi içerisinde kendisine yüklenen yükümlülüklere veya uygulanan tedavinin gereklerine uygun davranmamakta ısrar etmesi ya da tekrar kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alması, kabul etmesi veya bulundurması ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanması durumunda hakkında kamu davası açılacağının ihtarına, kesin olarak karar verildiği,
b-) Yükümlülüklerine uymamakta ısrar ettiği gerekçesiyle erteleme kararı kaldırılarak ... Cumhuriyet Başsavcılığının 27/04/2015 tarihli, 2014/9915 soruşturma, 2015/1501 esas ve 2015/134 sayılı iddianamesi ile, sanığın TCK’nın 191/1 ve 31/2. maddeleri uyarınca cezalandırılması istemiyle ... Çocuk Mahkemesine kamu davası açıldığı,
c-) ... Çocuk Mahkemesinin 19/01/2016 tarihli ve 2015/225 esas, 2016/25 sayılı kararı ile; sanığın TCK’nın 191/1, 31/2 ve 62. maddeleri gereğince 10 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına ve CMK’nın 231/5. maddesi gereğince hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verildiği, kararın 14/03/2016 tarihinde kesinleştiği,
Anlaşılmıştır.
B-)Kanun Yararına Bozma İstemi:
Kanun yararına bozma istemi ve ihbar yazısında;
“Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmak suçundan suça sürüklenen çocuk ...’in 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 191/1, 31/3 ve 62/1. maddeleri uyarınca 10 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 231/5. maddesi uyarınca hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına ve 3 yıl denetim süresi belirlenmesine dair ... 1. Çocuk Mahkemesinin 26/04/2016 tarihli ve 2016/115 esas, 2016/296 sayılı kararının 16/06/2016 tarihinde kesinleşmesini müteakip, sanığın denetim süresi içerisinde 01/09/2016 tarihinde işlediği uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmak suçundan mahkûm olduğunun ihbar edilmesi üzerine, hakkındaki hükmün açıklanarak 5237 sayılı Kanun'un 191/1, 31/3 ve 62/1. maddeleri uyarınca 10 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına ilişkin ... 2. Asliye Ceza Mahkemesinin (Çocuk Mahkemesi Sıfatıyla) 15/05/2018 tarihli ve 2018/203 esas, 2018/194 sayılı kararını kapsayan dosya incelendi.
Dosya kapsamına göre, suça sürüklenen çocuğun 09/12/2015 tarihinde işlediği uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmak suçundan ... Cumhuriyet Başsavcılığınca yapılan soruşturma sonunda, suça sürüklenen çocuğun daha önce 26/01/2014 tarihinde işlemiş olduğu uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmak suçundan ... Cumhuriyet
Başsavcılığının 2014/1065 soruşturma sayılı dosyasında kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verildiği ve ihlali üzerine anılan Cumhuriyet Başsavcılığın 02/04/2015 tarihli ve 2014/1065 soruşturma, 2015/1218 esas, 2015/111 sayılı iddianamesiyle kamu davası açıldığı ve ... Çocuk Mahkemesinin 2015/183 esasına kayıtlı dosyanın helen derdest bulunduğu, 31/07/2014 tarihinde işlediği uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmak suçundan ... Cumhuriyet Başsavcılığının 2014/9915 soruşturma sayılı dosyasında kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verildiği ve ihlali üzerine anılan Cumhuriyet Başsavcılığının 27/04/2015 tarihli ve 2014/9915 soruşturma, 2015/1501 esas, 2015/134 sayılı iddianamesiyle kamu davası açıldığı ve ... Çocuk Mahkemesinin 2015/225 esasına kayıtlı dosyanın derdest bulunduğu gerekçesiyle, suça sürüklenen çocuk hakkında kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı verilmeksizin doğrudan anılan Cumhuriyet Başsavcılığının 18/02/2016 tarihli ve 2015/14252 soruşturma, 2016/581 esas, 2016/49 sayılı iddianamesiyle kamu davası açılması üzerine yapılan yargılama sonucunda suça sürüklen çocuğun mahkumiyetine karar verilmiş ise de,
Benzer bir konuya ilişkin olarak Yargıtay 10. Ceza Dairesinin 10/11/2020 tarihli ve 2020/13573 esas, 2020/7165 karar sayılı, 23/12/2019 tarihli ve 2019/5427 esas, 2019/8638 karar sayılı ilâmlarında da değinildiği üzere, şüpheli hakkında verilen 'Kamu davasının açılmasının ertelenmesi' kararları ve bu kararlar ile birlikte verilen tedavi ve/veya denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasına ilişkin kararların, suça sürüklenen çocuğa tebliğ edilmeden tedavi ve denetimli serbestlik tedbirinin infazına başlanamayacağı, her ne kadar suça sürüklenen çocuğun daha önce işlediği uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmak suçlarından ... Cumhuriyet Başsavcılığınca 2014/1065 ve 2014/9915 soruşturma sayılı dosyaları üzerinden kamu davasının açılmasının ertelenmesine ve 1 yıl süre ile tedavi ve denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasına dair verilen kararlar suça sürüklenen çocuğa 23/01/2015 ve 13/02/2015 tarihlerinde tebliğ edilmiş ise de, anılan kararların kesin olarak verildiği, suça sürüklenen çocuğa anılan kararlara karşı itiraz kanun yoluna başvuru hakkı tanınmadığı, bu nedenle yapılan tebligatların geçerli olmadığı cihetle, kovuşturma şartı gerçekleşmediğinden kamu davasının durmasına karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesinde isabet görülmemiştir.” denilerek, ... 2. Asliye Ceza Mahkemesinin (Çocuk Mahkemesi Sıfatıyla) 15/05/2018 tarihli ve 2018/203 esas, 2018/194 sayılı kararının, 5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309. maddesi uyarınca kanun yararına bozulması istenilmiştir.
C-)Konunun Değerlendirilmesi:
Suça sürüklenen çocuk ...’in 09/12/2015 tarihli kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçundan TCK’nın 191/6. maddesi uyarınca doğrudan açılan kamu davasında yapılan yargılama sonucunda, ... Çocuk Mahkemesinin 26/04/2016 tarihli ve 2016/115 esas, 2016/296 sayılı kararı ile 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 191/1, 31/3 ve 62/1. maddeleri uyarınca 10 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 231/5. maddesi uyarınca hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına ve 3 yıl denetim süresi belirlenmesine karar verildiği, kararın 16/06/2016 tarihinde kesinleşmesini takiben, sanığın denetim süresi içerisinde 01/09/2016 tarihinde işlediği kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçundan mahkûm olduğunun ihbar edilmesi üzerine, ... 2. Asliye Ceza Mahkemesinin (Çocuk Mahkemesi Sıfatıyla) 15/05/2018 tarihli ve 2018/203 esas, 2018/194 sayılı kararı ile, hakkındaki hükmün açıklanarak 5237 sayılı Kanun'un 191/1, 31/3, 62/1, 50/1-a ve 52/2. maddeleri uyarınca 6.000,00 Türk lirası adli para cezası ile cezalandırılmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
28/06/2014 tarihinde yürürlüğe giren 6545 sayılı Kanun ile değişik 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 191/2. maddesinde, 'Bu suçtan dolayı başlatılan soruşturmada şüpheli hakkında ... beş yıl süreyle kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verilir.' şeklinde düzenlemenin yer aldığı, 5237 sayılı Kanun’da, kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı ve bu kararla birlikte verilebilecek olan tedavi ve/veya denetimli serbestlik tedbiri
uygulanmasına ilişkin kararlara yönelik herhangi bir kanun yolu öngörülmemiş ise de; kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı ile bu karara bağlı olarak verilen tedavi ve/veya denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasına ilişkin kararlara yönelik TCK'nın 191/2. maddesinin 2. cümlesinde yer alan 'Cumhuriyet savcısı, bu durumda şüpheliyi, erteleme süresi zarfında kendisine yüklenen yükümlülüklere uygun davranmadığı veya yasakları ihlal ettiği takdirde kendisi bakımından ortaya çıkabilecek sonuçlar konusunda uyarır.' şeklindeki düzenleme karşısında şüpheliye itiraz hakkı tanınması gerektiği, ... Cumhuriyet Başsavcılığınca verilen kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararının kesin olarak verildiği, ... Cumhuriyet Başsavcılığının tarihsiz ve 2014/1065 soruşturma, 2014/192 sayılı kararının, mahkemece yapılan yargılama sonucunda beraat kararı verilmesi ve beraat kararının kesinleşmesi nedeniyle hukuken ortadan kalktığı,
Ancak incelemeye esas dosyada, TCK’nın 191/6. maddesi uyarınca doğrudan açılan kamu davasına dayanak olan ... Cumhuriyet Başsavcılığının 13/01/2015 tarihli ve 2014/ 9915 soruşturma, 2015/11 sayılı beş yıl süre ile kamu davası açılmasının ertelenmesine, bir yıl süre ile denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasına dair kararın da kesin olarak verildiği, şüpheliye itiraz kanun yoluna başvuru hakkı tanınmadığı, bu hâliyle kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararının kesinleşmediği, şüpheli hakkında verilen kamu davasının açılmasının ertelenmesine ve denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasına ilişkin karar kendisine usulüne uygun şekilde tebliğ edilmeden ve itiraz hakkı beklenilmeden, dolayısıyla kesinleşmeden Denetimli Serbestlik Müdürlüğünce denetimli serbestlik tedbirinin infazına başlanamayacağı, anlaşıldığından kamu davasının açılma koşulunun gerçekleşmediğinin kabulü gerekir.
Bu nedenle, mahkemesince açılan kamu davası hakkında kovuşturma şartı gerçekleşmediğinden “durma kararı” verilerek, şüpheli hakkında kamu davasının açılmasının ertelenmesine ve denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasına ilişkin kararın, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde ilgili sulh ceza hakimliğine itiraz hakkı bulunduğu ihtarı ile birlikte usulüne uygun bir şekilde tebliğ edilmesinin sağlanması ve usulüne uygun şekilde kesinleştirilmesini takiben geçerli tebligat işlemleri yapılarak denetimli serbestlik kararının infazının sonucunun beklenilmesi gerektiği gözetilmeden, yazılı şekilde mahkumiyet kararı verilmesi kanuna aykırı olup kanun yararına bozma istemi yerinde görülmüştür.
D-)Karar:
Yukarıda açıklanan nedenlerle; mahkemesince açılan kamu davası hakkında kovuşturma şartı gerçekleşmediğinden “durma kararı” verilerek, şüpheli hakkında kamu davasının açılmasının ertelenmesine ve denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasına ilişkin kararın, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde ilgili sulh ceza hakimliğine itiraz hakkı bulunduğu ihtarı ile birlikte usulüne uygun bir şekilde tebliğ edilmesinin sağlanması ve usulüne uygun şekilde kesinleştirilmesini takiben geçerli tebligat işlemleri yapılarak denetimli serbestlik kararının infazının sonucunun beklenilmesi gerektiği gözetilmeden, yazılı şekilde mahkûmiyet kararı verilmesi kanuna aykırı olduğundan; ... 2. Asliye Ceza Mahkemesinin (Çocuk Mahkemesi Sıfatıyla) 15/05/2018 tarihli ve 2018/203 esas, 2018/194 sayılı kararının 5271 sayılı CMK'nın 309. maddesinin 3. fıkrası gereğince kanun yararına BOZULMASINA, CMK’nın 309. maddesinin 4. fıkrasının (a) bendi uyarınca gerekli işlemin yapılması için dosyanın Adalet Bakanlığı'na iletilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'na gönderilmesine,
06/10/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.