T.C.
ANTALYA
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2015/133
KARAR NO : 2018/662
DAVA : Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat)
DAVA TARİHİ : 17/09/2015
KARAR TARİHİ : 07/11/2018
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili mahkememize verdiği dava dilekçesinde özetle; Müvekkilleri ... ve ..., ...'un tek kardeşi ...'in sürücüsü davalı ...'un olduğu ... plakalı sayılı araçta ... tarihinde ... ilinde meydana gelen tek taraflı trafik kazasında vefat ettiğini, sürücü ...'un asli kusurlu olduğunu, davalı ...'un ruhsat sahibi olduğunu, sürücünün Antalya ... Sulh Ceza Mahkemesi'nin ... sorgu kararı ile tutuklandığını, Antalya ... Asliye Ceza Mahkemesi'nin ... esas sayılı dosyası ile dava açıldığını, kazaya karışan aracın ZMMS'nın ... Aş'den yapıldığını, kaza sonucunda müvekkillerinin derin bir ıstırap içine girdiğini ve maddi desteğinden yoksun kaldıklarını, maktulün babasının çalışmadığını, annesinin ev hanımı olduğunu kardeşinin de öğrenci olduğunu, maktul'un ... doğumlu olduğunu, manevi üzüntü bedelinin kazanç bedeli olarak görülmemesi gerektiğini belirterek, müvekkillerinin destekten yoksun kaldığını miktarın kesin olarak belirlenmesinin mümkün olduğu anda arttırılmak üzere ... için 1.000,00 TL, ... için 1.000,00 TL, ... için 1.000,00 TL destekten yoksun kalma tazminatı ile ... için ... TL, ... için ... TL ... için ... TL manevi tazminatının davalılardan tahsilinin talep ve dava etmiştir.
Davalı ... Şirketi vekili mahkememize verdiği cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili ... tarafından ...’a ait ... plakalı araç için ... poliçe numarası ile ...-... başlangıç ve bitiş tarihli zorunlu trafik ... poliçesi düzenlendiğini, müvekkili ... şirketinin poliçe uyarınca sorumluluğu, ... genel şartları hükümleri kapsamında poliçe üzerinde yazılı limitler ile sınırlı sorumlu olduğunu, ölüm halinde şahıs başına poliçe en üst limiti yargılama gideri ve vekalet ücreti de dahil olmak üzere ...-TL olduğunu, ... tarihinde sigortalı aracın karıştığı kaza sonucu, ölümlü trafik kazasının meydana geldiğini, sigortalı araç sürücüsünün kusurunun tam olarak tespit edilmediğini, ... şirketinin, sigortalısının kusuru oranında hasar tazminatı ödemekle yükümlü olduğunu, davacıların herhangi bir sosyal güvenlik kurumundan kendilerine maaş veya ödenek bağlanıp bağlanmadığının, davacıların gelir durmunun araştırılması gerektiğini, sigortacı, ... poliçesinde belirtilen azami limitlerle ve sigortalının kusuru oranında destekten yoksun kalanlara tazminat ile yükümlü olduğunu, davalının Manevi tazminat talebinin ... teminatı dahilinde olmadığını, davacıların manevi tazminat istemlerini davalı ... şirketinden talep edemeyecekleri belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Diğer davalılar ... ve ...'a usulüne uygun şekilde dava dilekçesi ve ekleri tebliğ edilmiş, davalılar tarafından davaya cevap verilmemiştir.
Dava, trafik kazası nedeniyle ölen ...'in ..., ... ve ... tarafından kazaya karışan aracın ZMMS ile işleten ve sürücüsüne karşı açılan destekten yoksun kalma tazminatı ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Mahkememizce bu kapsamda, dava konusu trafik kazasına ilişkin Antalya ... Asliye Ceza Mahkemesi'nde açılan ... - ... E.K. sayılı dava dosyası sureti, kazaya sebep olan ... plakalı araca ilişkin ... poliçesi ve kazaya ilişkin tüm ... kayıtları, söz konusu aracın trafik tescil kayıtları dosya arasına alınmış, gerçek kişi tarafların ekonomik ve sosyal durumları kolluk marifetiyle araştırılmış, ... Kurumu'na müzekkere yazılarak dava konusu kaza nedeniyle vefat edenin hak sahipleri olan davacılara herhangi bir ödeme yapılıp yapılmadığı sorulmuş, son olarak kaza 2918 Sayılı Kanunun 90. maddesinde 'zorunlu mali sorumluluk sigortası kapsamındaki tazminatlar bu Kanun ve bu Kanun çerçevesinde hazırlanan genel şartlarda öngörülen usul ve esaslara tabidir. Söz konusu tazminatlar ve manevi tazminata ilişkin olarak bu Kanun ve genel şartlarda düzenlenmeyen hususlar hakkında ... tarihli ve ... sayılı Türk Borçlar Kanununun haksız fiillere ilişkin hükümleri uygulanır.' düzenlemesi mevcuttur.
2918 sayılı KTK 88. Maddesinde de 'Bir motorlu aracın katıldığı bir kazada, bir üçüncü kişinin uğradığı zarardan dolayı, birden fazla kişi tazminatla yükümlü bulunuyorsa, bunlar müteselsil olarak sorumlu tutulur.
Birden fazla kişinin sorumlu olduğu durumlarda, bunlar arasındaki ilişki bakımından zarar, olayın bütün şartları değerlendirilerek paylaştırılır. Özel durumlar ve özellikle araçların işletme tehlikeleri, zararın iç ilişkide başka türlü paylaştırılmasını haklı göstermedikçe, işletenler ve araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahipleri kusurları oranında zarara katlanırlar.' düzenlemesi mevcuttur.
6098 sayılı TBK 53.maddesinde de ölüm halinde uğranılan zararlar belirtilmiş, 3.bendinde '...ölenin desteğinden yoksun kalan kişilerin bu sebeple uğradıkları zararlar...''ın talep edilebileceği belirtilmiştir.
Aynı kanunun 55.maddesinde de, 'Destekten yoksun kalma zararları ile bedensel zararlar, bu Kanun hükümlerine ve sorumluluk hukuku ilkelerine göre hesaplanır. Kısmen veya tamamen rücu edilemeyen sosyal güvenlik ödemeleri ile ifa amacını taşımayan ödemeler, bu tür zararların belirlenmesinde gözetilemez; zarar veya tazminattan indirilemez. Hesaplanan tazminat, miktar esas alınarak hakkaniyet düşüncesi ile artırılamaz veya azaltılamaz...' şeklinde tazminatın belirlenmesine ilişkin esaslar belirtilmiştir.
6098 sayılı TBK'nun 49. maddesinde ''Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür.'' Aynı yasanın 56/2 maddesine göre ''...ölüm hâlinde...ölenin yakınlarına da manevi tazminat olarak uygun bir miktar paranın ödenmesine karar verilebilir.''
Antalya ... Asliye Ceza Mahkemesi'nin ... - ... E.K. dosyası incelendiğinde, maktul ...'in trafik kazası sebebiyle vefatı üzerine sanık ... hakkında yapılan yargılama sonucunda verilen ... tarihli kararda ... günü meydana gelen kazada sanığın yönetimindeki otomobil ile meydana gelen kazada sanığın asli, vefat edenin ise tali kusurlu olduğu ve bu haliyle sanığın üzerine atılı taksirle öldürme suçunu işlediği kabul edilerek, sanığın 3 yıl 4 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına karar verildiği, kararın kesinleştiğine dair dosya kapsamında herhangi bir belge olmadığı, mahkeme tarafından yazılan yazıdan dosyanın halen Yargıtay'da olduğu anlaşılmıştır.
Mahkememizce dosya toplanan tüm deliller ile birlikte dava konusu kazanın gerçekleşmesinde ilgililerin kusur durumlarının tayini amacıyla ATK ... Trafik İhtisas Dairesi'ne gönderilmiş, ATK tarafından düzenlenen ... tarihli raporda özetle; meydana gelen trafik kazasında davalı sürücü ...'un alkollü halde sevk ve idaresindeki otombil ile seyri sırasında yola gereken dikkati vermemesi, hızını yol ve mahal şartlarına göre ayarlamaması , vasıtayı yol sathında tutma becerisi gösterememesi, mevcut hısı ile mahale yaklaşarak yol üzerinde tutamadığı vasıta ile kontrolsüzce sola dönerek yol dışına devrilmiş olması nedeniyle kazanın meydana gelmesinde %85 oranında kusurlu bulunduğu, davacılar yakını yolcu ...'in ise davalı sürücünün alkollü olduğunu bildiği halde idaresindeki otomobile binmiş olmakla %15 oranında kusurlu olduğu' şeklinde değerlendirme yapılmıştır.
... tarafından mahkememize yazılan yazıdan meydana gelen trafik kazası sebebiyle hak sahiplerine herhangi bir ödeme yapılmadığı anlaşılmıştır.
Dosya kapsamında davacıların talep edebileceği destekten yoksun kalma tazminatının hesaplanması için alınan ... tarihli kök ve ... tarihli aktüerya bilirkişi ek raporunda özetle; davacı ... yönünden yapılan sosyal durum araştırmasında annesinin ve babasının hayatta olduğu, kendisinin öğrenci olup devlet yurdunda kaldığı bu anlamda davacıya ölen kardeşinin düzenli şekilde destek olduğuna dair bir bilginin olmaması nedeniyle davacı ... yönünden destekten yoksun kalma tazminatı hesaplanmadığı, davacı ...'in talep edebileceği destekten yoksun kalma tazminatının 68.158,33 TL, davacı ...'nin talep edebileceği destekten yoksun kalma tazminatının ise 49.671,65 TL olduğunun hesaplandığı belirtilmiştir. Yapılan hesaplamada vefat edene yüklenen kusur oranında indirim yapıldığı anlaşılmıştır.
Davacılar vekili ... tarihli ıslah dilekçesi ile destekten yoksun kalma tazminatını ... yönünden 67.158,33 TL artırarak 68.158,33 TL, ... yönünden ise 48.671,65 TL arttırarak 49.671,65 TL olarak arttırmıştır.
Tüm dosya kapsamı; tarafların iddia ve savunmaları ile mahkememizce toplanan tüm kayıt ve deliller bir arada incelenmek suretiyle yapılan yargılama neticesinde, davacıların ... ve desteği olan ...'in ... tarihinde geçirdiği trafik kazası sebebiyle vefat ettiği, kazaya sebep olan ... plakalı aracın işleteninin davalı ..., sürücüsünün ise davalı ... olduğu, kazaya karışan ... plakalı aracın ZMMS'nın davalı ...olduğu, kazanın meydana gelmesinde vefat eden ...'in %15 davalı sürücü ...'un ise %85 oranında kusurlu olduğu, davacıların oğulları olan ...'in vefatı sebebiyle onun desteğinden yoksun kaldıkları kabul edilerek aktüer bilirkişi ek raporunda hesaplanan ve ölenin kusuru oranında indirim yapılmamış tazminat miktarı üzerinden, somut olayda ölenin sürücünün alkollü olduğunu bilmesine rağmen araca bindiği için müterafik kusurunun varlığı kabul edilerek yerleşik Yargıtay uygulaması dikkate alınarak her iki davacı açısından hesaplanan tazminat miktarından ayrı ayrı % 20 oranında indirim yapılmış ve davacı vekili tarafından sunulan ıslah dilekçesi de gözetilerek davacılar ... ve ...'in hak kazandıkları destekten yoksun kalma tazminatı hüküm altına alınmıştır.
Yargıtay 17.Hukuk Dairesi'nin 10/05/2018 gün, 2015/10537 Esas, 2018/4907 Karar sayılı emsal içtihadında; '' Hatır taşımaları bir menfaat karşılığı olmadığından, bu gibi taşımalarda BK'nın 43. Maddesi uyarınca tazminattan uygun bir indirim yapılması, gerek öğretide gerekse Yargıtay içtihatlarında benimsenmiş ve yerleşmiş bulunmakta ise de bu indirimin yapılabilmesi için BK'nın 44. maddesi uygulamasındaki gibi davalının savunmasında bu hususu ileri sürmesi icap eder.'' şeklinde değerlendirme yapılmıştır.
Yukarıdaki emsal içtihat da dikkate alınarak davalılar tarafından savunma olarak somut olayda hatır taşımacılığı olduğu ileri sürülmediği ve kaldı ki somut olayda toplanan deliller itibariyle de ortada hatır taşımacılığı olduğu hususunun da net olarak ispat edilemediği kanaatine varılmakla mahkememizce bu hususta değerlendirme yapılmamıştır.
Mahkememizce ' Hakim manevi tazminatın miktarını tayin ederken saldırı teşkil eden eylem ve olayın özelliği yanında tarafların kusur oranlarını, sıfatını, işgal ettikleri makamı ve diğer sosyal, ekonomik durumlarını da dikkate almalıdır. 22/06/1966 gün ve 7/7 sayılı Yargıtay İçtihatı Birleştirme Kararında açıklandığı üzere manevi tazminat ne bir ceza ve ne de gerçek anlamda bir tazminattır. Davanın bu alanda gördüğü iş cismani zarara uğrayan kişinin duyduğu manevi acıyı bir dereceye kadar yumuşatmaktan, bozulan manevi dengeyi onarıp düzeltmekten, bir teselli, bir avunma ve ruhu tatmin aracı olmaktan ibarettir. Takdir hakkının söz konusu olduğu bütün hallerde hakim hak ve nesafetle hüküm vermek zorunluluğundadır. Hakimin hak ve nesafetle hüküm vermesi de genel olarak Türk toplumunun sosyal ekonomik ve moral yapısının ve özellikle de tarafların gerçek durumlarının gerektirdiği hak ve adalete uygun sonucu bulması demektir. Bu bakımdan takdir edilecek manevi tazminatın miktarı haksız eylemi özlenir hale getirecek özellikle mağdur için haksız zenginleşecek miktarda olmamalıdır. Manevi tazminat; zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek tazminata benzer bir fonksiyonu olan özgün bir nitelik taşır. Takdir edilecek miktar mevcut halde elde edilmek istenilen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır.' ilkeleri doğrultusunda yapılan değerlendirmede; olayın oluş şekli, tararfların sosyal ve ekonomik durumları ile kusur oranları, davacıların olay nedeniyle yaşadığı elem ve ızdırap dikkate alınarak hak ve nesafete göre davacı ... lehine, 15.000,00 TL, ... lehine 15.000,00 TL ve ... lehine 10.000,00 TL manevi tazminata hükmetmek gerekmiştir.
Sonuç olarak mahkememizce yapılan yargılama neticesinde davanın kısmen kabulüne kısmen reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Ayrıntısı gerekçeli kararda anlaşılacağı üzere;
1-Davacıların maddi tazminat talepleri yönünden davanın KISMEN KABULÜNE, KISMEN REDDİNE,
a)64.149,01 TL maddi tazminatın kaza tarihi olan ... tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsil edilerek davacı ...'e ÖDENMESİNE,
b)46.749,79 TL maddi tazminatın kaza tarihi olan ... tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsil edilerek davacı ...'e ÖDENMESİNE,
c) Davacı ...'in maddi tazminat talebinin REDDİNE,
2-Davacıların manevi tazminat talepleri yönünden davanın KISMEN KABULÜNE KISMEN REDDİNE,
a)15.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan ... tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... ve ...'dan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı ...'e ÖDENMESİNE,
b)15.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan ... tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... ve ...'dan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı ...'e ÖDENMESİNE,
c)10.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan ... tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... ve ...'dan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı ...'e ÖDENMESİNE,
3-Davacının adli yardımdan faydalandığı, bu nedenle başlangıçta harç alınmadığı anlaşılmakla, Harçlar Kanunu uyarınca maddi tazminat talebi yönünden alınması gereken 27,70 TL Başvuru harcı ve 7.575,49 TL peşin harç olmak üzere toplam 7.603,19 TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak HAZİNEYE İRAD KAYDINA,
4-Davacının adli yardımdan faydalandığı, bu nedenle başlangıçta harç alınmadığı anlaşılmakla, Harçlar Kanunu uyarınca manevi tazminat talebi yönünden alınması gereken 2.732,40 TL harcın davalılar ... ve ...'dan müştereken ve müteselsilen alınarak HAZİNEYE İRAD KAYDINA
5-Davacı tarafça yatırılan 246,20 TL yargılama giderinin davanın kabul ve ret oranına göre 138,70 TL'sinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya VERİLMESİNE, bakiyesinin davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
6-Davacının adli yardımdan yararlandığı gözetilerek ve davacı tarafından yatırılan gider avansı düşüldükten sonra suçüstü ödeneğinden karşılanan 350,00 TL bilirkişi gideri, 212,00 TL ATK gideri, 38,00 TL ATK posta gidiş-dönüş ücreti, 100,80 TL posta gideri, olmak üzere toplam 700,80 TL yargılama giderinin kabul ve ret oranına göre 394,80 TL'sinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak HAZİNEYE İRAD KAYDINA, kalanının davacılardan alınarak HAZİNEYE İRAD KAYDINA,
7-Davalılar tarafından herhangi bir yargılama gideri yapılmadığından bu konuda karar verilmesine YER OLMADIĞINA,
8- Davacı kendisini bir vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca maddi tazminat yönünden kabul oranınca hesaplanan 11.621,90 TL nispi vekalet ücretinin tüm davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara VERİLMESİNE,
9-Davalılar kendilerini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca maddi tazminat yönünden red oranınca hesaplanan 2.180,00 TL nispi vekalet ücretinin davacılardan tahsili ile ret sebebi aynı olduğundan kendilerini vekille temsil ettiren davalılara VERİLMESİNE,
10-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca manevi tazminat yönünden davanın kabul ve ret oranı dikkate alınarak hesaplanan 4.750,00 TL nispi vekalet ücretinin davalılar ... ve ...'dan tahsili ile davacılara VERİLMESİNE,
11-Davalılar kendilerini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca manevi tazminat yönünden red oranınca hesaplanan 4.750,00 TL nispi vekalet ücretinin davacılardan tahsili ile kendilerini vekille temsil ettiren davalılar ... ve ...'a VERİLMESİNE,
12-Artan ve kullanılmayan gider avansının karar kesinleştikten sonra istek aranmaksızın taraflara İADESİNE,
Dair, davacılar vekili ve davalılar vekilinin yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 6100 Sayılı Kanunun 345.maddesi gereğince 2 hafta içerisinde ilgili İstinaf Dairesi Başkanlığına sunulmak üzere Mahkememize verilecek dilekçe ile İstinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.07/11/2018
Katip ...
e-imza
Hakim ...
e-imza
