10. Ceza Dairesi 2021/14851 E. , 2022/1170 K.
Adalet Bakanlığının, kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçundan sanık ... hakkındaki Düzce 4. Asliye Ceza Mahkemesinin 12/09/2019 tarihli ve 2019/384 esas, 2019/539 sayılı kararının kanun yararına bozulması istemi üzerine, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca 21/06/2021 tarihli ihbar yazısı ekinde dosyanın Dairemize gönderildiği anlaşıldı.
Dosya incelendi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
A-) Konuyla İlgili Bilgiler:
1- Şüpheli ... hakkında, 15/12/2017 tarihinde işlediği iddia olunan kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçundan yapılan soruşturma sonucunda, Düzce Cumhuriyet Başsavcılığının 09/02/2018 tarihli ve 2017/16050 soruşturma, 2018/682 esas, 2018/564 sayılı iddianamesi ile, sanığın 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 191/1 ve 53. maddeleri uyarınca cezalandırılması istemiyle Düzce 4. Asliye Ceza Mahkemesine kamu davası açıldığı, iddianamede, daha önce şüpheli hakkında 16/09/2015 tarihli ve 2015/8282 soruşturma, 2015/349 sayılı kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı verildiği, tekrar uyuşturucu madde kullanması nedeniyle 22/01/2018 tarihli ve 2018/307 sayılı iddianame ile kamu davası açıldığı hususunun belirtildiği,
2- Düzce 4. Asliye Ceza Mahkemesinin 03/05/2018 tarihli ve 2018/206 esas, 2018/326 sayılı kararı ile; sanığın 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 191/1 ve 62/1 maddeleri gereğince 1 yıl 8 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 231/5. maddesi gereğince hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verildiği, kararın 05/06/2018 tarihinde itiraz edilmeden kesinleştiği,
3-Sanığın denetim süresi içerisinde 20/01/2019 tarihinde işlediği hırsızlık, mala zarar verme ve konut dokunulmazlığını ihlal suçlarından, Düzce 6. Asliye Ceza Mahkemesinin 19/03/2019 tarihli ve 2019/297 esas, 2019/44 sayılı kararı ile cezalandırıldığının ihbar edilmesi üzerine, Düzce 4. Asliye Ceza Mahkemesinin kanun yararına bozma istemine konu 12/09/2019 tarihli ve 2019/384 esas, 2019/539 sayılı kararı ile, hükmün açıklanmasına ve sanığın 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 191/1 ve 62/1 maddeleri gereğince 1 yıl 8 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına karar verildiği, kararın 05/10/2019 tarihinde istinaf edilmeden kesinleştiği,
4- İncelemeye esas suçun işlenmesinden önce;
a-) Sanığın 20/07/2015 tarihli kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçundan Düzce Cumhuriyet Başsavcılığının 16/09/2015 tarihli ve 2015/8282 soruşturma,2015/349 sayılı kararı ile; 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 191/2. maddesi uyarınca beş yıl süre ile kamu davasının açılmasının ertelenmesine, aynı Kanun’un 191/3. maddesi uyarınca bir yıl süre ile denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasına, denetimli serbestlik süresi içerisinde tedaviye tabi tutulmasına, erteleme süresi içerisinde kendisine yüklenen yükümlülüklere veya uygulanan tedavinin gereklerine uygun davranmamakta ısrar etmesi ya da tekrar kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alması, kabul etmesi veya bulundurması ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanması durumunda hakkında kamu davası açılacağının ihtarına kesin olarak karar verildiği, infazı için 28/10/2015 tarihinde Düzce Denetimli serbestlik Müdürlüğüne gönderildiği, 01/12/2016 tarihi itibariyle tedbirin infazının tamamlandığı,
b-) Sanığın erteleme süresi içerisinde tekrar uyuşturucu madde kullandığının belirlenmesi üzerine, Düzce Cumhuriyet Başsavcılığının 22/01/2018 tarihli ve 2015/8282 soruşturma,2018/372 esas,2018/307 sayılı iddianamesi ile 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 191/1 ve 31/3. maddeleri gereğince cezalandırılması istemiyle Düzce 5. Asliye Ceza Mahkemesine kamu davası açıldığı,
c-) Düzce 5. Asliye Ceza Mahkemesinin 15/05/2018 tarihli ve 2018/70 esas, 2018/286 sayılı kararı ile, sanığın TCK’nın 191/1, 31/3 ve 62. maddeleri gereğince 1 yıl 1 ay 10 gün hapis cezası ile cezalandırılmasına ve CMK’nın 231/5. maddesi gereğince hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verildiği, denetim süresi içerisinde kasıtlı suçtan mahkum edildiğinin ihbar edilmesi üzerine, Düzce 5. Asliye Ceza Mahkemesinin 28/11/2019 tarihli ve 2019/415 esas, 2019/798 sayılı kararı ile hükmün açıklanmasına ve sanığın TCK’nın 191/1, 31/3 ve 62. maddeleri gereğince 1 yıl 1 ay 10 gün hapis cezası ile cezalandırılmasına karar verildiği, istinaf edilmesi üzerine Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 3. Ceza Dairesinin 09/03/2020 tarihli ve 2020/171 esas, 2020/676 sayılı kararı ile kararların ortadan kaldırılmasına ve sanığın beraatine karar verildiği,
Anlaşılmıştır.
B-) Kanun Yararına Bozma İstemi:
Kanun yararına bozma istemi ve ihbar yazısında;
“Kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın almak, kabul etmek, bulundurmak ve kullanmak suçundan suça sürüklenen çocuk ... hakkında yapılan soruşturma evresi sonunda, Düzce Cumhuriyet Başsavcılığınca verilen 16/09/2015 tarihli ve 2015/8282 soruşturma, 2015/349 sayılı kamu davasının açılmasının ertelenmesine ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 191/3. maddesi uyarınca şüpheli hakkında 1 yıl süre ile denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasına ilişkin kararı müteakip, suça sürüklenen çocuğun denetim süresi içerisinde tekrar uyuşturucu madde kullandığı gerekçesiyle kamu davası açılması üzerine yapılan yargılama sonunda 5237 sayılı Kanun’un 191/1 ve 62. maddeleri uyarınca 1 yıl 8 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 231/5. maddesi gereğince hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına ve 5 yıl denetim süresine tabi tutulmasına dair Düzce 4. Asliye Ceza Mahkemesinin 03/05/2018 tarihli ve 2018/206 esas, 2018/326 sayılı kararının 05/06/2018 tarihinde kesinleşmesini müteakip, suça sürüklenen çocuğun denetim süresi içerisinde 20/01/2019 tarihinde işlediği kasıtlı suçtan mahkum olduğunun ihbar edilmesi üzerine hükmün açıklanmasına ve 5237 sayılı Kanun'un 191/1 ve 62. maddeleri gereğince 1 yıl 8 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına ilişkin Düzce 4. Asliye Ceza Mahkemesinin 12/09/2019 tarihli ve 2019/384 esas, 2019/539 sayılı kararını kapsayan dosya incelendi.
Benzer bir konuya ilişkin olarak Yargıtay 10. Ceza Dairesinin 23/12/2019 tarihli ve 2019/5427 esas, 2019/8638 karar sayılı ilâmında '...somut olayda kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararının tebliğ edildiği, ancak erteleme kararında ve tebliğ evrakında erteleme kararına itiraz ... bulunduğunun gösterilmediği, Denetimli Serbestlik Müdürlüğünce uyarılı ilk başvuru davetiyesi tebliğ edildiği ancak bu aşamada da şüpheliye erteleme kararına itiraz ... bulunduğunun hatırlatılmadığı ve TCK’nın 191/4. maddesi uyarınca kamu davası açılma koşulları oluştuğu gerekçesiyle dava açılarak yapılan yargılama sonucunda mahkûmiyetine karar verildiği anlaşılmışsa da, kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçundan dolayı başlatılan soruşturmada TCK'nın 191. maddesinin 2. fıkrası uyarınca verilen kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararına şüphelinin itiraz hakkının bulunduğu, bu nedenle erteleme kararında itiraz mercii ve süresiyle birlikte itiraz hakkının gösterilmesi gerektiği, somut olayda ise kararda itiraz ... belirtilmediği gibi ne soruşturma ve denetimli serbestlik sürecinde ne de kovuşturma sırasında hiçbir aşamada itiraz ... bildirilmeden yargılamanın sonuçlandırıldığı anlaşılmış olup, karar içeriğindeki yasa yolu bildirimi de usulsüz olduğundan, bu kararın şüpheli tarafından öğrenilmiş olmasına rağmen, kesinleştiğinden söz edilemez. Bu durumda usulüne uygun bir tedavi ve denetimli serbestlik infaz süreci de bulunmadığından, TCK’nın 191. maddesinin 4. fıkrası uyarınca kamu davası açılma koşulunun gerçekleşmediğinin kabulü gerekir.' şeklinde belirtildiği üzere, 5237 sayılı Kanun'un 191/2. maddesi uyarınca verilen kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararına suça sürüklenen çocuğun itiraz hakkının bulunduğu, bu nedenle erteleme kararında itiraz hakkının gösterilmesi gerektiği, somut olayda ise kararın kesin olarak verildiği, ne soruşturma ve denetimli serbestlik sürecinde ne de kovuşturma sırasında hiçbir aşamada suça sürüklenen çocuğa itiraz hakkının bildirilmediği, kaldı ki, kamu davasının açılmasının ertelenmesine ilişkin kararın suça sürüklenen çocuğa tebliğ edildiğine dair dosya kapsamında tebligat parçasına rastlanamadığı, dolayısıyla şüpheliye itiraz ... tanınmadan ve ayrıca usulüne uygun şekilde tebliğ edilmeyen kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararının kesinleşmediği cihetle, mahkemesince, açılan kamu davası hakkında kovuşturma şartı gerçekleşmediğinden durma kararı verilerek, geçerli tebligat işlemleri yapılarak denetimli serbestlik kararının infazının sonucunun beklenilmesi gerektiği gözetilmeden, yazılı şekilde karar verilmesinde isabet görülmemiştir.” denilerek Düzce 4. Asliye Ceza Mahkemesinin 12/09/2019 tarihli ve 2019/384 esas, 2019/539 sayılı kararının 5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309. maddesi uyarınca bozulması istenilmiştir.
C-) Konunun Değerlendirilmesi:
Sanık ... hakkında, 15/12/2017 tarihli kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçundan yapılan soruşturma sonunda, Düzce Cumhuriyet Başsavcılığının 09/02/2018 tarihli ve 2017/16050 soruşturma, 2018/682 esas, 2018/564 sayılı iddianamesi ile, sanığın 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 191/1 ve 53. maddeleri uyarınca cezalandırılması istemiyle kamu davası açıldığı, Düzce 4.Asliye Ceza Mahkemesinin 03/05/2018 tarihli ve 2018/206 esas,2018/326 sayılı kararı ile; sanığın 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 191/1 ve 62/1 maddeleri gereğince 1 yıl 8 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 231/5. maddesi gereğince hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verildiği, kararın 05/06/2018 tarihinde itiraz edilmeden kesinleştiği, sanığın denetim süresi içerisinde 20/01/2019 tarihinde işlediği kasıtlı suçtan cezalandırıldığının ihbar edilmesi üzerine, Düzce 4. Asliye Ceza Mahkemesinin 12/09/2019 tarihli ve 2019/384 esas,2019/539 sayılı kararı ile, hükmün açıklanmasına ve sanığın 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 191/1 ve 62/1 maddeleri gereğince 1 yıl 8 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına karar verildiği, incelemeye esas suçun işlenmesinden önce; sanık hakkında Düzce Cumhuriyet Başsavcılığının 16/09/2015 tarihli ve 2015/8282 soruşturma,2015/349 sayılı kararı ile; 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 191/2.maddesi uyarınca beş yıl süre ile kamu davasının açılmasının ertelenmesine,aynı Kanun’un 191/3.maddesi uyarınca bir yıl süre ile denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasına, denetimli serbestlik süresi içerisinde tedaviye tabi tutulmasına kesin olarak karar verildiği, erteleme süresi içerisinde tekrar uyuşturucu madde kullandığının belirlenmesi üzerine, Düzce Cumhuriyet Başsavcılığının 22/01/2018 tarihli ve 2015/8282 soruşturma, 2018/372 esas,2018/307 sayılı iddianamesi ile 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 191/1 ve 31/3. maddeleri gereğince cezalandırılması istemiyle Düzce Asliye Ceza Mahkemesine kamu davası açıldığı, anlaşılmıştır.
28/06/2014 tarihinde yürürlüğe giren 6545 sayılı Kanun ile değişik TCK’nın 191. maddesinde, kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı ve bu kararla birlikte verilebilecek olan tedavi ve/veya denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasına ilişkin kararlara yönelik herhangi bir kanun yolu öngörülmemiş ise de; kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı ile bu karara bağlı olarak verilen tedavi ve/veya denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasına ilişkin kararlara yönelik TCK'nın 191/2. maddesinin 2. cümlesinde yer alan 'Cumhuriyet savcısı, bu durumda şüpheliyi, erteleme süresi zarfında kendisine yüklenen yükümlülüklere uygun davranmadığı veya yasakları ihlal ettiği takdirde kendisi bakımından ortaya çıkabilecek sonuçlar konusunda uyarır.' şeklindeki düzenleme gereği, 'Kamu davasının açılmasının ertelenmesi' kararı ve bu karar ile birlikte verilen “tedavi ve/veya denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasına” ilişkin kararların itiraz yolu açık olmak üzere verilmesi ve şüpheliye tebliğ edilmesi gerektiği, şüpheliye, hakkında verilen karara karşı itiraz ... tanınmadan ve kendisine tebliğ edilmeden tedavi ve denetimli serbestlik tedbirinin infazına başlanamayacağı gibi beş yıllık erteleme süresinin de işlemeye başlamayacağı, somut olayda; şüpheli hakkında Düzce Cumhuriyet Başsavcılığınca verilen 16/09/2015 tarihli kamu davasının açılmasının ertelenmesine ve denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasına ilişkin kararın kesin olarak verildiği,şüpheliye itiraz kanun yoluna başvuru ... tanınmadığı, bu nedenle kararın kesinleşmediği, kovuşturma şartının gerçekleşmediği anlaşıldığından “durma kararı” verilerek, şüpheli hakkında kamu davasının açılmasının ertelenmesine ve denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasına ilişkin kararın, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde ilgili sulh ceza hakimliğine itiraz ... bulunduğu ihtarı ile birlikte usulüne uygun bir şekilde tebliğ edilmesinin sağlanması ve usulüne uygun şekilde kesinleştirilmesini takiben geçerli tebligat işlemleri yapılarak denetimli serbestlik kararının infazının sonucunun beklenilmesi gerektiği, ancak;
İncelemeye esas suçun işlenmesinden once, sanığın 20/07/2015 tarihli kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçundan Düzce Cumhuriyet Başsavcılığının 16/09/2015 tarihli ve 2015/8282 soruşturma,2015/349 sayılı kararı ile kamu davasının açılmasının ertelenmesine ve denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasına karar verildikten sonra ihlal nedeniyle açılan kamu davasında verilen mahkumiyet hükmünün Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 3.Ceza Dairesinin 09/03/2020 tarihli ve 2020/171 esas, 2020/676 sayılı kararı ile ortadan kaldırılarak sanığın beraatine karar verildiğinin anlaşılması karşısında, ortada hukuken geçerli bir kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararının bulunmadığı, incelenen dosyada TCK’nın 191/6. maddesi uyarınca doğrudan kamu davası açılmasının yasal dayanağının kalmadığı anlaşıldığından; mahkemece durma kararı verilerek dava konusu 15/12/2017 tarihli suç nedeniyle 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 191/2.maddesi gereğince işlem yapılması için Düzce Cumhuriyet Başsavcılığına ihbarda bulunulması gerektiği gözetilmeden mahkumiyet kararı verilmesi kanuna aykırı olup kanun yararına bozma istemi değişik gerekçe ile yerinde görülmüştür.
D-) Karar:
Açıklanan nedenlerle; kovuşturma şartının gerçekleşmesini beklemek üzere 5271 sayılı CMK’nın 223/8-2. cümlesi uyarınca “kamu davasının durmasına” ve “dava konusu 15/12/2017 tarihli suç nedeniyle 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 191/2.maddesi gereğince işlem yapılması için Düzce Cumhuriyet Başsavcılığına ihbarda bulunulması” karar verilmesi gerektiği gözetilmeden, sanığın cezalandırılmasına karar verilmesi kanuna aykırı olduğundan Düzce 4. Asliye Ceza Mahkemesinin 12/09/2019 tarihli ve 2019/384 esas, 2019/539 sayılı kararının değişik gerekçe ile 5271 sayılı CMK'nın 309. maddesinin 3. fıkrası gereğince kanun yararına BOZULMASINA, aynı Kanun'un 309. maddesinin 4. fıkrasının (a) bendi uyarınca gerekli işlemin yapılması için, dosyanın Adalet Bakanlığına iletilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilmesine,
09/02/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.