15. Ceza Dairesi 2013/33192 E. , 2014/6796 K.
MAHKEMESİ :Ağır Ceza Mahkemesi
SUÇ : Nitelikli dolandırıcılık, resmi belgede sahtecilik, suç işlemek amacıyla örgüt kurma ve üye olma
HÜKÜM : Mahkumiyet, beraat
Dosya incelenerek gereği düşünüldü;
Hükmolunan ceza miktarına nazaran sanık ... müdafiinin duruşmalı inceleme talebinin 5320 sayılı Kanun'un 8/1. maddesi gereğince uygulanması gereken 1412 sayılı CMUK'nın 318.maddesi uyarınca reddine karar verilerek yapılan incelemede;
Dolandırıcılık suçunun oluşabilmesi için; failin bir kimseyi, kandırabilecek nitelikte hileli davranışlarla hataya düşürüp, onun veya başkasının zararına, kendisine veya başkasına yarar sağlaması gerekmektedir. Hile nitelikli bir yalandır. Fail tarafından yapılan hileli davranış belli oranda ağır, yoğun ve ustaca olmalı, sergileniş açısından mağdurun inceleme olanağını ortadan kaldıracak nitelikte bir takım hareketler olmalıdır. Kullanılan hileli davranışlarla mağdur yanılgıya düşürülmeli ve bu yanıltma sonucu yalanlara inanan mağdur tarafından sanık veya bir başkasına haksız çıkar sağlanmalıdır. Hilenin kandırıcı nitelikte olup olmadığı olaysal olarak değerlendirilmeli, olayın özelliği, fiille olan ilişkisi, mağdurun durumu, kullanılmışsa gizlenen veya değiştirilen belgenin nitelikleri ayrı ayrı nazara alınmalıdır.
TCK'nın 158/1-e bendinde belirtilen, kamu kurum ve kuruluşlarının zararına olarak dolandırıcılık suçunun işlenmesi, nitelikli hal kabul edilmiştir. Hangi kurum ve kuruluşların, kamusal nitelik taşıdığı, o kurumun kadro bakımından bağlı olduğu durumu düzenleyen mevzuata göre belirlenir. Bu nitelikli halin oluşması için, eylemin kamu kurum ve kuruluşlarının mal varlığına zarar vermek amacıyla işlenmesi gerekir.
Zarar vermek, kamu kurum ve kuruluşlarından hakkı olmayan bir parayı almak yada bir borcu geri vermemek şeklinde olabilir. Bu suçun zarar göreni kamu kurum ve kuruluşunun tüzel kişiliğidir. Kamu kurum ve kuruluşlarının zarar görmesi söz konusu değilse bu suç oluşmayacaktır. Dolandırıcılık suçunun kamu yararına çalışan hayır kurumlarının zararına işlenmesi madde kapsamında değildir.
... ilinde faaliyet gösteren ... Eczanesi'nin sahibi olan sanık ...'ın, bu eczane dışında diğer sanıklar ... ve ... ile birlikte sanık ...'e ait diplomayla işletilen ... Eczanesi'ni aylık 5.000 TL kirayla muvazaalı olarak devralıp işlettikleri, .. Eczanesi'nde gerçekleştirilen işlemlerin sanıklar ... ve ...'in kontrol ve gözetimi altında kalfa olarak çalışan sanıklar ... ve ... tarafından yerine getirildiği, sanık ...'nin yönlendirmesiyle sanık ... ve kalfa olan diğer sanıkların, fiyatı yüksek olan ilaçların katılan Sosyal Güvenlik Kurumu'na fatura edilmesine yönelik sahte ilaç muafiyet belgeleri temini için ... Üniversitesi ... Araştırma ve Uygulama Hastanesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Başkanlığında sekreter olarak çalışmakta olan sanık ... ile irtibata geçtikleri, aylık 1.000 TL para, telefon faturası ve şahsi masrafların karşılanması konusunda varılan anlaşma karşılığında sanık ...'nın, aralarında sanıklar ..., ... ve ... da bulunduğu toplam 37 kişi adına sahte ilaç muafiyet belgesi hazırladığı, belgeleri hazırlarken birimde bulunan orijinal kaşeleri kullandığı ve bölüm sorumluları ..., Doç. Dr. ... ..., Prof. Dr. ... ... ile ...adına sahte imza attığı ve bu şekilde düzenlediği 38 adet sahte ilaç muafiyet belgesini sanık ...'e teslim ettiği, benzer şekilde sahte olarak düzenlenmiş ancak kim tarafından ve ne şekilde düzenlendiği belirlenemeyen Özel ... Uzmanlar Tıp Merkezi Başhekimliği'nce şikayetçi ... ...es adına, ... Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimliği'nce şikayetçiler ... ...r ve ... ... adına düzenlenmiş sahte ilaç muafiyet belgelerinin sanıklar ... ve ... tarafından teslim alındığı, kalfa olarak çalışan sanıklar ... ve ..., ikili ilişkilerini kullanarak farklı yerlerdeki aile hekimleri ve özel polikliniklerdeki doktorlara sahte ilaç muafiyet belgelerini göstererek bir kısım sanıklar ile şikayetçileri muayene ettirmeden yüksek bedelli ilaçların bulunduğu A grubu reçete tanzim ettirdikleri, bu şekilde elde edilen A grubu reçetelerin ... Eczanesi aracılığı ile katılan Sosyal Güvenlik Kurumu'na fatura edildiği, A grubu reçetelerin çok sayıda olması nedeniyle aynı eczaneden fatura edilmesi durumunda katılan kurum tarafından gerçekleştirilebilecek soruşturmayı engellemek amacıyla sanık ...'in, ... ve ... Eczanelerinde kalfa olarak çalışan ... ve ...'la irtibata geçerek reçetelerin bir kısmını bu eczaneler üzerinden katılan kuruma fatura ettirilmesini sağladığı, Deveci Eczanesi'ni işleten sanık ... ile Aydıner Eczanesi'ni işleten sanık ...'in de bu reçetelerin sahte olduklarını bildikleri ve eczanelerinde işlem görmesine göz yumdukları, reçete karşılığı ilaçların ise hak sahipleri yerine sanıklar ... ve ... teslim edildiği, ayrıca sanıkların bir kısım reçeteleri de farklı eczanelere ibraz ederek ilaçları aldıkları, küpürleri kesilmiş olan ilaçları alan sanıklar ... ve ... bu ilaçları sanık ...'e teslim ettikleri, ele geçirilen bu yüksek bedelli ilaçların bu sefer yasal reçeteler karşılığında ilgilisine verilip kullanıldıktan sonra reçetelerin de katılan kuruma tekrar
fatura edildiği, sahte reçetelerin katılan Sosyal Güvenlik Kurumu'na fatura edilmesi aşamasında sistem kayıtlarının sanık ...'ın işletmekte olduğu Altınay Eczanesi'nde kalfa olarak çalışmakta olan sanık ... tarafından gerçekleştirildiği, Beşyüzevler Eczanesi'nin kayden işletmecisi olan sanık ...'nin de bütün iddia konusu maddi olgulardan bilgisi bulunduğu, işletmesini suçun icrası için tahsis ettiği ve elde edilmiş haksız edinimleri sanık ...'nin bildirdiği banka hesabına aktarmak suretiyle dolandırıcılık ve sahtecilik eylemlerine iştirak ettiği ; böylece sanıklardan Şadi'nin suç işlemek kastı altında ve liderliğinde önceden gerçekleştirilen iş bölümü ve organizasyon şeması içerisinde sanıklar Ahmet ve Mustafa'nın kontrol ve denetimi altında, kayden sanık ...'nin işlettiği Beşyüzevler Ecnanesi'ni muvazaalı olarak kullanarak eylemlerini gerçekleştirdikleri ve diğer sanıkların da organizasyon şeması içerisinde, işlenen cürüm konularını bilerek rol aldıkları ve suç işlemek amacıyla örgüt kurma ve bu örgüte üye olma, zincirleme şekilde nitelikli dolandırıcılık ve resmi belgede sahtecilik suçlarını işledikleri iddia olunan somut olayda;
1-Tüm sanıklar hakkında suç işlemek amacıyla örgüt kurma ve üye olma suçlarından verilen beraat kararına yönelik temyiz itirazlarının incelenmesinde ;
Ayrıntıları Yargıtay Ceza Genel Kurulu'nun 19.02.2013 tarih ve 6-1490/59 sayılı kararında açıklandığı üzere, örgüt kurma suçu kamunun güvenliğine karşı işlenen suçlardan olup, dolandırıcılık ve sahtecilik suçlarını işlemek amacıyla kurulan örgütün eylemleri itibariyle şahısların doğrudan zarar görmeleri ve davaya katılmaları da mümkün olmadığı gibi usule aykırı olarak verilen katılma kararının da hukuken temyiz hakkı vermeyeceği anlaşıldığından katılan vekilinin temyiz inceleme başvurularının 5320 sayılı Kanun'un 8/1. maddesi gereğince uygulanması gereken 1412 sayılı CMUK'nın 317. maddesi uyarınca REDDİNE,
2-Sanık ... ve ... hakkında nitelikli dolandırıcılık ve resmi belgede sahtecilik suçlarından verilen beraat kararlarına yönelik temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Yapılan yargılamaya, toplanıp karar yerinde gösterilen delillere, mahkemenin kovuşturma sonuçlarına uygun olarak oluşan kanaat ve takdirine, incelenen dosya kapsamına göre, katılan vekilinin yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddiyle hükümlerin ONANMASINA,
3-Sanıklar ..., ..., ..., ..., ... ve ... hakkında nitelikli dolandırıcılık suçundan verilen mahkumiyet kararlarına yönelik temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Yapılan yargılamaya, toplanıp karar yerinde gösterilen delillere, mahkemenin kovuşturma sonuçlarına uygun olarak oluşan kanaat ve takdirine, incelenen dosya kapsamına göre katılan vekili, sanık ... ile diğer sanıklar müdafiilerinin yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddine, ancak ;
5237 sayılı TCK'nın 158. maddesinin 1. fıkrasının (e), (f) (j) ve (k) bentlerinde sayılan hallerde adli para cezasının tayininde eğer suçtan elde edilen haksız menfaat miktarı belli ise; o
takdirde tespit olunacak temel gün, suçtan elde olunan haksız menfaatin iki katından az olmayacak şekilde asgari bu miktara yükseltilerek belirlenecek gün sayısı üzerinden arttırma ve eksiltmeler yapıldıktan sonra ortaya çıkacak sonuç gün sayısı ile bir gün karşılığı aynı kanunun 52. maddesi uyarınca, 20-100 TL arasında takdir olunacak miktarın çarpılması neticesinde sonuç adli para cezası belirlenecektir. Bu açıklama kapsamında sonuç adli para cezasının gün karşılığı belirlenmesi gerekirken, yazılı şekilde doğrudan haksız elde olunan menfaatin iki katı esas alınmak suretiyle karar verilmesi,
Bozmayı gerektirmiş, sanık ... ile diğer sanıklar müdafiilerinin temyiz itirazları bu itibarla yerinde görülmüş olduğundan hükmün bu sebeplerden dolayı 5320 sayılı Kanun'un 8/1. maddesi gereğince uygulanması gereken 1412 sayılı CMUK'nın 321. maddesi uyarınca BOZULMASINA, ancak yeniden duruşma yapılmasını gerektirmeyen bu hususun aynı kanunun 322. maddesi uyarınca düzeltilmesi mümkün bulunduğundan sanıklar ..., ..., ..., ..., ... hakkındaki (5-C), (6-C), (7-C), (8-C), (9-C) numaralı hüküm fıkralarından “187.113,00 TL” ve “155.944,00 TL” ibareleri çıkartılarak yerlerine sırasıyla “9.357 GÜN” ve “7.797 GÜN KARŞILIĞI 155.940 TL” ibarelerinin eklenmesi ; yine sanık ... hakkındaki (12-C) numaralı hüküm fıkrasından “287.184,00 TL” ve “239.320,00 TL” ibareleri çıkartılarak yerlerine sırasıyla “14.360 GÜN” ve “11.966 GÜN KARŞILIĞI 239.320 TL” ibarelerinin eklenmesi suretiyle sair yönleri usul ve yasaya uygun bulunan hükmün DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
4-Sanıklar ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... ve ... hakkında resmi belgede sahtecilik suçundan verilen beraat ve mahkumiyet ; sanıklar ..., ..., ... ve ... hakkında nitelikli dolandırıcılık suçlarından verilen beraat ve mahkumiyet kararlarına yönelik temyiz itirazlarının incelenmesinde;
a)Resmi belgede sahtecilik suçundan verilen beraat ve mahkumiyet kararlarına ilişkin yapılan incelemede;
Suça konu sahte rapor ve reçeteleri düzenleyen doktorlar hakkında aynı eylemler nedeniyle kamu görevlisinin resmi belgede sahteciliği suçundan ayrı bir soruşturma yürütülmesi karşısında , söz konusu soruşturmanın akıbeti araştırılarak kamu davası açılmış olması durumunda dosyanın getirtilip incelenmesi, özetinin duruşma tutanağına geçirilmesi, birleştirme olanağının bulunması halinde kamu davalarının birleştirilmesi, aksi takdirde bu davayı ilgilendiren delillerin onaylı örneklerinin dosyaya intikali sağlanması ve sonucuna göre sanıkların hukuki durumlarının tayin ve takdirinin gerektiği gözetilmeden eksik incelemeyle yazılı şekilde mahkumiyet ve beraat kararları verilmesi,
b)Sanık ...'ın savunmasında, bir kısım sahte reçetelerdeki ilaçları başka eczanelerden temin edebilmek amacıyla eczacı kalfası olmaları nedeniyle tanıdığı ... ve ...'la irtibata geçip reçeteleri paylaştırmak suretiyle
diğer eczanelerden de ilaçların alınmasını sağladığını, raporların ve reçetelerin sahte olduğunu bildiklerini, sanık ...'in ayak üstü hasta takibi yapmak suretiyle birkaç eczane ile ortak çalıştığını ifade etmesi ; tanık olarak dinlenen Kozanlı Fethi Eczanesi sahibi Fethi Erzurumlu'nun ise ifadesinde; ' eczanesine ibraz edilen Fatma Tatar, Bektaş Mengene ve Yeter Durmaz isimli kişilere ait sahte reçetelerdeki yazılı ilaçları hastalara verilmek üzere sanık ... tarafından alındığını beyan etmesi karşısında; sanık ... hakkında nitelikli dolandırıcılık suçundan mahkumiyet kararı verilmesi gerektiği gözetilmeden, dosya kapsamına uygun olmayan ve yetersiz gerekçeyle beraat kararı verilmesi,
c)Gaziantep Üniversitesi Hastanesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Başkanlığında sekreter olarak çalışmakta olan sanık ...'un, maddi menfaat karşılığında sahte ilaç muafiyet raporları düzenleyerek diğer sanıklara verdiği, sanık ...'in, bu raporlara istinaden düzenlenen içerik itibariyle sahte olan reçetelerin temini ile bu reçetelerin katılan kuruma fatura ettirilmesi eylemlerinde herhangi bir iştirakinin bulunmadığı, bu eylemlerin diğer sanıklar tarafından gerçekleştirildiği ve haksız menfaatin de diğer sanıklar tarafından elde edildiği, sanık ...'in eyleminin sahte rapor düzenlemekten ibaret olduğu anlaşıldığından, sanığın dolandırıcılık eylemine ne şekilde iştirak ettiği karar yerinde tartışılmadan eksik ve yetersiz gerekçeyle nitelikli dolandırıcılık suçundan mahkumiyet kararı verilmesi,
d) Beşyüzevler Eczanesi'nde çalışan sanık ...'in, bir kısım reçeteyi Deveci Eczanesi'nde kalfa olarak çalışan sanık ... marifetiyle katılan kuruma fatura ettirdiği, bilirkişi raporu ve mahkemenin kabulüne göre de Deveci Eczane'sinden fatura edilen sahte reçete miktarının 20.534,73 TL olduğu, sanık ...'nın sadece haksız olarak temin edilen bu miktardan sorumlu olduğu, zira Deveci Eczanesi sahibi olan sanık ... hakkında nitelikli dolandırıcılık suçundan mahkumiyet kararı verilirken haksız menfaat miktarının tespitinde sadece bu eczaneyle ilgili reçete miktarlarının değerlendirildiği anlaşıldığından, sanık ...'un elde edilmesine neden olduğu haksız menfaat miktarı tespit edilirken , diğer eczanelerden fatura edilen tüm reçete bedellerine göre karar verilmek suretiyle fazla adli para cezası verilmesi,
e) Deveci Eczanesi'ni işleten sanık ...'nin aşamalarda değişmeyen savunmalarında eczanesinden fatura edilen reçetelerin sahte olduğunu bilmediğini, bu reçetelerdeki hastaların kalfa olarak çalışan sanık ...'un akrabası ve tanıdıklarına ait olduğunu, rapor ve reçeteleri incelediğini ancak bir usulsüzlük görmediğini beyan etmesi ; soruşturma aşamasında diğer eczane sahiplerinin suça konu rapor ve reçetelerin sahte olduğunu bildiklerini ve buna rağmen eczanelerinden fatura ettiklerini beyan eden sanık ...'in, yargılama aşamasındaki ifadesinde Altınay ve Beşyüzevler Eczaneleri hariç diğer eczanelerin raporların sahte olduğunu bilmelerinin mümkün olmadığını beyan etmesi karşısında, sanık ...'nin suça
konu rapor ve reçetelerin sahte olduklarını bildiğine ve bu özelliklerini bilerek katılan kuruma fatura ettiğine dair her türlü şüpheden uzak, kesin ve inandırıcı deliller edilememesi nedeniyle nitelikli dolandırıcılık suçundan beraat kararı verilmesi gerektiği gözetilmeden, dosya kapsamına uygun olmayan ve yetersiz gerekçeyle mahkumiyet kararı verilmesi,
Kabule göre de ;
5237 sayılı TCK'nın 158. maddesinin 1. fıkrasının (e), (f) (j) ve (k) bentlerinde sayılan hallerde adli para cezasının tayininde eğer suçtan elde edilen haksız menfaat miktarı belli ise; o takdirde tespit olunacak temel gün, suçtan elde olunan haksız menfaatin iki katından az olmayacak şekilde asgari bu miktara yükseltilerek belirlenecek gün sayısı üzerinden arttırma ve eksiltmeler yapıldıktan sonra ortaya çıkacak sonuç gün sayısı ile bir gün karşılığı aynı kanunun 52. maddesi uyarınca, 20-100 TL arasında takdir olunacak miktarın çarpılması neticesinde sonuç adli para cezası belirlenecektir. Bu açıklama kapsamında sonuç adli para cezasının gün karşılığı belirlenmesi gerekirken, yazılı şekilde doğrudan haksız elde olunan menfaatin iki katı esas alınmak suretiyle karar verilmesi,
Bozmayı gerektirmiş, katılan vekili, sanık ... ve ... ile diğer sanıklar müdafiilerinin temyiz itirazları bu itibarla yerinde görülmüş olduğundan hükmün bu sebeplerden dolayı 5320 sayılı Kanun'un 8/1. maddesi gereğince uygulanması gereken 1412 sayılı CMUK'nın 321. maddesi uyarınca BOZULMASINA, 09.04.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
