Danıştay 8. Daire Başkanlığı 2019/4892 E. , 2021/3751 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/4892
Karar No : 2021/3751
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Genel Müdürlüğü - …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Karabük Polis Meslek Eğitim Merkezi Müdürlüğünde özel harekat öğrenci adayı olan davacı hakkında yaptırılan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması neticesinde Özel Harekat Birimlerinde İstihdam Edilmek Üzere Polis Meslek Eğitim Merkezlerine Alınacak Öğrencilerin Giriş Şartları ve Eğitim-Öğretimlerine İlişkin Usul ve Esasların 'Adaylarda Aranacak Nitelikler' başlıklı 7. maddesinin 1. fıkrasının e-1 bendinde yer alan şartları taşımadığından bahisle okulla ilişiğinin kesilmesine dair Polis Akademisi Başkanlığı'nın 11/10/2017 tarihli olur işleminin iptaline karar verilmesi istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararında; dava konusu işlemde her ne kadar hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verildiği belirtilmekte ise de … Asliye Ceza Mahkemesinin … tarih ve E…, K:… sayılı kararı ile davacının kasten yaralama suçundan 1 yıl 15 gün hapis cezası ile cezalandırılmasına, Türk Ceza Kanununun 51/1 maddesi uyarınca cezanın ertelenmesine, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına yer olmadığına karar verildiği ve kararın temyiz edilmeksizin kesinleştiği, davacının kasten yaralama suçundan 1 yıl 15 gün hapis cezası ile cezalandırılmasına karar verildiğinin güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonucu tespit edildiği, kanun yararına bozma başvurusunda bulunulmuşsa da kesinleşmiş mahkeme kararının halen geçerli olduğu, ilgili usul ve esasların 7. maddesinin birinci fıkrasının e-1 bendinde belirtilen 'kasten işlenen bir suçtan dolayı hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmiş olsa dahi bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına mahkûm olmamak' hükmünde belirtilen şartı sağlamadığı açık olan davacının ilişiğinin kesilmesine yönelik dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu kararın hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Adli yargı tarafından verilen kararın kanun yararına bozulması istemiyle başvuru da bulunulduğu, söz konusu kanun yararına bozma kararı süreci beklenmeden karar verildiği, kararın hukuka ve usule aykırı olduğu ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile usul ve yasaya aykırı olan Bölge Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
19. dönem Karabük Polis Meslek Eğitim Merkezi Müdürlüğünde özel harekat öğrenci adayı olan davacı hakkında yaptırılan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonucunda davacının … Asliye Ceza Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı ile 'yaralama' suçundan dolayı 1 yıl 15 gün hapis cezası ile cezalandırılmasına, bu cezanın da 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 51/1 maddesi uyarınca ertelenmesine ve aynı Kanun'un 51/3 maddesi uyarınca 1 yıl süre ile denetime tabi tutulmasına karar verildiğinin tespit edilmesi üzerine Özel Harekat Birimlerinde İstihdam Edilmek Üzere Polis Polis Meslek Eğitim Merkezlerine Alınacak Öğrencilerin Giriş Şartları ve Eğitim Öğretimlerine İlişkin Usul ve Esasların 7. maddesinin birinci fıkrasının e-1 bendinde yer alan şartları taşımadığından bahisle 11/10/2017 tarihli Başkanlık onayı ile Polis Meslek Eğitim Merkezi'nden ilişiğinin kesildiği, bu işlemin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
İLGİLİ MEVZUAT:
3201 sayılı Emniyet Teşkilatı Kanunu'nun ek-24. maddesinin üçüncü fıkrasına dayanılarak hazırlanan Özel Harekat Birimlerinde İstihdam Edilmek Üzere Polis Meslek Eğitim Merkezlerine Alınacak Öğrencilerin Giriş Şartları ve Eğitim-Öğretimlerine İlişkin Usul ve Esaslar'ın 'Adaylarda Aranacak Nitelikler' başlıklı 7. maddesinde '(1) Özel harekat eğitimi verilen POMEM’lere başvuracak adaylarda ;... e) 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile, adayın kendisinin ve evli ise eşinin;
1) Kasten işlenen bir suçtan dolayı hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmiş olsa dahi bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına mahkûm olmamak,
2) Affa uğramış veya hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmiş olsa bile devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama, kaçakçılık veya cinsel dokunulmazlığa karşı suçlardan dolayı mahkûm olmamak veya bu suçlardan dolayı devam etmekte olan bir soruşturma veya kovuşturma bulunmamak veya kovuşturması uzlaşma ile neticelenmemiş olmak,...', 'Kesin kayıt-kabul' başlıklı 21. maddesinde ' (1) Geçici kaydı yapılan adayların 7 inci maddede belirtilen esaslara göre POMEM Müdürlüklerince güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması tamamlattırılır. Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması ile sağlık kurulu raporu sonucu olumlu olan adayların kesin kayıtları yapılır. (2) Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması olumsuz olan veya Sağlık Yönetmeliğinde belirtilen nitelikleri taşımadıkları anlaşılan, istifa eden ya da vefat eden adayların dosyaları POMEM Müdürlüğü tarafından Başkanın onayı ile işlemden kaldırılmak üzere Başkanlığa gönderilir....', 'Okuldan ayrılma ve çıkarılma' başlıklı 30. maddesinin üçüncü fıkrasında '(3) İlgili mevzuat hükümleri saklı kalmak şartıyla;
a) Giriş ile ilgili nitelikleri taşımadıkları öğrenimleri sırasında anlaşılanların, b) Sağlık kurulları tarafından verilecek raporlara dayalı olarak, Genel Müdürlük Sağlık İşleri Dairesi Başkanlığı tarafından öğrenci olarak devamına imkân kalmadığı belirlenenlerin, c) 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa göre memur olma niteliğini öğrenimleri sırasında kaybedenlerin Yönetim Kurulunun kararı, POMEM Müdürünün teklifi ve Başkanın onayı ile ilişikleri kesilir.' düzenlemelerine yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İdare hukukuna göre idarelerin bir idari işlemi tesis edebilmesi için hukuken korunabilir ve hukuka uygun bir nedeni olması gerekmektedir. Bu neden idari işlemlerin sebep unsurunu oluşturur. İdari işlemin tesis edildiği anda var olması zorunlu olan sebep unsurunun ortadan kalkması ona dayanılarak tesis edilen idari işlemi de sakatlayacaktır.
19. dönem Karabük Polis Meslek Eğitim Merkezi Müdürlüğünde özel harekat öğrenci adayı olan davacının Eğitim merkezinden ilişiğinin kesilmesine sebebi olarak hakkında yaptırılan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması neticesinde … Asliye Ceza Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı ile 'yaralama' suçundan dolayı 1 yıl 15 gün hapis cezası ile cezalandırılmasına, bu cezanın da 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 51/1 maddesi uyarınca ertelenmesine ve aynı Kanun'un 51/3 maddesi uyarınca 1 yıl süre ile denetime tabi tutulmasına karar verildiği ve kararın 14/05/2012 tarihinde kesinleşmesi gösterilmektedir.
Davacı tarafından adli yargı tarafından verilen kararın hatalı olduğundan bahisle Adalet Bakanlığına kanun yararına bozma yoluna gidilmesi amacıyla başvuru yapıldığı, söz konusu Bakanlık tarafından … Cumhuriyet Başsavcılığına yazılan … tarih ve … sayılı yazıda '...sanık …'ın yüzüne karşı, diğer sanıkların yokluğunda verilen söz konusu kararda, kanun yolu başvuru süresinin, sanık …'ın yüzüne karşı verildiği halde tebliğinden, yokluğunda karar verilen sanıklar için ise tefhimden itibaren başlayacağı belirtilerek ilgililerin yanıltıldığı, sürenin ne zaman başlayacağı, mercii, başvuru şekli ve kanun yollarına başvurulmadığı takdirde hükmün kesinleşeceğinin tereddüde yer vermeyecek şekilde açıkça gösterilmediği gibi, karara karşı başvurulabilecek kanun yolu, süresi, mercii, başvuru şekli ve kanun yollarına başvurulmadığı takdirde hükmün kesinleşeceğinin açıkça gösterildiği şerhli davetiyenin de tebliğ edilmediği anlaşıldığından, kararın kesinleşmediği ve anılan karara karşı sanıklar tarafından verilen 29/11/2017 tarihli dilekçelerin temyiz dilekçesi olarak kabulü ve merciince değerlendirilmesi gerektiği düşünüldüğü...' belirtilmiş, …Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından ilgili başvuru dilekçesi …Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilmiş, söz konusu Başsavcılık ise başvuru dilekçesini gereğinin yapılması istemiyle … Ceza Mahkemesine sevk etmiştir. … Ceza Mahkemesi … tarih ve E:…, K:… sayılı ek kararı ile 29/11/2017 tarihli dilekçenin temyiz dilekçesi olarak kabulü ile kanun yolu incelemesi için Yargıtaya gönderilmesine karar verilmiştir. Yargıtayda temyiz aşaması sonucunda Yargıtay … Ceza Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı ilamı ile sanığa yüklenen suçun gerektirdiği cezanın yasada belirtilen türü ve üst sınırına göre; 5237 sayılı TCK'nın 66/1-e maddesinde öngörülen 8 yıllık asli zamanaşımı süresine tabi olduğu ve zamanaşımını kesen son sebep olan hükmün verildiği 18/04/2012 tarihi ile inceleme tarihi arasında 8 yıllık asli zamanaşımı süresinin gerçekleşmiş bulunduğu gerekçesiyle kararın bozulmasına ve kamu davasının düşürülmesine karar verilmiştir.
Bu durumda dava konusu işlemin sebep unsuru ortadan kalktığından davacının durumunun oluşan hukuki duruma göre yeniden değerlendirilmesi gerektiği görüldüğünden, davanın reddi yolunda verilen kararı onayan Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesine uygun bulunan temyiz isteminin kabulüne,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 09/09/2021 tarihinde kesin olarak oyçokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY
(X) Dava; Karabük Polis Meslek Eğitim Merkezi Müdürlüğünde özel harekat öğrenci adayı olan davacı hakkında yaptırılan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması neticesinde Özel Harekat Birimlerinde İstihdam Edilmek Üzere Polis Meslek Eğitim Merkezlerine Alınacak Öğrencilerin Giriş Şartları ve Eğitim-Öğretimlerine İlişkin Usul ve Esasların 'Adaylarda Aranacak Nitelikler' başlıklı 7. maddesinin 1. fıkrasının e-1 bendinde yer alan şartları taşımadığından bahisle okulla ilişiğinin kesilmesine dair Polis Akademisi Başkanlığı'nın 11/10/2017 tarihli olur işleminin iptaline karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
Polisin; toplumun asayişini, kişilerin, tasarruf emniyetini ve konut dokunulmazlığını korumak, halkın ırz, can ve malını muhafaza ve halkın istirahatini sağlamakla görevli ve genel bir emniyet görevlisi olması nedeniyle bu mesleğe girecek ve sürdürecek olanların da hiçbir kuşkuya yer vermeyecek şekilde güvenilir, onurlu, iyi ahlaklı ve disiplinli kişiler arasından seçilmeleri gerekmektedir.
Bu durumda, polislik mesleğinin yukarıda aktarılan özelliği gereği, bu mesleğe alınacaklarda diğer memurlardan farklı olarak bazı özel niteliklerin aranması gerektiği açık olup, her ne kadar … Asliye Ceza Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, Yargıtay … Ceza Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı ilamı ile bozulmasına ve kamu davasının düşürülmesine karar verildiği tespit edilmişse de, davacının ilişiğinin kesildiği 11/10/2017 tarihinde kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıldan fazla süreyle hapis cezasına mahkûm olduğu, bunun ise POMEM özel harekat öğrenci adaylığı başvurusunun kabul edilmemesi için yeterli olduğu dikkate alındığında, dava konusu işlemde kamu yararı ve hizmet gerekleri yönünden hukuka aykırılık bulunmadığından, davanın reddi yolunda verilen kararın onanması gerektiği görüşüyle bozma kararına katılmıyorum.