T.C.

KAYSERİ

BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ

6. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO: 2022/1129

KARAR NO: 2022/1058

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A

B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

İNCELENEN KARARIN

MAHKEMESİ: KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

TARİHİ: 10/03/2022

ESAS NO: 2021/512 D.İş

KARAR NO: 2021/513 D.İş

DAVA: İhtiyati Haciz

DAVA TARİHİ: 06/12/2021

KARAR TARİHİ: 10/05/2022

KARAR YAZIM TARİHİ: 10/05/2022

KAYSERİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ'nin istinafa konu edilen 10/03/2022 tarih ve 2021/512 D.İş E - 2021/513 D.İş K sayılı ek kararına karşı süresi içinde ihtiyati haciz isteyen koop. Vekilince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine yapılan incelemede;

TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Muteriz vekili dilekçesinde özetle;mahkemenin yetkisiz olduğunu, sözleşmeden kaynaklanan davalarda davalının yerleşim yeri ve sözleşmenin ifa yeri mahkemelerinin yetkili olacağını, yetkili mahkemenin Bünyan mahkemeleri olduğunu, mahkemece karar verilen teminatın alacaklı tarafa iadesine muvafakatlerinin bulunmadığını, ihtiyati hacze konu edilen belgelerin ilam hükmüne haiz olmadığını ileri sürerek; itirazın kabulüne, ihtiyati haciz kararının tüm sonuçlarıyla ortadan kaldırılmasına, dosyanın yetkili Bünyan yetkili mahkemelerine gönderilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir. İhtiyati haciz isteyen koop. vekili cevap dilekçesinde özetle;İhtiyati haciz talep eden vekili itiraza karşı sunduğu cevap dilekçesinde; davalının yaptığı itirazların haksız ve yersiz olduğunu, yasal 7 günlük itiraz süresi geçtikten sonra itiraz edildiğini, takibe ve başvuruya konu belgelerin ilam niteliğinde olduğunu, Yargıtay'ın bu konuda bir çok kararı bulunduğunu, takibe konu belgelerin ilam hükmünde olmadığı hususunun ihtiyati haciz kararı veren mahkemece göz önünde bulundurulması ve incelenmesinin mümkün olmadığını, borçlunun itirazının reddine karar verilmesini talep etmiştir.

İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Tekmil dosya mündericatı birlikte değerlendirildiğinde; '...Talep ihtiyati haciz kararının kaldırılmasına ilişkindir. İİK'nun 265. maddesine göre ihtiyati haciz kararına itiraz halinde mahkeme tarafları davet edip gelenleri dinledikten sonra itiraz hakkında karar verir. Yani itirazın duruşmalı incelenmesi yasal zorunluluktur. Bu nedenle 22/12/2021 tarihli tensip tutanağı ile duruşma günü belirlenmiş ve taraflara davetiye gönderilmiştir. İİK'nun 265/1. maddesine göre 'borçlu kendisi dinlenmeden verilen ihtiyati haczin dayanağı sebeplere, mahkemenin yetkisine ve teminata karşı....yedi gün içinde mahkemeye itiraz edebilir...' Burada itiraz üzerine incelemeyi yapacak ve karar verecek mahkeme, ihtiyati haciz kararını veren mahkemedir. Mahkememizce ihtiyati haciz kararı verildiğinden itiraz hakkında karar vermek görevi de mahkememize aittir. İhtiyati haciz, HMK 406/2 maddesinde geçici hukuki koruma olarak kabul edilmiş, ihtiyati haczin şartları ve etkileri ise İİK 257. maddesinde aşağıdaki şekilde düzenlenmiştir. “Rehinle temin edilmemiş ve vadesi gelmiş bir para borcunun alacaklısı, borçlunun yedinde veya üçüncü şahısta olan taşınır ve taşınmaz mallarını ve alacaklariyle diğer haklarını ihtiyaten haczettirebilir. Vadesi gelmemiş borçtan dolayı yalnız aşağıdaki hallerde ihtiyati haciz istenebilir: 1-Borçlunun muayyen yerleşim yeri yoksa; 2-Borçlu taahhütlerinden kurtulmak maksadiyle mallarını gizlemeğe, kaçırmağa veya kendisi kaçmağa hazırlanır yahut kaçar ya da bu maksatla alacaklının haklarını ihlal eden hileli işlemlerde bulunursa; Bu suretle ihtiyati haciz konulursa borç yalnız borçlu hakkında muacceliyet kesbeder” şeklindedir. Maddenin birinci fıkrasında vadesi gelmiş borçlar için ihtiyati haciz talep etme koşulları, ikinci fıkrada ise vadesi gelmemiş borçlar için ihtiyati haciz istenebilecek haller düzenlenmiştir. Gerek birinci, gerekse ikinci fıkra hükümleri dikkate alındığında, ihtiyati haciz talep edebilmek için, öncelikle ortada bir para borcunun bulunması, bir diğer deyişle ihtiyati haciz talep eden kişinin talep konusu borcun alacaklısı sıfatına sahip olması gerekir. Maddenin birinci fıkrasına göre ihtiyati haciz isteyebilmek için alacağın kural olarak vadesinin gelmiş olması gerekir. Vadesi gelmiş borçlar için ihtiyati haciz istenebilmesinin diğer bir şartı ise alacak rehin ile temin edilmemiş olmalıdır. Rehin ile temin edilmiş olan bir alacak teminata haiz olduğu için ihtiyati hacize gerek yoktur. Yukarıda belirtilen şartların bulunması halinde, vadesi gelmiş bir borcun alacaklısı başka bir şart aranmaksızın ihtiyati haciz isteme hakkına sahiptir. Vadesi gelmemiş bir borçtan dolayı ihtiyati haciz talep edilebilmesi ise; İİK.’nun 257 maddesinin ikinci fıkrasında düzenlenmiştir. Söz konusu fıkraya göre, borçlunun muayyen yerleşim yeri yoksa, borçlu taahhütlerinden kurtulmak maksadıyla mallarını gizlemeğe, kaçırmağa veya kendisi kaçmağa hazırlanır yahut kaçar ya da bu maksatla alacaklının haklarını ihlal eden hileli işlemlerde bulunursa, bu hallerde ihtiyati haciz talep edilebilecektir. İİK'nun 257 ve devamı maddelerindeki düzenlemeler ışığında somut olay değerlendirildiğinde; ihtiyati haciz talep eden taraf kredi borç (kefilliğe) senetlerine dayanmıştır. İtiraz eden taraf ise yetki itirazında bulunmuştur. İhtiyati hacze konu senetlerin muhtar ve aza heyetince onaylanması gerektiğinden bahisle ve asıl borçluya ihtarname gönderilmeden kefilin ifada gecikmiş sayılamayacağı iddiası ile kararın kaldırılmasını dilemiştir. HSK'nın 07.07.2021 tarih ve 608 sayılı kararı ile Kayseri Asliye Ticaret Mahkemesi'nin yargı çevresi sınırı Kayseri ilinin mülki sınırı olmuştur. Anılan nedenlerle Bünyan mahkemeleri yetkili değildir. 6098 sayılı TBK'nun 586.maddesi uyarınca kefil hakkında ihtiyati haciz talep edilebilmesi için asıl borçlunun ifada gecikmesiyle ihtarın sonuçsuz kalması veya açıkça ödeme güçsüzlüğü içinde olması gerekmektedir. Dosya kapsamında asıl borçluya ihtarname gönderildiğine ve sonuçsuz kaldığına ve ayrıca asıl borçlunun açıkça ödeme güzsüzlüğü içinde olduğuna dair belge mevcut değildir. Bu sebeple borç için kefil hakkında ihtiyati haciz kararı verilmesi şartları oluşmadığından talebin kabulü ile ihtiyati haciz kararının kaldırılmasına -İhtiyati hacze itiraz edenin itirazının kabulü ile, mahkememizin 2021/512 D.İş esas 2021/513 D.İş karar sayılı ilamı ile verilen ihtiyati haciz kararının ihtiyati hacze itiraz eden ... yönüyle kaldırılmasına, ...' şeklinde karar verilmiştir.

Bu ek karara karşı ihtiyati haciz isteyen koop. davalı vekilince yasal süresinde istinafa başvurulmuştur.

İSTİNAF SEBEPLERİ: İhtiyati Haciz Talep Eden vekili tarafından ilk derece mahkemesine sunulan istinaf başvuru dilekçesinde özetle;Aleyhine ihtiyati haciz isteminde bulundukları borçlu, ihtiyati haciz taleplerinin ekinde sunmuş oldukları ilam niteliğinde olan ...nin ... tarihli ve ... numaralı Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri Kredi Genel Sözleşmesi ve bu sözleşme ile birlikte sözleşmeye istinaden düzenlenmiş 15/12/2020 vade tarihli, ... senet numaralı, 5.000,00 TL bedelli, 31/08/2021 vade tarihli ... senet numaralı, 4.295,40 TL bedelli ve 29/01/2021 vade tarihli, ... senet numaralı, 5.900,00 TL bedelli 3 adet kredi borç senedinden dolayı borçlu olduğunu, bu borcun ödeme günü geldiğinde ödenmediğini, aleyhine ihtiyati haciz kararı verilen borçlu hakkında sözleşme ve kredi borç senetlerinden dolayı Kayseri Genel İcra Dairesi'nin ... Esas sayılı icra takibi ile 06/12/2021 tarihinde işlem başlatıldığını, icra takibinden dolayı borçlu ...'a gönderilen icra emrinin ... tarihinde tebliğ edildiğini, borçlunun verilen ihtiyati haciz kararına yasal 7 günlük itiraz süresinden sonra 21/12/2021 tarihinde Bünyan İcra Dairesinin yetkili olduğundan ve takibe konu belgelerin ilam hükmünde olmadığından bahisle itiraz ettiğini, yapılan itiraz neticesinde itirazın kabulü ile ihtiyati haciz kararının itiraz eden ... yönünden kaldırılmasına karar verildiğini, Kayseri Genel İcra Dairesi'nin ... Esas sayılı icra takibinin ihtiyati haciz talebi ile mahkemesine müracaat ederken sundukları belgelerin incelendiğinde takibe ve başvuruya konu belgelerin ilam hükmünde olduğunu, tüm bu nedenlerle yerel mahkeme kararının kaldırılmasını, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.

İstinafa cevap veren ... vekilinin dilekçesinden özetle; ihtiyati haciz talep eden tarafın istinaf başvurusunun esastan reddini, yargılama giderleri ile ücreti vekaletin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.

HUKUKİ NİTELENDİRME, DELİLLERİN VE İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: Talep (D. İş dosyası üzerinden), ... tarihli ve ... no'lu T.T.K Kooperatif Kredi Genel Sözleşmesi, Kredi borç senetleri,koop. kayıtları vs delillere dayalı olarak karşı taraftan olan para alacağı yönünden ihtiyati haciz kararı verilmesine ilişkindir. Mahkemece 06/12/20221 tarihli, 2021/512 D. İş Esas, 2021/513 D. İş Karar sayılı gerekçeli karar ile İ.İ.K 257 maddesi gereğince koşulları bulunduğundan bahisle %15 teminat karşılığında ihtiyati haciz kararı verilmiştir. Aleyhine ihtiyati haciz kararı verilenlerden ... vekili Uyap'tan sunduğu dilekçe ile iş bu ihtiyati haciz kararına itiraz etmiş, yetkili mahkemenin Bünyan Asliye Hukuk mahkemesi olduğunu, kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin yetkisiz olduğunu, dayanak T.K Kooperatif Kredi Genel Sözleşmesinin ilam hükmünde olmadığını, sözleşmeyi kefil sıfatıyla imzaladıklarından T.B.K 586 da ki şartların oluşmadığını ve asıl borçluya ihtar çekilmediğini, itiraz sebepleri olarak ileri sürmüştür. Mahkeme itirazı duruşmalı olarak incelemiş, 16/02/2022 tarihli duruşmaya katılan taraf vekillerini dinlemiş ve aynı duruşmadaki karar ile muteriz borçlu vekilinin ihtiyati haciz kararına vaki itirazının kabulü ile, muteriz yönünden ihtiyati haciz kararının kaldırılmasına karar verilmiş, bu yönden mahkeme ayrıca 10/03/2022 tarihli gerekçeli ek karar tesis edilmiş, alacaklı kooperatif vekili iş bu ek kararı süresinde istinaf etmiştir. İstinaf dilekçesinde ileri sürülen istinaf sebepleri, mahkemece verilen ihtiyati haciz kararının içeriği, bu karara yapılan itiraz sebepleri, itirazın duruşmalı olarak yapılan incelemesi sonucu mahkemece verilen ve istinaf edilen, itirazın kabulüne dair 10/03/2022 tarihli gerekçeli ek kararın içeriği ile dosya kapsamı birlikte incelenip değerlendirildiğinde; İhtiyati haciz talep eden tarafın ihtiyati haciz talebine dayanak olarak dosyaya sunduğu sözleşme hükümlerine,(özellikle muteriz/borçlu tarafça da imzası inkar edilmeyen ve sahteliği de iddia edilmeyen 13/01/2020 tarihli ve ... no'lu sözleşme nolu sözleşmenin 'Kooperatife ait defter,kayıt ve belgelerin kesin delil olma niteliği' başlıklı 22. Maddesindeki kesin delil sözleşmesi vasfındaki hükmüne göre) dayanak senetlere ve kesin delil olarak sözleşmenin 22. Maddesine göre kabul edilmiş olan Kooperatifin kayıt ve belgelerine göre, talebe konu para alacağı yönünden İ.İ.K 257 vd. Md gereğince ihtiyati haciz talebinin kabulü için yasaca aranan gerekli ve yaklaşık ispata yeterli koşulların bulunması, burada yasaca arananın kesin bir ispat olmayıp yaklaşık ispatın yeterli olması, ihtiyati haciz talep tarihine göre HSK Kararına göre Bünyan ilçesi Asliye Hukuk (Ticaret) Mahkemesinin görevli olduğu ticari davalar yönünden Kayseri Asliye Ticaret Mahkemesinin yetkili ve görevli olması, bu nedenlerle yetki itirazının yerinde olmaması, diğer itiraz ve istinaf sebeplerinin ise İ.İ.K. 265 vd maddelerinde sınırlı olarak sayılan ihtiyati haciz kararına itiraz sebeplerinden olmayıp ancak uyuşmazlığın esası hakkında görevli/yetkili mahkemesinde açılacak çekişmeli bir dava ve yargılamasında incelenebilecek hususlardan olması nedeniyle, mahkemece dosya kapsamına sunulan sözleşme, senet ve belgelere göre İ.İ.K 257 vd maddesi gereğince teminat karşılığında verilmiş 06/12/2021 tarihli ihtiyati haciz kararında usul, yasa ve dosya kapsamı yönlerinden bir isabetsizlik ve aykırılığın bulunmadığı anlaşılmıştır.

Açıklanan nedenlerle mahkemece verilen 06/12/2021 tarihli ihtiyati haciz kararına karşı muteriz borçlu ... vekilince yapılan itirazın reddi gerekirken yanılgılı sebep ve gerekçelerle kabulüne karar verilmiş olması nedeniyle, istinaf edilen 10/03/2022 tarihli ek kararın usul, yasa, muteriz/borçlunun imzasını da içeren13/01/2020 tarihli ve ... no'lu sözleşmesinin hükümlerine, özellikle ' Kooperatife Ait Defter, Kayıt Ve Belgelerin Kesin Delil Olma Niteliği' başlıklı 22. maddesindeki kesin delil sözleşmesi vasfındaki hükmüne ve mevcut dosya kapsamına aykırı olması, zira İ.İ.K 257. Maddesi gereğince ihtiyati haciz talebinin kabulü için yasaca arananın kesin bir ispat olmayıp yaklaşık ispatın yeterli olması, yukarıda açıklanan sebepler, sözleşme hükümleri ve mevcut dosya kapsamı birlikte dikkate alındığında ihtiyati haciz isteyen alacaklı Kooperatifçe talep edilen bir miktar para alacağı yönünden İ.İ.K 257 vd maddeleri gereğince ihtiyati haciz talebinin kabulü için yasaca aranan gerekli ve yaklaşık ispata yeterli koşulların (Rehinle temin edilmemiş ve vadesi gelmiş (muaccel) bir para borcunun bulunduğuna dair yaklaşık ispat koşullarının) bulunması nedeniyle ihtiyati haciz talebinin kabulü ve dolayısıyla mahkemece daha önce teminat karşılığında verilmiş 06/12/2021 tarihli ihtiyati haciz kabul kararına karşı muteriz borçlu vekilince yapılmış itirazın reddine karar verilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır. (Dairemizin benzer mahiyetteki 2022/622 Esas, 2022/572 Karar sayılı kararı da aynı yöndedir.) Ancak mahkemece aksi yöndeki yanılgılı sebep ve gerekçelerle muteriz borçlunun sözkonusu ihtiyati haciz kararına karşı yaptığı itirazının kabulü ile hakkındaki ihtiyati haciz kararının kaldırılmasına dair ek karar verilmiş olması nedeniyle istinaf edilen ek kararın usul,yasa ve mevcut dosya kapsamına aykırı olduğu,ihtiyati haciz isteyen alacaklı Kooperatif vekilinin istinaf sebeplerinin belirtilen yönlerden haklı ve yerinde olduğu anlaşılmıştır.Açıklanan tüm sebeplerle, istinaf edilen 10/03/2022 tarihli ek karara karşı ihtiyati haciz isteyen alacaklı kooperatif vekilince yapılmış istinaf sebeplerinin yukarıda belirtilen yönlerinden haklı ve yerinde görülmesi nedeniyle istinaf başvurusunun kabulü ile, HMK 353/1-b-2 gereğince söz konusu Ek kararının kaldırılmasına, işin niteliği gereğince yasaca acele işlerden sayılması ve belirtilen yönlerden yeniden yargılamayı da gerektirmemesi nedeniyle, düzeltilerek yeniden bir karar verilmesine dair aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;

1-Kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 10/03/2022 tarihli 2021/512 D. İş Esas, 2021/513 D. İş Karar sayılı Ek kararına karşı ihtiyati haciz isteyen alacaklı ... vekilince yapılmış istinaf başvurusunun KABÜLÜ ile;

2-Kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 10/03/2022 tarihli iş bu ek kararının HMK 353/1-b-2 gereğince KALDIRILMASINA,

Düzeltilerek yeniden bir karar verilmesine buna göre;

'1-Muteriz borçlu ... vekilinin mahkemece verilmiş 16/12/2021 tarihli ihtiyati haciz kabul kararına karşı yaptığı itirazının reddi ile, söz konusu ihtiyati haciz kararının muteriz borçlu ... yönünden aynen devamına,

2-Alınması gereken 80,70 TL karar ve ilam harcının muteriz borçlu ...'tan alınarak Hazineye gelir kaydına,

3-İhtiyati haciz kararına karşı itiraz eden ... tarafından yapılmış yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,

4-Taraflarca yatırılan gider avanslarından artan kısmın talepleri halinde kendilerine iadesine,

5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince belirlenen 1.405,00 TL vekalet ücretinin muteriz borçlu ...tan alınarak lehine ihtiyati haciz kararı verilen alacaklı Kooperatife verilmesine'

3-İstinaf eden Kooperatifçe yapılmış 71,10 TL istinaf posta giderinin muteriz borçlu ...'tan alınarak istinaf eden kooperatife verilmesine,

4-Alınması gereken 80,70 TL istinaf karar harcı ve 220,70 TL istinaf kanun yoluna başvuru harcının muteriz borçlu ...tan alınarak hazineye gelir kaydına,

5-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından karşı taraf yararına vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,

6-HMK'nın 302/5.maddesi gereğince kesinleşme kaydı ve kesinleşme kaydı yapılan kararların yerine getirilmesi için gerekli bildirimlerin; harç tahsil işlemlerinin, HMK'nın 359/4 maddesi gereğince işbu kararın taraflara tebliği işlemlerinin yapılması ve varsa artan gider avansının ilgili tarafa iadesi işlemlerinin İlk Derece Mahkemesi tarafından yapılmasına,

Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme ile İ.İ.K 265/Son maddesi gereğince KESİN olarak oy birliği ile karar verildi.10/05/2022