T.C. İstanbul Anadolu 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2018/575 Esas
KARAR NO: 2019/975
DAVA : Tazminat (Trafik Sigorta Sözleşmesi Kaynaklı Rücuen)
DAVA TARİHİ: 11/05/2017
KARAR TARİHİ: 10/10/2019
İAA 22. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin------ Esas-------- Karar sayılı ilamı ile verilen görevsizlik kararı üzerine yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ;
Davacı ------ vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili---------- plakalı aracıyla seyir halindeyken, davalı -----sevk ve idaresindeki, - numaralı davalı tarafından trafik sigortası ile teminat altına alınmış olan ---------- plakalı araç ile kendisine çarpması neticesinde maddi hasarlı ve yaralamalı trafik kazası meydana geldiğini, davalının, kaza esnasında son derece yüksek oranda (---) alkollü olduğunun, kazadan sonra tespit edildiğini, davalının kazanın meydana gelmesinde tam kusurlu bulunduğunu, du kaza neticesinde yürütülen soruşturma sonrasında, davalı ------ aleyhinde Edirne 1. Asliye Ceza Mahkemesi'nde------------ Esas sayılı dosya ile, trafik güvenliğini tehlikeye sokmak suçundan ceza davası açıldığını, bunun dışında, taksirle yaralamaya sebep olmak suçundan Edirne 3. Asliye Ceza Mahkemesi'nde --------- Esas sayılı dosya ile de ceza davası açıldığını, her iki davanın halen derdest olduğunu, kaza nedeniyle müvekkilinin kullanmakta olduğu aracın kullanılamaz hale geldiğini, aracın, pert olarak işlem görüp trafikten çekildiğini, müvekkilinin ise, pert olmuş aracın içerisinden mucizevi bir şekilde sağ olarak çıktığını, müvekkilinin ayrıca, bir motosiklet tutkunu olup uzun yıllardır hobi ve spor amaçlı olarak motosiklet kullanmakta iken, bu kaza nedeniyle motosiklet kullanamadığını, müvekkilinin fiziksel hasarları ve yaşamış olduğu travma, motosiklet kullanmasına engel olduğu gibi, müvekkilinin yaya olarak dahi trafikteyken sürekli olarak korku, endişe ve panik yaşadığını, müvekkilinin yaşam kalitesinin son derece olumsuz etkilendiğini, bu nedenlerle müvekkilinin, yaşadığı elem ve ıstırabın karşılığında ----------manevi tazminat talep ettiğini, müvekkiline, aracın gerçek değerinin çok altında bir pert bedeli ödemesi yapıldığını, müvekkilinin, aracın pert olması nedeniyle şahsı ve çocukları için servis hizmetinden yararlanmak durumunda kaldığını, aylık olarak okul servisi ödemeleri yapmak durumunda kaldığını, müvekkilinin bu nedenle uğradığı zararın aylık --------olduğunu, müvekkilinin, kazadan kısa bir süre önce satın almış olduğu otomobili için ödemiş olduğu tutar ile, aynı marka ve model arabayı bugün satın alamadığını, bu nedenle uğradığı zarar yaklaşık ------TL olduğunu, müvekkiline ödenen pert bedelinin, aracın o günkü rayiç değerini karşılamadığı gibi, bugünkü şartlarda aynı marka ve model araçta yaşanan değer artışı nedeniyle, müvekkilinin zararının her geçen gün arttığını, ayrıca, aracının periyodik bakımlarını kazadan hemen önce yaptırdığını, kazanın meydana geldiği Ocak ayında trafik sigortası ve vergi ödemeleri ile sair ödemeleri gerçekleştirdiğini, müvekkilinin, yararlanmadığı bir hizmetin bedelini ödemiş olmaktan dolayı da zarara uğradığını(vergi ve sigorta ödemelerine ilişkin belgeler), meydana gelen zararın tazmini için davalılara ihtarname tebliğ edildiğini, ancak bu ihtarnameye herhangi bir cevap verilmediği gibi, ödeme de yapılmadığını beyan ile, fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla, müvekkilinin yaşadığı fiziksel zarar ile elem ve kederden doğan manevi zararların tazmini için -------- kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile ----birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini, sigorta şirketinin poliçe limiti ile sorumlu tutulmasını, fazlaya dair tüm talep ve dava haklarının saklı tutulmasını, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin de davalılardan tahsiline karar verilmesini, talep etmiştir.
Davalı ------- vekili cevap dilekçesinde özetle; --- plakalı aracın müvekkili şirket tarafından ---------- tarihleri arasında geçerli olmak üzere ------------ numaralı -------------ile sigortalandığını, zarara uğrayan şeyin dava dilekçesinde iddia edildiği üzere belirli bir süre kullanılamaması nedeniyle oluştuğu iddia edilen davacının kendisi ve çocukları için yaptığı servis ödemelerinin, aracın periyodik bakımı, trafik sigortası ve vergi ödemeleri gibi kalemler dolaylı zararlar olup; sigorta şirketinin dolaylı zarardan sorumlu tutulmasının mümkün olmadığını, davacı yan tarafından iddia edilen kusur durumuna, hasar tutarına ve değer kaybına ilişkin itirazları sunduklarını, kusur durumunun belirlenmesi gerektiğini, sigortalı aracın kazaya karıştığının dahi ispatlanamamış bir iddia olduğunu, talep edilen maddi hasar ve değer kaybının fahiş olduğunu, Müvekkili Şirketin Sorumluluğunun Trafik Poliçesindeki limitler ve sigortalı araca atfedilebilecek kusur ile sınırlı olduğunu, her halükarda davacının müterafik kusurunun dikkate alınmasını talep ettiklerini, dava öncesi müvekkili şirkete başvuru yapılmadığını, bu nedenle kaza tarihinden faiz yürütülmesi talebinin reddi gerektiğini, müvekkili şirketin temerrüdünün ancak hesaplamaya esas tüm belgelerin tebliğ edilmesiyle gerçekleşebileceğini beyan ile, öncelikle sigortalı aracın kazaya karışıp karışmadığı, maddi vakıanın tespiti açısından var ise soruşturma ve kovuşturma dosyalarının celbini talep ettiklerini, öte yandan, husumet itirazının gözetilerek davanın reddini; aksi halde iddia edilen kusura ve hasara ilişkin itirazların gereği; kusur, maddi hasar ve değer kaybı incelemesi yapılmasını, davacı yanın fahiş orandaki hasar tutarı ve değer kaybı taleplerinin reddine karar verilmesini, izah edildiği üzere kaza tarihinden faiz taleplerinin reddini, her halde haksız ve mesnetsiz davanın reddine karar verilmesini, arz ve talep etmiştir.
Davalı ---------- vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacı tarafın maddi ve manevi tazminat istemine ilişkin olarak açmış olduğu davada öncelikle davacı tarafın kaza neticesinde ağır yaralandığını, kol ve bacaklarında kırık ve çatlaklar meydana geldiğini, hatta ölüm tehlikesi geçirdiğini ifade ettiğini, ancak davacının iddiasının aksine ölüm tehlikesi geçiren tarafın müvekkili olduğunu, müvekkili hakkındaki davanın ayrılarak yetkisizlik kararı verilmesi gerektiğini, davacı tarafın yine yaşanan kazadan dolayı aracın pert bedelinin düşük olduğunu ileri sürdüğünü, davacıya kusursuz olması sebebiyle istemi durumunda kendisine bir araç tahsis edilebileceği de mümkün olup, davacının servis ücreti istemine ilişkin istemlerinin de reddine karar verilmesini, servis ücretlerinin de tarifeli tutar üzerinden belirlenmesi gerektiğini, Sayın Mahkemenin bu yönde esasa girmesi durumunda servislerin ücret tarifesinin öncelikle talep edilerek, davacının veya çocuklarının daha önceden de servis kullanıp kullanmadığının da belirlenmesini, davacının aracının bakımlarını yaptırdığı, trafik sigortası ve vergi ödemelerinin talep edilmesi de gülünç olup, her sorumlu vatandaşın yapması gereken araç sahiplerinin vergi ödemelerinin, zorunlu trafik sigortasının ve araç bakımlarının da Karayolları Trafik Kanunu ve diğer yasal mevzuatlar tarafından yapılması zorunlu olup bu konularda ki talepleri varsa ilgili kurumlardan talep edebileceğinin de açık olduğunu, trafik kazası nedeniyle kalıcı bir zararın ortaya çıkmadığının da ortada olduğunu, manevi tazminat takdirinde bu hususun dikkate alınmasını beyan ile, öncelikle dava şartı yoksunluğundan davacının davasının esasa girilmeksizin reddini, yine davanın müvekkili açısından sunulan yetki itirazının kabulü ile dosyaların ayrılarak yetkisizlik kararı verilmesini, davanın esasa girilmesi durumunda davacının haksız olarak açtığı davasının reddini, dava giderlerinin ve vekalet ücretinin karşı tarafa bırakılmasına karar verilmesini, talep etmiştir.
ÇEKİŞMELİ HUSUSLARDA TOPARLANAN DELİLLER ;
1-)Edirne 1.Asliye Ceza Mahkemesi ------ Esas sayılı Dava dosyası,
2-)Edirne 3.Asliye Ceza Mahkemesi - Esas sayılı Dava dosyası,
3-)----------Kayıtları,
4-)Sigorta Şirketine Başvuruyu Gösterir - tarihli ihtarname,
5----- davacı Sosyal Ekonomik Durumunu Gösterir araştırma tutanakları,
6----- kayıtları,
7----- tarihli ekspertiz raporu
8-Bilirkişi kök ve ek raporu ,
9-Tanık Anlatımları.
İNCELEME VE GEREKÇE:Dava, davacı ile davalı ------ arasında ---- tarihinde meydana gelen trafik kazası nedeni ile davacının yaralanmasından ötürü ducar olduğu manevi tazminatın davalı ----- ayrıca davacının aracının kullanılmaz hale gelmesi nedeni ile pert total bedeli ile ikame araç bedelinin davalı ------ ve davalı Sigorta Şirketinden tahsili taleplerine ilişkindir.
---- plaka sayılı aracın davalı----adına kayıtlı olduğu, aracın ---- tarihli poliçe ile diğer daval--- ---- tarafından--- poliçesi ile sigortalandığı bu şekilde davalılardan ----- işleten diğer davalının sigortacısı sıfatı ile davacıya karşı sorumlu bulunduğu anlaşılmıştır.
Davacı tarafından ----- tarihinde davalı şirkete dava öncesinde başvuru yapıldığı, davalı sigorta şirketinin ödeme konusunda ----- tarihinde temerrüde düştüğü, davalı şirket tarafından davacının aracının pert total kabul edilmesi nedeni ile davacıya --- tarihinde -- TL ödenmiş olduğu anlaşılmıştır.
Davalıların sorumluluklarının kazada - plakalı aracın kusuru nispetinde bulunması nedeni ile dava dosyası kusur bilirkişisine rapor ibrazı için tevdi edilmiş,bilir kişi tarafından ibraz edilen raporda,davacının meydana gelen kaza da kusurlu bulunmadığı davalı sürücünün sağ şerit üzerinde, alkolün etkisi ile mahal şartlarına,yol özelliklerine,mevcut trafiğin seyir durumunu dikkate almadan hızını tedbir alabilecek düzeye düşürmemesi nedeni ile tamamı ile kusurlu bulunduğu rapor edilmiş, bilir kişi tarafından ibraz edilen raporun ceza dava dosyası, mevcut dava dosyası kapsamına ve bu meyanda toparlanan delillere uygun olduğu anlaşılmakla davalıların kusur bilir kişi tarafından ibraz edilen rapora yönelik itirazlarının HMK 30,281 ve 6754 sayılı yasa 3/7.maddelerine aykırılık teşkil etmesi nedeni ile reddine karar verilmiş,kusura ilişkin rapor mahkememizce hükme esas alınmıştır
Diğer taraftan makine mühendisi bilir kişi tarafından aracın emsaller ile mukayese edilerek değerinin - - olduğu rapor edilmiş, aracın sovtaj değerinin ise--TL olduğu, davalı sigorta şirketince davacıya --- TL ödendiği belirtilerek davacının -- TL alacaklı olduğu rapor edilmiştir.
Davacı ise pert total aracın sigorta şirketinde kalmasını talep ederek bu nedenle pert total değer ile toplam --TL'yi talep etmiştir.
Davacı adına kayıtlı bulunan uyuşmazlık konusu --- plakalı araç hurdasının kendisine verilmesini istenmediği davacı tarafından mahkememize beyan edildiğinden, zorunlu mali mesuliyet sigortasında aslolan amaçın zarar bedelinin tamamen karşılanması olduğundan bir başka ifadeyle, sigortalı aracın pert olması halinde, hasarlı aracın kimin uhdesinde bırakılacağı hususunda tercih hakkı zarar gören davacıya ait bulunduğundan,davacı da, tercih hakkını hasarlı aracın sigorta şirketinin uhdesinde bırakılması yönünde kullanmış olduğundan aracın tespit edilen 2. el piyasa rayiç bedelinden, sovtaj indirimi yapılmadan, aracın davalı sigortacıya veya göstereceği kişiye noterlikçe kesin satışının davacı tarafından yapılması mukabilinde davacının gerçek toplam zararının ödenmesine karar verilmiş ancak davalı sigorta şirketi poliçedeki limit dahilinde sorumlu tutulmuştur.
Davacı tarafından ayrıca aracın kullanılamaması nedeni ile doğan zararının tazmini talep edilmiş ise de bu zararın davalı sigorta şirketi açısından dolaylı zarar olduğu ve----poliçesi kapsamında kalmaması nedeni ile ikame araç bedeli ve çekici ücretinin davacıya karşı haksız fiili icra eden ve aracı işleten bulunan davalı -- tahsiline karar verilmiş bu talep davalı sigorta şirketi yönünden ise ret edilmiştir.
Nihai olarak davacı tarafından gerçekleşen trafik kazası nedeni ile davacı uğradığı cismani zarara karşılık davalı --- manevi tazminat talep edilmiştir.
Bu kapsamda tarafların sosyal ekonomik durumuna ilişkin bilgi ve belgeler dava dosyası kapsamına alınmış, davacı tarafından bildirilen tanıklar zararın kapsam ve mahiyetinin belirlenebilmesi için mahkememizce dinlenilmiştir.
Manevi tazminatın tayininde özel durumların göz önünde tutulması ve manevi zarar adı ile hak sahibine verilmesine karar verilecek para tutarının adalete uygun olması gerektiği öteden beri yargıtay kararları ve TBK gereğince istikrar kazanmıştır.
Takdir edilecek bu tutar, zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek tazminata benzer bir işlevi olan özgün bir nitelik taşıması gerektiği, hükmolunan tazminatın bir ceza olmaması gibi malvarlığı hukukuna ilişkin bir zararın karşılanmasını da amaç edinmemiş bulunuşu,bu halde tazminatın sınırı onun amacına göre belirlenmesi gereği ve takdir edilecek tutar, var olan durumda elde edilmek istenilen doyum duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olması gözetilerek; Dava dosyasında toparlanan deliller ile davacı açısından manevi tazminat talep etme şartlarının oluştuğu görülmekle, talep edilen miktar, olayın meydana geldiği tarih ve oluş şekli, kusur oranları, tarafların sosyal ve ekonomik durumları, dosyaya yansıyan özellikler nazara alınarak yukarıda belirtildiği üzere zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirmeye yeterli olduğu yönünde mahkememizde oluşan kanaat doğrultusunda hüküm fıkrasında belirtilen manevi tazminatın davalı --- alınarak davacıya verilmesine karar vermek gerekmiş olup aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın KISMEN KABULÜNE,
1------TL manevi tazminatın --- tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ----- tahsili ile davacıya ÖDENMESİNE,
1a-)Karar tarihinde alınması gerekli 341,55 TL harcın davalı ----- tahsili ile hazineye gelir kaydına,
1b-)Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T. deki esaslara göre ve kabul oranına göre belirlenen 2.725,00 TL vekalet ücretinin davalı ----- alınarak davacıya verilmesine,
1c-)Davalı ---- kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T. deki esaslara göre ve ret oranına göre belirlenen 2.725,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı ------ verilmesine,
2a-)Davacının kazada pert total hal alan aracı nedeni ile gerçek zarar miktarından (--- TL den davalı --- tarafından ödenen -- TL nin mahsubu sonrası) bakiye - TL nin davalı ---- tarihinden, davalı -----poliçedeki limit ile sorumluluğu sınırlı olmak üzere - tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte olmak üzere davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
2b-)Sigortali aracın sovtajının davalı-sigortacı teslimi ile sigortalı aracı alacak kişiye veya sigortacıya noterlikçe kesin satışının davacı tarafından bedelsiz yapılmasına,
2c-)--- İkame araç bedeli ve -TL çekici ve otopark ücretinin davalı---- tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsili ile davacıya verilmesine,
Davalı sigorta şirketi yönünden ise söz konusu zarar kalemlerinin tahsili talebinin bu zararların dolaylı zarar olduğu Zorunlu Mali Sorumluluk Poliçesi Kapsamında kalmadığı anlaşıldığından REDDİNE,
2d-)Karar tarihinde alınması gerekli 1.024,65 TL harcın davacı tarafça peşin olarak yatırılan (236,28+31,40) 267,68 TL harçtan mahsubu ile bakiye 756,97 TL harcın davalı sigorta şirketinin poliçedeki limit ile sorumlu bulunması kaydı ile davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye gelir kaydına,
2e-)Davacı tarafından yapılan tebligat gideri, müzekkere gideri, bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 872,70 TL yargılama giderinin davanın kabul oranına göre belirlenen 602,16 TL sini ve davacı tarafça peşin olarak yatırılan 267,68 TL harç gideri toplamı 869,84 TL nin davalı-------- poliçedeki limit dahilinde sorumlu bulunmak üzere müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı tarafa ödenmesine, dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde talep halinde davacı tarafa iadesine,
2f)-Davacı taraf kendisini hasar tazminatı, ikame araç bedeli ve çekici otopark ücreti tahsili davasında vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T. deki esaslara göre ve kabul oranına göre belirlenen 2.725,00 TL vekalet ücretinin davalı sigorta şirketinin poliçedeki limit ile sınırlı sorumlu olmak üzere davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili davacıya verilmesine,
2g-)Davalılar tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
2h-)Davalı sigorta şirketi çekici ve ikame araç bedeli taleplerine yönelen taleplere ilişkin dava da kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T. deki esaslara göre belirlenen 2.725,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı ------- verilmesine,
Dair, davacı ve davacı vekilinin yüzüne karşı, davalılar vekilinin yokluğunda verilen gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi'nin ilgili Hukuk Dairesine istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.10/10/2019