T.C. İstanbul Anadolu 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2017/579
KARAR NO: 2021/711
DAVA : Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat)
DAVA TARİHİ: 26/05/2017
KARAR TARİHİ: 11/10/2021
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili ---- tarihinde davalı ----plakalı araç sürücüsünün kusuru ile müvekkilin sevk ve idaresindeki --- plakalı araca çarpması sonucu meydana gelen trafik kazasında müvekkil ---- giderilemeyecek şekilde yaralandığını, müvekkilinin kendi şeridinde ana yolda seyir halindeyken davalı şirkete sigortalı araç sürücüsü yan yoldan aniden ve hızlı bir şekilde gelerek müvekkilin aracına çarptığı ve dava konusu kazaya asli ve tam kusuru ile sebebiyet vermiş olup kaza sonrası müvekkil acilen hastaneye kaldırıldığından kaza tespit tutanağı tek taraflı olarak düzenlendiğini, izah edilen nedenle kaza tutanağında müvekkile isnat edilen kusuru kabul etmediklerini, kusur oranlarının tam olarak tepiti için olay yerinde keşif yapılmasını talep ettiklerini, müvekkilinin, dava konusu trafik kazasından dolayı ----- kaldırıldığını ve gördüğü tüm tedavilere rağmen tam olarak iyileşemediğini, daimi sakat kaldığını, tüm tedavi dosyaları celp edildikten sonra ----- alınacak maluliyet raporu ile müvekkilin sakatlığının oranı tam olarak tespit edileceğini, davalı ---- nolu hasar dosyasından bugüne kadar tarafımıza herhangi bir ödeme yapılmadığını, müvekkilinin dava konusu trafik kazası sebebi ile daimi sakat kalmış olup bakiye ömrü boyunca artık eskisi gibi ihtiyaçlarını karşılayamayacak ve eskisine oranla daha fazla efor sarf etmek zorunda kalacağından ve ekonomik geleceğinin sarsılmasından kaynaklı olarak uğradığı zararla birlikte yaşı ve kendisine izafe edilecek kusurun olmadığı da değerlendirildiğinde yapılacak yargılama sırasında yaptırılacak bilirkişi hesaplaması ile fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava haklarımız saklı kalmak kaydı ile HMK madde 107 maddesi uayrınca arttırılmak üzere ---- iş göremezlik tazminatının, davalı ---- şirketinin sorumluluğu kaza tarihi itibariyle yürürlükte bulunan azami poliçe teminatı limitleri ile sınırlı olmak üzere temerrüt tarihinden itibaren ticari avans faizi ile birlikte tahsiline dava masrafları ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı tarafa dava dilekçesi usulüne uygun olarak tebliğ edilmiş, davalı taraf davaya cevap vermemiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE:
Uyuşmazlık Konusu: Taraflar arasındaki ihtilaf, temelde davaya konu trafik kazası nedeniyle kusur durumu, davalı ----- zarardan sorumlu olup olmadığı, zararın teminat kapsamında kalıp kalmadığı noktasındadır.
Davanın Hukuki Niteliği: Dava, geçici ve kalıcı iş göremezlik tazminatı(maddi tazminat) davasıdır.
Davanın Hukuki Sebebi: Haksız fiil sorumluluğuna ilişkin 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu (TBK)'nun 49. Maddesindeki 'Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür.
Zarar verici fiili yasaklayan bir hukuk kuralı bulunmasa bile, ahlaka aykırı bir fiille başkasına kasten zarar veren de, bu zararı gidermekle yükümlüdür.' şeklindeki düzenlemedir.
DELİLLER
Celp ve tetkik olunan Kaza tespit tutanağına göre, -------- plakalı ------- sol yan kısımlarına çarpması sonucu yaralanmalı ve maddi hasarlı trafik kazası meydana geldiği, kazanın oluşumunda---- ettiğinin tespit edildiği anlaşılmıştır.
Celp ve tetkik olunan, --- tarafından tanzim edilen --- incelendiğinde; poliçenin --- tarihleri arasında geçerli olduğu, sigortalısının----plakalı araç olduğu, poliçe limitinin ise kaza başına -----sınırlı olduğu anlaşılmıştır.
Celp ve tetkik olunan tescil bilgileri incelendiğinde; kaza tarihi itibariyle----aracın ise ---- adına kayıtlı olduğu anlaşılmıştır.
Celbedilerek incelenen --- dava dosyasında, davacı tarafından dava dışı ---- aleyhine dava dosyamıza konu trafik kazasından kaynaklı yaralanma nedeniyle manevi tazminat istemli dava açıldığı, yapılan yargılama sonunda; 'davacı ----tarihinde maruz kaldığı trafik kazasına bağlı organik beyin sendromu arızası nedeniyle olay tarihinde yürürlükte olan ----- işlevselliği kısmen düzelen % 40 engel durumuna göre tüm vücut fonksiyon kaybının % 40 olduğu, kişinin dava konusu yaralanma nedeniyle iyileşme (iş göremezlik) süresinin olay tarihinden itibaren ---- aya kadar uzayabileceğinin belirtildiği----- tarihli rapora göre ---oranında tali derecede kusurlu olduğu, davacı sürücü-----hususlarına riayet etmediği, dikkatsizce kavşağa girdiğinde sağından kavşağa giren araca çarptığı olayda % 90 oranında asli derecede kusurlu olduğunun belirtildiği---arafların sosyal ve ekonomik durumları, kazaya karışanların kusur durumları göz önünde bulundurularak davacı için --- manevi tazminatın haksız fiil tarihi olan ---- tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine...' karar verildiği, kararın henüz kesinleşmediği anlaşılmıştır.
Celbedilen---- sayılı dava dosyasının incelenmesinde; uyuşmazlığa konu trafik kazası nedeniyle meydana gelen yaralanmadan dolayı katılanlar --- şikayetleri sonucu sanık ---aleyhine suç tarihinde taksirle birden fazla kişinin yaralanmasına neden olmak suçundan açılan davada yapılan neticesinde mahkemece --- uyarınca mahkumiyetine karar verildiği, ayrıca sanık hakkında ---- gereğince hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına dair karar verildiği, kararın --- tarihinde kesinleştiği anlaşılmıştır.
--- kusur raporu incelendiğinde; sürücü --- % 90 oranında, sürücü ---- ise % 10 oranında kusurlu oldukları tespit edilmiştir.
Mahkememizce davacının uyuşmazlığa konu trafik kazasından kaynaklı yaralanmasından dolayı maluliyetinin tespiti yönünden----yazılmış ise de ----uyarınca daha önce davacının muayenesi için verilen randevu gününün ------ kapsamında ---- genelinde uygulanan tedbirlere paralel olarak kurum başkanlığınca ilave tedbirler alındığından bu tedbirler kapsamında tüm randevuların ertelendiği bilgisi verilmiştir. Bu aşamada davacı vekili müvekkili tarafından aynı trafik kazası nedeniyle dava dışı sürücüsü ve işleteni aleyhine manevi tazminat davası açılan --- sayılı dava dosyasında maluliyet oranının tespiti için mahkemece ----rapor alındığını bu raporun mahkememizce de esas alınmasını talep etmiştir.
--- dosyasından alınan ---- maluliyet raporu incelendiğinde; davacı --- tarihinde maruz kaldığı trafik kazasına bağlı organik beyin sendromu arızası nedeniyle, olay tarihinde yürürlükte olan ----- kapsamında; zihinsel, ruhsal, davranışsal bozukluklar, geçici fonksiyon kaybına neden olan ruhsal hastalıklar, Beyin hasarı, beyin işlev bozukluğu ve bedensel hastalıklara bağlı ruhsal bozukluklar, tedavi ile işlevselliği kısmen düzelen %40 engel durumuna göre tüm vücut fonksiyon kaybı oranının %40(yüzdekırk) olduğu, kişinin dava konusu yaralanma nedeniyle iyileşme ---- süresinin olay tarihinden itibaren --- kadar uzayabileceği rapor edildiği görülmüş, ---- bu raporunda davacının uyuşmazlığa konu trafik kazası nedeniyle tedavi ve teşhis evraklarının incelendiği, keza --- hitaben yazdığı --- tarihli ön raporda tamamlanması istenilen davacıya ait raporların da temin edilerek incelendiği tespit edilmiştir. Bu durumda mahkememizce usul ekonomisi yönünden davacı vekilinin bu yöndeki talebi kabul edilerek ---- dava dosyasında alınan ---------sayılı maluliyet raporu esas alınmıştır.
Aktüerya uzmanı bilirkişi ---- tarihinde meydana gelen yaralanmalı trafik kazasında davacı ---- ilişkin tazminat tutarının ---- edilmesi halinde hak edilmiş geçici iş göremezlik tutarının --- hak edilmiş işlenmiş dönem tutarının ---, hak edilmiş aktif dönem tutarının --- edilmiş pasif dönem tutarının ---olmak üzere toplam tazminat tutarının ---- hesap edilmesi geçici iş göremezlik tutarının --- hak edilmiş işlenmiş dönem tutarının --- edilmiş aktif dönem tutarının ------ hak edilmiş pasif dönem tutarının --- olmak üzere toplam tazminat tutarının ---- olarak hesaplandığı rapor edilmiştir.
Kusur ve aktüer raporu taraflara usulüne uygun tebliğ edilmiştir.
Davacı taraf --- tarihli dilekçesi ile; Fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava haklarımız saklı kalmak kaydıyla; talep ettikleri ------ artırmak suretiyle toplam ------ tutarında tazminatın davalıdan temerrüt tarihinden itibaren ticari avans faizi ile birlikte tahisiline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE KANAAT :
Hâkim, tazminatın kapsamını ve ödenme biçimini, durumun gereğini ve özellikle kusurun ağırlığını göz önüne alarak belirler(TBK m. 51).
Maddi Tazminat
Haksız fiil sonucunda ölüm gerçekleşmemişse 6098 sayılı TBK'nın 54. Maddesine göre; tedavi giderleri, kazanç kaybı, çalışma gücünün azalmasından ya da yitirilmesinden doğan kayıplar, ekonomik geleceğin sarsılmasından doğan kayıplar bedensel zararlar olarak kabul edilir.
Aynı Kanunun tazminatın belirlenmesine ilişkin 55/1. Maddesine göre ise; bedensel zararlar, Borçlar Kanunu hükümlerine ve sorumluluk hukuku ilkelerine göre hesaplanır. Kısmen veya tamamen rücu edilemeyen sosyal güvenlik ödemeleri ile ifa amacını taşımayan ödemeler, bu tür zararların belirlenmesinde gözetilemez; zarar veya tazminattan indirilemez. Hesaplanan tazminat, miktar esas alınarak hakkaniyet düşüncesi ile artırılamaz veya azaltılamaz.
UYGULANACAK MEVZUAT
----- kapsamındaki tazminatlar bu Kanun ve bu Kanun çerçevesinde hazırlanan genel şartlarda öngörülen usul ve esaslara tabidir. Söz konusu tazminatlar ve manevi tazminata ilişkin olarak bu Kanun ve genel şartlarda düzenlenmeyen hususlar hakkında ---
---- tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe gireceği düzenlenen 'genel şartların uygulanacağı sözleşmeler'----sonra akdedilmiş sözleşmelere uygulanır.' şeklindedir.
Yeni genel şartlar --- göre genel şartlar yürürlük tarihi olan -- tarihinden sonra akdedilmiş sözleşmelere uygulanacaktır. Bunun doğal sonucu olarak artık eski genel şartların yeni genel şartların yürürlük tarihinden sonra düzenlenen poliçelerde uygulanma imkanı bulunmamaktadır---
Kaza tarihinin ve sigorta poliçe tarihinin genel şartlarının yürürlüğe girdiği --- tarihinden sonra olması dikkate alındığında, açılan davalar ------ uyarınca değerlendirme yapılarak hüküm kurulması gerekir---
SORUMLULUK VE SİGORTA TEMİNATI
Müteselsil Sorumluluk
TBK'nın 61. Maddesine göre; birden çok kişi birlikte bir zarara sebebiyet verdikleri veya aynı zarardan çeşitli sebeplerden dolayı sorumlu oldukları takdirde, haklarında müteselsil sorumluluğa ilişkin hükümler uygulanır.
Aynı şekilde 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu(KTK)'nıun 88. Maddesine göre de Bir motorlu aracın katıldığı bir kazada, bir üçüncü kişinin uğradığı zarardan dolayı, birden fazla kişi tazminatla yükümlü bulunuyorsa, bunlar müteselsil olarak sorumlu tutulur.
Sigortanın Sorumluluğu
Zarar görenin, ------ öngörülen sınırlar içinde dava yoluna gitmeden önce ilgili sigorta kuruluşuna yazılı başvuruda bulunması gerekir. Sigorta kuruluşunun başvuru tarihinden itibaren en geç ----gün içinde başvuruyu yazılı olarak cevaplamaması veya verilen cevabın talebi karşılamadığına ilişkin uyuşmazlık olması hâlinde, zarar gören dava açabilir veya 5684 sayılı Kanun çerçevesinde tahkime başvurabilir.(KTK Madde 97)
Sigorta şirketinin sorumluluğu, kaza tarihinde geçerli olan poliçe limitlerle sınırlıdır.(KTK Madde:93)
Sigorta sözleşmesinden veya sigorta sözleşmesine ilişkin kanun hükümlerinden doğan ve tazminat yükümlülüğünün kaldırılması veya miktarının azaltılması sonucunu doğuran haller zarar görene karşı ileri sürülemez(KTK Madde:95/1).
MALULİYET/İŞ GÖREMEZLİK ORANININ TESPİTİ
Maluliyet/iş göremezlik/çalışma gücü kaybı oranının, kazalının şikayetleri dikkate alınarak trafik kazası-haksız fiilin gerçekleştiği tarihe göre ---tarihinden sonra ise --- uygun olarak düzenlenmesi gerekir-----
----düzenlemeye göre bedeni zararlardan sürekli sakatlık tazminatına esas sağlık kurulu raporunun ---- düzenlenmesi gereklidir.
Buna göre trafik kazası-haksız fiilin gerçekleştiği tarih itibariyle ------- uygulanması gereklidir.
TEMERRÜT VE FAİZ
Sürücü ve araç maliki, haksız fiilin işlendiği tarihte temerrüde düşmüş olur.(TBK Madde: 117/2)
Sigortacılar, hak sahibinin--- genel şartlarıyla belirlenen belgeleri, ------- birine ilettiği tarihten itibaren sekiz iş günü içinde zorunlu mali sorumluluk sigortası sınırları içinde kalan miktarları hak sahibine ödemek zorundadırlar.(KTK Madde 99)
3095 sayılı yasanın 2. Maddesine göre; Bir miktar paranın ödenmesinde temerrüde düşen borçlu, sözleşme ile aksi kararlaştırılmadıkça, geçmiş günler için aynı Kanunun 1. maddesinde belirlenen orana göre(yasal faiz) temerrüt faizi ödemeye mecburdur. Davacının trafik kazası nedeniyle tazminat ödenmesi yönünde davalı --- tarihinde başvuru yaptığı, davalı --- tarihli yazısında belirtilen eksikliklerin giderilmesi halinde talebin değerlendirileceğinin bildirildiği, bu durumda davalı ---- tarihi itibariyle temerrüdünün oluştuğu sonucuna varılmıştır.
Yargı yetkisini, Anayasanın 9. Maddesine göre, ---- adına kullanan Mahkememizce, uyuşmazlık konusu hakkında, yapılan açık duruşmalar ve yargılama sonunda(Ay. m.141); toplanan/sunulan deliller, ----- iddia ve savunmalar ile tüm dosya mündericatı incelenip hep birlikte değerlendirildiğinde; --- sevk ve idaresindeki --- plakalı araç ile davacı ---- plakalı aracın karıştığı yaralamalı trafik kazası meydana geldiği, kazada davacının yaralandığı, kazanın meydana gelmesinde davalı---- sigortalısı dava dışı araç sürücüsü ---------- oranında kusurlu oldukları, trafik kazası-haksız fiilin gerçekleştiği tarih itibariyle geçerli mevzuat hükümlerine göre kaza nedeniyle davacı --- oranında sürekli malul kaldığı ve iyileşme süresinin kaza tarihinden itibaren 9 aya kadar uzayabileceği, davada trafik---- poliçesini düzenleyen sigorta şirketinin de taraf olması nedeni ile poliçe tarihi itibariyle ----uygulanması gerektiği, bu doğrultuda hazırlanan gerekçeli, denetime elverişli ve somut olaya uygun olması nedeniyle hükme esas alınan hesap bilirkişisi raporuna göre davacının --- güçten kalması nedeniyle, --- gücü kaybı nedeniyle olmak üzere toplam --- zarara uğradığı, kask takılmaması, alkollü sürücünün aracına binme, istiap haddinin aşılması, hatır taşıması gibi kazanın meydana gelmesinde değil ve fakat zarara etkili olan müterafik kusur indirimi nedeni bulunmadığı, ---aracı kaza tarihini kapsar şekilde --- davalı----davacı tarafın maddi zararından kaza tarihindeki poliçe limitleri içinde kalmak kaydıyla --------- göre sorumlu olduğu, zararın haksız fiilden doğmuş olması ve bir ticari işletmeyi ilgilendirmemesi nedeni tazminat alacağına yasal faiz uygulanması gerektiği, davalı --- yapılan başvurunun eksik belgeler nedeniyle reddedildiği tarih olan --- itibariyle temerrütün oluştuğu tarih olarak kabul edilmesi gerektiği sonuç ve vicdani kanaatine(Ay. m.138) varılarak davanın iş ve güçten kalma tazminatı ve iş gücü kaybı tazminatı yönünden kabulüne karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis etmek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi açıklandığı üzere;
1.Davanın KABULÜ ile --- tazminatın --- tarihinden itibaren işleyecek yıllık ---- yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
2.Başlangıçta peşin olarak alınan 31,40 TL harcın ıslah/tamamlama harcı 85,00 TL ile birlikte, alınması gerekli olan 1.986,19 TL harçtan mahsubu ile bakiye 1.869,79 TL karar ve ilam harcının davalı 'dan alınarak hazineye irat kaydına,
3.Davacının yargılama sırasında yapmış olduğu başvuru harcı 31,40 TL, peşin harç 31,40 TL, ıslah/tamamlama harcı 85,00 TL ile birlikte, posta ve tebligat gideri 411,80 TL, bilirkişi ücretleri 1.750,00 TL olmak üzere toplam 2.309,60 TL yargılama masrafının davalı 'dan alınarak davacıya verilmesine,
4.Davacı taraf yargılama sırasında kendini vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T uyarınca 4.361,41 TL avukatlık ücretinin davalı 'dan alınarak davacı tarafa verilmesine,
5.Karar kesinleştiğinde, HMK Gider Avansı Tarifesinin 5. maddesi uyarınca artan gider avansının davacı tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı davalı vekilinin yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize veya mahkememize gönderilmek üzere bulunulan yer yada başka bir yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile başvurmak ve istinaf harç ve masraflarını karşılamak koşulu ile ------ Adliye Mahkemesi'ne istinaf yolunun açık olduğu, istinaf dilekçesinde istinaf edilen hususlar ile nedenlerinin belirtilmesinin gerektiği, süresi içerisinde kararın istinaf edilmemesi halinde hükmün kesinleşeceği ve infaz edilebileceği açıklanmak suretiyle oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 11/10/2021