20. Hukuk Dairesi 2016/10584 E. , 2018/8147 K.
MAHKEMESİ :Kadastro Mahkemesi
Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davacılardan ... ve davalılardan Hazine ile ... Yönetimi tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Kadastro sırasında ... ilçesi, Günyüzü köyü 177 ada 2 sayılı 1376,23 m² yüzölçümündeki fındık bahçesi nitelikli taşınmaz, ... Sulh Hukuk Mahkemesinin 2007/132 Esasında dava konusu olduğundan sözedilerek malik hanesi açık bırakılmak suretiyle, 101 ada 3 sayılı 15174902,06 m² yüzölçümlü taşınmaz ise ... niteliği ile Hazine adına tespit edilmiştir.
Davacı ..., Günyüzü köyünde bulunan sınırlarını belirttiği taşınmazın adına tescili istemiyle sulh hukuk mahkemesinde dava açmıştır. Sulh hukuk mahkemesince, dava konusu taşınmazın bulunduğu yerde kadastro çalışmaları yapılıp taşınmaz hakkında kadastro tutanağı düzenlendiği gerekçesiyle dosya görevsizlik kararı ile kadastro mahkemesine aktarılmıştır.
Davacı ... Temel, asliye hukuk mahkemesine vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; 101 ada 3 parsel sayılı taşınmazın kendisine ait olduğu gerekçesiyle dava açmış; asliye hukuk mahkemesince, davanın, kadastro tutanaklarının askı ilân süresi içinde açıldığı gerekçesiyle dava dosyası, görevsizlik kararı ile kadastro mahkemesine aktarılmıştır.
Davacı Şükrü Ünlü, asliye hukuk mahkemesine vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; 101 ada 3 parsel sayılı taşınmazın kendisine ait olduğu gerekçesiyle dava açmış; asliye hukuk mahkemesince, davanın kadastro tutanaklarının askı ilân süresi içinde açıldığı gerekçesiyle görev yönünden reddine karar verilmiş, ... Yönetiminin temyizi üzerine Yargıtay 20. Hukuk Dairesinin 12/10/2009 gün ve 2009/11710 E. - 14483 K. sayılı onama kararı sonrasında dava dosyası kadastro mahkemesine aktarılmıştır.
Diğer davacılar ise kadastro mahkemesine, 101 ada 3 sayılı ... parselinin kendilerine ait kısımlarının adlarına tescili istemiyle ayrı ayrı dava açmışlardır.
Kadastro mahkemesine aktarılan ve kadastro mahkemesine ayrı ayrı açılan dava dosyaları mahkemece birleştirildikten sonra, davacı ...'in davasının kabulü ile 101 ada 3 sayılı parselin tespitinin iptaline, (L) harfi ile gösterilen 11245,93 m² yüzölçümlü taşınmazın davacı ... adına tarla ve fındık bahçesi vasfıyla tapuya kayıt ve tesciline, bakiye kalan kısmın tespit gibi tesciline, davacılar ... ...ve ... Temel tarafından, 20.05.2014 tarihli fen bilirkişi raporuna ek krokide (A), (B), (C), (D), (E), (F), (G), (H), (I), (İ), (J), (K) ve (M) harfleriyle gösterilen taşınmazlar bakımından Hazine ve ... Yönetimi aleyhine açılan davanın reddine, birleşen, kapatılan ... Kadastro Mahkemesinin 2007/471 Esas sayılı dosya davacısı ...'ın dava konusu ... ili, ... ilçesi, Günyüzü köyü, Cami mahallesinde bulunan 177 ada 2 parsel sayılı taşınmaz bakımından davalı ...'e karşı açmış olduğu davada 10.05.2014 tarihinde yapılan keşif esnasında tarafların sulh olmaları sebebiyle tarafların sulhünün tasdikine; 177 ada 2 parsel sayılı taşınmazın (2A) rumuzuyla gösterilen kısmının davacı ... adına tapuya kayıt ve tesciline, (2B) rumuzuyla gösterilen kısmının ... adına tapuya tesciline karar verilmiş, hükmün davacı ... tarafından 101 ada 3 parsel sayılı taşınmazın (F) bölümüne yönelik, davalı Hazine tarafından 101 ada 3 parsel sayılı taşınmazın (L) bölümüne ve 177 ada 2 parsel sayılı taşınmaza yönelik olarak temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 20. Hukuk Dairesinin 15.04.2015 gün ve 2014/9461E. - 2015/3083 K. sayılı kararıyla bozulmuştur.
Hükmüne uyulan bozma kararında özetle; 'dava konusu 177 ada 2 parsel sayılı taşınmaz yönünden, açılan tescil davasında köy tüzelkişiliğinin davaya dahil edilmediği ve taşınmazın ... sınırında olması nedeniyle ... araştırmasının usûlüne uygun yapılmadığı, dava konusu 101 ada 3 parsel sayılı taşınmaz yönünden ise taşınmazın (F) ve (L) bölümlerinin en eski tarihli hava fotoğrafları ile kadastro paftası örneğinin uygulanıp taşınmazın niteliği ile konumu saptanmadan eksik araştırma ve incelemeyle karar verildiği belirtilmiş, köy tüzelkişiliğinin davaya dahil edilerek iddiasının sorulması ve göstereceği delillerin toplanmasından sonra yeniden yapılacak keşifte bilirkişi marifetiyle eski tarihli memleket haritası, hava fotoğrafları ve varsa amenajman planından yararlanılarak taşınmazların öncesinin bu belgelerde ne şekilde nitelendirildiğinin belirlenmesi, taşınmazların ... sayılan yerlerden olmadığının belirlenmesi durumunda zilyetlik yolu ile kazanma koşullarının araştırılarak sonucuna göre karar verilmesi' gereğine değinilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama sonunda, davacı ...'in davasının kabulü ile 101 ada 3 sayılı parselin tespitinin iptaline, (L) harfi ile gösterilen 11245,93 m² yüzölçümlü taşınmazın davacı ... adına tarla ve fındık bahçesi vasfıyla tapuya kayıt ve tesciline, bakiye kalan kısmın tespit gibi tesciline, davacılar ... ... ve ... Temel’in 20.05.2014 tarihli fen bilirkişi raporuna ek krokide (A), (B), (C), (D), (E), (G), (H), (I), (İ), (J), (K) ve (M) harfleriyle gösterilen taşınmazların tescili talebiyle Hazine ve ... Yönetimi aleyhine açtıkları davanın reddine dair mahkeme kararının temyiz incelemesi sonucu kesinleşmiş olması nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına, birleşen, kapatılan ... Kadastro Mahkemesinin 2007/483 Esas sayılı dosya davacısı ...'ın dava konusu ... ili, ... ilçesi, Günyüzü köyünde bulunan 101 ada 3 parsel sayılı taşınmazın fen bilirkişi raporuna ekli krokide (F) harfiyle gösterilen bölüme ilişkin davasının reddine, birleşen, kapatılan ... Kadastro Mahkemesinin 2007/471 Esas sayılı dosya davacısı ...'ın dava konusu ... ili, ... ilçesi, Günyüzü köyü, Cami mahallesinde bulunan 177 ada 2 parsel sayılı taşınmaz bakımından fen bilirkişi raporuna ekli krokide 177 ada 2 parsel sayılı taşınmazın (2A) rumuzuyla gösterilen kısmının davacı ... adına tapuya kayıt ve tesciline, (2B) rumuzuyla gösterilen kısmının birleşen dosya davalısı ... adına tapuya tesciline karar verilmiş, hüküm davacı ... tarafından dava konusu 101 ada 3 parsel sayılı taşınmazın (F) bölümüne yönelik, davalı Hazine ve ... Yönetimi tarafından 101 ada 3 parsel sayılı taşınmazın (L) bölümüne ve 177 ada 2 parsel sayılı taşınmaza yönelik olarak temyiz edilmiştir.
Dava, kadastro tespitine itiraza ilişkindir.
Çekişmeli taşınmazların bulunduğu yerde ... kadastrosu, 5304 sayılı Kanun ile değişik 3402 sayılı Kanunun 4. maddesi hükmüne göre yapılmıştır.
1) Davacı ...’ın dava konusu 101 ada 3 parsel sayılı taşınmazın fen bilirkişi raporunda (F) harfiyle gösterilen bölümüne ilişkin temyiz itirazı yönünden:
Bu bölümün dört tarafının 101 ada 3 parsel sayılı ... parseli ile çevrili olması nedeniyle ... içi açıklık niteliğinde olduğu belirlenerek bu bölüme yönelik davanın reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmadığına göre davacı ...’ın yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2) Davalı Hazine ve ... Yönetiminin 101 ada 3 parsel sayılı taşınmazın (L) bölümü ve 177 ada 2 parsel sayılı taşınmaza ilişkin temyiz itirazları yönünden:
Mahkemece bozma kararına uyulmasına karar verilmesine rağmen bozma kararının gereği tam olarak yerine getirilmemiş, çekişmeli taşınmazların niteliği ve konumu ile davacıların zilyetlikle kazanma koşulları yeterince araştırılmamıştır. Dava konusu 177 ada 2 parsel sayılı taşınmaza ilişkin dava yerel mahkemeden devredildiği halde 3402 Sayılı Kadastro Kanunun 30/2. maddesi uyarınca yeterince araştırma yapılmamış, 101 ada 3 parsel sayılı taşınmazın fen bilirkişi raporunda (L) harfi ile gösterilen bölümünün 6831 sayılı ... Kanununun 17/2. maddesi uyarınca ... içi açıklık niteliğinde olup olmadığı değerlendirilmemiş, 27.04.2016 havale tarihli ziraat bilirkişi raporunda dava konusu taşınmazlardan 101 ada 3 parsel sayılı taşınmazın (L) harfi ile gösterilen bölümü ve 177 ada 2 parsel sayılı taşınmazın % 50-60 oranında eğime sahip ve erozyona açık olup toprak işlemeli tarıma elverişli olmadığı kanaati bildirilmesine rağmen taşınmazlar üzerinde hangi ürün tarımı yapıldığı açıklığa kavuşturulmadan raporda belirtilenin aksi yönde kanaatle karar verilmiştir. Eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak hüküm kurulamaz.
Bu nedenle; mahkemece, davaya konu taşınmazların bulunduğu yöreye ait en eski tarihli memleket haritaları ve dayanağı hava fotoğrafları ile 177 ada 2 parsel sayılı taşınmaza yönelik sulh hukuk mahkemesinde açılan 2007/132 E. sayılı dosyanın dava tarihi olan 03.07.2007 tarihinden, 101 ada 3 parsel sayılı taşınmazın ise 05.07.2007 olan tespit tarihinden 15-20 yıl öncesine ait hava fotoğrafları ile bu fotoğraflardan elde edilmiş memleket haritaları ile kadastro paftası, halihazır harita ve topoğrafik harita örneğinin eksiksiz olarak dosyada yer aldığı belirlendikten sonra, önceki bilirkişiler dışında serbest ... mühendisleri arasından seçilecek bir uzman ... yüksek mühendisi, ziraat mühendisi ve bir fen elemanı aracılığıyla yeniden yapılacak keşifte, çekişmeli taşınmazların öncesinin bu belgelerde ne şekilde nitelendirildiği belirlenmeli; 3116, 4785 ve 5658 sayılı kanunlar karşısındaki durumu saptanmalı; tapu ve zilyetlikle ormandan toprak kazanma olanağı sağlayan 3402 sayılı Kanunun 45. maddesinin ilgili fıkraları, Anayasa Mahkemesinin 01.06.1988 gün ve 31/13 E.K.; 14.03.1989 gün ve 35/13 E.K. ve 13.06.1989 gün ve 7/25 E.K. sayılı kararları ile iptal edilmiş olduğu, diğer fıkraları da 3.3.2005 tarihinde yürürlüğe giren 5304 sayılı Kanun ile yürürlükten kaldırıldığından bu yollarla ormandan yer kazanılamayacağı; öncesi ... olan bir yerin üzerindeki ... bitki örtüsü yok edilmiş olsa dahi, salt ... toprağının ... sayılan yer olduğu düşünülmeli; toprak yapısı, bitki örtüsü ve çevresi incelenmeli; eğim durumu belirlenmeli, çekişmeli taşınmazın üzerindeki bitki örtüsü, ağaçların cinsi, sayısı, yaşı ile kapalılık oranı belirlenmeli; fen ve ... bilirkişileri tarafından çekişmeli ve komşu taşınmazların tümünün memleket haritasına göre konumu saptanmalı; memleket haritasında bu parsellerin tümünün bulunduğu yer belirlenerek, orijinal renkli memleket haritasının ölçeği kadastro paftası ölçeğine, yine kadastro paftası ölçeğinin de memleket haritası ölçeğine çevrildikten sonra her iki harita çekişmeli taşınmazı ve komşularını da gösterecek şekilde birbiri üzerine aplike edilerek çekişmeli ve komşu taşınmazların memleket haritasına göre konumu saptanıp; bu harita ile irtibatını duraksamaya yer vermeyecek biçimde gösteren, memleket haritasındaki renkleri ve işaretleri aynen içeren, yalnız büro incelemesine değil, uygulamaya ve araştırmaya dayalı, ... ve fen bilirkişilerin onayını taşıyan çekişmeli taşınmazı ve komşu parselleri bir arada gösteren kroki düzenlettirilip, bilimsel verileri bulunan yeterli rapor alınmalı, hava fotoğraflarının stereoskop aleti vasıtasıyla üç boyutlu incelemesi yapılarak taşınmaz üzerindeki bitki örtüsünü oluşturan unsurlar tek tek sayı olarak tarif edilmeli, ağaçların cinsi, ortalama yaşı, kapalılık oranı, hakim ağaç türü ve kullanım şekli detaylı olarak incelenmeli, çekişmeli taşınmazların dava ve tespit tarihleri olan 2007 yılından 15 - 20 yıl öncesine ait hava fotoğraflarında ne şekilde gözüktüğü belirlenmeli, 101 ada 3 parsel sayılı taşınmazın (L) bölümünün ... içi açıklık olup olmadığı değerlendirilmelidir.
Açıklanan yöntemlerle yapılacak araştırma sonucu, taşınmazların ... sayılan yerlerden olmadığı belirlendiği takdirde, 3402 sayılı Kanunun 14 ve 17. maddeleri gereğince imar-ihya ve zilyetlik yoluyla taşınmaz edinme koşullarının araştırılması gerekeceğinden, ziraat bilirkişisi tarafından taşınmazın toprak örnekleri alınıp, bilimsel analizleri yapılarak kaç yıldır tarımda kullanıldığı konusunda rapor alınmalı, taşınmazın her bir bölümünün toprak yapısı ve üzerindeki ağaçların yaşı, cinsi, dağılımı, tarım bitkileri yetiştirilip yetiştirilemeyeceği, hangi tür tarım bitkileri yetiştirilmesine uygun olduğu ayrıntılı açıklanmalı, taşınmazların eğimi eğim ölçer aletler yardımıyla bilimsel yöntemler ile belirlenmeli, keşif sırasında hâkim gözetiminde, taşınmazların ayrı ayrı dört yönden renkli fotoğrafları çektirilip, onaylanarak dava dosyası içine konulmalı; mahalli bilirkişiler, tesbit tutanağı bilirkişileri ve zilyetlik tanıkları taşınmaz başında dinlenmeli; taşınmazların kimler tarafından kullanıldığı, zilyetliğin ne zaman başladığı, kimden kime geçtiği kaç yıl, ne şekilde devam ettiği, taşınmaz üzerindeki ağaçların ne zamandan beri zeminde mevcut olduğu, kendiliğinden mi dikim yoluyla mı yetiştiği sorulup, kesin tarih ve olgulara dayalı, açık yanıtlar alınıp; taşınmazların komşu parseller ile birlikte değerlendirilmek suretiyle zilyetlikle kazanılabilecek kültür arazisi olup olmadığı, dava ve tespit tarihi olan 2007 yılına kadar gerçek kişiler yararına zilyetlikle kazanma koşullarının oluşup oluşmadığı belirlenmeli, taşınmazın imar planı kapsamında kalıp kalmadığı konusunda fen bilirkişiden rapor alınıp, taşınmaza komşu tescil davaları ve taraflar hakkında usûlî kazanılmış hak durumu da gözetilmeli, toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek bir karar verilmesi gerekmektir.
Açıklanan hususlar gözetilmeksizin, eksik inceleme ile hüküm kurulması usûl ve kanuna aykırıdır.
SONUÇ: 1) Yukarıda birinci bentde açıklanan nedenlerle, davacı ...’ın dava konusu 101 ada 3 sayılı parselin (F) bölümüyle ilgili hükme yönelik temyiz itirazlarının REDDİNE,
2) İkinci bentde açıklanan nedenlerle, davalı Hazine ve ... Yönetiminin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün 101 ada 3 sayılı parselin (L) bölümü ve 177 ada 2 parsel sayılı taşınmaz yönünden BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde iadesine 11/12/2018 günü oy birliği ile karar verildi.