Danıştay 6. Daire Başkanlığı 2021/5419 E. , 2022/4546 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2021/5419
Karar No : 2022/4546
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ... Belediye Başkanlığı - ...
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVACI) : ... Lokantacılık Gıda Sanayi ve Ticaret A.Ş.
VEKİLİ : Av. ...
İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: İstanbul İli, Beşiktaş İlçesi, ... Mahallesi, ... Caddesi, ... pafta, ... ada, ... parsel sayılı taşınmaz üzerinde bulunan binada ruhsat ve eki projesinde demontabl malzeme ile gösterilen zemin teraslarının, 05/07/2017 tarihli yapı tatil tutanağında belirtilen işletmeler tarafından yan bölmeler yapılması ve koridor geçişlerinin kapatılması suretiyle 'özel kullanım alanı' haline getirildiğinden bahisle, tespite konu bağımsız bölümlerin 2960 sayılı Boğaziçi Kanunu'nun 13. maddesi uyarınca projesine uygun hale getirilmesine ve yıkımına ilişkin Beşiktaş Belediye Encümeninin ... tarih ve ... sayılı kararı uyarınca, tespite konu binanın 17/02/2018 tarihinde saat 06.00'da yıkılacağının ve projeye aykırı kısımların nüfus ve eşyadan tahliye edilerek gerekli tedbirlerin alınması gerektiğinin bildirilmesine ilişkin Beşiktaş Belediye Başkanlığı İmar ve Şehircilik Müdürlüğünün ... tarih ve ... sayılı işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Karar verilmesine yer olmadığı yolunda verilen İdare Mahkemesi kararına karşı davalı tarafından istinaf başvurusunda bulunulması ve ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararı ile davalı idarenin istinaf başvurusunun kabul edilerek İdare Mahkemesi kararının kaldırılması ve yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın İdare Mahkemesine gönderilmesi üzerine, ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararıyla dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: Dava konusu uygulama işleminin dayanağı yıkıma ilişkin encümen kararının iptali istemiyle açılan davada ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararı ile dava konusu işlemin iptaline karar verildiği (oysa anılan davada dava konusu işlemin kısmen iptaline, kısmen davanın reddine karar verilmiştir.) ve bu karara (iptale ilişkin kısmına) karşı davalı idare tarafından yapılan istinaf başvurusunun reddine karar verildiği, bu nedenle hukuka aykırılığı yargı kararıyla saptanan encümen kararının uygulanmasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık, dava konusu işlemi iptal eden İdare Mahkemesi kararında sonucu itibariyle hukuki isabetsizlik bulunmadığı gerekçesi ile istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davanın ehliyet yönünden reddine karar verilmesi gerektiği; Beşiktaş Belediye Başkanlığı İmar ve Şehircilik Müdürlüğünün dava konusu ... tarih ve ... sayılı işleminin iptali istemiyle Akmerkez Ana Gayrimenkul Kat Malikleri Genel Kurulu tarafından açılan davada, .... İdare Mahkemesinin E:..., K:... sayılı kararı ile dava konusu işlemin iptali yolunda verilen karara karşı yapılan istinaf başvurusu üzerine, ... Bölge İdare Mahkemesi Beşinci İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararı ile zemin terasta bulunan mevcut demontabl malzemelerin ve açılır kapanır üst örtü' yönünden istinaf başvurusunun reddi; 'çiçeklik ve ortak alan' yönünden ise istinaf başvurusunun kabulü ile, İdare Mahkemesi kararının belirtilen kısmının kaldırılarak, 'çiçeklik ve ortak alana ilişkin kısım' yönünden davanın reddine karar verildiği; anılan karar ile temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararının çelişkili olduğu; öte yandan, dava konusu işlemin dayanağı yıkım kararının ilgili mevzuata uygun olarak tesis edildiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ ... 'NIN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kısmen kabulü ile, kısmen reddi ile; Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının 'emsale dahil olmayan demontabl malzemelere' ilişkin kısmının Dairemiz kararında belirtilen gerekçe ile onanması; 'ortak kullanım amaçlarının değiştirilmesine yönelik imalatlara' ilişkin kısmının ise bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
İstanbul İli, Beşiktaş İlçesi, ... Mahallesi, ... Caddesi, ... pafta, ... ada, ... parsel sayılı taşınmaz üzerinde bulunan binada ruhsat ve eki projesinde demontabl malzeme ile gösterilen zemin teraslarının, 05/07/2017 tarihli yapı tatil tutanağında belirtilen işletmeler tarafından yan bölmeler yapılması ve koridor geçişlerinin kapatılması suretiyle 'özel kullanım alanı' haline getirildiği hususu ... tarih ve ... cilt/sıra numaralı yapı tatil tutanağı ile tespit edilmiştir.
Anılan tutanak dayanak alınarak tespite konu bağımsız bölümlerin 2960 sayılı Boğaziçi Kanunu'nun 13. maddesi uyarınca projesine uygun hale getirilmesine ve yıkımına ilişkin Beşiktaş Belediye Encümeninin ... tarih ve ... sayılı kararı tesis edilmiştir.
Anılan encümen kararı uyarınca tespite konu binanın 17/02/2018 tarihinde saat 06.00'da yıkılacağının ve projeye aykırı kısımların nüfus ve eşyadan tahliye edilerek gerekli tedbirlerin alınması gerektiği hususu, Beşiktaş Belediye Başkanlığı İmar ve Şehircilik Müdürlüğünün ... tarih ve ... sayılı işlemi ile davacıya bildirilmiştir.
Bunun üzerine, Beşiktaş Belediye Başkanlığı İmar ve Şehircilik Müdürlüğünün ... tarih ve ... sayılı işleminin iptali istemiyle görülmekte olan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT ve HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
2960 sayılı Boğaziçi Kanunu'nun 'Yıkım işleri' başlıklı 13. maddesinde ' Yıkım işleri: Aşağıda belirtilen yapılar Boğaziçi İmar İdare Heyetinin kararı ve Boğaziçi İmar Müdürünün yazılı emri ile yıkılır veya yıktırılır.
a) İnşaat ruhsatı olmayan yapılar,
b) Yapının, inşaat ruhsatı ve eklerine ve imar mevzuatına aykırı yapılmış bölümleri,
c) Boğaziçi İmar Müdürlüğünce mühürlenerek yapımı durdurulmuş yapıların mühürlendikten sonra yapılan ilaveleri,
d) Yapılarda kullanma izni verildikten sonra imar mevzuatına aykırı olarak yapılan değişiklikler ve eklentileri.
Bu Kanun hükümlerine göre yıkılması gereken yapılar tespit edildiğinde Boğaziçi İmar Müdürlüğünce derhal valiliğe bildirilir. Vali, Boğaziçi İmar İdare Heyetini en geç yedi gün içinde toplayarak konunun karara bağlanmasını sağlar ve kararı Boğaziçi İmar Müdürlüğüne gönderir.
Yıkım emri 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine bağlı kalınmaksızın güvenlik kuvvetleri veya belediye zabıta kuvvetleri tarafından mal sahibine veya müteahhide tebliğ edilir. Bu tebligat onbeş gün içinde tamamlanır. Tebligatın bu şekilde yapılması mümkün olmadığı takdirde, yıkım emri yapı mahallinde görülebilecek bir yere onbeş gün müddetle asılır ve bu işlem bir tutanakla belirlenir. Bu suretle durum mal sahibi veya müteahhide tebliğ edilmiş sayılır.
Tebligatın tamamlanmasından itibaren onbeş gün içinde yapı, mal sahibi veya müteahhit tarafından yıkılmadığında, yıkım işlemi Boğaziçi İmar Müdürlüğünce yerine getirilir ve yıkım masrafları % 20 fazlası ile mal sahibi veya müteahitten tahsil edilir.' hükmüne yer verilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden; Beşiktaş Belediye Başkanlığı İmar ve Şehircilik Müdürlüğünün ... tarih ve ... sayılı işleminin dayanağı niteliğindeki Beşiktaş Belediye Encümeninin ... tarih ve ... sayılı kararının davacının işletmecisi olduğu bağımsız bölüme ilişkin kısmının iptali istemiyle açılan davada; karar verilmesine yer olmadığı yolunda verilen İdare Mahkemesi kararına karşı davalı tarafından istinaf başvurusunda bulunulması ve ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararı ile davalı idarenin istinaf başvurusunun kabul edilerek İdare Mahkemesi kararının kaldırılması ve yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın İdare Mahkemesine gönderilmesi üzerine, dava konusu işlemin emsale dahil olmayan demontabl malzemeler yönünden iptali, ortak kullanım amaçlarının değiştirilmesine yönelik imalatlara ilişkin kısım yönünden ise davanın reddi yolundaki ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının iptale ilişkin kısmına karşı davalı tarafından yapılan istinaf başvurusunun reddine dair İstanbul Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince verilen ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararın, Dairemizin 12/04/2022 tarih ve E:2021/4751, K:2022/4545 sayılı kararıyla onandığı görülmektedir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının 'emsale dahil olmayan demontabl malzemelere' ilişkin kısmı hakkında;
Uyuşmazlıkta; Beşiktaş Belediye Başkanlığı İmar ve Şehircilik Müdürlüğünün dava konusu ... tarih ve ... sayılı işleminin dayanağı niteliğindeki Beşiktaş Belediye Encümeninin ... tarih ve ... sayılı kararının davacının işletmecisi olduğu bağımsız bölüme ilişkin kısmının iptali istemiyle açılan davada, dava konusu işlemin 'emsala dahil olmayan demontabl malzemelere' ilişkin kısmının iptali yolundaki İdare Mahkemesi kararının anılan kısmına karşı davalı tarafından yapılan istinaf başvurusunun reddine dair ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince verilen ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararın, Dairemizin 12/04/2022 tarih ve E:2021/5401, K:2022/4545 sayılı kararıyla onandığı; bu nedenle yıkım tarihinin ve taşınmazın yıkım tarihinde nüfus ve eşyadan tahliye edilmesi gerektiğinin bildirilmesine ilişkin dava konusu işleminin 'emsala dahil olmayan demontabl malzemelere' ilişkin kısmında hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmaktadır.
Bu durumda; yıkım tarihinin ve taşınmazın yıkım tarihinde nüfus ve eşyadan tahliye edilmesi gerektiğinin bildirilmesine ilişkin dava konusu işleminin 'emsala dahil olmayan demontabl malzemelere' ilişkin kısmında hukuka uyarlık; dava konusu işlemin iptali yolunda verilen İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun yukarıda belirtilen gerekçe ile reddedilmesine ilişkin Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararında ise sonucu itibarıyla isabetsizlik görülmemiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının 'ortak kullanım amaçlarının değiştirilmesine yönelik imalatlara' ilişkin kısmına gelince;
Uyuşmazlıkta; Beşiktaş Belediye Başkanlığı İmar ve Şehircilik Müdürlüğünün dava konusu ... tarih ve ... sayılı işleminin dayanağı niteliğindeki Beşiktaş Belediye Encümeninin ... tarih ve ... sayılı kararının davacının işletmecisi olduğu bağımsız bölüme ilişkin kısmının iptali istemiyle açılan davada, dava konusu işlemin ' ortak kullanım amaçlarının değiştirilmesine yönelik imalatlara ilişkin' kısım yönünden davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine dair ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince verilen ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararın davanın reddine ilişkin kısmının davacı tarafından temyiz edilmeyerek kesinleştiği; bu nedenle yıkım tarihinin ve taşınmazın yıkım tarihinde nüfus ve eşyadan tahliye edilmesi gerektiğinin bildirilmesine ilişkin dava konusu işleminin 'ortak kullanım amaçlarının değiştirilmesine yönelik imalatlara' ilişkin kısmında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmaktadır.
Bu durumda; yıkım tarihinin ve taşınmazın yıkım tarihinde nüfus ve eşyadan tahliye edilmesi gerektiğinin bildirilmesine ilişkin dava konusu işleminin 'ortak kullanım amaçlarının değiştirilmesine yönelik imalatlara' ilişkin kısmında hukuka aykırılık; dava konusu işlemin iptali yolunda verilen İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun yukarıda belirtilen gerekçe ile reddedilmesine ilişkin Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararında ise hukuki isabet görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin kısmen kabulüne, kısmen reddine,
2. Dava konusu işlemin iptaline ilişkin Mahkeme kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun kararda belirtilen gerekçe ile reddi yolundaki temyize konu ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının 'emsale dahil olmayan demontabl malzemelere' ilişkin kısmının yukarıda belirtilen gerekçe ile ONANMASINA, 'ortak kullanım amaçlarının değiştirilmesine yönelik imalatlara' ilişkin kısmının ise BOZULMASINA,
3. Bozulan kısım hakkında yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 12/04/2020 tarihinde, kesin olarak, oyçokluğuyla karar verildi.
KARŞI OY (X):
Dava; İstanbul İli, Beşiktaş İlçesi, ... Mahallesi, ... Caddesi, .. pafta, ... ada, ... parsel sayılı taşınmaz üzerinde bulunan binada ruhsat ve eki projesinde demontabl malzeme ile gösterilen zemin teraslarının, 05/07/2017 tarihli yapı tatil tutanağında belirtilen işletmeler tarafından yan bölmeler yapılması ve koridor geçişlerinin kapatılması suretiyle 'özel kullanım alanı' haline getirildiğinden bahisle, tespite konu bağımsız bölümlerin 2960 sayılı Boğaziçi Kanunu'nun 13. maddesi uyarınca projesine uygun hale getirilmesine ve yıkımına ilişkin Beşiktaş Belediye Encümeninin ... tarih ve ... sayılı kararı uyarınca, tespite konu binanın 17/02/2018 tarihinde saat 06.00'da yıkılacağının ve projeye aykırı kısımların nüfus ve eşyadan tahliye edilerek gerekli tedbirlerin alınması gerektiğinin bildirilmesine ilişkin Beşiktaş Belediye Başkanlığı İmar ve Şehircilik Müdürlüğünün ... tarih ve ... sayılı işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
Dosyanın incelenmesinden; dava konusu işlemin dayanağı Beşiktaş Belediye Encümeninin ... tarih ve ... sayılı kararının davacı şirketin işletmecisi olduğu bağımsız bölüme ilişkin kısmının iptali istemiyle davacı şirket tarafından açılan davada; ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararı ile dava konusu işlemin emsale dahil olmayan demontabl malzemeler yönünden iptali, ortak kullanım amaçlarının değiştirilmesine yönelik imalatlara ilişkin kısım yönünden ise davanın reddine karar verildiği ve bu kararın iptale ilişkin kısmına karşı davalı idare tarafından yapılan istinaf başvurusunun reddedilmesine dair ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının, Dairemizin 12/04/2022 tarih ve E:2021/5401, K:2022/4545 sayılı kararı ile onandığı görülmektedir.
Bu durumda; Dairemizin 12/04/2022 tarih ve E:2021/5401, K:2022/4545 sayılı kararındaki karşı oy gerekçesi doğrultusunda davalı idarenin temyiz isteminin kabulü ile, temyize konu Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği görüşüyle, aksi yöndeki Dairemiz çoğunluk kararına katılmıyorum.