T.C.
İZMİR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
20. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2020/848
KARAR NO : 2022/55
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : KARŞIYAKA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 17/03/2015 (Dava) - 13/12/2018 (Karar)
NUMARASI : 2015/164 Esas - 2018/583 Karar
DAVA : Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Maddi ve Manevi Tazminat
BAM KARAR TARİHİ : 13/01/2022
KARARIN YAZIM TARİHİ: 13/01/2022
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen Karşıyaka Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 13/12/2018 tarihli, 2015/164 Esas ve 2018/583 Karar sayılı dosyasının incelemesi tamamlanmış olmakla HMK'nın 353. ve 356. maddeleri gereğince; dosya içeriğine ve kararın niteliğine göre sonuca etkili olmadığından duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
DAVA :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 06.12.2013 tarihinde davalı ... yönetimindeki davalı araç maliki ... Genel Müdürlüğüne ait ... plakalı belediye otobüsünün yaya geçidinde karşıdan karşıya geçmeye çalışan müvekkili ...'a orta kapısı ile çarparak ve arka tekerlekleri ile üstünden geçerek oluşan müvekkilinin ağır şekilde yaralanmasına sebebiyet verdiğini, davacının gelirinin asgari ücret esas alınarak maluliyet zararınına hesaplanması gerektiğini, olayla ilgili olarak Karşıyaka 8. Asliye Ceza Mahkemesinin 2014/610 E. - 2015/148 K.sayılı ilamı ile davalı ...'in sanık sıfatı ile cezalandırılmasına karar verildiğini, ... plakalı otobüsün davalı ...'ye zorunlu trafik sigorta poliçesi ile teminat altına alındığını bildirerek; 30.000,00 TL maluliyet tazminatının kaza tarihi 06.12.2013'ten itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen (davalı ... şirketi için kaza tarihindeki ZMMS poliçesi limitleri dahilinde olmak üzere) alınmasına, 80.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi 06.12.2013'ten itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılar ... ve ... Genel Müdürlüğünden alınmasına, TBK.'nun 76.maddesi gereğince 1.000,00 TL geçici ödemenin yapılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili 16.01.2018 havale tarihli ıslah dilekçesi ile; 30.000,00 TL olan maluliyet tazminatının 175.247,48 TL sürekli iş göremezlik tazminatı ve 3.780,54 TL geçici iş göremezlik tazminatı olmak üzere toplam 179.028,02 TL'sına arttırdığını bildirerek, bu tutarın kaza tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davacı vekili 06.07.2018 havale tarihli miktar arttırım dilekçesi ile 179.028,02 TL olan tazminat talebini 275.981,06 TL'sına arttırdığını bildirerek, bu tutarın kaza tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP :
Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle ; dava konusu olay nedeni ile ceza mahkemesince müvekkiline asli kusur atfedilmiş ise de, bunun doğru olmadığını, olay sırasında müştekinin alkollü olduğunu ve bu alkolün kazaya etkisinin incelenmediğini, 80.000,00 TL manevi tazminat talebinin fahiş olduğunu bildirerek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalı ... Genel Müdürlüğü vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın belirsiz alacak davası niteliğinde açılamayacağını, müvekkili idareye yüklenecek herhangi bir kusur bulunmadığını, zarar ile aracın işletilmesi arasındaki illiyet bağının zarar görenin ağır kusuru ile kesildiğini, manevi tazminat tutarının fahiş olduğunu, avans faizi talebinin yerinde olmadığını, Karşıyaka 8. Asliye Ceza Mahkemesinin 2014/610 E. - 2015/148 K.sayılı dosyasının bekletici mesele yapılması gerektiğini bildirerek, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalı ...vekili cevap dilekçesi ile; kazaya karışan ... plakalı aracın 24.03.2013 - 2014 vadeli ve 34157062 numaralı ZMMS poliçesi ile müvekkili şirkete sigortalı olduğunu, poliçe teminat tutarının 250.000,00 TL olduğunu, gerçek zararın bu limit dahilinde ve sigortalı araç sürücüsünün kusuru oranında tazmin edileceğini, avans faiz istenemeyeceğini bildirerek, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNCE VERİLEN KARAR:
Mahkemece; '....Davacı tarafından davalılar hakkında dava dilekçesi ve 16.01.2018 tarihli ıslah dilekçesi ile açılan maddi tazminat davası ile ilgili olarak:
A) 175.247,48 TL sürekli iş göremezlik tazminatının -davalılar ... ve ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı ... Genel Müdürlüğü yönünden kaza tarihi 06.12.2013'ten itibaren işleyecek yasal faizi ile, davalı ...yönünden dava tarihi 17.03.2015'ten itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte- adı geçen davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
B) 3.780,54 TL geçici iş göremezlik tazminatının -davalılar ... ve ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı ... Genel Müdürlüğü yönünden kaza tarihi 06.12.2013'ten itibaren işleyecek yasal faizi ile, davalı ...yönünden ıslah tarihi 16.01.2018'den itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte- adı geçen davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
Manevi tazminat davasının KISMEN KABULÜNE,
40.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi 06.12.2013'den itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... ve ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı ... Genel Müdürlüğünden müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
Fazlaya ilişkin manevi tazminat isteminin REDDİNE...' şeklinde karar verilmiştir.
Karara karşı, davacı vekili ve davalılardan ... Büyükşehir Belediyesi ... Genel Müdürlüğü vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF NEDENLERİ:
Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; mahkeme kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu, davacı müvekkilinin gelirinin asgari ücret üzerinden hesaplanmasının hatalı olduğunu, yerel mahkemece davacı müvekkilinin sürekli iş göremezlik tazminatının hesabında davacının gelirinin asgari ücret kabul edildiğini ve hesaplamanın bu şekilde yapıldığını, ancak davacı müvekkilinin 30.04.2018 tarihinde ... Şti. 'nde tesis müdürü olarak çalışmaya başladığını, bu hususta yerel mahkemeye 08.05.2018 tarihinde sunulan davacı müvekkilin gelirinin brüt 5.287,37TL Net 3.932,21 TL olduğuna ilişkin SGK hizmet dökümü ve maaş bordrolarının ibraz edildiğini, müvekkili lehine manevi tazminatın az olduğunu belirterek, kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... Genel Müdürlüğü vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; meydana gelen kazada idare ve idare sürücüsünün kusuru bulunmamasına karşın, idare sürücüsüne %25 oranında kusur isnat edilmesinin hatalı olduğunu, dava konusu kazada idarenin ve aracı kullanan diğer davalının herhangi bir kusurunun bulunmadığını, söz konusu kazanın davacının ihmali ve dikkatsizliği sonucunda meydana geldiğini, zarar ile aracın işletilmesi arasında yer alan illiyet bağının davacının kusuru ile kesildiğini, kaza tespit tutanağından açıkça anlaşılacağı üzere kazanın davacı ...'ın yaya geçidinden geçerken araçların hızını göz önüne almaması ve buna uygun geçiş yapmamasından kaynaklandığını, ayrıca davacının olay anında 0,87 promil alkollü olduğunun anlaşıldığını, dinlenen tanık beyanlarından da kazanın davacının ihmali ve dikkatsizliği nedeniyle meydana geldiğinin ispatlandığını, eksik inceleme sonucu düzenlenen bilirkişi raporunun hükme esas teşkil etmesinin mümkün olmadığını, yerel mahkeme tarafından hükmedilen manevi tazminat tutarının, kusur durumu, olayın oluş biçimi, tarafların mali ve sosyal durumları ile bağdaşmayacak ölçüde fahiş olduğunu belirterek, kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; trafik kazasından kaynaklanan geçici ve sürekli iş göremezlik tazminatı ile manevi tazminatın tahsili istemine ilişkindir.
Mahkemece; davanın kısmen kabul, kısmen reddine karar verilmiş olup, hüküm davacı vekili ile davalılardan ... Büyük şehir Belediyesi ... Genel Müdürlüğü vekili tarafından istinaf edilmiştir.
İstinaf incelemesi HMK.nun 355. maddesi uyarınca istinaf sebepleri ile sınırlı olarak ve kamu düzeni yönünden yapılmıştır.
Davaya konu trafik kazası, 06/12/2013 günü davalı ...'in sevk ve idaresindeki, işleteni ve maliki davalı ... Büyük şehir Belediyesi ... Genel Müdürlüğü olan ... plaka sayılı araç ile yaya halindeki davacıya çarpması sonucu, davacının yaralanması şeklinde gerçekleşmiştir.
Davalılardan sigorta şirketi, davalı ... Büyük şehir Belediyesi ... Genel Müdürlüğü'ne olan ... plaka sayılı aracı, 24/03/2013-24/03/2014 tarihleri arasında karayolları motorlu taşıtlar zorunlu sorumluluk sigorta poliçesi ile teminat altına almıştır. Teminat limiti, sakatlanma halinde kişi başına 250.000,00 TL'dir.
Hükme esas alınan ATK Üçüncü İhtisas Kurulunca düzenlenen 05/07/2017 tarihi raporda, davacının davaya konu trafik kazasında davacının yaralanması sonucu oluşan sürekli iş göremezlik oranının, Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği hükümlerine ve E cetveline göre %44 oranında olduğu, geçici iş göremezlik süresinin ise altı aya kadar uzayabileceğinin bildirildiği, hükme esas alınan 13/01/2016 tarihli bilirkişi heyeti raporunda, dava konusu kazanın oluşumunda ... plaka sayılı aracın sürücüsü davalı ...'in %75, davacının %25 oranında kusurlu olduklarının bildirildiği anlaşılmaktadır.
1-Davacı vekilinin maddi tazminata asgari ücretin esas alınmasına ilişkin istinaf isteminin incelenmesinde; davacı vekili dava dilekçesinde davacının sürekli iş göremezlik zararının hesabında asgari ücretin esas alınmasını talep etmiş, mahkemece alınan 08/01/2018 havale tarihli aktüer raporu davacı vekiline 22/01/2018 tarihinde usulüne uygun şeklide tebliğ edilmiş, davacı vekili anılan rapora itiraz etmeksizin 16/01/2018 tarihli ıslah dilekçesi ile 30.000,00 TL olan maddi tazminat talebini, 175.247,48 TL sürekli iş göremezlik tazminatı ve 3.780,54 TL geçici iş göremezlik tazminatı olmak üzere toplam 179.028,02 TL'sına arttırmış, 08/05/2018 tarihli dilekçesi ile davacının 30/04/2018 tarihinden itibaren bir iş yerinde tesis müdürü olarak net 4.000,00 TL gelirle çalıştığını beyanla, söz konusu gelir üzerinden aktüer bilirkişiden ek rapor alınmasını talep etmiş, mahkemece talep üzerine aktüer bilirkişi ...'a dosya tevdi edilerek ek rapor tanzimi istenilmiş, alınan 02/07/2018 tarihli ek raporda davacının hak edebileceği geçici iş göremezlik tazminatında bir değişiklik olmayacağını, sürekli iş göremezlik tazminatının ise 272.200,52 TL olacağını bildirmiş, bu rapor üzerine davacı vekili 05/07/2018 tarihli değer arttırım dilekçesi ile 179.028,02 TL olan maddi tazminat talebini 275.981,06 TL'sına arttırdığını bildirerek, bu tutarın kaza tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Cismani zarar nedeniyle tazminat hesabında davacının kaza tarihindeki geliri esas alınacağından bu yöndeki istinaf istemi yerinde görülmemiştir.
2-Davalı ... Büyük şehir Belediyesi ... Genel Müdürlüğü vekilinin hükme esas alınan kusur raporuna yönelik istinaf itirazlarının incelenmesinde ise; mahkemece üç kişilik bilirkişi heyetinden alınan 13/01/2016 havale tarihli bilirkişi raporunda davaya konu kazanın oluşumunda, davalı sürücü ...'in %75 , davacının %25 oranında kusurlu olduklarının bildirildiği, Karşıyaka 8. Asliye Ceza Mahkemesinde davalı(sanık) ... hakkında taksirle yaralamaya sebebiyet vermek suçundan kesinleşen 2014/630 Esas 2015/148 Karar sayılı dosyada alınan ATK Trafik İhtisas Dairesinin 25/11/2014 tarihli raporuna göre, davalı sürücü ...'in asli, davacının tali kusurlu olduğunun belirlendiği, hükme esas alınan bilirkişi raporu ile ceza dosyasında alınan ATK raporunun birbiri ile uyumlu olup çelişki içermediği, raporların gerekçeli, oluşa uygun ve hüküm vermek için yeterli olduğu anlaşıldığından davalı vekilinin bu yöne ilişen istinaf itirazının da reddi gerekmiştir.
3-Davalı ... Büyük şehir Belediyesi ... Genel Müdürlüğü vekilinin hükme esas alınan maluliyet raporuna yönelik istinaf itirazlarının incelenmesinde ise;
Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin 2021/2388 E, 2021/2388 K sayılı ilamında maluliyete ilişkin alınacak raporların 11.10.2008 tarihinden önce Sosyal Sigorta Sağlık İşlemleri Tüzüğü, 11.10.2008 tarihi ile 01.09.2013 tarihleri arasında Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri
Yönetmeliği, 01.09.2013 tarihinden sonrada Maluliyet Tespiti İşlemleri Yönetmeliğine uygun olarak düzenlenmesi gerekir.
Somut olayda, mahkemece hükme esas alınan ATK 3. İhtisas Kurulunun raporu, Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri
Yönetmeliği hükümlerine göre düzenlenmiş, anılan rapora davalılardan ... Genel Müdürlüğü vekili tarafından süresi içinde itiraz edilmiştir. Kaza tarihi 06/12/2013 tarihi olup, söz konusu raporun Maluliyet Tespiti İşlemleri Yönetmeliğine göre düzenlenmesi gerekirken, yürürlükte olmayan yönetmelik hükümlerine göre alınan maluliyet raporu hükme esas alınacak nitelikte değildir.
Mahkemece yapılacak iş, davacıdaki geçici iş göremezlik süresi ile sürekli iş göremezlik oranının Maluliyet Tespiti İşlemleri Yönetmeliğine göre üniversite hastaneleri adli tıp anabilim dallarından veya ATK 3. İhtisas Kurulu aracılığı ile tespit ettirilip, aktüer bilirkişi ...'dan TRH 2010 Yaşam Tablosuna göre ek rapor alınarak, usuli kazanılmış haklar gözetilmek suretiyle oluşacak sonuca göre bir karar verilmesinden ibarettir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; HMK 355. madde gereğince istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle ve kamu düzenine ilişkin hususlarla sınırlı olarak yapılan inceleme neticesinde; davalı vekilinin istinaf itirazlarının kısmen kabulü ile, yerel mahkeme kararının HMK 353/1-a-6. madde uyarınca kaldırılarak dosyanın mahkemesine iadesine, kararın kaldırılma sebep ve şekline göre taraf vekillerinin manevi tazminata yönelik diğer istinaf itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına karar verilmesi gerekmiştir.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacı vekilinin istinaf itirazlarının yukarıda açıklanan gerekçelerle maddi tazminata esas alınması gereken kazanç tutarı yönünden REDDİNE; Davalı ... Büyük şehir Belediyesi ... Genel Müdürlüğü vekilinin istinaf itirazlarının yukarıda (3) nolu bentte açıklanan gerekçelerle KISMEN KABULÜNE; Karşıyaka Asliye Tİcaret Mahkemesi'nin 13/12/2018 tarih ve 2015/164 Esas, 2018/583 Karar sayılı ilamının HMK 353/1-a-6. maddesi gereğince KALDIRILMASINA,
2-Davanın yeniden görülmesi için dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine,
3-İSTİNAF AŞAMASINDA; istinaf eden taraflarca yatırılan istinaf harçlarının kendilerine iadesine (harç işlemlerinin ilk derece mahkemesince yerine getirilmesine),
4-İstinaf aşamasında taraflarca yapılan yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince yeniden verilecek nihai kararda ele alınmasına,
5-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından vekalet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına,
6-Taraf vekillerinin manevi tazminata yönelik ve diğer istinaf itirazlarının, kararın kaldırılması sebep ve şekline göre bu aşamada incelenmesine yer olmadığına,
7-Kararın taraflara tebliği, kesinleştirme, harç ve gider avansı işlemlerinin ilk derece mahkemesince yerine getirilmesine,
Dair; dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde HMK'nın 353/1/a/6 maddesi gereğince kesin olmak üzere 13/01/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.
