T.C. İstanbul Anadolu 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2016/334
KARAR NO : 2021/883
DAVA : Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat)
DAVA TARİHİ : 23/03/2016
KARAR TARİHİ : 15/12/2021
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacılar vekili --- tevzi tarihli dava dilekçesinde özetle; davalılardan --- plaka numaralı özel araçla ---- çarparak ölümüne sebebiyet verdiğini, ölüme sebep verme suçu nedeniyle davalı ---- dosyası ile ceza davası açıldığını ve davanın halen derdest olduğunu, kaza yapan aracın ---- olduğunu ve zararın tazmininden sorumlu olduğunu, kazadan sonra---- hasar dosyası açıldığını, ancak davalı sigorta şirketi kazada sigortalısının kusurlu olmadığı gerekçeli ile herhangi bir ödeme yapmadığını, davalı----kazasına tedbirsizliği, dikkatsizliği ve süratli araç kullanması sonucu sebebiyet verdiğini, trafik kazasının gündüz ve yağışsız kuru bir zeminde, görüş mesafesi son derece açık, ----köprülü kavşağı ayrımı yolunda meydana geldiğini, davalı tarafın hazırlık soruşturmasında verdiği ifadede ----- aşırı hızla ve dikkatsiz araç kullanması sebebiyle aracın frenine hiç basmamış kazaya engel olamamış ve küçük ---- ölümüne sebebiyet verdiğini, kaza ile ilgili ceza yargılaması derdest olsa da kaza esnasında fren yapmadan, korna ve sair imkanlarla mağdur ve arkadaşlarını uyarmayan ancak her şeyden önemlisi meskun mahal içerisinde aşırı hızlı ve dikkatsiz bir şekilde aracını sevk ve idare eden davalının kusurlu olduğu ve kazanın asıl sorumlusu olduğunun açık olduğunu, mağdur --- kaza tarihi itibarıyla---yaşından bile gün almamış bir çocuk olduğunu, kaza sonrasında --- tarihinden ---- tarihine kadar yoğun bakımda hayat mücadelesi verdiğini, ancak hayata veda ettiğini, mağdurun küçüğün üç aya yakın bir süre yoğun bakımda hayat mücadelesi vermesi kaza sonrası zaten yıkılmış olan ailesini çok daha perişan etmiş sonu belirsiz bir bekleyiş içinde kalmalarına yol açtığını, bu sürede aşırı derecede yıpranan davacıların yaşadığı evlat ve kardeş acısını ifade etmenin mümkün olmadığını,--- ölümünden önce hayat mücadelesi verdiği yoğun bakım aşamasında ailesinin yaptığı tüm masraf ve harcamalar ile ölümden sonra yapılan cenaze ve defin masraflarından davalıların sorumlu olduğunu, mağdurun küçük yaşta ve kaza sonucu vefat etmesi başta anne babasını ve dahi kardeşlerini tarifsiz acılar içine soktuğunu, kendi evlatlarının ve kardeşlerinin hayatın ilerleyen dönemlerindeki maddi ve manevi desteğini kaybeden davacıların mağduriyetleri tartışılamayacağını belirterek fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakkımız saklı almak kaydıyla şimdilik tüm davacılar için toplam --- maddi tazminatın her davacı için bilirkişice bulunacak gerçek değer tespit edilinceye kadar şimdilik ---olmak üzere destekten yoksun kalma tazminatının, davacı baba ---davacı anne ---davacı kardeş --- davacı kardeş---olmak üzere toplam --- Manevi tazminatın davalılardan müşterek ve müteselsilen -----tahsiline, kaza tarihinden itibaren yasal faize, mahkeme masrafları ve vekalet ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Mahkememizce davacılar vekilinden dava dilekçesinde istenilen tazminat miktarlarının her bir davacı yönünden ve cenaze gideri, hastane masrafı olmak üzere ayrı ayrı açıklanması için süre verilmiş, davacılar vekili tarafından --- tarihinde sunulan açıklama dilekçesinde her bir davacı için ---destekten yoksun kalma tazminatı, --- cenaze masrafı, -------- masrafı olduğu yönünde beyanda bulunulmuştur.
CEVAP :
Davalı---- tarihli cevap dilekçesinde özetle; dava konusu kazaya karıştığı ifade edilen --- plakalı aracın müvekkil şirket tarafından ---- sigortalandığını, dava konusu tazminat talep hakkının zamanaşımına uğradığını,---- doğan maddi zararların tazminine ilişkin taleplerin zarar görenin zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten başlayarak iki yıl ve herhalde, kaza gününden başlayarak on yıl içinde zamanaşımına uğrayacağını, dava konusu olayın ---- tarihinde gerçekleştiğini, talep hakkının zamanaşımına uğradığını, bu nedenle davanın reddinin gerektiğini, davayı kabul anlamına gelmemekle birlikte, müvekkil ----- limitler ve sigortalı araca atfedilebilecek kusur ile sınırlı olduğunu, dava konusu kazanın meydana geliş biçimi yönünden, müvekkili sigortalısı araca atfedilen kusurun kabulü mümkün olmadığını, müteveffanın müterafik kusurunun değerlendirilmesini talep ettiklerini, destek tazminatı talebinde bulunanların ancak destekten yoksun kaldıklarını ispatlanması gerektiğini, ---- davacının kardeşlerinin destekten yoksun kalma taleplerinin reddine karar verilmesini talep ettiklerini, manevi tazminat talepleri ---- poliçe teminatı dışında kaldığını, davacı yanın tedavi süresince ---- çalışamadıkları süre boyunca uğradıkları kazanç kaybı dolaylı bir zarar olduğunu, sigorta şirketinin dolaylı zarardan sorumlu tutulmasının mümkün olmadığını, dava konusu olayla ilgili olarak ceza soruşturma dosyasındaki tüm delillerin, ifade tutanaklarının, tanık beyanlarının ve nihayet bilirkişi raporunun temininin gerektiğini, ceza dosyası ve varsa Kusur durumunu gösteren bilirkişi raporu celp edildikten sonra meydana gelen kazada kusur durumunun tespiti için dosyanın bu konuda uzman öğretim görevlilerinden oluşacak bir bilirkişi heyetine; yahut ----- sevk edilmesini talep ettiklerini, destekten yoksun kalma tazminatı, mirastan ayrı ve bağımsız bir hak olduğundan destek iddialarının kanıtlanması gerektiğini, müteveffanın davacılara sürekli ve düzenli bir şekilde yardım ettiğinin somut delillerle kanıtlanamadığını, davacının ----- herhangi bir ödeme alıp almadığının tespitini talep ettiklerini, kusur durumu ve maluliyet belirlendiğinde dosyanın hesaplama amacıyla aktüeryal rapor hazırlanabilmesi için aktüer siciline kayıtlı uzman bilirkişiye verilmesini talep ettiklerini, aktüer hesabı yapılırken arttırımsız temel yıllık gelir, arttırımlı yıllık gelir ve iskontolu yıllık gelirin üç ayrı sütun halinde ayrı ayrı gösterilmesi gerektiğini, müvekkil şirket açısından temerrüt tarihinin hesaplamaya esas tüm belgelerin ulaştırılmasını izleyen ---- iş günü sonra başlayacağını belirterek HMK md.121 vd gereği, dosya kapsamındaki tüm delillerin tarafımıza tebliğini, zamanaşımı nedeniyle davanın reddine, manevi tazminat taleplerinin teminat dışı olması sebebiyle reddine, talep edilen dolaylı zararların teminat dışı olması sebebi ile reddine, soyut cenaze giderleri taleplerinin reddine, ---- kararları gereği kardeşlerin destekten yoksun kalma tazminatı taleplerinin reddine, tarafların kusur oranı ile müteveffanın müterafik kusurunun tespitine, sigortalı araca atfı kabil kusur bulunmadığından davanın reddine, aktüerya hesabı yapılırken belirtilen hususların dikkate alınarak hesap yapılmak üzere ---- kayıtlı aktüerya uzmanına hesap yaptırılmasına, herhalde haksız ve mesnetsiz davanın reddine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacı yana yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ---- havale tarihli cevap dilekçesinde özetle; dava dilekçesinin müvekkiline usulüne uygun olarak tebliğ edilmediğini, yapılan tebligatın usulsüz olduğunu, tebliğ tarihinin --- olarak tespitini talep ettiklerini, olay tarihinde ---- istikametine giderken davacıların murisinin yaşa girişinin yasak olduğu otobanın sağından karşıdan karşıya geçmek için aniden yola atlaması sonucu müvekkili o anda frene basmışsa da davacıların murisinin bu sefer geriye dönmek için hamle yaptığını ve o esnada sol ön far kısmıyla müteveffaya çarptığını ve elim kazanın meydana geldiğini, kazanın meydana gelmesinden müvekkilinin kusursuz olduğunu, davacıların murisinin yaya girişinin yasak olduğu otobana ani atlamasının kazaya sebebiyet verdiğini, kazanın meydana gelmesinde tam kusurlu olduğunu, kaza tespit tutanağının da durumu teyit ettiğini, durum böyle iken ---- müvekkilinin çocukları kaldırımda gördüğü ve kornaya basmadığı, bu nedenle tali kusurlu olduğu yönündeki değerlendirmenin kabul edilemeyeceğini, kazanın yaya trafiğine kapalı olan otobanda meydana geldiğini ve davacıların murisinin yayalara kapalı olan yola girerek kazaya tam kusuru ile sebebiyet verdiğini, davacı anne ve babanın ebeveynlik görevini yani küçüğü koruma ve gözetleme görevini yerine getirmediklerinden dolayı küçük çocukla beraber tam kusurlu olduklarını, hiç kimsenin kendi kusurundan istifade edilemez kuralı gereği davacıların tazminat taleplerinin yasal dayanaktan yoksun bulunduğunu, müteveffanın ---- yaşında olmadığı ve cezai sorumluluğunun olmadığını belirterek kusurlu olamayacağını belirtmelerinin hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, olayı çarpıtmaktan başka bir şey olmadığını, ---- kişiliğin kişinin tam ve sağ doğması şartı ile anne rahmine düştüğü andan itibaren başlayacağını, her kişinin yaş ayrımı olmaksızın fiil ve davranışlarından sorumlu olduğunu, sorumluluk kusuru ile cezai sorumluluğun birbirinden çok ayrı kavramlar olduğunu, dolayısıyla ----- yaşından küçük çocukların cezai sorumluluğu olmasa da kusur sorumluluğunun bulunduğunu, davacıların bu yöndeki itirazlarının hukuken kabul edilemez olduğunu, davacıların murisinin tam kusurlu olarak kazaya sebebiyet verdiği halde davacılar tarafından destekten yoksun kalma tazminatı talep etmelerinin kabul edilemeyeceğini, talep edilen manevi tazminat taleplerinin tarafların ekonomik ve sosyal durumlarına göre çok fahiş olduğunu, kabul edilemez olduğunu belirterek yargılamada ortaya çıkacak durumlar karşısında davanın reddine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacılara yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE :
Uyuşmazlık Konusu: Taraflar arasındaki ihtilaf, temelde davaya konu trafik kazası nedeniyle kusur ve davacıların desteklerini kaybedip kaybetmedikleri ile davalı tarafın zararı tazmin yükümlüsü olup olmadığı noktasındadır.
Davanın Hukuki Niteliği: Dava, destekten yoksun kalma tazminatı(maddi tazminat) ve manevi tazminat davasıdır.
Davanın Hukuki Sebebi: Haksız fiil sorumluluğuna ilişkin 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu (TBK)'nun 49. Maddesindeki 'Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür.
Zarar verici fiili yasaklayan bir hukuk kuralı bulunmasa bile, ahlaka aykırı bir fiille başkasına kasten zarar veren de, bu zararı gidermekle yükümlüdür.' şeklindeki düzenlemedir.
DELİLLER :
Celp ve tetkik olunan----tarihli ölümlü trafik kazası tespit tutanağına göre; sürücü ----kavşağına geldiği esnada aracın ön sol kısımları ile yola aniden çıkan yaya -----çarpması neticesinde yaralanmalı ve maddi hasarlı trafik kazasının meydana geldiği, kazanın oluşumunda yaya ----girmek, geçiş sırasında sola ve sağa bakılarak yürüyüşe devam etmek, taşıt yoluna girmeden güvenle duramayacak kadar yaklaşmış taşıtlar varsa ilk geçiş hakkını onlara verip geçişlerini beklemek suretiyle yapılır) maddesini ihlal ettiği, sürücü ---- ise kusur ve kural ihlalinin olmadığı belirtilmiştir.
Celp ve tetkik olunan tescil bilgileri incelendiğinde; kaza tarihi itibariyle -- plakalı aracın --- kayıtlı olduğu anlaşılmıştır.
Dosyada mübrez--- incelendiğinde; poliçenin --- tarihleri arasında geçerli olduğu, sigortalısının -----sınırlı olduğu anlaşılmıştır.
----dava dosyasının celbolunarak yapılan incelenmesinde; dosyamız davalısı --- aleyhine davacıların murisi ---- trafik kazası nedeniyle vefatından dolayı taksirle ölüme neden olma suçundan dava açıldığı, yapılan yargılama sonrasında mahkemece; --- istikametine seyir halinde iken --- yoluna girdiği sırada taşıt yolunun sağ tarafından sol tarafına geçmekte olan---- çarparak hayati tehlike meydana getirecek basit bir tedavi giderilmez --- yaralanmasına sebebiyet verdiği, ------- ---- sürdürüldüğü ancak yapılan tüm tedaviye karşın --- sıralarında vefat ettiği, daha önce yapılan bilirkişi incelemesine göre ----olayda asli kusurlu, sanık ---- tali kusurlu, böylece sanığın müsnet suçu işlediği iddia, doktor raporu, bilirkişi incelemesi, trafik kaza tespit tutanağı ve tüm soruşturma evrakı kapsamından anlaşılmıştır. Tali kusurlu sanığın zarar gidermediği, bu koşulun oluşmadığı anlaşıldığından---- mahkumiyetine karar verildiği, kararın ------ tarihli kararı ile kesinleştiği görülmüştür.
---- raporuna göre; olayda davalı sürücü--- oranında, davacıların murisi yaya ---oranında kusurlu olduğu rapor edilmiştir.
--- tarihli raporunda özetle; --- tarihli kazanın etki ve tesiri ile --- tarihinde vefat eden müteveffa ---- dolayı hesaplanan destek tazminatı, cenaze gideri, tedavi masrafının baba --- hesaplanan destek tazminatının ----- bu tutardan yetiştirme giderinin mahsubu sonrası hesaplanan destek tazminatının --- olduğu, hesaplanan destek tazminatına davanın açıldığı ---tarihinden itibaren yasal faiz işletilmesi gerektiği, Anne ---adına hesaplanan destek tazminatının --- olduğu, hesaplanan destek tazminatına davanın açıldığı --- tarihinden itibaren yasal faiz işletilmesi gerektiği, Cenaze ve defin gideri --- poliçe teminat limiti dahilinde davalılardan tahsilinin yerinde olduğu, tedavi giderlerinin -- tarafından karşılanacağı, hastaneye gidiş-geliş masrafı olarak ---- poliçe teminat limiti dahilinde davalılardan tahsilinin yerinde olduğu, kardeşler ---- destek tazminat talebinin yerinde olmadığı, manevi tazminat talebinin mahkemenin takdirinde olduğu,
--- tarihli ek raporunda özetle; --- tarihli kazanın etki ve tesiri ile --- dolayı davacıların taleplerine ilişkin olarak; baba --- adına hesaplanan destek tazminatının---- olduğu, bu tutardan yetiştirme giderinin mahsubu sonrası hesaplanan destek tazminatının ---olduğu, hesaplanan destek tazminatına davanın açıldığı --- tarihinden itibaren yasal faiz işletilmesi gerektiği, anne --- adına hesaplanan destek tazminatının --- olduğu, hesaplanan destek tazminatına davanın açıldığı --- tarihinden itibaren yasal faiz işletilmesi gerektiği, ---- poliçe teminat limiti dahilinde davalılardan tahsilinin yerinde olduğu, tedavi giderlerinin --- tarafından karşılanacağı, hastaneye gidiş-geliş masrafı olarak --- poliçe teminat limiti dahilinde davalılardan tahsilinin yerinde olduğu, kardeşler ----destek tazminat talebinin yerinde olmadığı, manevi tazminat talebinin mahkemenin takdirinde olduğu, --- tarihli ek raporunda özetle; --- tarihli kazanın etki ve tesiri ile ---- dolayı davacıların taleplerine ilişkin olarak; baba ----- adına hesaplanan destek tazminatının --- olduğu, bu tutardan yetiştirme giderinin mahsubu sonrası hesaplanan destek tazminatının ----olduğu, hesaplanan destek tazminatına davanın açıldığı---tarihinden itibaren yasal faiz işletilmesi gerektiği, anne--- adına hesaplanan destek tazminatının --- olduğu, hesaplanan destek tazminatına davanın açıldığı --- tarihinden itibaren yasal faiz işletilmesi gerektiği, ---- poliçe teminat limiti dahilinde davalılardan tahsilinin yerinde olduğu, tedavi giderlerinin --- tarafından karşılanacağı, ----- gidiş-geliş masrafı olarak ---- poliçe teminat limiti dahilinde davalılardan tahsilinin yerinde olduğu, ---- ---- destek tazminat talebinin yerinde olmadığı, manevi tazminat talebinin mahkemenin takdirinde olduğu rapor edilmiştir.
Düzenlenen kök ve ek raporda bilirkişi tarafından ---- kullanılmış olması nedeniyle mahkememizce ---- kararları doğrultusunda hesaplamaların ---- göre hesaplamanın yapılması gerektiğinden aktüerya bilirkişisinden ---- tarihinde yeniden rapor alınmıştır. Mahkememizce hükme esas alınan son aktüerya raporunda davacı ------- gidiş geliş masrafının davalılardan müştereken ve müteselsilen talep edilebileceğinin, davacılar ---- destekten yoksun kalma tazminat taleplerinin yerinde olmadığının belirtildiği görülmüştür. Yapılan hesaplamada bilirkişinin küçük desteğin yetiştirme giderinin sadece babanın talep edebileceği tazminat miktarından düşülmüş olması, annenin talep edebileceği tazminattan düşürülmemiş olması nedeniyle davalı sigorta şirketi itirazda bulunmuş ise de ---- daha bir çok kararında belirtildiği gibi davacı annenin çalışmadığı, herhangi bir gelirinin bulunmadığı belli olduğundan hesaplanan tazminattan ---- oranında yetiştirme giderinin yapılmamış olması mahkememizce uygun görülmüştür.
Davacılar vekili ----- havale tarihli ıslah dilekçesinde özetle; müvekkili---- destekten yoksun kalma tazminatı, davalı --- destekten yoksun kalma tazminatı ile--- manevi tazminatın, müvekkili --- davalı sigorta şirketinden --- destekten yoksun kalma tazminatı, davalı --- destekten yoksun kalma tazminatı ile ---manevi tazminatı, müvekkil --- destekten yoksun kalma tazminat ile davalı----manevi tazminatın, müvekkil --- destekten yoksun kalma tazminatı ile davalı---- manevi tazminatına hükmedilmesini, önceden harcını yatırılmış oldukları toplam ---- artırmak suretiyle ıslah ettiklerini, kaza tarihi olan ---arihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte manevi tazminat toplamının davalı ---- diğer tazminatların miktarlar bakımından, limit kapsamında ve tahsilde tekerrüre esas olmamak kaydıyla davalılardan müştereken ve mütelsilen tahsiline, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalılardan tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizce alınan --- tarihli aktüerya raporunun taraflara tebliğinden sonra davacılar vekiline --- tarihli duruşmada talep artırım dilekçesi sunması için süre verilmiş ise de davacılar vekili hüküm tarihine kadar bedel artırım dilekçesi sunmamış olup, ----- tarihli duruşmada daha önce sunulan ıslah dilekçesinin tekrar edilerek ıslah dilekçesi doğrultusunda karar verilmesini talep etmiş olması nedeniyle davalı --- tespit edilen ve hükme bağlanan destekten yoksun kalma tazminat miktarları yönünden davacılar vekilinin --- tarihli ıslah dilekçesi dikkate alınarak ------ yönünden talep gibi karar verilmesi gerekmiştir.
Kusur ve aktüer raporları ile ıslah dilekçesi davalılara ayrı ayrı tebliğ edilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE KANAAT :
Hâkim, tazminatın kapsamını ve ödenme biçimini, durumun gereğini ve özellikle kusurun ağırlığını göz önüne alarak belirler-----
Maddi Tazminat
Haksız fiil sonucunda ölüm gerçekleşmişse; cenaze giderleri, ölüm hemen gerçekleşmemişse tedavi giderleri ile çalışma gücünün azalmasından ya da yitirilmesinden doğan kayıplar, ölenin desteğinden yoksun kalan kişilerin bu sebeple uğradıkları kayıplar uğranılan zararlar olarak kabul edilir.----
Destekten yoksun kalma zararları,----- hesaplanır. Kısmen veya tamamen rücu edilemeyen sosyal güvenlik ödemeleri ile ifa amacını taşımayan ödemeler, bu tür zararların belirlenmesinde gözetilemez; zarar veya tazminattan indirilemez. Hesaplanan tazminat, miktar esas alınarak hakkaniyet düşüncesi ile artırılamaz veya azaltılamaz.-----
Manevi Tazminat
Ölüm hâlinde, ölenin yakınlarına manevi tazminat olarak uygun bir miktar paranın ödenmesine karar verilebilir.--------
UYGULANACAK MEVZUAT
----- tazminatlar bu Kanun ve bu Kanun çerçevesinde hazırlanan genel şartlarda öngörülen usul ve esaslara tabidir. Söz konusu tazminatlar ve manevi tazminata ilişkin olarak bu Kanun ve genel şartlarda düzenlenmeyen hususlar hakkında ------
---- --- tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe gireceği düzenlenen ----- tarihinden sonra akdedilmiş sözleşmelere uygulanır.' şeklindedir.
------tarihinden sonra akdedilmiş sözleşmelere uygulanacaktır. Bunun doğal sonucu olarak artık eski genel şartların yeni genel şartların yürürlük tarihinden sonra düzenlenen poliçelerde uygulanma imkanı bulunmamaktadır----
Kaza tarihinin ve sigorta poliçe tarihinin genel şartlarının yürürlüğe girdiği ---- tarihinden sonra olması dikkate alındığında, açılan davalar ---tarihinde yürürlüğe giren --- uyarınca değerlendirme yapılarak hüküm kurulması gerekir------
SORUMLULUK VE SİGORTA TEMİNATI
Müteselsil Sorumluluk
TBK'nın 61. Maddesine göre; birden çok kişi birlikte bir zarara sebebiyet verdikleri veya aynı zarardan çeşitli sebeplerden dolayı sorumlu oldukları takdirde, haklarında müteselsil sorumluluğa ilişkin hükümler uygulanır.
Aynı şekilde ----- kazada, bir üçüncü kişinin uğradığı zarardan dolayı, birden fazla kişi tazminatla yükümlü bulunuyorsa, bunlar müteselsil olarak sorumlu tutulur.
Araç Malikinin Sorumluluğu
--------Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.' şeklindedir. Ancak, işleten veya araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibi, kendisinin veya eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilerin kusuru bulunmaksızın ve araçtaki bir bozukluk kazayı etkilemiş olmaksızın, kazanın bir mücbir sebepten veya zarar görenin veya bir üçüncü kişinin ağır kusurundan ileri geldiğini ispat ederse sorumluluktan kurtulur. Sorumluluktan kurtulamayan işleten veya araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibi, kazanın oluşunda zarar görenin kusurunun bulunduğunu ispat ederse, hakim, durum ve şartlara göre tazminat miktarını indirebilir.------
İşleten; araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen veya aracın uzun süreli kiralama, ariyet veya rehni gibi hallerde kiracı, ariyet veya rehin alan kişidir. Ancak ilgili tarafından başka bir kişinin aracı kendi hesabına ve tehlikesi kendisine ait olmak üzere işlettiği ve araç üzerinde fiili tasarrufu bulunduğu ispat edilirse, bu kimse işleten sayılır-----
Sigortanın Sorumluluğu
Zarar görenin, ----- öngörülen sınırlar içinde dava yoluna gitmeden önce ilgili sigorta kuruluşuna yazılı başvuruda bulunması gerekir. Sigorta kuruluşunun başvuru tarihinden itibaren en geç ---- başvuruyu yazılı olarak cevaplamaması veya verilen cevabın talebi karşılamadığına ilişkin uyuşmazlık olması hâlinde, zarar gören dava açabilir veya -----başvurabilir.-----
Sigorta şirketinin sorumluluğu, kaza tarihinde geçerli olan poliçe limitlerle sınırlıdır.-----
Sigorta sözleşmesinden veya sigorta sözleşmesine ilişkin kanun hükümlerinden doğan ve tazminat yükümlülüğünün kaldırılması veya miktarının azaltılması sonucunu doğuran haller zarar görene karşı ileri sürülemez----
Davacı tarafın, ölenin salt mirasçısı sıfatıyla değil, destekten yoksun kalan üçüncü kişi sıfatıyla dava açtıklarına, ölüm nedeniyle doğrudan davacılar üzerinde doğan destekten yoksunluk zararının oluşumundaki kusurun davacılara yansıtılamayacağına; dolayısıyla araç sürücüsünün veya işletenin tam kusurlu olmaları halinde, desteğinden yoksun kalan davacıları etkilemeyeceğine; ------göre, aracın ----- davalı sigorta şirketi, işletenin üçüncü kişilere verdiği zararları teminat altına aldığına ve olayda işleten veya sürücü tam kusurlu olsalar bile, destekten yoksun kalan davacılar da zarar gören üçüncü kişi konumunda bulunduğundan, davalı sigorta şirketinin sorumlu olacağına karar vermek gerekir.------
TEMERRÜT VE FAİZ
Sürücü ve araç maliki, haksız fiilin işlendiği tarihte temerrüde düşmüş olur-----
Sigortacılar, hak sahibinin-------- şartlarıyla belirlenen belgeleri, ---- kuruluşlarından birine ilettiği tarihten itibaren sekiz iş günü içinde----- sınırları içinde kalan miktarları hak sahibine ödemek zorundadırlar.---
---- göre; Bir miktar paranın ödenmesinde temerrüde düşen borçlu, sözleşme ile aksi kararlaştırılmadıkça, geçmiş günler için aynı --- maddesinde belirlenen orana göre------ temerrüt faizi ödemeye mecburdur.
------- adına kullanan Mahkememizce, uyuşmazlık konusu hakkında, yapılan açık duruşmalar ve yargılama sonunda----iddia ve savunmalar ile tüm dosya mündericatı incelenip hep birlikte değerlendirildiğinde; --- tarihinde davalı -- sevk ve idaresindeki --- plakalı araç ile davacıların murisi ---- çarpması şeklinde ölümlü trafik kazası meydana geldiği, kazada ----öldüğü, kazanın meydana gelmesinde davalı işleten/sürücü -----oranında, müteveffa yaya---oranında kusurlu oldukları, davacı --- müteveffa/desteğin babası olduğu, davacı --- müteveffa/desteğin annesi olduğu, diğer davacılar ---oldukları, davada trafik---düzenleyen sigorta şirketinin de taraf olması nedeni ile poliçe tarihi itibariyle ---- gerektiği, bu doğrultuda hazırlanan gerekçeli, denetime elverişli ve somut olaya uygun olması nedeniyle hükme esas alınan --- tarihli aktüer hesap bilirkişisi raporuna göre davacı ---- destekten yoksun kalma tazminatı talep edebilecekleri, ---- cenaze ve defin giderine ilişkin maddi tazminatın talep edilebileceği, tedavi giderlerinden ---- olması nedeniyle davalılardan talep edilemeyeceği, davacı anne ve babanın desteklerini ve çocuklarını, diğer davacıların kardeşlerini kaybetmiş olmalarının verdiği üzüntü, duyulan acı, elem ve ızdırap ile desteğe hısımlık ve yakınlık derecesi, tarafların sosyal ve ekonomik durumları, ihlal edilen şahsi hakkın niteliği, olayın oluş şekli, zararın ağırlık derecesi, kusur durumu nazara alınarak hakkaniyet ilkesi gereğince davacı taraf lehine uygun bir miktar manevi tazminata hükmedilmesi gerektiği, kask takılmaması, alkollü sürücünün aracına binme, istiap haddinin aşılması, hatır taşıması gibi kazanın meydana gelmesinde değil ve fakat zarara etkili olan müterafik kusur indirimi nedeni bulunmadığı, davalı sürücü'nün davacı tarafın maddi ve manevi zararından haksız fiil hükümlerine göre,--- plakalı aracı kaza tarihini kapsar şekilde ---- davalı sigorta şirketinin davacı tarafın maddi zararından kaza tarihindeki poliçe limitleri içinde kalmak kaydıyla ------ davalı işleten/malik-sürücünün ise davacı tarafın maddi ve manevi zararından, sürücü kusuru ve araçtaki bir bozukluğun birlikte kazaya neden olmuş olmaları ve kazanın bir mücbir sebepten veya zarar görenin veya bir üçüncü kişinin ağır kusurundan ileri geldiğini iddia ve ispat edilmediğinden----- göre işleten olarak kusursuz sorumluluk esaslarına göre müştereken ve müteselsilen sorumlu oldukları, zararın haksız fiilden doğmuş olması ve bir ticari işletmeyi ilgilendirmemesi nedeni tazminat alacağına yasal faiz uygulanması gerektiği, davalı sürücü ve işleten/araç maliki yönünden temerrütün müteveffanın vefaat tarihi olan ---- itibariyle gerçekleştiği, davalı sigorta şirketi yönünden ise davacılar vekilinin sigorta şirketine somut uyuşmazlığa konu trafik kazası nedeniyle desteğin vefatı nedeniyle tazminat talebi için ---- tarihinde davalı sigorta şirketine dilekçe ile talepte bulunulduğu, davalı sigorta şirketinin ---- tarihli yazısında davacılar vekilinin destekten yoksun kalma talebi uyarınca hasar dosyası açıldığı, ancak sigortalı aracın söz konusu kazanın meydana gelmesinde herhangi bir kusurunun bulunmadığından tazminat talebinin değerlendirilmeyeceğinin bildirildiği görülmekle ret kararı verilen ----- tarihi itibariyle davalı sigorta şirketi yönünden temerrütün oluştuğu tarih olarak kabul edilmesi gerektiği sonuç ve vicdani kanaatine---- varılarak davanın destekten yoksun kalma tazminatı yönünden kabulüne, manevi tazminat yönünden kısmen kabulüne karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis etmek gerekmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda ayrıntılı olarak açıklandığı üzere;
1.Maddi tazminat istemine ilişkin istemlerin Kısmen Kabulü ile davacı ----destekten yoksun kalma tazminatının davalı ----yönünden sorumluluğunun talep gibi ----- sınırlı olmak kaydı ile;
Davacı ---- destekten yoksun kalma tazminatının davalı ---yönünden sorumluluğunun talep gibi ---sınırlı olmak kaydı ile,
--- yol giderine ilişkin tazminatın davalı ---- tarihinden itibaren davalı ------ yönünden ---- tarihinden itibaren işleyecek yıllık --- faizleri ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara ayrı ayrı ödenmesine,
2-Tedavi giderlerine ilişkin istemlerin reddine,
3-Cenaze ve defin gideri ----tarihinden itibaren işleyecek yıllık --- yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı--- ödenmesine,
4-Davacılar ----- yönünden destekten yoksun kalma davalarının ayrı ayrı reddine,
5-Manevi tazminata ilişkin davaların KISMEN KABULÜ ile;
Davacılar ---- tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ---- tahsili ile davacılara ayrı ayrı ödenmesine
6-Davacılar----- tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ----- tahsili ile davacılara ayrı ayrı ödenmesine
7-Maddi ve manevi tazminat davalarında fazlaya ilişkin istemlerin reddine,
8-Başlangıçta peşin olarak alınan--- harcın ıslah/tamamlama harcı -----karar ve ilam harcının -davalı sigorta şirketinin sorumluluğu---- ile sınırlı olmak kaydıyla- davalılar 'dan müştereken ve müteselsilen alınarak hazineye irat kaydına,
9- Davacı tarafın yargılama sırasında yapmış olduğu başvuru harcı ----- yargılama masrafının, davacı yan davasında kısmen haklı çıktığından dava konusunun toplam değerinin kabulle sonuçlanan kısma oranı sonucu bulunan----davalı sigorta şirketinin sorumluluğu ----- sınırlı olmak kaydıyla- davalılar 'dan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı tarafa verilmesine, dava konusunun toplam değerinin redle sonuçlanan kısma oranı sonucu bulunan -----yargılama masrafının davacı yan üzerinde bırakılmasına,
10-Maddi tazminat davası yönünden davacı taraf yargılama sırasında kendilerini vekille temsil ettirdiklerinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T uyarınca --- avukatlık ücretinin davalı ----- sınırlı olmak kaydı ile davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara verilmesine,
11-Maddi tazminat davası yönünden davalılar yargılama sırasında kendilerini ayrı ayrı vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T uyarınca ---- avukatlık ücretinin davacı taraftan alınarak davalı ------sınırlı olmak kaydı ile davalılara verilmesine,
12-Manevi tazminat davası yönünden davacı taraf yargılama sırasında kendini vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T uyarınca 6.000,00 TL avukatlık ücretinin davalı------- alınarak davacılara verilmesine,
13-Manevi tazminat davası yönünden davalı ----- sırasında kendisini vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T uyarınca 6.000,00TL avukatlık ücretinin davacılardan alınarak davalı ------ verilmesine,
14-Karar kesinleştiğinde, HMK Gider Avansı Tarifesinin 5. maddesi uyarınca artan gider avansının davacı tarafa iadesine,
Dair, davacı ------ davacılar vekilinin yüzüne karşı davalılar ve vekillerinin yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize veya mahkememize gönderilmek üzere bulunulan yer yada başka bir yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile başvurmak ve istinaf harç ve masraflarını karşılamak koşulu ile ------ Mahkemesi'ne istinaf yolunun açık olduğu, istinaf dilekçesinde istinaf edilen hususlar ile nedenlerinin belirtilmesinin gerektiği, süresi içerisinde kararın istinaf edilmemesi halinde hükmün kesinleşeceği ve infaz edilebileceği açıklanmak suretiyle oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.
15/12/2021
