Danıştay 12. Daire Başkanlığı 2021/248 E. , 2021/712 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/248
Karar No : 2021/712
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Başkanlığı / …
VEKİLLERİ : …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem : Rize İli, Ardeşen İlçesi, … Köyü Camii'nde imam-hatip olarak görev yapan davacının, Diyanet İşleri Başkanlığı Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin 5. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan ortak nitelik şartını kaybettiğinden bahisle 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 98/b maddesi uyarınca görevine son verilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı Diyanet İşleri Başkanlığı işleminin iptaline karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… kararıyla; davacının ortak nitelik şartını kaybettiğinden bahisle görevine son verilmesi gerekçesi olarak davacının 2005 yılında kendi ikrarıyla sabit olan sahtecilik eylemine yönelik Danıştay Onikinci Dairesi'nin vermiş olduğu 17/09/2012 tarih ve E:2012/7545 sayılı yürütmenin durdurulması kararının dayanak teşkil ettiği, bu karardan sonra davacı tekrar KPSS'ye girerek sınav sonucu Sivas İline imam-hatip olarak atamasının yapıldığı ve yer değiştirme suretiyle Rize İli, Ardeşen İlçesi, … Köyü'ne naklen atandığı, bu atamadan sonra davacının ortak nitelik şartını kaybettiğine yönelik herhangi bir eyleminin bulunmadığı ve davacının 2005 tarihindeki eyleminin yeni atanmış olduğu Rize İli, Ardeşen İlçesi, .. Köyü'nde bilinmesinin hayatın olağan akışına aykırı olduğu, dolayısıyla davacının Diyanet İşleri Başkanlığı Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeğinin 5/1-b maddesinde belirtilen ortak nitelik şartını kaybettiğinden söz edilemeyeceğinden, tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, davacının memurluğa alınma şartlarını taşımadığının sonradan anlaşılması üzerine görevine son verildiği, 2012 yılından sonraki dönemde ortak nitelik şartını kaybetmesi nedeniyle görevine son verilmediği, 2012 yılından önce bu şartı kaybetmesi ve bunun üzerine görevine son verilmesi sebebiyle, 2012 yılından sonra atanma şartlarını taşımadığının farkına varılması üzerine görevine son verildiği belirtilerek İdare Mahkemesi kararının hukuka ve mevzuata aykırı olduğu gerekçesiyle bozulmasına karar verilmesi gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan kararın onanması gerektiği düşünülmektedir
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 tarih ve 2020/62 sayılı 'Danıştay Dava Daireleri Arasındaki İşbölümü Kararı' üzerine Dairemize devredilen dosya Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosyanın tekemmül ettiği görüldüğünden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmesizin ve 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 17. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca davacının duruşma istemi yerinde görülmeyerek işin gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
2008 yılında Rize İli, Pazar İlçesi, … Köyü Camii'nde Sözleşmeli İmam-Hatip olarak, 2008/4 KPSS tercih sonuçlarına göre aynı ilçe … Köyü Yeni Camii'ne açıktan aday imam hatip olarak yerleştirilen davacının, … Asliye Ceza Mahkemesi'nin … tarih ve E:… K:… sayılı kararı ile 'özel evrakta sahtecilik' suçundan dolayı aldığı mahkumiyet kararının kesinleştiğinin tespit edilmesi nedeniyle 657 sayılı Kanun'un 48/A-5 ve 98/b maddeleri ile Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Yönetmeliğin 25. maddesi uyarınca atamasının yapılmadığı, öte yandan sözleşmeli olarak görev yapabilmek için asilde aranan şartlara sahip olunması gerektiği dikkate alınarak sözleşmesinin feshine ilişkin işlemin tesis edildiği, bu işlemin iptali istemiyle açılan davada, … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:... sayılı kararı ile davanın reddine karar verildiği, kararın kesinleşmesinden sonra bu karara esas alınan … Asliye Ceza Mahkemesi kararının … Ceza Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı ile dava zamanaşımı dolduğu gerekçesiyle bozulduğu, aynı kararda yeniden yargılama yapılmasını gerektirmeyen bu hususta karar verilmesi mümkün olduğundan davacı hakındaki kamu davasının düşürülmesine karar verildiği, bu kararın kesinleşmesine takiben davacı tarafından … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına karşı yargılamanın yenilenmesi yoluna gidildiği, Mahkemece yapılan yargılama sonucunda … tarih ve E:…, K:… sayılı karar ile yargılamanın yenilenmesi istemi kabul edilerek, davanın reddine ilişkin kararın kaldırılmasına ve anılan kararda davacının memuriyete girişte genel şartlar arasında yer alan 657 sayılı Kanun'un 48/A-5 maddesinde sayılı suçlardan mahkum olmama şartını taşıdığından bahisle atamasının yapılmaması ve sözleşmeli olarak görev yapabilmek için de asilde aranan şartlara sahip olunması gerektiğinden bahisle sözleşmesinin feshedilmesine ilişkin olarak tesis edilen işlemin iptaline karar verilmiştir. Bu karar sonrasında davacı 03/07/2012 tarihinde yeniden sözleşmeli personel olarak göreve başlamıştır.
… İdare Mahkemesi kararına karşı davalı idare tarafından temyiz yoluna başvurulması üzerine, Danıştay Onikinci Dairesinin vermiş olduğu 17/09/2012 tarih ve E:2012/7545 sayılı kararı ile davacının atanmak istediği görevin imam-hatiplik olması ve bu göreve atanabilmek için dini öğrenimin şart olduğu dikkate alındığında, davacının kendi ikrarıyla da sabit olan sahtecilik şeklindeki eyleminin İslâm törelerine uygun olmadığı ve davacının dava konusu işlemin tesis edilme tarihi olan 09/03/2009 tarihinden beri anılan eylemi nedeniyle görev yapmadığı ve bu görev yapmama nedeniyle eyleminin ve dolayısıyla itikat, ibadet, tavır ve hareketlerinin İslâm törelerine uygun olmadığının çevresinde bilinir olduğunu kabul etmenin hayatın olağan akışına uygun olacağı, dolayısıyla davacının kendi ikrarıyla da sabit olan sahtecilik şeklindeki eylemi nedeniyle Diyanet İşleri Başkanlığı Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin 5. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde düzenlenen ortak nitelik şartını kaybettiği anlaşıldığından, tesis olunan dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığına karar verilerek İdare Mahkemesi kararının yürütmesinin durdurulmasına karar verilmiştir. Bu karar üzerine, davacının açıktan ataması yapılmayarak 28/11/2012 tarihinde sözleşmesi yeniden feshedilmiştir. Danıştay Onikinci Dairesi'nin 09/03/2016 tarih ve E:2016/626, K:2016/1217 sayılı kararıyla ise, dava konusu işlemin iptali yolunda verilen İdare Mahkemesi kararının onanmasına ve yine aynı Daire'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla davalı idarenin karar düzeltme isteminin reddine karar verilmiştir.
Sözleşmesinin feshedilmesinden sonra, davacının 2012 KPSS puanı ile açıktan imam-hatip olarak atanma istemiyle başvuru yaptığı, 13/12/2012 tarihinde Sivas İli, Şarkışla İlçesi, … Köyü Camii'ne aday imam-hatip olarak yerleştirilerek görevine başladığı, Rize Müftülüğü Değerlendirme ve Sınav Kurulunun … tarih ve … sayılı kararı ile de Rize İli, Ardeşen İlçesi, … Köyü Camii'ne atamasının yapıldığı anlaşılmaktadır.
Davacı Rize İli, Ardeşen İlçesi, … Köyü Camii'nde görev yapmaktayken … Cumhuriyet Başsavcılığı'nın … esasına kayden yürütülen soruşturma sonucu 6136 sayılı Kanun'a muhalefet suçundan 15/03/2014 tarihinde davacının tutuklanmasına karar verildiği, bu karar sonrasında davacı hakkında soruşturma başlatıldığı, soruşturma sonucu hazırlanan raporda özetle; izinsiz olarak ateşli silah ve mermileri ülkeye sokma, imal etme, nakletme ve satmak suretiyle 6136 sayılı Kanun'a muhalefet ettiği iddiası ile ilgili olarak davacının bu eyleminin sabit olmadığı, ancak davacının eski ortağı N.T.'nin isteği doğrultusunda ruhsatsız bir silahı başka bir dükkana götürüp bırakması, O.K.'dan yaylada atmak için bir kutu fişek istemesi, M.K.'nin ruhsatsız silahını tamir etmesi ve Sivas İlinden H.K. ile ruhsatsız silah temini konusunda cep telefonu görüşmelerinde bulunması sebebiyle 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125. maddesinin birinci fıkrasının (B) bendinin (d) alt bendi uyarınca kınama cezası ile cezalandırılması gerektiği, ayrıca davacının 2005 yılında kendi ikrarıyla sabit olan sahtecilik eylemine yönelik Danıştay Onikinci Dairesinin vermiş olduğu 17/09/2012 tarih ve E:2012/7545 sayılı yürütmenin durdurulması kararı esas alınarak ortak nitelik şartını sağlamadığından 28/11/2012 tarihinden sonra davacının tekrar imam-hatip olarak göreve başlatılmaması gerektiği halde göreve başlatıldığı, bu nedenle davacının görevine son verilmesi gerektiği soruşturmacı tarafından teklif edilmiştir.
Soruşturmanın tamamlanmasından sonra davacının durumunun görüşüldüğü Diyanet İşleri Başkanlığı Atama ve Yer Değiştirme Kurulu'nun … tarih ve … sayılı kararında; davacının eski ortağı N.T.'nin isteği doğrultusunda ruhsatsız bir silahı başka bir dükkana götürüp bırakması, O.K.'dan yaylada atmak için bir kutu fişek istemesi, M.K.'nin ruhsatsız silahını tamir etmesi ve Sivas İlinden H.K. ile ruhsatsız silah temini konusunda cep telefonu görüşmelerinde bulunması eylemi ile 2005 yılında kendi ikrarıyla sabit olan sahtecilik eylemi nedeniyle sözleşmeli imam-hatip olarak görev yaparken görevine son verildiği, açılan davada davanın reddine karar verildiği, netice itibariyle Danıştay Onikinci Dairesinin vermiş olduğu 17/09/2012 tarih ve E:2012/7545 sayılı yürütmenin durdurulması kararı ile bu kararın kesinleşmesi hususlarına yer verilerek, davacı hakkında yapılan soruşturma sonucu tespit edilen söz konusu eylemler sebebiyle 'ortak nitelik' şartını kaybettiği sonucuna varılarak görevinin sona erdirilmesi yönündeki teklifin Başkanlık Makamı tarafından dava konusu işlem ile onaylanması üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Ayrıca, davacının 6136 sayılı Kanun'a muhalefet (toplu silah ticareti yapmak) suçundan yargılandığı davada, … Ağır Ceza Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla 6 yıl 8 ay hapis ve 16.660 TL adli para cezası ile cezalandırıldığı, … Bölge Adliye Mahkemesi ... Ceza Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla davacının istinaf başvurusunun reddine karar verildiği ve temyiz kanun yoluna başvurması üzerine de dosyanın Yargıtay'da temyiz incelemesinde bulunduğu görülmektedir.
İLGİLİ MEVZUAT:
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 48. maddesinin (B) bendinin 2. alt bendinde, memurluğa alınacaklarda aranacak özel şartlar arasında, 'kurumların özel kanun veya diğer mevzuatında aranan şartları taşımak' şartına yer verilmiş; 98. maddesinin (b) bendinde ise, memurların 'memurluğa alınma şartlarından herhangi birini taşımadığının sonradan anlaşılması veya memurlukları sırasında bu şartlardan herhangi birini kaybetmesi' hali Devlet memurluğunu sonra erdiren sebepler arasında sayılmıştır.
Diyanet İşleri Başkanlığı Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin 5. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde ise de, 'Atanmalarında dini öğrenim şartı esas alınan alanlarda; itikat, ibadet, tavır ve hareketlerinin İslâm törelerine uygunluğunun çevresinde bilinir olduğu şeklinde ortak bir nitelik taşımak', Diyanet İşleri Başkanlığı kadrolarına ilk defa atanacaklarda aranacak genel şartlar arasında sayılmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Maddi olay kısmında değinildiği gibi, davacı hakkında yapılan soruşturmadan sonra davacının durumunun görüşüldüğü Diyanet İşleri Başkanlığı Atama ve Yer Değiştirme Kurulu'nun … tarih ve … sayılı kararında, davacının iki eylemine yer verildiği, bu iki eylemi nedeniyle Din görevlisine olan güveni ve itimadı sarsıcı nitelikte, İslam törelerine uygun olmayan davranışları bulunduğunun vurgulandığı ve Diyanet İşleri Başkanlığı'ndaki görevinin sona erdirilmesinin uygun olacağına karar verilmesi üzerine Başkanlık makamınca dava konusu işlemin tesis edildiği görülmektedir.
Dava konusu işlemin iptali yolunda karar veren İdare Mahkemesince davacının sadece bir eylemi ve bu eylemiyle ilgili safahati tartışılmak suretiyle, Atama ve Yer Değiştirme Kurulu Kararı'nda yer verilen diğer eylemiyle ilgili herhangi bir inceleme, tartışma yapılmadan eksik inceleme üzerine karar verildiği anlaşıldığından, eksik inceleme ve değerlendirmeye dayalı olarak verilen dava konusu işlemin iptali yolundaki İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.2577 sayılı Kanun'un 49. maddesine uygun bulunan davalının temyiz isteminin kabulüne,
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin temyize konu … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 16/02/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
