Danıştay 8. Daire Başkanlığı 2019/3714 E. , 2021/6434 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/3714
Karar No : 2021/6434
Kararın Düzeltilmesi İsteminde Bulunan (Davalı): … Belediye Başkanlığı
Vekili : Av. …
Karşı Taraf (Davacılar) : 1- … 2- …
3- …
4- …
5- … 6- …
7- …
8- …
9- …
10- …
11- … 12- … 13- …
14- … 15- … 16- … 17- …
Vekili : Av. …
İstemin Özeti : Danıştay Sekizinci Dairesinin 24/09/2018 tarih ve E:2012/4893, K:2018/4716 sayılı kararının hukuka aykırı olduğu öne sürülerek, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.
Danıştay Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : İstemin gerekçeli olarak reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Danıştay dava daireleri ve İdari veya Vergi Dava Daireleri Kurulları tarafından verilen kararlar hakkında karar düzeltilmesi yoluna başvurulabilmesi 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesinde yazılı nedenlerin bulunmasına bağlıdır.
Dava, … tarih ve … sayılı meclis kararının iptal edilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı Büyükçekmece Belediye Meclis Kararının iptali istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesi'nce; dava konusu kararın netice itibariyle belediye başkanına belirli bir taşınmazın satış, kiralama, uzun süreli kiralama, kat karşılığı inşaat yaptırılması veya yap-işlet-devret yöntemlerinden biri ile değerlendirilmesi veya üzerinde irtifak ve intifa hakkı tesis edilmesi hususunda yetki verdiği, söz konusu meclis kararı ile, münhasıran belediye meclisine ait olan taşınmazın satımı veya başka yollarla değerlendirilmesi yetkisinin belediye encümenine ve belediye başkanına devredilmekte olduğu, davalı idarenin savunmasının aksine, taşınmazın satımına veya yap-işlet-devret yöntemiyle değerlendirilmesine ilişkin kesin ve nihai kararın meclis tarafından verilmediği, tekrar vurgulamak gerekirse, bahse konu taşınmazın “satış” veya “yap-işlet-devret” yöntemlerinden herhangi biriyle değerlendirilmesi noktasında alternatifli bir değerlendirme-karar alma yetkisinin devredilmekte olduğu, belediye encümeni ve belediye başkanının bu hususa ilişkin yetkilerinin ise meclis kararlarının yalnızca uygulanmasıyla sınırlı olduğu, bir idari makama ait olan bir yetkinin, istisnai hallerde ve yetki devrinin ancak Yasa’da açıkça olanaklı kılınmış olması halinde devredilebileceği dikkate alındığında; somut uyuşmazlıkta, belediye meclisine ait olan taşınmaz satımı veya başka yollarla değerlendirilmesi yetkisinin, belediye encümenine ve belediye başkanına devrine imkan veren bir hükmün 5393 sayılı Yasa’da yer almaması karşısında, Yasa’da düzenlenmeyen bir yetki devri mahiyetindeki dava konusu meclis kararında yetki unsuru yönünden hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
5393 sayılı Belediye Kanunu'nun “Toplantı ve Karar Yeter Sayısı” başlıklı 22. maddesinde, belediye meclisinin üye tam sayısının salt çoğunluğuyla toplanacağı ve katılanların salt çoğunluğuyla karar vereceği hükmüne yer verilmiş; anılan Kanun'un “Meclis kararlarının kesinleşmesi” başlıklı 23. maddesinde ise, belediye başkanının hukuka aykırı gördüğü meclis kararlarını, gerekçesini de belirterek yeniden görüşülmek üzere beş gün içinde meclise iade edebileceği; yeniden görüşülmesi istenilmeyen kararlar ile yeniden görüşülmesi istenip de belediye meclisi üye tam sayısının salt çoğunluğuyla ısrar edilen kararların kesinleşeceği; belediye başkanı tarafından, meclisin ısrarı ile kesinleşen kararlar aleyhine on gün içinde idarî yargıya başvurabileceği; kararların, kesinleştiği tarihten itibaren en geç yedi gün içinde mahallin en büyük mülkî idare amirine gönderileceği ve mülkî idare amirine gönderilmeyen kararların yürürlüğe girmeyeceği hüküm altına alınmıştır.
Davanın açıldığı tarihte yürürlükte olan haliyle Belediye Meclisi Çalışma Yönetmeliği'nin 'Meclis kararlarının kesinleşmesi' başlıklı 17. maddesinde ise; 'Belediye başkanı hukuka aykırı gördüğü meclis kararlarını büyükşehir belediyelerinde yedi, diğer belediyelerde beş gün içinde gerekçesini de belirterek yeniden görüşülmek üzere meclise geri gönderebilir. Meclis üye tam sayısının salt çoğunluğuyla kararında ısrar ederse karar kesinleşir. Bu durumda meclis kararının kesinleşme tarihi, ikinci kararın tarihidir. Belediye başkanı belirtilen süreyi beklemeksizin meclis kararını mülki idare amirine gönderirse gönderme tarihinde, bu süre zarfında meclise göndermez ve herhangi bir işlem de yapmazsa geri gönderme süresinin sonunda karar kesinleşir.' hükümleri yer almaktadır.
Dosyanın incelenmesinden; İstanbul, Büyükçekmece İlçesi, … parselden, imar uygulaması sonucu oluşacak 15.725,93 m2'lik taşınmazın, Belediyenin çalışma plan ve programının sağlıklı olarak yürütülebilmesi ve hizmet akışının sağlanabilmesi bakımından, satış, kiralama, uzun süreli kiralama, kat karşılığı inşaat yaptırılması veya yap-işlet-devret yöntemlerinden biri ile değerlendirilmesi veya üzerinde irtifak ve intifa hakkı tesis edilmesi hususunda belediye başkanına yetki verilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı meclis kararı alındığı, daha sonra alınan bu meclis kararının … tarih ve … sayılı meclis kararı ile oyçokluğuyla iptaline karar verildiği, belediye başkanı tarafından 5393 sayılı Belediye Kanununun 23. maddesi hükümleri doğrultusunda anılan kararın tekrar görüşülmesinin ve kararın iptal edilmesi gerektiğinin belirtilmesi üzerine konunun tekrar Meclis gündemine taşındığı, Meclis tarafından yapılan oylamada belediye başkanının … tarih ve … sayılı kararın iptali teklifine yönelik 16 (on altı) ret ve 14 (on dört) kabul oyu çıktığı, … tarih ve … sayılı kararın 'ısrar kararı' alınmak suretiyle kesinleşmesi için gerekli salt çoğunluk sağlanamadığından belediye başkanının teklifi 'kabul edilmiş' sayılarak … tarih ve … sayılı kararın iptaline karar verilmiş olduğuna dair … tarih ve … sayılı kararın tesis edilmesi üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri incelendiğinde, belediye meclisi kararlarının hangi çoğunlukla alınabileceğinin 5393 sayılı Kanunun 22. maddesinde, alınan kararların hangi şekilde kesinleşeceğinin ise 23. maddesinde düzenlendiği görülmekte olup, bu düzenlemeler uyarınca belediye meclisince alınan bir kararın belediye başkanınca yeniden görüşülmek üzere iade edilmesi durumunda, kararın kesinleşebilmesi için meclis üye tam sayısının salt çoğunluğuyla ısrar kararı alınması gerekmektedir.
Uyuşmazlıkta, belediye başkanına … tarih ve … sayılı meclis kararı ile verilen yetkinin … tarih ve … sayılı kararla iptaline karar verilmiş ise de, anılan karar Belediye Başkanı tarafından 5393 sayılı Kanun'un 23. maddesi hükümleri uyarınca Meclis'e iade edilmiştir. Bu iade üzerine … tarih ve … sayılı kararın kesinleşebilmesi için Meclis üye tam sayısının salt çoğunluğu olan (meclis üye tam sayısı 32 olup salt çoğunluk oluşabilmesi için gerekli oy sayısı 17'dir) on yedi oyla ısrar edilmesi gerekmekte olup, olayda on altı oy ısrar yönünde kullanıldığından salt çoğunluk şartı gerçekleşmemiştir. Bu durumda belediye başkanına verilen yetkinin iptaline yönelik … tarih ve … sayılı Belediye Meclis kararı kesinleşmemiştir.
Hal böyle olmakla birlikte, dava konusu … tarih ve … sayılı işlemde Başkan'ın … tarih ve … sayılı kararı geri gönderme gerekçesine yer verildikten sonra oylamanın 'belediye başkanının … tarih ve … sayılı kararın iptaline ilişkin teklifi' üzerinden yapıldığı, Meclis üyelerinin oylarının … tarih ve … sayılı kararın iptali teklifini kabul edenler veya reddedenler şeklinde sayıldığı, böylece oylama sonucunda meclis üye tam sayısının salt çoğunluğu şartı sağlanamadığında '… tarih ve … sayılı Meclis kararının iptaline' karar verildiğinin belirtildiği görülmektedir.
Yukarıda da belirtildiği üzere belediye başkanına 5393 sayılı Kanun'un 23. maddesinde tanınan geri gönderme yetkisinin kararın kesinleşmesi sürecine ilişkin olduğu, geri gönderilen kararın meclis üye tam sayısının salt çoğunluğuyla ısrar edilmesi üzerine artık kararın kesin nitelik kazandığı, diğer bir ifadeyle salt çoğunluk şartının sağlanamaması halinde alınan kararın hukuk aleminde hüküm ve sonuç doğurmayacağı açıktır.
Bu durumda, henüz kesin nitelik kazanmayan … tarih ve … sayılı kararın geri gönderilmesi üzerine yapılan oylamada salt çoğunluk sağlanamadığından anılan kararın kesinleşmediği yönünde bir belirleme yapılması gerekirken … tarih ve … sayılı işlemle '… tarih ve … sayılı Meclis kararının iptaline' karar verilmesinde hukuka ve mevzuat hükümlerine uyarlık bulunmamakta olup, dava konusu işlemin iptaline karar veren İdare Mahkemesi kararında sonucu itibarıyla isabetsizlik bulunmamakla birlikte davalı idarenin karar düzeltme isteminin bu gerekçeyle reddine karar verilmesi gerekmektedir.
İstemde bulunan tarafından öne sürülen düzeltme nedenleri sözü edilen maddede belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymadığından yukarıda belirtilen gerekçeyle karar düzeltme isteminin reddine, karar düzeltme giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına, 16/12/2021 tarihinde gerekçede oyçokluğu, esasta oybirliği ile karar verildi.
KARŞI OY :
X- Dava, … tarih ve … sayılı meclis kararının iptal edilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı Büyükçekmece Belediye Meclis Kararının iptali istemiyle açılmıştır.
Dosyanın incelenmesinden; İstanbul, Büyükçekmece İlçesi, … parselden, imar uygulaması sonucu oluşacak 15.725,93 m2'lik taşınmazın, Belediyenin çalışma plan ve programının sağlıklı olarak yürütülebilmesi ve hizmet akışının sağlanabilmesi bakımından, satış, kiralama, uzun süreli kiralama, kat karşılığı inşaat yaptırılması veya yap-işlet-devret yöntemlerinden biri ile değerlendirilmesi veya üzerinde irtifak ve intifa hakkı tesis edilmesi hususunda belediye başkanına yetki verilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı meclis kararı alındığı, daha sonra alınan bu meclis kararının … tarih ve … sayılı meclis kararı ile oyçokluğuyla iptaline karar verildiği, belediye başkanı tarafından 5393 sayılı Belediye Kanununun 23. maddesi hükümleri doğrultusunda anılan kararın tekrar görüşülmesinin ve kararın iptal edilmesi gerektiğinin belirtilmesi üzerine konunun tekrar Meclis gündemine taşındığı, Meclis tarafından yapılan oylamada belediye başkanının … tarih ve … sayılı kararın iptali teklifine yönelik 16 (on altı) ret ve 14 (on dört) kabul oyu çıktığı, … tarih ve … sayılı kararın 'ısrar kararı' alınmak suretiyle kesinleşmesi için gerekli salt çoğunluk sağlanamadığından belediye başkanının teklifi 'kabul edilmiş' sayılarak … tarih ve … sayılı kararın iptaline karar verilmiş olduğuna dair … tarih ve … sayılı kararın tesis edilmesi üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 23. maddesinde belediye başkanına tanınan geri gönderme yetkisinin başkanca 'hukuka aykırı' görülen kararlar yönünden kullanılması gerekmekte olup, bu yetkinin kullanılması üzerine Meclis tarafından yapılan ısrar edip etmeme yönündeki oylamanın sonucuna göre kararın kesinleşmesi söz konusu olacağından dava konusu işlemin hukuki incelemesi yapılırken 23. madde hükmündeki tüm şartların somut olayda gerçekleşip gerçekleşmediğinin değerlendirilmesi gerekmektedir.
Olayda, davacılar tarafından belediye başkanına daha önceden belli bir taşınmazın satış, kiralama, uzun süreli kiralama, kat karşılığı inşaat yaptırılması veya yap-işlet-devret yöntemlerinden biri ile değerlendirilmesi veya üzerinde irtifak ve intifa hakkı tesis edilmesi hususunda yetki verilmesinin hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle verilen bu yetkinin … tarih ve … sayılı Meclis kararıyla iptaline karar verildiği, söz konusu kararın 5393 sayılı Belediye Kanunu'nda öngörülen belediye organlarına verilen yetki kurallarına ve Danıştay'ın emsal kararlarına da uygun olduğu, belediye başkanının bu kararı yeniden görüşülmek üzere Meclis'e geri göndermesi üzerine yapılan oylamada ısrar çoğunluğu sağlanamadığından … tarih ve … sayılı kararın geçerlik kazanamadığı belirtilmektedir. Bu durumda, belediye başkanının anılan kararı geri göndermeye ilişkin yetkisinin Yasa'da belirtilen şartlara uygun olarak kullanılmadığı ve yapılan oylama sonucunda tesis edilen … tarih ve … sayılı kararda da hukuka uyarlık bulunmadığı anlaşıldığından dava konusu işlemin iptaline yönelik Mahkeme kararında sonucu itibarıyla hukuk isabetsizlik bulunmamakta olup, karar düzeltme isteminin bu gerekçeyle reddi gerektiği görüşüyle çoğunluk kararına katılmıyorum.
