T.C.

İSTANBUL

BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ

8. HUKUK DAİRESİ

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A

İ S T İ N A F MAHKEMESİ K A R A R I

DOSYA NO: 2017/1402

KARAR NO : 2019/92

İNCELENEN KARARIN

MAHKEMESİ: İSTANBUL 8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

TARİHİ : 10/04/2017

NUMARASI : 2015/1141 E., 2017/245 K.

DAVANIN KONUSU: Ölüm ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat.

İSTİNAF KARAR TARİHİ: 17/01/2019

Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı, istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine yapılan inceleme sonucunda;

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:

Davacılar vekili dava dilekçesi ile; davacı ...'nün oğlu, diğer davacıların kardeşi olan ...'ye, 04/06/2015 günü saat 13:00 sıralarında, ...'ın sevk ve idaresindeki ... plakalı kamyonun çarptığını, kazanın, sürücünün dikkatsiz ve ihmalkar davranışı neticesinde meydana geldiğini, kaza sonrasında ..nün hastaneye kaldırıldığını ve hastanede vefat ettiğini, ...nün vefatı ile geriye varis olarak kardeşleri ... ile babası ... 'nün kaldığını, Gaziosmanpaşa 12. Asliye Ceza Mahkemesi'nin 2015/1372 Esas sayılı dosyası üzerinden sanık sürücü ... aleyhine taksirle ölüme neden olma suçundan dava açıldığını, davanın halen devam ettiğini, davalılardan İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı'nın araç maliki olduğunu, .. .'nün, vefatından önce, su ve peçete satarak ailesine destek olduğunu, aylık gelirinin 2.000,00-TL olduğunu, ...'nün ölümü ile mirasçıları olan müvekkillerinin onun maddi desteğinden yoksun kaldıklarını, ...'ın sevk ve idaresindeki ... plakalı aracın ...Sigorta A.Ş. tarafından ... numaralı poliçe ile sigortalı olduğunu belirterek, ... Sigorta A.Ş dışındaki davalılardan, davacı ... için 60.000,00-TL, davacı kız kardeş ...i için 40.000,00-TL, küçük kardeşler... için 30.000,00-TL ve ... için 30.000,00-TL olmak üzere 160.000,00-TL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte davalılar İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı ile davalı ...dan müştereken ve müteselsilen tahsiline, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, her bir davacı için ayrı ayrı 1.000,00'er TL olmak üzere toplam 4.000,00-TL maddi tazminatın ise kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tüm davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiş, 27/09/2016 tarihli ıslah dilekçesi ile davacı ... yönünden maddi tazminat talebini 10.146,85-TL'ye yükseltmiştir.

Davalı ... Sigorta A. Ş. vekili cevap dilekçesi ile; kazaya karışan aracın müvekkili şirket tarafından Zorunlu Mali Mesuliyet Sigorta Poliçesi ile sigortalandığı, sorumluluğunun poliçe limitleri ile araca atfedilecek kusur ile sınırlı olduğunu, faiz başlangıç tarihinin dava tarihi olduğunu belirterek talebin reddine karar verilmesini talep etmiştir.

Davalı İBB vekili cevap dilekçesi ile; sürücü ...’ın Makine İkmal Müdürlüğü emrinde 'Operatör, Şoför ve Kalifiye Eleman Çalıştın İması Hizmet Alımı İhalesi'“kapsamında şoför olarak çalıştırıldığını, 'Operatör, Şoför ve Kalifiye Eleman Çalıştın İması Hizmet Alımı' işine ait ihalenin ise, .... Nak. Pet. Ür. Gıda tnş. ... San. ve Tic. Ltd. Ştı-... Gıda İnş,.... A.Ş.-.... İnş. San. Tic. Ltd. Şti. uhdesinde kaldığını, taraflar arasında düzenlenen Hizmet Alımına Ait Sözleşmenin 36. Maddesine göre hizmetin görülmesi sırasında meydana gelen her türlü kaza, zarar ve ziyandan ihaleyi alan şirketin sorumlu olacağının kararlaştırıldığını, bu nedenle belediyenin sorumluluğunun bulunmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı ...vekili beyanlarında, açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. Mahkemece; kazanın meydana gelmesinde davalı ...'ın % 25, davacılar murisi ...nün % 75 oranında kusurlu oldukları, davacı kardeşlerin maddi tazminat talep etme şartlarının oluşmadığı, davalı İBB'nin işleten sıfatı gereğince zarardan sorumlu olduğu görüşünden hareketle;

'1-Davanın kısmen kabul kısmen reddi ile, davacılar ...yönünden maddi tazminat talebinin reddine,

-Davacı ... yönünden 10.146,85 TL maddi tazminatın dava tarihi 25/08/2015 tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte davalılardan alınıp davacıya verilmesine,

2-Manevi tazminat yönünden davanın kısmen kabul kısmen reddi ile, taraflara ekonomik ve sosyal durumu kusur oranları dikkate alınarak ...için 20.000,00 TL ...için 4.000,00 TL ayrı ayrı manevi tazminat taleplerinin kabulüne, dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan alınıp davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,...' karar verilmiş, karara karşı davacılar vekili, davalı ... Sigorta A. Ş. vekili, davalı İBB vekili ve davalı ... vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur.

Davacılar vekilinin istinaf sebepleri; takdir edilen manevi tazminat miktarlarının düşük olduğu, maddi ve manevi tazminat için hükmedilen vekâlet ücretlerinin yanlış belirlendiği, kabul edilen miktarlar üzerinden nispi vekâlet ücretine hükmedilmesi gerektiği, faiz başlangıç tarihinin kaza tarihi yerine dava tarihi olarak kabul edilmesinin hatalı olduğu hususlarına ilişkindir.

Davalı ...Sigorta A. Ş. vekilinin istinaf sebepleri; manevi tazminatın poliçe teminatı kapsamında bulunmamasına rağmen sigorta şirketinin manevi tazminattan sorumlu tutulmasının hatalı olduğu hususuna ilişkindir.

Davalı İBB vekilinin istinaf sebepleri; husumet ehliyetlerinin bulunmadığı, hizmet alım sözleşmesi ile işin dava dışı bir şirkete verildiği ve işin görülmesi sırasında meydana gelen her türlü zarardan işi alan şirketin sorumlu olacağının kararlaştırıldığı, işleten sıfatının bulunmadığı, takdir edilen manevi tazminat miktarlarının yüksek olduğu hususlarına ilişkindir.

Davalı ... vekilinin istinaf sebepleri; maddi tazminatın eksik inceleme sonucu belirlendiği, hükmedilen manevi tazminat miktarlarının yüksek olduğu hususlarına ilişkindir.

Dava, trafik kazası nedeniyle destekten yoksun kalma ve manevi tazminat talebine ilişin bulunmaktadır.

1)6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 56/1. maddesine göre, hakimin olayın özelliklerini göz önünde tutarak manevi tazminat adı ile hak sahibi yararına takdir edeceği para tutarı adalete uygun olmalıdır. Hükmedilecek bu para, zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek tazminata benzer işlevi olan özgün bir nitelik taşır. Bir ceza olmadığı gibi, malvarlığı hukukuna ilişkin zararın karşılanması da amaç edinilmemiştir. O halde, tazminatın sınırı onun amacına göre belirlenmelidir.

Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenilen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerektiği kadar olmalıdır. 22/06/1966 günlü ve 7/7 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı'nın gerekçesinde, takdir olunacak manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar açıkça gösterilmiştir. Bunlar, her olaya göre değişebileceğinden; hakim, bu konuda takdir hakkını kullanırken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir.

Dava konusu olayda, kazanın meydana geldiği tarih, kusur durumu, müteveffanın 27 yaşında iken vefat etmesi, davacıların müteveffaya olan yakınlıkları, duyulan acı ve üzüntünün büyüklüğü, tarafların, dosyaya yansıyan ekonomik ve sosyal durumları ile yukarıda açıklanan ilkeler göz önünde tutulduğunda; takdir edilen manevi tazminat miktarı yerinde olup, taraf vekillerinin bu yöndeki istinaf taleplerinin reddi gerekmektedir.

2) Mahkemece hükmedilen maddi ve manevi tazminat miktarları için ayrı ayrı maktu vekâlet ücretine hükmedilmiştir. Kabul edilen maddi tazminat miktarı yönünden karar tarihi itibariyle AAÜT gereğince maktu vekâlet ücretine hükmedilmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır. Ancak kabulüne karar verilen toplam 32.000,00-TL manevi tazminat için toplam 3.840,00-TL vekâlet ücretine hükmedilmesi gerekirken maktu vekâlet ücretine hükmedilmesi doğru olmamıştır.

3) Mahkemece hükmedilen maddi ve manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsiline karar verilmiştir. Davacılar vekili, gerek dava dilekçesinde gerekse ıslah dilekçesinde kaza tarihinden itibaren faiz talebinde bulunmuştur. Haksız fiil niteliğinde olan kaza nedeniyle meydana gelen zarar talebi üzerine, belirlenen tazminat miktarlarının, davalılar İBB ve ...yönünden kazanın meydana geldiği tarihten itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesi gerekirken, tazminatlara dava tarihiden itibaren faiz işletilmesi hatalı olmuştur. Davalı ... Sigorta A. Ş., dava açılmadan önce temerrüde düşürülmediğinden, bu davalı önünden dava tarihinden itibaren faize hükmedilmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır.

4) Davalı ... Sigorta A. Ş. kazaya neden olan...plakalı aracın ZMSS poliçesini düzenleyen sigorta şirketidir. Zorunlu Mali Sorumluluk Sigorta Poliçesi Genel Şartları’na göre davalı sigorta şirketi manevi tazminattan sorumlu bulunmamaktadır. Davacılar vekili de dava dilekçesi ile davalı sigorta şirketinden manevi tazminat talebinde bulunmamıştır. Buna rağmen HMK 26. Maddesi gereğince Mahkemece taleple bağlılık ilkesi de aşılarak, takdir edilen manevi tazminatın davalı sigorta şirketinden de tahsiline karar verilmesi hatalı olmuştur.

5) Kazaya neden olan ... plakalı araç davalı İBB adına kayıtlı bulunmaktadır. Davalı İBB vekili, sürücü ...ın Makine İkmal Müdürlüğü emrinde 'Operatör, Şoför ve Kalifiye Eleman Çalıştın İması Hizmet Alımı İhalesi'“kapsamında şoför olarak çalıştırıldığını, 'Operatör, Şoför ve Kalifiye Eleman Çalıştın İması Hizmet Alımı' işine ait ihalenin ise, .... TurTeks. Nak. Pet. Ür. Gıda tnş. Elk. Bilg .... ve Tic. Ltd. Ştı-... A.Ş.-.... Tic. Ltd. Şti. uhdesinde kaldığını, taraflar arasında düzenlenen Hizmet Alımına Ait Sözleşmenin 36. maddesine göre hizmetin görülmesi sırasında meydana gelen her türlü kaza, zarar ve ziyandan ihaleyi alan şirketin sorumlu olacağının kararlaştırıldığını, bu nedenle belediyenin sorumluluğunun bulunmadığını ileri sürmüşse de; davalı İBB ile dava dışı hizmet alım ihalesini alan şirket arasında düzenlenen sözleşme, davalı İBB'nin işleten sıfatını ortadan kaldıracak nitelikte bir sözleşme niteliğinde bulunmamaktadır. Taraflar arasında, meydana gelecek zararlardan ihaleyi alan şirketin sorumlu olacağının düzenlenmesi, taraflar arasındaki iç ilişkiyi ilgilendiren bir husus olup, 3. kişilere karşı ileri sürülemeyecektir. Bu nedenle davalı İBB'nin işleten olarak, meydana gelen zarardan sorumlu tutulmasında bir isabetsizlik bulunmamaktadır.

Tüm bu nedenlerle yukarıda (1) nolu bentte gösterilen nedenlerle tüm taraf vekillerinin manevi tazminat miktarlarına ilişkin istinaf taleplerinin reddine, (2) ve (3) nolu bentlerde gösterilen nedenlerle davacı vekilinin istinaf talebinin kısmen kabulüne, (4) nolu bentte gösterilen nedenle davalı ... Sigorta A. Ş. vekilinin istinaf talebinin kabulüne, (5) nolu bentte gösterilen nedenle davalı İBB vekilinin istinaf talebinin reddine karar verilmesi, HMK 353/1-b/2 maddesi gereğince Mahkemece verilen kararın kaldırılmasına, (2), (3) ve (4) nolu bentlerde gösterilen nedenlerle kararın düzeltilerek yeniden esas hakkında hüküm kurulmasına karar verilmesi gerekmiştir.

HÜKÜM: Gerekçe uyarınca;

1- İstanbul 8. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 10/04/2017 tarih ve 2015/1141 E., 2017/245 K. sayılı kararına karşı, yukarıda (1) nolu bentte gösterilen nedenlerle tüm taraf vekillerinin manevi tazminat miktarlarına ilişkin istinaf taleplerinin REDDİNE, (2) ve (3) nolu bentlerde gösterilen nedenlerle davacı vekilinin istinaf talebinin KISMEN KABULÜNE, (4) nolu bentte gösterilen nedenle davalı ...Sigorta A. Ş. vekilinin istinaf talebinin KABULÜNE, (5) nolu bentte gösterilen nedenle davalı İBB vekilinin istinaf talebinin REDDİNE

1/1- İstinaf yasa yoluna başvuran davacılar tarafından yatırılan 31,40-TL maktu istinaf karar ve ilam harcı ile 85,70-TL istinaf yoluna başvurma harcının talep halinde davacılara İADESİNE,

1/2- İstinaf yasa yoluna başvuran davalı ...Sigorta A. Ş. tarafından yatırılan 39,36-TL maktu istinaf karar ve ilam harcı ile 85,70-TL istinaf yoluna başvurma harcının talep halinde davalı ... Sigorta A. Ş.'ye İADESİNE,

1/3- Alınması gerekli 2.865,05-TL nispi istinaf karar ve ilam harcı davalı İBB tarafından peşin olarak yatırılmış olduğundan yeniden harç alınmasına YER OLMADIĞINA,

1/4- Alınması gerekli 2.865,05-TL nispi istinaf karar ve ilam harcından davalı ... tarafından peşin olarak yatırılan 717,00-TL harcın mahsubu ile bakiye 2.148,05-TL harcın davalı ....'dan alınarak Hazineye gelir kaydına,

1/5- İncelemenin duruşmasız olarak yapılması nedeniyle avukatlık ücreti takdirine yer olmadığına,

1/6- Davalılar İBB ve ... tarafından istinaf aşamasında yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerlerinde bırakılmasına,

2- İstanbul 8. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 10/04/2017 tarih ve 2015/1141 E., 2017/245 K. sayılı kararının KALDIRILMASINA,

2/1- Davanın KISMEN KABUL KISMEN REDDİNE,

a) Davacılar ... ve ... tarafından açılan maddi tazminat davalarının REDDİNE,

b) Davacı .... tarafından açılan maddi tazminat davasının KABULÜNE, 10.146,85-TL maddi tazminatın davalılar İBB ve ...dan kaza tarihi olan 04/06/2015 tarihinden itibaren, davalı ...Sigorta A. Ş.'den dava tarihi olan 25/08/2015 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte müştereken ve müteselsilen alınarak davacı ...'ye verilmesine,

c) Davacılar tarafından davalı ... Sigorta A. Ş. aleyhine açılan manevi tazminat davasının REDDİNE,

d) Davacılar tarafından davalılar İBB ve ...aleyhine açılan manevi tazminat davasının KISMEN KABUL KISMEN REDDİNE, davacı ...için takdir edilen 20.000,00-TL, davacı ... için takdir edilen 4.000,00-TL, davacı ...için takdir edilen 4.000,00-TL, davacı ... için takdir edilen 4.000,00-TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 04/06/2015 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar İBB ve ....'dan alınarak davacılara verilmesine, fazlaya ilişkin talebin REDDİNE,

2/2- Alınması gereken 2.865,05-TL karar ve ilam harcından peşin alınan 560,15-TL ve ıslah sonrası alınan 31,00-TL olmak üzere toplam 591,15-TL harcın mahsubu ile bakiye 2.304,90-TL harcın(davalı ...Sigorta A. Ş. 157,44-TL'den sorumlu olmak üzere) davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile Hazineye gelir kaydına,

2/3- Davacı tarafça yapılan ilk masraf 39,30-TL, bilirkişi ücreti gideri 600,00-TL, davetiye ve müzekkere gideri 84,00-TL olmak üzere toplam 723,30-TL yargılama giderinin davanın kabul red oranına göre 179,16-TL kısmının(davalı ... Sigorta A. Ş.'nin 43,13-TL'den sorumlu olmak üzere) davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı tarafa verilmesine, bakiye kısmın davacı taraf üzerinde bırakılmasına,

2/4- Davalı İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından yapılan yargılama giderinden 10 davetiye gideri 100,00-TL yargılama giderinin 76,00-TL'sinin davacılardan alınıp, bu davalıya verilmesine, bakiye kısmın davalı üzerinde bırakılmasına,

2/5- Davalı ... Sigorta A.Ş. tarafından yapılan yargılama giderlerinden 5 davetiye gideri 50,00-TL yargılama giderinin 38,00-TL kısmının davacılardan alınıp, bu davalıya verilmesine, bakiye kısmın davalı üzerinde bırakılmasına,

2/6- Davacı ... maddi tazminat davasında kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'ne göre hesaplanan 1.980,00 TL ücreti vekaletin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı ...'ye verilmesine,

2/7- Davacılar manevi tazminat davasında kendini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'ne göre hesaplanan 3.840,00-TL vekâlet ücretinin davalılar İBB ve ...'dan müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara verilmesine,

2/8- Davalılar maddi tazminat davasında kendilerini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'ne göre hesaplanan 1.980,00-TL vekâlet ücretinin davacılar ... ve ...'den müştereken ve müteselsilen alınarak davalılara verilmesine,

2/9- Davalılar İBB ve ...manevi tazminat davasında kendilerini vekille temsil ettirmiş olduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'ne göre hesaplanan 3.840,00-TL vekâlet ücretinin davacılardan alınarak davalılar İBB ve ....'a verilmesine,

2/10- HMK 333. md. uyarınca davacı ve davalılar tarafından yatırılan ve bakiye kalan gider avansının kararın kesinleşmesi sonrası talep halinde yatıran tarafa iadesine,

Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 24/11/2016 tarihli ve 6763 sayılı Kanunun 42 nci maddesi ile değişik HMK.m.362/1-a hükmü gereğince kesin olmak üzere, oy birliğiyle karar verildi.17/01/2019