T.C. İstanbul Anadolu 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2018/347 Esas
KARAR NO : 2020/710
DAVA : Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat)
DAVA TARİHİ : 28/03/2018
KARAR TARİHİ : 17/12/2020
DAVA :
Davacı vekili mahkememize sunduğu 28/03/2018 havale tarihli ve aynı tarihte harçlandırdığı dava dilekçesinde özetle----- tarihinde davalı ...'ın sevk ve idaresindeki ----- plakalı---- çıkış yaptığı sırada sola manevra yaparak----- takiben gelen------seyir halinde olan müvekkilinin oğlu ve----- motosikletin çarpıştığını----vefat ettiğini, kolluk tarafından düzenlenen trafik kazası tespit tutanağında ------- yine------ Ağır Ceza Mahkemesi'nin----- dosyasında yargılanan davalı ...'ın asli kusurlu, müvekkillerinin oğlu ve abisinin ise tali kusurlu bulunduğunu------------ Ağır Ceza Mahkemesi'nin-------Esas sayılı dosyasında yargılandığını, yargılama sonucunda ise davalıya 4 yıl 2 ay hapis cezası verildiğini, hapis n adli para cezasına çevirdiğini, dosyanın istinafta olduğunu, ------- numaralı -------.... adına kayıtlı olduğunu,-----------yaşında olduğunu beyan etmiş, bu nedenlerle 01/10/2016 tarihli trafik kazasında vefat eden müvekkillerinin------ ölümüne sebebiyet veren ..---- davalılardan fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik belirsiz alacak davası olarak --- 20.000,00 TL destekten yoksun kalma, 100.000,00 TL manevi tazminat, davacı anne ... için 20.000,00 TL destekten yoksun kalma, 100.000,00 TL manevi tazminat, davacı kardeşi-------- manevi tazminat olmak üzere toplamda şimdilik 40.000,00 TL maddi (destekten yoksun kalma) ve 250.000,00 TL Manevi olmak üzere toplam 290.000,00 TL tazminata hükmedilmesine, maddi (destekten yoksun kalma) tazminatın davalıların temerrüt tarihinden başlayarak işlemiş ve işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınmasına karar verilmesini, manevi tazminatın ise sigorta şirketi dışındaki davalıların temerrüt tarihinden başlayarak işlemiş ve işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınmasına karar verilmesini, davaların uzun sürmesi ve ileride verilecek tazminat kararının semeresiz kalmaması ve müvekkillerinin mağdur olmaması için teminatsız olarak kazaya karışan ------ Kişilere devir ve temlikinin önlenmesi ile üzerinde şahsi ve ayni hak tesisini önlemek babında ihtiyati tedbir kararı verilmesini, mahkeme masrafları ile avukatlık ücretinin de davalılara yüklenmesi hususunda karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili mahkememize sunduğu 02/10/2020 tarihli talep arttırım dilekçesinde özetle; Bilirkişi raporuna göre maddi tazminat talebini ... yönünden 57.630,87 TL, ... yönünden 57.153,02 TL arttırdığını, maddi tazminat talebinin; ... yönünden 77.630,87 TL, ... yönünden 77.153,02 TL 'nin davalılardan --------. yönünden olay tarihi ------tarihinden itibaren avans faiziyle ------ tarihinden itibaren avans faiziyle tüm davalılardan müştereken ve müteselsilen ödenmesine karar verilmesini, manevi tazminat olarak baba ... yönünden 100.000,00 TL,---- yönünden 100.000,00 TL, Kardeş ... yönünden ise 50.000,00 TL'nin sigorta şirketi dışındaki davalılardan müştereken ve müteselsilen temerrüt tarihinden itibaren başlayarak avans faizi ile verilmesini, yargılama giderleri ve avukatlık ücreti ile birlikte ortaklaşa ve zincirleme davalılardan alınarak müvekkillerime ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava dilekçesi, tensip zaptı ve ıslah dilekçesi davalılara davalılara usulüne uygun tebliğ edilmiştir.
CEVAP :
Davalı ... vekili mahkememize sunduğu 25/04/2018 tarihli cevap dilekçesinde özetle; Usule ilişkin olarak davacının dava açmadan önce sigorta şirketine başvuru yapılmadığından dava şartını yerine getirmediğini, bu nedenle davanın reddinin gerektiğini, esasa ilişkin olarak davayı kabul anlamına gelmemekle birlikte davacı tarafın müteveffanın ölmeden önceki sürekli ve düzenli desteğini maddi olgularla ispat etmesi gerektiğini, yine aktüerya hesaplamasında dikkat edilmesi gereken hususun ölüm tarihi itibari ile müteveffanın yaşı olduğunu, müteveffanın gelir durumunun ispatının da yine davacılara düştüğünü, dava konusu kazanın 01/06/2015 tarihli genel şartlara ve 26/04/2016 tarihli ---tabi olduğunu, aktüer hesaplamada ------kullanılmasının gerektiğini ve ---- edilmesi gerektiğini, müteveffanın herhangi bir ---- olmadığının araştırılmasının gerektiğini, müteveffanın bir -------bağlı olması halinde bu kurum tarafından yapılan ödemelerin şirketlerinden talep edilemeyeceğinden dolayı mükerrer ödemeden imtina amacıyla bu hususun tespitinin gerektiğini, ödemeden imtina amacıyla bu hususun tespitinin gerektiğini, davacı kardeş açısından destekten yoksun kalma tazminatı talep edilmesinin hukuka ve hakkaniyete aykırılık teşkil ettiğini, zira kardeşlerin birbirine desteğinden bahsedebilmek için müteveffanın maddi anlamda refah içinde olduğunun ve kardeşlerine destek sağladığının davacı tarafça ispatlanması gerektiğini, Yargıtay'ın kabul ettiği görüşün de bu olduğunu, kabul anlamına gelmemekle birlikte davacı yanın ölenin gelir durumunu ispat etmesi gerektiğini, davacı yanın müvekkil şirketten temerrüt tarihinden itibaren avans faizi talebinin haksız olup kabul edilebilir nitelikte olmadığını, müvekkil şirkete başvuru yapılmadığından temerrütün söz konusu olmadığı gibi davanın dava şartı yokluğundan reddine karar verilmesinin gerektiğini, müvekkil şirket açısından temerrüdün gerçekleşmediğini, kabul anlamına gelmemekle birlikte faize hükmedilmesi halinde faiz başlangıç tarihinin dava tarihi olarak kabul edilmesi gerektiğini beyan etmiş, bu nedenle usul ve yasaya aykırı davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar ..----- tarihli cevap dilekçesinde özetle; Davanın davalılardan ----ikametgahının seçilerek --- Adliyesi'nde açıldığını, buna dair yetki itirazı olduğunu ve davacıların ---dosyanın gönderilmesi gerektiğini, esasa dair davacı tarafın davasını kabul etmediğini, davanın reddini talep ettiğini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacılara tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :
------ tarihli müzekkere cevabı (davacılar ve davalı ..--- ekonomik durum araştırması),
-----tarihli müzekkere cevabı (Davalı ---------- kayıtları),
------- tarihli müzekkere cevabı (----------döküm cetveli),
------- tarihli müzekkere cevabı (Kaza tespit tutanağı),
-Balıkesir------Ceza Mahkemesi'nin---- sayılı dosyasında verilen gerekçeli karar ve kesinleşme şerhi),
------ tarihli kusur raporu,
----- bilirkişinin mahkememize sunduğu---
--- bilirkişinin mahkememize sunduğu 07/07/2020 tarihli ek raporu
-Davacı vekilinin 02/10/2020 tarihli talep arttırım dilekçesi,
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE KANAAT:
Dava; maddi ve manevi tazminat davasıdır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık; 30/09/2016 tarihli trafik kazası nedeni ile haksız fiilden kaynaklı maddi ve manevi tazminat davası olduğu, tarafların yetki kusur oranı tazminat miktarı yargılama gideri ve vekalet ücreti hususlarında olarak tespit edilmiştir.
Tarafların dilekçelerinde bildirdikleri delilleri toplanmıştır.
30.09.2016 tarihinde davalı ... ----- plakalı araç ile davalıların desteği müteveffa ------- motosikletin çarpışması neticesinde meydana gelen ölümlü ve yaralamalı trafik kazasında davacıların desteği----vefat etmiştir.
Balıkesir ---- ACM'nin ---. Sayılı dosyasının incelenmesinde; ------Karar sayılı kararı------- tarihinde kesinleşmiştir. Ceza yargılaması sonucunda; ------plakalı araç sürücüsü sanık ... kazanın meydana gelmesinde asli kusurlu bulunarak 'taksirle bir kişinin ölümüne, bir kişinin yaralanmasına neden olmak' suçundan cezalandırılmıştır.
UYAP üzerinden çıkartılan aile nüfus kaydına göre davacıların hak sahibi oldukları anlaşılmıştır.
----- tarihli kusur raporunda sonuç olarak; Davalı --- %75 kusurunun bulunduğu, davacıların ------- ise %25 kusurunun bulunduğu rapor edilmiştir.
Mahkememizin 21/01/2020 tarihli celsesinde dosyanın aktüerya uzmanı bilirkişiye tevdii edilerek taraflar arasındaki uyuşmazlık konusunda rapor aldırılmasına karar verilmiş, bilirkişi raporunu sunmuş, rapor taraflara tebliğ edilmiştir.
Aktüerya Uzmanı bilirkişi mahkememize sunduğu 10/02/2020 tarihli raporunda; davacı anne ...'ın talep edebileceği destekten yoksun kalma tazminatı tutarının 81.553,86 TL, davacı baba .---- talep edebileceği destekten yoksun kalma tazminatı tutarının 82.031,71 TL olduğunu, manevi tazminat yönünden değerlendirmenin mahkemeye ait olduğunu beyan ve rapor etmiştir.
Mahkememizin 25/06/2020 tarihli celsesinde tarafların bilirkişi kök raporuna beyan ve itirazları dikkate alınarak dosyanın aktüerya uzmanı bilirkişiye tevdii edilerek taraflar arasındaki uyuşmazlık konusunda ek rapor aldırılmasına karar verilmiş, bilirkişi raporunu sunmuş, rapor taraflara tebliğ edilmiştir.
Aktüerya Uzmanı bilirkişi mahkememize sunduğu 07/07/2020 tarihli ek raporunda; askerlik süresine ilişkin itirazın yerinde olduğu, müteveffanın---- yaşına kadar geçecek olan süresi yönünden gelir elde etmeyeceği değerlendirilerek hesaplama yapıldığını, diğer hususlar yönünden kök rapora aynen iştirak edildiğini, davacı anne ...---- talep edebileceği destekten yoksun kalma tazminatı tutarının 77.153,02 TL, davacı -----talep edebileceği destekten yoksun kalma tazminatı tutarının 77.630,87 TL olduğunu, manevi tazminat yönünden değerlendirmenin mahkemeye ait olduğunu beyan ve rapor etmiştir.
Dosyada mevcut tüm deliller hep birlikte değerlendirilerek, hükme esas alınan 10/02/2020 tarihli aktüer bilirkişi raporu dayanak yapılarak;
30.09.2016 tarihinde meydana gelen ölümlü ve yaralamalı trafik kazasında davacıların desteği --------- aldırılan kusur raporuna göre; kazanın meydana gelmesinde davalı ...--------- maliki/işleteni olduğu, ------ plakalı araç sürücüsü---- % 75 oranında kusurlu olduğu, davacıların -------- plakalı motosiklet sürücüsü ------ %25 oranında kusurlu olduğu,
Mahkememizce aktüer hesap uzmanı bilirkişi ----- aldırılan kök ve ek raporlar değerlendirilerek; davacıların desteği müteveffa--- -----tarihli ölümlü trafik kazasında bekar olarak vefat ettiği, kazanın meydana gelmesindeki kusur durumu, davacı anne ve babası ile birlikte müteveffa destek yaşasaydı ------olacağı-- ile desteğin belirlenen emsal ücreti olmadığından asgari ücret üzerinden geliri, desteğin muhtemel ömrü, hak sahiplerinin yönünden destek süresi ve payları, desteğin askerlik süresi boyuca gelir etmeyeceği yönünden yapılan hesaplama neticesinde; davacı --- talep edebileceği destekten yoksun kalma tazminatı tutarının 77.153,02 TL olduğu, davacı--- destekten yoksun kalma tazminatı tutarının 77.630,87 TL olduğu,
30.09.2016 tarihli trafik kazası neticesinde davacıların desteği müteveffa ------- ölümü ile talep edebilecekleri destekten yoksun kalma tazminatı zararından; davalı ...'ın haksız fiil nedeniyle müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu, davalı---- plakalı aracın maliki/işleteni olmasına istinaden 2918 sayılı KTK 85/1-son maddesine göre müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu, davalı ... şirketinin -----plaka sayılı aracın kaza tarihinde--- sigortacısı olmasına istinaden 2918 sayılı KTK 85-son, 91/1 ve 93/1 maddelerine göre kaza tarihinde cari poliçe limiti ile müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu, poliçe limitini aşan kısımdan sorumlu olmadığı,
Davacılar vekili tarafından davalı ... şirketine başvuru yapıldığı, başvuru dilekçesinin davalı şirket ---- tarafından 02.05.2018 tarihinde teslim alındığı, davalı ... şirketinin temerrüt tarihinin 15.05.2018 tarihi olduğu, davalı ... şirketi yönünden faiz başlangıcının temerrüt tarihi olan 15.05.2018 tarihi olduğu, davalılar .--- ise faiz başlangıcının kaza tarihi olan 30.09.2016 tarihi olduğu,
Davalı ... ----poliçesi ile sigortalı aracın ticari araç olduğu anlaşıldığından uygulanacak faizin ticari avans faiz olduğu anlaşılmakla, Davacıların maddi tazminat taleplerinin KABULÜ ile; Davacı ... yönünden; talep artırım dilekçesi ile artırılmış 77.630,87 TL'nin davalılar ...---- yönünden kaza tarihi olan 30.09.2016 tarihinden itibaren, davalı ..---- yönünden ise sigorta poliçe limiti ile sınırlı olmak kaydı ile temerrüt tarihi olan 15.05.2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı ...'a verilmesine, Davacı ... yönünden; talep artırım dilekçesi ile-------yönünden ise ---- sınırlı olmak kaydı ile temerrüt tarihi olan 15.05.2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı ..--- verilmesine, Davacıların manevi tazminat taleplerinin ise KISMEN KABULÜ ile; Davacı---- kaza tarihi olan 30.09.2016 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte----- müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara verilmesine, Fazlaya dair talebin REDDİNE, dair karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
A- Davacıların maddi tazminat taleplerinin KABULÜ ile;
1-Davacı ... yönünden; talep artırım dilekçesi ile --- yönünden kaza tarihi olan 30.09.2016 tarihinden itibaren, davalı ... Şirketi yönünden ise sigorta poliçe limiti ile sınırlı olmak kaydı ile temerrüt tarihi olan 15.05.2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak --- verilmesine,
2-Davacı ... yönünden; talep artırım dilekçesi ile ----tarihinden itibaren, ----- yönünden ise sigorta poliçe limiti ile sınırlı olmak kaydı ile temerrüt tarihi olan 15.05.2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı ...'--- verilmesine,
B- Davacıların manevi tazminat taleplerinin ise KISMEN KABULÜ ile;
1-Davacı baba ... için 15.000,00 TL, davacı anne ... için 15.000,00 TL ve davacı kız kardeş ... için 5.000,00 TL olmak üzere toplam 35.000,00 TL'nin kaza tarihi olan 30.09.2016 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılar ..--müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara verilmesine,
2-Fazlaya dair talebin REDDİNE,
3-Başlangıçta peşin olarak alınan 35,90 TL harcın ıslah/tamamlama harcı 393,00 TL ile birlikte, alınması gerekli olan 12.964,14 TL harçtan mahsubu ile bakiye 12.535,24 TL karar ve ilam harcının -davalı ... şirketinin sorumluluğu 10.223,48 TL ile sınırlı olmak kaydıyla- davalılar 'dan müştereken ve müteselsilen alınarak hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafın yargılama sırasında yapmış olduğu başvuru harcı 35,90 TL, posta ve tebligat gideri 335,00 TL, bilirkişi ücreti 700,00 TL olmak üzere toplam 1.070,90 TL yargılama masrafının, davacı yan davasında kısmen haklı çıktığından dava konusunun toplam değerinin kabulle sonuçlanan kısma oranı sonucu bulunan 502,09 TL yargılama masrafına, peşin harç 990,50 TL, ıslah/tamamlama harcı 393,00 TL ile birlikte, eklenerek sonuç olarak 1.885,59 TL'nin -davalı ... şirketinin sorumluluğu 721,02 TL ile sınırlı olmak kaydıyla- davalılar 'dan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı tarafa verilmesine, dava konusunun toplam değerinin redle sonuçlanan kısma oranı sonucu bulunan 568,81 TL yargılama masrafının davacı yan üzerinde bırakılmasına,
5-Maddi tazminat davası yönünden davacı taraf yargılama sırasında kendini vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan -----uyarınca 18.654,47 TL avukatlık ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı tarafa verilmesine,
6-Manevi tazminat davası yönünden davacı taraf yargılama sırasında kendini vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan---- uyarınca 5.250,00 TL avukatlık ücretinin--- müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara verilmesine,
7-Manevi tazminat davası yönünden davalılar ... ve davalı -------. yargılama sırasında kendilerini vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan ----uyarınca 5.250,00 TL avukatlık ücretinin davacı taraftan alınarak bu davalılara verilmesine,
8-Karar kesinleştiğinde, HMK Gider Avansı Tarifesinin 5. maddesi uyarınca artan gider avansının davacı tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin ve davalılar ..----- yüzüne karşı, diğerlerinin yokluğunda, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2(iki) hafta içinde Mahkememize veya Mahkememize gönderilmek üzere bulunulan yer yada başka bir yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile başvurmak ve istinaf harç ve masraflarını karşılamak koşulu ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi'ne istinaf yasa yolunun açık olduğu, istinaf dilekçesinde istinaf yoluna başvuru konusu edilen hususlar ile nedenlerinin belirtilmesinin gerektiği, istinaf yoluna başvurulmasının İİK'nın 36. maddesi saklı kalmak kaydıyla kararın icrasını durdurmayacağı, süresi içerisinde karara karşı istinaf yoluna başvurulmaması halinde hükmün kesin hüküm ve kesin delil oluşturacağı açıklanmak suretiyle açık duruşmada verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.
