DANIŞTAY İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU 2021/776 E. , 2021/1255 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2021/776
Karar No : 2021/1255
KARAR DÜZELTME
İSTEMİNDE BULUNAN (DAVALI) : ... Bakanlığı
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...
İSTEMİN ÖZETİ : Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca verilen ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı ısrar kararının onanmasına ilişkin 09/11/2020 tarih ve E:2020/1066, K:2020/2344 sayılı karara karşı, davalı idare kararın düzeltilmesi isteminde bulunmaktadır.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Kültür ve Turizm Bakanlığı Araştırma ve Eğitim Genel Müdürlüğünde daire başkanı olarak görev yapmakta iken, ... tarih ve ... sayılı işlem ile Ankara İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü emrine uzman olarak atanan davacının, anılan işlemin iptali istemiyle açtığı davada, ... İdare Mahkemesince verilen ... tarih ve E: ... sayılı yürütmenin durdurulması yolundaki karar üzerine, davalı idarece tesis edilen ... tarih ve ... sayılı 'davacının Ankara İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü uzman kadrosundaki görevine devam etmesine' yönelik işlemin iptali ile işlem nedeniyle yoksun kaldığı parasal hakların ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararıyla;
Anayasa'nın 138. maddesi ve 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 28. maddesi gereğince idarelerin yargı kararları doğrultusunda gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecbur oldukları, davacının Ankara İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü emrine uzman olarak atanmasına ilişkin işlemin yürütmesinin durdurulmasına ilişkin ... İdare Mahkemesince verilen ... tarih ve E: ... sayılı kararın davalı idareye 10/09/2014 tarihinde tebliğ edildiği;
11/09/2014 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 6552 sayılı Kanun'un 97. maddesi ile 2577 sayılı Kanun'un 28. maddesine eklenen hüküm uyarınca, davacının Ankara İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü uzman kadrosundaki görevine devam etmesi yönünde işlem tesis edildiği;
Ancak Anayasa Mahkemesinin 02/10/2014 tarihinde anılan Kanun hükmünün yürürlüğünü durdurduğu ve anılan kararın da 09/10/2014 tarihli Resmi Gazete'de yayımlandığı;
Bu durumda, davacının Ankara İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü emrine uzman olarak atanması işleminin yürütmesinin durdurulmasına ilişkin kararın, işlem tarihindeki hukuki durumun yeniden tesisi suretiyle uygulanması gerektiği, Anayasa Mahkemesince yürürlüğü durdurulan bir hükme dayalı olarak kararın farklı şekilde uygulanması suretiyle davacının uzman kadrosundaki görevinde devam etmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline, yoksun kalınan parasal hakların dava tarihi olan 10/12/2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay İkinci Dairesinin 24/04/2019 tarih ve E:2016/7366, K:2019/2305 sayılı kararıyla;
... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararıyla davacının uzman kadrosunda atanmasına ilişkin işlemin iptaline karar verildiği, bu kararın, Danıştay İkinci Dairesinin 24/04/2019 tarih ve E:2016/8517, K:2019/2304 sayılı kararıyla bozulduğu, anılan davada İdare Mahkemesince bozma kararındaki hususlar dikkate alınarak yeniden bir karar verileceğinden, yeni verilecek kararın da değerlendirilmesi suretiyle bu davaya konu uyuşmazlık hakkında karar verilmesi gerektiği sonucuna varılarak ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi ısrar kararının özeti: ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararıyla; dava konusu işlemin iptali ile yoksun kalınan parasal hakların dava tarihi olan 10/12/2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesi yolundaki ilk kararda ısrar edilmiştir.
Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu kararının özeti: Davalı idarenin temyiz başvurusu üzerine, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 09/11/2020 tarih ve E:2020/1066, K:2020/2344 sayılı kararıyla; temyize konu karar hukuk ve usule uygun bulunmuş ve kararın onanmasına karar verilmiştir.
KARAR DÜZELTME TALEP EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E: ... sayılı kararının tebliği üzerine o tarihte yürürlükte bulunan 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 6552 sayılı Kanun'un 97. maddesi ile değişik 28. maddesine uygun olarak işlem tesis edildiği, hukuken idarece uygulanması gerekli bir karar bulunmadığı, ayrıca Danıştay İkinci Dairesince davacının uzman kadrosuna atanmasına ilişkin ilk işlemin hukuka uygun bulunduğu, bu husus da dikkate alınarak temyize konu kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Düzeltilmesi istenen kararın usul ve hukuka uygun olduğu, dilekçede ileri sürülen nedenlerin 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 54. maddesine uymadığı, bu nedenle istemin reddi gerektiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'UN DÜŞÜNCESİ : Karar düzeltme isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Kararın düzeltilmesi dilekçesinde ileri sürülen nedenler, 2577 sayılı Kanun'un Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 54. maddesi hükmüne uygun bulunduğundan, karar düzeltme isteminin kabulü ile Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 09/11/2020 tarih ve E:2020/1066, K:2020/2344 sayılı kararı kaldırılarak, davalı idarenin temyiz istemi yeniden incelendi, gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Araştırma ve Eğitim Genel Müdürlüğünde daire başkanı olarak görev yapan davacı, ... tarih ve ... sayılı işlem ile Ankara İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü emrinde uzman kadrosuna atanmıştır.
Anılan işlemin iptali istemiyle açılan davada, ... İdare Mahkemesince verilen ... tarih ve E: ... sayılı karar ile davacının yürütmenin durdurulması isteminin kabulüne karar verilmiştir.
Söz konusu karar, 10/09/2014 tarihinde davalı idareye tebliğ edilmiştir.
10/09/2014 tarihinde kabul edilen ve 11/09/2014 tarih ve 29116 (mükerrer) sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6552 sayılı İş Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması ile Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun’un 97. maddesi ile; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 28. maddesinin 1. fıkrasında değişiklik yapılmıştır.
Davalı idare tarafından, ... tarih ve ... sayılı işlem ile anılan değişiklik uyarınca ... İdare Mahkemesince verilen ... tarih ve E: ... sayılı yürütmeyi durdurma kararının gereğini yerine getirmek üzere davacının, kazanılmış hak aylık derecesine uygun olan Ankara İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü uzman kadrosundaki görevine devam etmesine karar verilmiştir.
Bunun üzerine temyizen incelenen dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT :
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 138. maddesinin son fıkrasında, 'Yasama ve yürütme organları ile idare, mahkeme kararlarına uymak zorundadır; bu organlar ve idare, mahkeme kararlarını hiç bir suretle değiştiremez ve bunların yerine getirilmesini geciktiremez.' hükmü yer almaktadır.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 'Kararların sonuçları' başlıklı 28. maddesinin 1. fıkrasında;
'(Değişik:10/6/1994-4001/13 md.) Danıştay, bölge idare mahkemeleri, idare ve vergi mahkemelerinin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idare,gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecburdur. Bu süre hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemez. (İptal cümle: Anayasa Mahkemesi’nin 10/7/2013 tarihli ve E.: 2012/107 K.: 2013/90 sayılı Kararı ile.)(…) (Ek cümleler: 21/2/2014-6526/18 md.) Kamu görevlileri hakkında tesis edilen atama, görevden alma, göreve son verme, naklen veya vekâleten atama, yer değiştirme, görev ve unvan değişikliği işlemleriyle ilgili olarak verilen iptal ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin mahkeme kararlarının gereği; dava konusu edilen kadronun boş olması hâlinde bu kadroya, boş olmaması hâlinde ise aynı kurumda kazanılmış hak aylık derecesine uygun başka bir kadroya atanmak suretiyle yerine getirilir. Eski kadro ile atandığı yeni kadro arasında mali haklar bakımından bir fark bulunması durumunda, bu fark 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 91 inci maddesinin ikinci fıkrasında düzenlenen usul ve esaslar çerçevesinde ödenir.' hükmü bulunmakta iken;
11/09/2014 tarih ve 29116 (mükerrer) sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 6552 sayılı Kanun'un 97. maddesi ile anılan fıkranın üçüncü ve dördüncü cümlelerinde değişiklik yapılmış ve hüküm;
'Ancak, 23/4/1981 tarihli ve 2451 sayılı Bakanlıklar ve Bağlı Kuruluşlarda Atama Usulüne İlişkin Kanuna ekli (1) ve (2) sayılı cetvellerde gösterilen unvanları taşıyan görevler ile farklı atama usullerine tabi olsalar dâhi daire başkanı ve üstü görevlere, sivil memurlar hariç kolluk teşkilatlarının kadrolarına; açıktan, naklen veya vekâleten yapılan atama ve bu görevlerden alınma, bu görevlerle ilgili yer değiştirme, görev ve unvan değişikliği işlemleri hakkında verilen mahkeme kararlarının gereği, ilgilinin kazanılmış hak aylık derecesine uygun başka bir kadroya atanması suretiyle iki yıl içinde yerine getirilir. Bu görevliler hakkındaki mezkur işlemlerin uygulanması, telafisi güç veya imkânsız zararları doğuran hâllerden sayılmaz.' şeklinde yeniden düzenlenmiştir.
Anayasa Mahkemesinin, 02/10/2014 tarih ve E:2014/149, K:2014/14(Yürürlüğü durdurma) sayılı kararı ile söz konusu üçüncü ve dördüncü cümlelerin yürürlükleri durdurulmuş, sonrasında 01/01/2015 tarih ve 29223 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 02/10/2014 tarih ve E:2014/149, K:2014/151 sayılı kararı ile anılan hükümlerin iptaline karar verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer verilen Anayasa ve Kanun hükümleri incelendiğinde, idarelerin maddi ve hukuki koşullara göre uygulanabilir nitelikte olan bir yargı kararını 'aynen' ve 'gecikmeksizin' uygulamaya zorunlu oldukları anlaşılmaktadır.
Öte yandan, yürütmenin durdurulması kararlarının işlemin yürürlüğünü askıya alan, geçici nitelikte kararlar olması sebebiyle, yürütmenin durdurulmasına karar verilen dava konusu işlemlerin halen mevcut olduklarının ve davanın esası hakkında karar verilmesiyle kendiliğinden son bulacaklarının kabulü gerekmektedir.
Somut uyuşmazlıkta, davacı hakkında tesis edilen işlemler Kurulumuzun E:2021/816 sayılı dosyası ile birlikte bir bütün olarak değerlendirildiğinde şu sonuçlara ulaşmak mümkündür:
-Daire başkanı olarak görev yapan davacı, 12/05/2014 tarihinde uzman kadrosuna atanmıştır. Bu işlem işbu davada, dava konusu olan işlemin de dayanağını oluşturmaktadır.
-Anılan atanma işleminin iptali istemiyle açılan davada, ... İdare Mahkemesince ... tarihinde bu işlemin yürütmesinin durdurulmasına karar verilmiştir.
-Bu noktada davalı idare tarafından, Anayasa'nın 138. maddesi ile 2577 sayılı Kanun'un 28. maddesi uyarınca yargı kararının yerine getirilmesi gerektiğinde kuşku bulunmamakta ise de ... İdare Mahkemesince ... tarihli işlemin iptaline karar verildiği, bu kararın Danıştay İkinci Dairesinin 24/04/2019 tarih ve E:2016/8517, K:2019/2304 sayılı kararıyla bozulması üzerine anılan Mahkemenin ilk kararında ısrar ettiği, Kurulumuzca davalı idarenin temyiz isteminin reddine karar verildiği ancak karar düzeltme aşamasında 21/06/2021 tarih ve E:2021/816, K:2021/1254 sayılı kararı ile bu kez davalı idarenin karar düzeltme istemi kabul edilerek temyiz isteminin yerinde görüldüğü ve davacının uzman kadrosuna atanmasına ilişkin işlemin hukuka uygun olduğunun tespit edildiği görülmektedir.
-12/05/2014 tarihli ilk işlemin hukuka uygun olmasının sonucunda, bu işleme dayanılarak tesis edilen davacının uzman kadrosunda görevine devam etmesi yolundaki 26/09/2014 tarihli dava konusu işlem de hukuka uygun bulunmaktadır.
-Bu durumda, hem dava konusu işleme dayanak olan 12/05/2014 tarihli işlem hem de dava konusu 26/09/2014 tarihli işlem hukuka uygun bulunduğundan ve artık temelde hukuka aykırı bir işlem kalmadığından, uyuşmazlıkta, yukarıda aktarılan mevzuat uyarınca uygulanması gereken bir yürütmenin durdurulması kararı da bulunmamaktadır.
Her ne kadar İdare Mahkemesi ısrar kararında, dava konusu işleme dayanak alınan 2577 sayılı Kanun'un 28. maddesinin üçüncü ve dördüncü cümlelerinin yürürlüğünün durdurulduğu, bu nedenle işlem tarihindeki hukuki durumun yeniden tesisi suretiyle uygulanması gerektiği belirtilmiş ise de yukarıda da belirtildiği üzere dava konusu işlemin, tesis edildiği tarih itibarıyla hukuka uygun olduğu tespit edildiğinden bu gerekçe hukuken kabul edilebilir değildir.
Bu itibarla, davanın reddine karar verilmesi gerekirken dava konusu işlemin iptali ve parasal hak talebinin kabulü yolundaki temyize konu İdare Mahkemesi ısrar kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin kabulüne;
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ve kabule ilişkin ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı ısrar kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan İdare Mahkemesine gönderilmesine,
4. 21/06/2021 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY
X- Davalı idare tarafından karar düzeltme dilekçesinde öne sürülen hususlar, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 09/11/2020 tarih ve E:2020/1066, K:2020/2344 sayılı kararının kaldırılmasını gerektirecek nitelikte görülmediğinden, karar düzeltme isteminin reddi gerektiği oyuyla, karara katılmıyoruz.
