T.C. BURSA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

TÜRK MİLLETİ ADINA

T.C.

BURSA

2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2020/71 Esas

KARAR NO : 2021/1102

HAKİM : ... ...

KATİP : ... ...

DAVACILAR : 1- ... - ... ...

: 2- ... - ... ...

VEKİLİ : Av. ... -

DAVALI : 1- ... - ...

VEKİLİ : Av. ... -

DAVALI : 2- ... - ...

VEKİLİ : Av. ... -

DAVALI MÜTEVEFFA : 3- ... - ... ...

MİRASÇILAR :...--...

: ...- ...

: ...-...

DAVA : Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat)

DAVA TARİHİ : 24/06/2019

KARAR TARİHİ : 21/12/2021

KARAR YAZIM TARİHİ : 10/01/2022

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:

DAVA:

Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: 16.11.2007 tarihinde davalı ... idaresindeki 16 BY 393 plakalı araç, kırmızı ışıkta beklemekte olan ve içinde davacıların murisi Çağlar Devrin’in yolcu olarak bulunduğu araca arkadan çarptığını, muris Çağlar Devrin yaklaşık 6,5 ay Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesinde kaldıktan sonra vefat ettiğini, davacıların desteğinin ölümü ile sonuçlanan olay sebebiyle Bursa 13.Asliye Ceza Mahkemesinin 2008/559 E. sayılı dosyası ile yapılan yargılama sonunda davalı ..., bilinçli taksirle öldürme suçundan 5 yıl 7 ay 6 gün hapis cezasına çarptırıldığını, söz konusu ceza Yargıtay tarafından onanarak kesinleştiğini, ilgili ceza dosyası içerisinde bulunan olay yeri inceleme tutanağı ve keşif raporunda davalı ...’ın tam kusurlu olduğunun belirlendiğini, davalı sürücü ... idaresindeki 16 BY 393 plakalı aracın işleteni davalı ... Kargo Otopark Turizm Lojistik Nakliyat Ticaret Ltd.Şti olup, araç davalı ... A.Ş.’den Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları uyarınca Karayolları Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası kapsamında sigortalı olduğunu, davacı ... ölenin annesi olup, tek geliri eski eşinden almakta olduğu yoksulluk nafakası olduğunu, evin geçimini tek başına sağlayan oğlunun vefatıyla tamamen destekten yoksun kaldığının açık olduğunu, davacı ... ise ölenin kardeşi olup, dönem dönem sigortalı işlerde çalışmakta olduğunu, Bursa 4.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2011/265 E. 2014/586 K. sayılı dosyası ile murisin babası olan Mahmut Devrin ile davalılar arasında maddi-manevi tazminat davası yargılaması yapılmış olup, ilgili karar kesinleştiğini beyan etmiş, bu nedenlerle öncelikle davalılar adına kayıtlı taşınır-taşınmaz mal olup olmadığının araştırılarak, varsa üzerlerine ihtiyati tedbir konulmasına, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, davacı anne ... için 500,00 TL ve davacı kardeş ... için 500,00 TL maddi tazminat ile davacı anne ... için 40.000,00 TL ve davacı kardeş ... için 30.000,00 TL manevi tazminat olmak üzere toplam 81.000,00 TL tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte (sigorta şirketi Anadolu Sigorta A.Ş. için maddi zarara ilişkin poliçe teminat limitiyle sorumlu olmak kaydıyla) davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

CEVAP:

Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacı tarafça yargılamaya konu trafik kazasına ilişkin ceza davasında verilen karar sebep gösterilerek müvekkilinin kaza tarihindeki personeli diğer davalının tam kusurlu olduğundan söz edilse de bu durumun kabulünün mümkün olmadığını, Mahkemenizce yapılacak yargılama sırasında yapılacak keşif ve alınacak bilirkişi raporu neticesinde müvekkilimizin meydana gelen kazada %100 kusurlu olmadığının anlaşılacağını, davaya konu trafik kazasının dava tarihten 12 yıl önce gerçekleştiğini, davacılar tarafından açılan davanın süresi içerisinde ikame edilmemesi sebebiyle zamanaşımına uğrayacağından davanın esasına girmeden reddine karar verilmesini talep etmiştir.

Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; sigortalı araca atfedilen kusuru kabul etmediklerini, her halükarda davacının müterafik kusurunun dikkate alınmasını talep ettiklerini, destekten yoksun kalma tazminatı mirastan ayrı ve bağımısz bir hak olduğundan somut delillerle kanıtlanamamış destek taleplerinin reddi ile müteveffaya ait nüfus kayıt örneğinin celbini; tazminat hesabı yapılırken destek tazminatı talep etme hakkı bulunan tüm kişilerin payları dikkate alınmasını talep etmiştir.

Davalı ...'a usulüne uygun tebligat yapılmasına rağmen cevap dilekçesi sunmadığı görülmüştür.

KANITLAR:

Bursa 13. Asliye Ceza Mahkemesinin 2008/559 E. Sayılı dosyası, sigorta poliçesi, bilirkişi raporu, vs.

KANITLARIN DEĞERLENDİRMESİ VE HUKUKİ NİTELENDİRME :

Dava, 16/11/2017 tarihinde meydana gelen trafik kazası nedeniyle talep edilen maddi ve manevi tazminat talebine ilişkindir.

Bursa 5. Asliye Hukuk Mahkemesi 2019/198 E. 2019/501 K. Sayılı ilamı ve 27/12/2019 tarihli görevsizlik kararı ile dosya mahkememize gönderilmiş, mahkememiz esasına kaydedilmiştir.

Mahkememizce dava konusu kaza nedeniyle davacının talep edebileceği tazminat miktarının tespiti ve talep olunan tazminatın sigorta poliçesi kapsamında kalıp kalmadığının tespiti yönünden dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiştir.

Alınan 15/12/2020 tarihli bilirkişi raporunda; somut olayda tüm dosya kapsamından müteveffanın kardeşine düzenli ve eylemli maddi anlamda bir katkısı bulunup bulunmadığı, müteveffanın yardım etmediği takdirde kardeşinin yoksuluğa düşeceği, kardeşin müteveffanın desteğine ihtiyaç halinde olduğu ispatlanamadığından, davacı kardeşin destekten yoksun kalma tazminatı isteminin uygun olmadığının düşünüldüğü, davacı annenin destekten yoksun kalma zararının 63.233,16 TL olacağının hesaplandığı bildirilmiştir.

Davalı ... vekili tarafından 31/12/2020 havale tarihli beyan dilekçesinde davacı ile maddi tazminat yönünden sulh olduklarını, vekalet ücreti ve yargılama giderine hükmedilmemesine karar verilmesi talebini içerir dilekçe sunulduğu anlaşıldı.

Davalı müteveffa ...'ın mirasçılarının 25/01/2021 havale tarihli dilekçesi ile mirası reddettiklerine dair Bursa 7. SHM'nin 2020/1466 E- 2020/1349 K. sayılı kararı mahkememize sundukları anlaşıldı.

Davacılar vekilinin 15/02/2021 havale tarihli dilekçesi ile davalı ... A.Ş. İle 09/08/2019 tarihinde imzalanan 'ibraname ve sulh anlaşması' gereği, maddi tazminat yönünden davadan feragat ettiklerini, ilgili anlaşma gereği davalı taraf ile karşılıklı olarak yargılama gideri ve vekalet ücreti taleplerinin bulunmadığını belirtir dilekçe sundukları görüldü.

Mahkememizce davacı tanıklarının dinlenilmesi için bulundukları yer mahkemesine talimat yazılmasına karar verilmiştir.

Davacı tanığı ... beyanında; ' Ben davaya konu kazanın meydana gelişi hakkında görgüye dayalı bilgi sahibi değilim. Müteveffa Çağlar benim dayımın oğlu olur. Davacı ... da dayımın kızıdır. Ve müteveffa Çağlar ın ablasıdır. Davacı ... ise benim yengem olur. Müteveffanın ise annesidir. Kaza nedeniyle müteveffa Çağlar beş buçuk ay Uludağ bir ay da Şevket Yılmaz hastanesinde yoğun bakımda yatmıştır. Ben de kendisini bir kez ziyarete gitmişimdir. Bir kerede refakatçi olarak hastanede kalmışlığım vardır. Bu süre zarfında da davacılar sürekli olarak Karacabey den refakatçi olarak Bursaya gidiyorlardı. Bunun için emek ve mesai harcıyorlardı. Altı buçuk ay boyunca müteveffa yoğun bakımda bakıma muhtaç şekilde yatmıştır. Bu nedenle davacılar manevi olarak büyük üzüntü yaşamışlardır. Ben aracın maliki ve aracı kullanan kişi hakkında görgüye dayalı bilgi sahibi değilim dedi. Tanıklık ücreti talebim yoktur' şeklinde tanıklık beyanında bulunmuştur.

Davacı tanığı ... beyanında; ' Ben müteveffa Çağlar ile birlikte çalışıyordum. Müteveffa Çağlar 26 yaşındadır. Muhasebecidir. Ben kazanın oluşu hakkında görgüye dayalı bilgi sahibi değilim. Araç maliki ve araç sürücüsü konusunda da bilgi sahibi değilim. Davacı ... ın eşi benim uzaktan akrabamdır. Bildiğim kadarıyla müteveffa Çağlar beş buçuk ay Uludağ Üniversitesi araştırma hastanesinde bir ay da Şevket Yılmaz hastanesinde komada yattığını biliyorum. Benimde ziyaretine gitmişliğim vardır. Ziyaretine gittiğimde annesi davacı ... yanındaydı. Bildiğim kadarıyla davacılar bu süre zarfında sürekli olarak Karacabey den Bursaya giderek müteveffaya refakatçi olmuşlardır. Bu süre zarfından ve müteveffanın vefatından sonra davacılar manevi olarak yıpranmıştır. Tanıklık ücreti talebim yoktur' şeklinde tanıklık beyanında bulunmuştur.

Davacı tanığı ... beyanında; 'Ben davacı ... in eşi olurum. Davaya konu trafik kazası meydana geldiğinde olay yerinde değildim. 2 saat sonra olay yerine intikal ettim ancak araçlar kaldırılmıştı. Sadece parçalar vardı. Eşimin kardeşi müteveffa Çağlar beş beş buçuk ay Uludağ üniversitesi hastanesinde yaklaşık 1 ay da Şevket Yılmaz hastanesinde tedavi gördü. Tedavisinin bir kısmı yoğun bakımdaydı. Bir kısmı servisteydi. Ancak serviste olduğu dönemde müteveffa yatalak halindeydi. Bakıma muhtaçtı. Davacılar eşim ve kayınvalidemi sürekli olarak ben refakate götürüyordum. Bu dönemde eşim ve kayınvalidem maddi ve manevi olarak yıpranmışlardır. Müteveffa eşimin tek kardeşiydi. Kayınvalidem de eşinden ayrı olduğu için müteveffayı hayata tutunacak bir dal olarak görüyordu. Bu nedenle vefatıyla da büyük manevi çöküntü yaşamışlardır. Müteveffa kaza tarihinde 22 yaşındaydı. Muhasebeci olarak çalışıyordu. Tanıklık ücreti talebim yoktur' şeklinde tanıklık beyanında bulunmuştur.

Davacının maddi tazminat talebinin feragat nedeniyle reddine karar verilmiştir.

Davalı müteveffa ...'ın mirasçıları ..., Fatma Uzun, ...'ın Bursa 7. SHM'nin 2020/1466 E- 2020/1349 K. sayılı kararı ile ...'ın mirasını kayıtsız şartsız reddettiği anlaşılmakla bu haliyle mirasın açıldığı andan geçerli olacak şekilde mirasçılık sıfatını kaybettikleri anlaşılmıştır.

Türk Medeni Kanununun 599/2.maddesi uyarınca; mirasçılar tereke borçlarından kişisel malvarlıklarıyla sınırsız olarak sorumludurlar. Bu bakımdan borcun haksız fiil kaynaklı olmasının bir önemi bulunmamaktadır. Ancak mirasçıların kişisel sorumluluğu, ancak mirasın kabulü veya ret süresinin geçmesi, yani mirasçıların mirası kesin olarak kazanmaları ile başlar.

Taraf ve dava ehliyeti; davanın tarafları ile ilgili olduğu halde sıfat dava konusu hakka ilişkindir. Davada sıfat, tarafın dava konusu maddi hukuk ilişkisinin süjesi olup olmamasıyla ilgili olup; davanın tarafı ile dava konusu hak arasında hak ilişkisine dayalı bir bağdır.

Mahkeme önünde maddi hukuka dayalı hakkına dair uyuşmazlığın çözümünü ve himayesini isteyen kişi davacı, kendisine karşı hakkın himayesi istenen kişi ise davalıdır. Davacı, dava konusu hakkın sahibi, davalı ise hakka uymakla yükümlü olan ve bu hakkı ihlal ettiği düşüncesi ile kendisine karşı hakkın himayesi istenen kişidir. Bir davada, davacı ve davalı sıfatının kime ait olduğu tammaen maddi hukuka göre bileirlenir. Dava dilekçesinde davacı ve davalı olarak gösterilen kişiler şeklen taraf ise de hakkın sahibi veya kendisine karşı hakkın himayesi istenmesi gereken kişiler olmadıkları belirlenir ise davanın sıfat yokluğundan (husumetten) reddi gerekir. Husumetten red kararı usule ilişkin bir karar olmayıp; davada taraf olarak gösterilenlerden birinin taraf sıfatının bulunmadığını belirleyen esasa ilişkin bir karardır. Husumetten red kararı, davada taraf olarak gösterilenler arasında kesin hüküm teşkil eder.

Husumet dava şartı olup, kamu düzenine ilişkin bulunduğundan, yargılamanın her aşamasında mahkemece resn gözetilmesi gereken bir husustur.

Somut olayda müteveffa ...'ın 24/12/2020 tarihinde vefat ettiği, geride yasal mirasçı olarak davalı gerçek kişiler olan ..., Fatma Uzun, ...'ın kaldığı ve yasal mirasçı konumunda olan davalıların mirası kayıtsız şartsız olarak reddettikleri anlaşılmaktadır. Bu kapsamda yasal mirasçı sıfatı ortadan kalkan davalıların iş bu dava yönünden pasif husumet ehliyetlerinin bulunmadığı anlaşılmaktadır. (Adana BAM 3. HD 2019/130 E.-2019/815 K.)

Manevi tazminat ise; meydana gelen olay nedeniyle duyulan acı ve üzüntünün kısmen de olsa giderilmesine yöneliktir. Bir teselli ve avunma tatmin aracı yaratmaktan ibarettir.

Tazminatın takdirinde tarafların sosyal ve ekonomik durumları, paranın satın alma gücü, tazminatın tatmin duygusu oluşturacak durumda olması, olayın oluş şekli desteğin ölüm tarihindeki yaşı v deste ile aralarındaki ilişkinin niteliği göz önünde bulundurulmalıdır.

Somut olayda; meydana gelen kaza nedeniyle davacılar psikilojik ve maddi yönden zarara uğramıştır. Kazanın meydana gelişinde davacıların murisi yolcu konumunda olup kusursuzdur. Davalı müteveffa sürücü ceza mahkemesindeki kusur raporuna göre asli kusurludur. Açıklanan nedenler ve tarafların ekonomik ve sosyal durumları da gözetilerek, davacı ... için 30.000,00 TL, davacı ... için 15.000,00 TL manevi tazminat uygun görülmüştür.

Açıklanan gerekçe dosya kapsamına göre, davacı vekili tarafından, maddi tazminat talebinden feragat edildiğinden, maddi tazminat istemi yönünden davanın feragat nedeniyle reddine, davalılar ..., Fatma Uzun, ...'ın pasif husumet ehliyeti bulunmadığından HMK'nin 115/2 Mad. Gereğince davanın bu davalılar yönünden dava şartı yokluğu nedeniyle reddine, manevi tazminat istemi yönünden davacı ... için 30.000,00 TL, davacı ... için 15.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 16/11/2007 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ... Kargo Otopark Turz. Loj. Nak. Tic. Ltd. Şti.'den alınarak davacılara verilmesine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm oluşturulmuştur.

H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlere,

1-Davacının maddi tazminat talebinin feragat nedeniyle REDDİNE,

2-Davalılar ..., Fatma Uzun, ...'ın pasif husumet ehliyeti bulunmadığından HMK'nin 115/2 Mad. Gereğince davanın bu davalılar yönünden dava şartı yokluğu nedeniyle REDDİNE,

3-Davacı ... için 30.000,00 TL, davacı ... için 15.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 16/11/2007 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ... Kargo Otopark Turz. Loj. Nak. Tic. Ltd. Şti.'den alınarak davacılara verilmesine,

4-Harçlar yasası gereği alınması gereken 3.073,95-TL harçtan peşin alınan 242,51-TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 2.831,44-TL harcın davalı ... Kargo Otopark Turz. Loj. Nak. Tic. Ltd. Şti.'den müştereken ve müteselsilen alınarak hazineye irad kaydına,

5-Davacı tarafından yapılan aşağıda dökümü yazılı 1.355,50-TL yargılama gideri üzerinden kabul red oranına göre hesaplanan 871,39-TL ile peşin alınan 242,51-TL harcın davalı ... Kargo Otopark Turz. Loj. Nak. Tic. Ltd. Şti.'den alınarak davacıya verilmesine, bakiye giderlerin davacı üzerinde bırakılmasına,

6-Maddi tazminat yönünden; Davalı ... A.Ş. Yönünden vekalet ücreti talepleri olmadığından bu konuda hüküm kurulmasına yer olmadığına,

7-Manevi tazminat yönünden; Davacıların ihtiyari dava arkadaşı olduğundan ve yargılama sırasında kendilerini vekil ile temsil ettirdiklerinden AAÜT'ye göre belirlenen davacı ... için 6.650,00 TL vekalet ücreti, davacı ... için 6.650,00 TL vekalet ücreti toplamı olan 13.300,00 TL nin davalı ... Kargo Otopark Turz. Loj. Nak. Tic. Ltd. Şti.'den alınarak işbu davacılara verilmesine,

8-Manevi tazminat yönünden; Davalı ... Kargo Otopark Turz. Loj. Nak. Tic. Ltd. Şti. yararına ölçümlenen 5.100,00-TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak bu davalıya verilmesine,

9-Karar kesinleştiğinde taraflarca yatıralan avansın kullanılmayan kısmının HMK 333.md.uyarınca yatıranlarına iadesine,

Dair; davacı vekili ile davalı ... Kargo vekillerinin yüzlerine karşı, diğer yanın yokluğunda kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde İstinaf yolu açık olmak üzere karar verildi. 21/12/2021

Katip ...

¸e-imzalıdır.

Hakim ...

¸e-imzalıdır.

Davacı gideri ;

750,00 TL bilirkişi gideri,

605,50 TL tebligat posta gideri

1.355,50TL toplam gider

Güvenli elektronik imza ile onaylanmıştır.

Aslının aynı olduğu tasdik olunur.

Katip ...

¸E-imzalıdır.