T.C.

İSTANBUL

BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ

45. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO: 2021/1160

KARAR NO: 2021/903

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A

İ S T İ N A F K A R A R I

İNCELENEN KARARIN

MAHKEMESİ: İSTANBUL 18. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

TARİHİ: 21/02/2020

NUMARASI: 2019/490 Esas (Derdest)

DAVA: İflasın Ertelenmesi

KARAR TARİHİ: 22/09/2021

6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 353. Maddesi uyarınca dosya incelendi,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: İstanbul 18. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2019/490 E. sayılı dosyasında 21/02/2020 tarihli kararına karşı müdahil T.C. ... Bankası A.Ş. vekilince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dosya istinaf incelemesi yapılmak üzere dairemize gönderilmesi üzerine Dairemizin 06/05/2021 tarihli kararı ile emsal mahiyette Yargıtay 15. Hukuk Dairesinin 12/12/2019 tarihli 2019/3744 E. 2019/5131 K. sayılı, Yargıtay 3. Hukuk Dairesinin 31/10/2019 tarihli 2019/3493 E. 2019/8590 K. sayılı, Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin 16/09/2019 tarihli 2019/4524 E. 2019/8088 K. sayılı ilamları, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 6723 sayılı yasa ile değişik geçiçi 3. maddesinin 2. fıkrasında yer alan düzenlenme uyarınca Yargıtay denetiminden geçen dosyalar ile ilgili Bölge Adliye Mahkemelerinin göreve başlama tarihinden sonra nihai karar sayılmayan bir karar verilmiş olsa bile dosyanın Bölge Adliye Mahkemesine gönderilemeyeceği gerekçesiyle geri çevrilmesine karar verilmiş ise de Yargıtay 15. Hukuk Dairesinin 17/06/2021 tarihli 2021/5074 E. 2021/2818 K. sayılı kararı ile talebin Bölge Adliye Mahkemesince değerlendirilmesi gerektiği belirtilerek dosyanın iade edilmesi sebebiyle Dairemizin yukarıdaki esasına kaydedilmiştir. İstinaf incelemesine konu dava iflas erteleme istemine ilişkin olup 05/07/2012 tarihinde açılmıştır. İstanbul (Kapatılan) 50. Asliye Ticaret Mahkemesinin 17/09/2013 tarihli 2012/157 E. 2013/219 K. sayılı kararı ile iflas erteleme talebinin reddine ve davacı şirketin iflasına karar verilmiş, temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 23. Hukuk Dairesinin 30/05/2014 tarih 2014/332 E. 2014/4185 K. sayılı ilamı ile bozulmuş, bozma sonucu İstanbul 18. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2014/1190 E. sırasına kaydedilmiş, İstanbul 18. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2014/1190 E. 2018/118 K. sayılı ve 08/02/2018 tarihli kararı ile davacı şirketin iflasına karar verilmiş, bu kararın temyiz edilmesi sonucu Yargıtay 23. Hukuk Dairesinin 2019/1116 E. 2019/3288 K. sayılı ve 04/07/2019 tarihli ilamıyla karar düzeltme aşamasında '...mahkemece, konusunda uzman yeni oluşturulacak bir bilirkişi kurulundan alınacak raporla, yukarıda açıklanan ilkeler çereçesinde davacı şirketin, son durumu itibariyle rayiç değerler üzerinden borca batık olup olmadığının tereddüte yer bırakmayacak şekilde belirlenmesi, borca batıklıktan çıkmış olduğunun tespiti halinde davanın reddine karar verilmesi, borca batıklığın devam ettiğinin tespiti halinde ise; dosyada mevcut raporlar kapsamında iyileştirme projesinde yer almakla birlikte ortaklara ait gayrimenkullerin satılarak şirkete nakdi sermaye olarak konulmadığı, sermaye konulmadığı için inşaat eksikliklerinin giderilmediği, şirketin tek malvarlığı olan tesisin bu nedenle faaliyete geçirilmediği, hisse satışlarınında yapılmadığı nazara alınıp, karar tarihine kadar gerçekleşen değişikliklerde değerlendirilerek bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olmuştur...' gerekçesiyle bozularak İstanbul 18. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2019/490 Esasına kaydedilmiştir. Mahkemenin 06/09/2019 tarihli duruşmasında bozma ilamına uyularak, 'İİK'nın 179/a ve 179/b maddelerine göre daha önce mahkememizce verilen iflas erteleme tedbirlerinin devamına bu konuda celse arasında ek karar yazılmasına' ve aynı tarihli ara kararı ile; '1-6183 sayılı kanuna göre yapılan veya yapılacak takiplerde dahil olmak üzere (Rehnin paraya çevrilmesi yolu ile yapılanlar hariç) davacı şirket aleyhine yapılan veya yapılacak her türlü takibinin ihtiyati haciz, tedbir, hapis ve şirketin mal varlığını oluşturan taşınır ve taşınmaz malları ile makinelerin devrinin ihtiyati tedbir olarak durdurulmasına, 2-Rehnin paraya çevrilmesi yolu ile yapılan takiplerden muhafaza tedbiri uygulaması ve rehinli malın satışının ihtiyati tedbir olarak durdurulmasına, 3-İhtiyati tedbir kararı ile, tedbir öncesi başlamış takipler bulunduğu anlaşılmakla, ihtiyati tedbir öncesi haciz ve muhafaza uygulanmış değerlerin yani, haciz edilen ve muhafaza altına alınan ve şirketin faaliyet alanında kullanılan tesis, eşya, teçhizat, büro malzemeleri ve demirbaşların borçlu şirket yetkililerine yedi emin olarak teslimine, 4-Şirket aktifinin muhafazası gereği şirket adına kayıtlı gayrimenkuller, araçlar ve üretim araçlarının devrinin engellenmesi amacıyla tapu müdürlüğü ile diğer sicil kayıtlarına tedbir konulmasına,' karar verilmiştir. Bu ara karara karşı müdahil ... Bankası AŞ vekili tarafından itiraz edilmesi üzerine, itirazın murafaalı olarak değerlendirilmesi için 06/02/2020 tarihinde yapılan duruşmada itiraz reddedilerek, 21/02/2020 tarihli gerekçeli karar oluşturulmuş ve '...Mahkememizde görülmekte olan dava iflas erteleme talepli olup İİK 179/a maddesinin 1.fıkrasında 'mahkeme, iflasın ertelenmesi isteminde bulunulması üzerine, envanter düzenlenmesi ve yönetim kurulunun yerine geçmesi ya da yönetim kurulu kararlarını onaylaması için derhal bir kayyım atar ayrıca şirketin ve kooperatifin mal varlığının korunması için gerekli diğer önlemleri alır' denilmekte olup, iflas erteleme tedbirlerinin niteliği ise İİK 179/b maddesinde sayılmıştır. Mahkememizce verilen ihtiyati tedbir kararı İİK 179/a ve İİK 179/b maddesi gereğince olduğundan ihtiyati tedbir kararı usul ve yasaya uygun olduğu' gerekçesiyle itiraz reddedilmiştir. Müdahil ... Bankası A.Ş. vekili tarafından bu karara karşı sunulan istinaf dilekçesinde; Mahkemece '...2-Rehnin paraya çevrilmesi yolu ile yapılan takiplerden muhafaza tedbiri uygulaması ve rehinli malın satışının ihtiyati tedbir olarak durdurulmasına,' açıklamasıyla verilen ihtiyati tedbir kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu, Mahkemece verilen ihtiyati tedbir kararının iflas erteleme tedbirlerinden daha ağır sonuç doğurduğunu, ihtiyati tedbir kararı nedeniyle firmaya ait taşınmazların satışı yapılamadığı gibi dava süresince işleyen faizlerin de teminatlandırılmadığını, iflas erteleme kararı verilmiş olması halinde, teminatlandırılamayan faizler nedeniyle ipotekli taşınmazların satışı yapılabilecekken, satışın durdurulmasına ilişkin ihtiyati tedbir kararı nedeniyle satış yapılamadığını, davacı firma hakkında verilen iflas kararının Yargıtay 23. Hukuk Dairesince şirketin borca batıklıktan çıkmış olması ihtimali gerekçesiyle bozulduğunu, borca batık olmama ihtimali dışındaki tüm karar düzeltme taleplerinin reddedilmiş olması nedeniyle, davacı firmanın borca batık olması halinde verilebilecek tek kararın iflas, borca batık olmama halinde verilecek kararın ise davanın reddi kararı olduğunu, bu durumda bozma kararı uyarınca yapılacak yargılama sonucunda verilecek davanın reddi veya iflas kararının aynı sonucu doğurarak ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla başlatılan takipte rehinli taşınmazların satışının yapılabileceğini, buna rağmen yargılama sırasında ihtiyati tedbir kararı ile rehinli malların satışının durdurulmasının hiçbir dayanağı bulunmadığını, davacı firmanın süreç boyunca hiçbir iyileşme göstermediğini, Bankaya ipotekli taşınmazları üzerinde yer alan ve işletmeye açacağını iddia ettiği ... Eğlence Projesinin ihtiyati tedbir kararı verildiği 27/08/2012 tarihinden bu yana işletmeye açamadığı gibi, tesisin hiçbir giderini ödeyemediğini, tesisin korunması için ... firmasına yapılan aylık ödemelerin, sigorta primlerinin, aylık elekrik faturalarının ve zorunlu personele ödenen aylık ücretlerin Bankaca karşılandığını, ihtiyati tedbir kararının firmanın borçlarını artırmaktan başka bir sonuç doğurmadığını, davacı firmanın azami iflas erteleme süresinden daha uzun bir süre kadar ihtiyati tedbir korumasında olmasına rağmen, somut ve inandırıcı bir iyileştirme projesi uygulayamadığını, verilen tedbir kararının tüm alacaklıların, firmanın ve ülke ekonomisinin aleyhine olduğunu, tesis davacı firma tarafından işletilemediğini gibi Mahkemece verilen ihtiyati tedbir kararları nedeniyle de icraen satışı sonucu yeni malikler tarafından işletilmesine de engel olunduğunu beyan ederek ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla takipte satışın durdurulmasına ilişkin ihtiyati tedbirin kararının kaldırılmasını talep etmiştir.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında inceleme; 6100 sayılı HMK'nın 355. maddesindeki düzenleme gereğince, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine ilişkin aykırılık bulunup bulunmadığı yönü gözetilerek yapılmıştır. Dava; iflasın ertelenmesi davasıdır. İstinaf istemine konu karar ise, davacı şirket hakkında mahkemenin 06/09/2019 tarihinde verdiği 'rehnin paraya çevrilmesi yolu ile yapılan takiplerde muhafaza tedbiri uygulamasının ve rehinli malın satışının ihtiyati tedbir yolu ile durdurulması' yönündeki ara kararının kaldırılması istemine ilişkindir. İflasın ertelenmesinin temel amacı, borca batık halde bulunan bir işletmenin, tasfiye yoluyla sona ermesi yerine tüzel kişiliği ayakta tutularak, erteleme süresince şirket aktiflerinin korunması, çalıştırılması, pasiflerin azaltılması ve nihayetinde şirketin mali durumunun düzeltilmesi ile iflas sürecinden çıkmasının sağlanmasıdır. Somut dosyada uyuşmazlık; iflas erteleme davasında rehinli malların satışının durdurulması yönünde ihtiyati tedbir kararı verilip verilemeyeceği noktasında toplanmaktadır. İflasın ertelenmesi talebinde bulunulması halinde, hem iflas erteleme talebinde bulunan şirketin hem de alacaklıların korunması amacıyla mahkemece şirkete kayyım atanarak gerekli olan tedbirlerin alınacağı İİK'nun 179/a maddesinde düzenlenmiştir. İİK'nun 179/a maddesinin 3.fıkrasında 'Mahkeme ayrıca şirketin veya kooperatifin malvarlığının korunması ve faaliyetlerinin yürütülmesi için gerekli olan tedbirleri alır; 179/b maddesinin ikinci ve üçüncü fıkra hükümleri saklı kalmak ve toplam iflasın ertelenmesi süresinden sayılmak kaydıyla, 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanuna göre yapılan takipler de dâhil olmak üzere şirket veya kooperatif aleyhine takip yapılmasını yasaklayabilir veya evvelce başlatılmış takipleri durdurabilir. Bu süre içinde ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz kararları uygulanmaz; bir takip muamelesi ile kesilebilen zamanaşımı ve hak düşüren müddetler işlemez.' hükmü gereğince iflas erteleme talebinden itibaren, şirketin veya kooperatifin malvarlığının korunması ve faaliyetini iyileştirme projesine göre yürütebilmesinin sağlanması için mahkemece gerekli olan tedbirlerin alınacaktır. Bu kapsamda mahkemece İİK 179/b maddesinde yer alan tedbirlere de karar verilebilecektir. İİK'nun 179/b maddesi; 'Erteleme kararı üzerine borçlu aleyhine 6183 sayılı Kanuna göre yapılan takipler de dâhil olmak üzere hiçbir takip yapılamaz ve evvelce başlamış takipler durur, ihtiyati tedbir ile ihtiyati haciz kararları uygulanmaz; bir takip muamelesi ile kesilebilen zamanaşımı ve hak düşüren müddetler işlemez. Erteleme sırasında taşınır, taşınmaz veya ticari işletme rehniyle temin edilmiş alacaklar nedeniyle rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takip başlatılabilir veya başlamış olan takiplere devam edilebilir; ancak bu takip nedeniyle muhafaza tedbirleri alınamaz ve rehinli malın satışı gerçekleştirilemez. Bu durumda erteleme süresince işleyecek olup mevcut rehinle karşılanamayacak faizler teminatlandırılmak zorundadır. 206 ncı maddenin birinci sırasında yazılı alacaklar için haciz yoluyla takip yapılabilir...' şeklindedir. Bu hükümde alınabilecek tedbirler düzenlenirken aynı zamanda takip yasağına ilişkin istisna getirilmiştir. İstisnalardan biri, İİK'nun 206.maddesinin 1.sırasında yer alan işçi alacakları ve nafaka alacakları içindir. İflas erteleme süreci içerisinde bu takiplere devam edilebilir yada yeni takip başlatılabilir. Diğer istisna ise taşınır, taşınmaz veya ticari işletme rehniyle temin edilmiş alacaklar nedeniyle rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takip başlatılabileceği veya başlamış olan takiplere devam edilebileceği yönündedir ancak bu takipler nedeniyle muhafaza tedbirleri alınamayacağı ve rehinli malın satışının gerçekleştirilemeyeceği de özel olarak düzenlenmiştir. Somut dosya kapsamında da yasal düzenleme uyarınca mahkemece tedbir kararı verilmiştir. Müdahil vekili tarafından, mahkemece verilen iflas kararının sadece şirketin borca batık olup olmadığının tespiti noktasında bozulduğu, sair temyiz taleplerinin reddine karar verildiği, bu nedenle mahkemece yapılacak yargılama neticesinde borca batıklıktan çıkmış olduğunun tespiti halinde davanın reddine, borca batıklığın devam ettiğinin tespiti halinde ise şirketin iflasına karar verileceği, her iki durumda da mevcut tedbirlerin dayanağı olmadığı ifade edilmiş ise de, Yargıtay 23. Hukuk Dairesinin 2019/1116 E. 2019/3288 K. sayılı ve 04/07/2019 tarihli ilamında gerekli incelemelerin yapılarak 'karar tarihine kadar gerçekleşen değişikliklerinde değerlendirilmesi' gerektiği belirtilmiş, mahkemece bozma ilamına uyulmasına karar verilmiştir. Bozma ilamına uyulması sonucunda, şirket hakkında iflas erteleme dava süreci devam ettiğinden, mahkemece iflas erteleme yargılamasına ilişkin tedbir kararı verilmesinde ve bu bağlamda rehnin paraya çevrilmesi yolu ile yapılan takiplerde muhafaza tedbiri uygulamasının ve rehinli malın satışının ihtiyati tedbir yolu ile durdurulmasında bir isabetsizlik bulunmamaktadır. Ayrıca İİK'nun 179/b maddesi 2.bendinde belirtilen teminat, iflas erteleme kararı verilmesi halinde erteleme süresince işleyecek faizler yönünden düzenlendiği için, iflas erteleme kararı verilmesi halinde gündeme gelecektir. Açıklanan nedenlerle mahkeme kararı usul ve yasaya uygun olduğundan 6100 sayılı HMK 353/1.b.1 maddesi uyarınca müdahil... Bankası A.Ş. vekilinin istinaf isteminin esastan reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.

H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere; 1-Müdahil ... Bankası A.Ş. vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 353/1.b.l bendi uyarınca ESASTAN REDDİNE, 2-Müdahil tarafından yatırılan 148,60 TL istinaf başvuru harcının Hazineye irat kaydına, 3-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 59,30 TL istinaf karar harcından, tarafından yatırılan 54,40 TL'nin mahsubu ile bakiye 4,90 TL harcın müdahilden tahsili ile Hazineye irat kaydına, 4-İstinaf yargılama giderlerinin Müdahil ... Bankası A.Ş. üzerinde bırakılmasına, 5-Yatırılan gider avansından kalan kısmın ilk derece mahkemesince iadesine, 6-Kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 362/1.f maddesi gereğince kesin olmak üzere oybirliği ile karar verildi. 22/09/2021