T.C.
İSTANBUL
20. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2019/1122 Esas
KARAR NO : 2021/768
DAVA : İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle)
DAVA TARİHİ : 23/10/2019
KARAR TARİHİ : 22/10/2021
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: Davacı vekilinin mahkememize verdiği dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin Balıkesir İli, Erdek İlçesi, Türkeli Köyü, ...Mevkii, ... Pafta... Parsel de bulunan 20.025 m2 lik tarlanın maliki olduğunu, müvekkilinin maliki olduğu tarlada müvekkiline ait zeytin fidanları bulunduğunu, tarlanın zeytinlik olarak kullanıldığını, tarlada, zeytin fidanlarının işlemesi, bakımı için gerekli bir çok alet, malzeme, sulama ekipmanı, elektrik tesisatı ve damlama sistemi ile müvekkil şirkete ait bir adet su tankeri bulunduğunu, yangın sebebiyle müvekkilinin uğradığı zarar miktarının tespit edildiğini, tespit uyarınca davalı ve dava dışı ...hakkında İstanbul ... İcra Müdürlüğünün ... E sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, borçlular tarafından takibe itiraz edildiği ve takibin durduğunu, 19.07.2015 tarihinde meydana gelen yangın sebebiyle yapılan soruşturma kapsamında, davalı ... ŞTİ.- ...Balıkesir İli, Marmara İlçesi, ... Tepesi mevkii ile ilgili 07.04.2015 tarihli A...Döküm Alanı Kira Şartnamesini imzalayarak çöp döküm ihalesini üstlendiği görüldüğünü, söz konusu şartname uyarınca Balıkesir İli, Marmara İlçesi, ... Aliler Tepesi mevkiinde bulunan çöp döküm alanı ile ilgili çöp döküm ve denetim yükümlülüğü davalının sorumluluğunda bulunduğunu, ...Belediyesi İtfaiye Dairesi Başkanlığı yangın raporunda '... Mahallesinde çöplük alanı olarak kullanılan bölgede hava sıcaklığına bağlı olarak katı atık materyallerin ısınarak ısı yansıtması sonucu ot ve kağıt parçalarını yakması ile yangın olayının başladığı tahmin edilmektedir.' tespitinde bulunulduğunu, gerek yangın raporları gerekse yürütülen soruşturma kapsamında tanzim edilen bilirkişi raporlarında yangının meydana gelmesinde ... Şti- Y... ve firmanın ... Çöp Döküm Alanı sorumlusu ... un asli sorumlu olduğu tespit edildiğini, davalılar hakkında...Cumhuriyet Başsavcılığının ...Sor. sayılı dosyası ile başlatılan soruşturma sonrasında...Asliye Ceza Mahkemesinin ... E. sayılı dosyası ile taksirle yangına sebep olma suçu nedeniyle kamu davası açıldığını, davalıların ihmalleri nedeniyle davalı ... 2 ay 15 gün hapis cezası ile cezalandırıldığını, cezasının para cezasına çevrildiğini, davalı ...'un ise 2 ay 15 gün hapis cezası ile cezalandırıldığını, işbu ceza dosyasının kesinleştiğini, bu itibarla, fazlaya dair haklar saklı kalmak kaydı ile müvekkilinin uğramış olduğu 46.193-TL tutarındaki zararın tazmini gerektiğini, İstanbul ... İcra Müdürlüğünün ... E sayılı dosyasına borçlular tarafından yapılan itirazın iptaline, takibin devamına, takibe haksız ve kötü niyetli olarak itiraz eden borçlular aleyhine, takibe konu alacağın %20sinden az olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalılara yüklenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:Davalı tarafın sunmuş olduğu cevap dilekçesinde özetle; davacılar vekili tarafından açılmış bulunan davada ileri sürdüğü hususların hukuki dayanağının olmadığını, savcılık ceza mahkemesi ve sulh hukuk mahkemesince yapılan tespit, inceleme, bilirkişi raporlarının yerinde olmadığını, olayın asıl çıkış noktasının kendisinin ihale sahasının dışında başladığını, hava şartları etkisi ile sürüyerek kendi sahasına kadar geldiğini, hava şartlarından dolayı yangının büyüdüğünü ve önlenmesinin güç olduğunu, kusurun kendisine yüklenmesinin yerinde olmadığını, davacının kötü niyetli olduğunu, yapılan keşif ve bilirkişi incelemesinin eksik yapıldığını, alanın tüm koordinatların nazara alınmadığını, bu nedenlerle alacaklı tarafa olay ile ilgili kendi kusurundan kaynaklanmış herhangi bir zarar oluşmadığından davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:... Cumhuriyet Başsavcılığı'nın...CBS sayılı dosyası UYAP sureti, ...Asliye Ceza Mahkemesi'nin ..E sayılı dosyası UYAP sureti, İstanbul ..İcra Müdürlüğü'nün ...E sayılı dosyası, bilirkişi raporu, arabuluculuk son tutanağı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, davacı alacaklı tarafından davalı borçlu aleyhine İİK 67 maddesi kapsamında açılan itirazın iptali davasıdır.
Davacı taraf dava dilekçesinde; Maliki bulunduğu Balıkesir İli, Erdek İlçesi, Türkeli Köyü, ...Mevkii, ... Pafta, ... Parsel de bulunan, zeytinlik olarak kullanılan 20.025 m2 lik tarlanın 19.07.2015 tarihinde davalıların sebep olduğu yangın neticesinde yandığı ve zarar gördüğünü, davalıların Balıkesir İli, Marmara İlçesi, ... Tepesi mevkiinde çöp döküm ihalesini üstlendiğini, yangın sonrasında ...Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından başlatılan soruşturma kapsamında alınan bilirkişi raporunda da çöplük kullanım alanını kullanan, tanzim ve düzenlenmesinden sorumlu kişi veye kurumların açık çöplük alanında gerekli emniyet tedbirlerini almayarak yangının yayılmasına sebep olduğunu ve bundan dolayı kusurlu olduklarının tespit edildiğini, ... Cumhuriyet Başsavılığı tarafından başlatılan soruşturma sonrasında... Asliye Ceza Mahkemesinin... Esas sayılı dosyası ile taksirle yangına sebep olma suçu nedeniyle kamu davasının açıldığını ve yargılama sonucunda davalı ...'nın 2 ay 15 gün hapis cezası aldığını, cezanın para cezasına çevrildiğini, ceza dosyasının kesinleştiğini, davalılar tarafından sebebiyet verilen yangın neticesinde dava konusu tarlada oluşan zararın tespiti amacıyla ...Sulh Hukuk Mahkemesi ...D. İş sayılı dosyası ile tespit yaptırıldığını bu tespit sonucunda düzenlenen bilirkişi raporunda toplamda 46.193,00-TL maddi zararın oluştuğunun tespitinin yapıldığını, bunun üzerine alacağın tahsili amacıyla İstanbul ....İcra Müdürlüğü'nün... Esas sayılı dosyası üzerinden takibe geçildiğini , davalı tarafın takibe konu borca itiraz ettiğini beyan ederek icra takibine davalı borçlu tarafından yapılan itirazın iptaline, takibin devamına, kötüniyetli karşı tarafın icra inkar tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı tarafa çıkarılan tebligatın davalıya usul ve yasaya uygun şekilde tebliğ edildiği anlaşılmıştır.
Davalı taraf cevap dilekçesinde; davacılar tarafından açılmış olan davanın hukuki dayanağının olmadığını, gerek savcılık ve ceza mahkemesinde düzenlenen bilirkişi raporlarının gerekse sulh hukuk mahkemesi tarafından yapılan tespit, inceleme ve bilirkişi raporlarının eksik inceleme ve değerlendirme sonuncunda düzenlendiğini, dava konusu olaya ilişkin yangının çıkış noktasının çöp ihale sahasına yaklaşık 500 metre uzaklıkta bir mesafede olduğunu, yangının çıkış noktasına belediyenin veya başka kişilerin atmış oldukları çöplerin neden olduğunu, olay günü hava şartlarının da etkisi ile yangının büyüyüp kendi ihale sahasının da zarar gördüğünü, asıl mağdur olan tarafın kendisi olduğunu, düzenlenen bilirkişi raporlarının eksik inceleme sonucunda düzenlendiğini, ceza mahkemesinde yapılan yargılamanın da yine eksik inceleme ve yanlış değerlendirme sonucunda karar verilerek sonuçlandırıldığını, bu nedenlerle açılan davanın reddine, yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Dava zorunlu arabuluculuğa tabi davalardan olup davacı tarafça dosyaya sunulan 20/09/2019 tarihli arabuluculuk son anlaşmazlık tutanağı ile davacı tarafça zorunlu arabuluculuk dava şartının yerine getirildiği ve tarafların anlaşamadığı anlaşılmıştır.
İstanbul ...İcra Müdürlüğü'nün ... Esas sayılı icra dosyasının incelenmesinde; alacaklı tarafından borçlu davalı aleyhine 46.193,00-TL ana para alacağına ilişkin başlatılan adi takip yolu ile icra takibine borçlu davalı tarafından süresinde itiraz edilmesi üzerine icra takibinin durdurulmasına karar verildiği ve itirazın iptali davasının süresinde açıldığı anlaşılmıştır.
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 49. Maddesi geregince, “Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür”. Bu hüküm dikkate alındığında kusur sorumluluğu olarak tanımlanan haksız fiil sorumluluğunun kurucu unsurları; fiil, zarar, illiyet bağı, kusur ve hukuka aykırılıktır. Haksız bir eylemin tazminat sorumluluğu doğurabilmesi için kusurlu ve hukuka aykırı bir fiil sonucunda zarar doğması, zarar ile fiil arasında da illiyet bağı bulunması gereklidir.
Kural olarak Türk Borçlar Kanunu'nun 74. maddesi (818 sayılı yasa 53. madde) gereğince ceza mahkemesince verilen kararlar hukuk hakimi bakımından bağlayıcı değildir. Ancak, hukuk hakiminin bu bağımsızlığı sınırsız değildir, ceza mahkemesince fiilin hukuka aykırılığına yönelik kesinleşen maddi olgular hukuk hakimi bakımından da bağlayıcı olup, taraflar yönünden de kesin delil niteliği taşımaktadır (Hukuk Genel Kurulunun 17/09/2008 tarih, 2008/4/564 esas, 2008/536 karar). Ancak, maddi olgunun belirlenmesi bakımından hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı (5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu 231 inci maddesi) kesinleşmiş bir ceza hükmü olmadığından hukuk hakimi bakımından da bağlayıcı olmadığının kabulü gerekir.
Somut olayda, ...Asliye Ceza Mahkemesi' nin.. esas sayılı dosyasının incelemesinde ... Cumhuriyet Başsavcılığı'nın 28/03/2016 tarih ve... Esas sayılı iddianamesi ile; Sanık...ve ... hakkında 'Taksirle Yangına Neden Olma' suçundan TCK'nın 171/1-a maddesi gereğince cezalandırılması istemi ile kamu davası açıldığı, soruşturma aşamasında alınan 25/02/2016 tarihli Bilirkişi Raporuna göre yangını başlatan sebebin çöplük alanı olarak kullanılan bölgede hava sıcaklığına bağlı olarak katı atık materyallerin ısınarak ısı yansıması sonucu ot ve kağıt parçalarını yakması ile yangının başladığı, yangının çöplük mevkinde başladığı, çöplük alan işletmesinin... Belediyesi tarafından 21.04.2015 tarihinde ...FİRMASINA ihale edildiği, ihaleyi alan firma tarafından da ... isimli şahıs yetkilendirilerek çöplük alanının işletildiği, ihaleyi alan ve firmayı temsile yetkili kişilerin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından çıkarılmış olan yönetmeliklere göre çöplük alanının işletilmesinden müteselsilen sorumlu olduğu, olay yeri görgü ve tespit tutanağı esas alındığında yangın çöplük işletmesinin ihalesini kazanan ...Dönüşüm firmasının sorumluluk alanı içerisinde meydana geldiği, mevzuat gereği çöp ihalesini alan şirket ve yetkilisinin yangın olasılığına karşı gerekli önlemleri alıp belediye itfaiye amirliğince yangın raporunun alınması gerektiği, gerekli önlemleri almadıkları için... Dönüşüm firma yetkilisi ... ve çöplüğün işletilmesiyle sorumlu ...'un müteselsilen sorumlu olup asli kusurlu olduğu ve yine konu ile ilgili olarak yangın önleme söndürme bilirkişisi tarafından alınan raporda da olay gününe ilişkin sıcaklık ve nem seviyeleri dikkate alındığında ısı yansıması kaynaklı kıvılcım meydana gelmesinin mümkün görünmediğini, oluşan metan gazı sonucu gerçekleşen patlamanın kıvılcım çıkarmış olabileceğini, keza olay yerine atılan bir sigara izmaritinin de aynı etkiyi doğurabileceğini, açık çöplük alanlarında metan gazı bacaları oluşturarak ve çöplük alanına içerden veya dışardan sirayet edebilecek yangın olaylarına karşı tecrit etmek suretiyle tedbir alınması gerektiğini bu sebeple çöplük alanını kullanan tanzim ve düzenlenmesinden sorumlu olan kişilerin kusurlu olduğunu beyan ettikleri, soruşturma sonucunda açılan kamu davası ile beraber ... Asliye Ceza Mahkemesi' nin ..Esas ... Karar 14/02/2018 tarihli ilamıyla Taksirle Yangına Neden Olma suçundan hapis cezası ve adli para cezası aldıkları anlaşılmıştır.
Bilirkişi Heyeti tarafından düzenlenen 08/03/2021 tarihli bilirkişi raporuna göre; Her ne kadar davalı...yangının çıkış merkezininkendi sorumluluk sahasına yaklaşık 500 m mesafede olan ikinci çöp sahasında yangının meydana geldiği yönünde beyanda bulunmuş ise'de, dosya kapsamı incelendiğinde, özellikle olayın hemen akabinde ve sonrasında gerek C. Savcılığı gerekse diğer mahkemelerce aldırılan bilirkişi raporları irdelendiğinde sanık ...'nın beyanını dağrulayacak bir delil görülmediği, zira yangın olayı ile ilgili sanık konumunda yargılanan ve ihale ile alınan çöp dökme alanında davalı ...'ın yanında İşçi olarak çalışan Örnerin beyanı esas alındığında, “Olay günü ben, belediye çöp sahasına, Yıldıray'ın yanında çalışan işçileri götürdüm. İşçiler burada, çöp içerisinde bulunan Karton, metal, cam gibi atıkları ayıklıyorlardı. Ben işçileri bıraktıktan bir süre sonra, Erdal isimli işçi, beni arayarak yangın çıktığını söyledi. yönündeki beyanına itibar edilmiş olup, yangının davalı ...'nın sorumluluk alanında bulunan Çöp dökme sahasında başladığı değerlendirildiği, keza dava konusu yangın olayı ile ilgili...MahallesiHallaBayırı Mevkiinde bulunan ve Belediye tarafından ihale usulü yöntemiyle Çöplük depolama alanı olarak belirlenen yerde 19/07/2015 günü saat 13:20 sıralarında 110 İtfaiye unsurlarına ihbar yapılmıştır. İtfaiye unsurlarının olay yerine ihbarın alınmasına müteakip saat 13:25 de varıldığında ...Mahallesi bulunan çöplük alanının yanar durumda olduğunun görüldüğünün belirtildiği, olay irdelendiğinde ihbara müteakip 110 unsurları 5 dakika içinde olay yerine intikal ettiği, bu durumda itfaiyenin yangın raporunda davalının sorumluluk atanının dışındaki 500 m mesafedeki çöp toplama alanının yangın merkezi olarak gösterilmediğine göre davalının beyanının heyetçe dikkate alınmadığı, Daval...Dönüşüm Yetkilisi ...'nın Atıkların Düzenli Depolanmasına Dair Yönetmelik (Mad. 6), Atık Yönetimi Yönetmeliği (Mad. 5-0) Çevre Mevzuatı hükümlerine aykırı hareket ederek gerekli yasa! sorumlulukları, önlemleri ve tedbirleri almayarak yangının çıkmasına neden olduğu, Meydana gelen yangın olayı sonucunda, davacıların uğradığı zarar, KDV dahil olmak üzere,
19.07.2015 yangın çıkış tarihinde : 55.672,76 TL
23.10.2019 Dava tarihinde ise 193.363,22 TL tutarın davalıdan isteyebileceği tespit edilmiştir.
Mahkememizce yapılan yargılama, taraf beyanları, takip dosyası, düzenlenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davaya konu yangının meydana geldiği yerde, davacıya ait zeytinliğin yanması sonucu zararından sorumluluğunun söz konusu olabilmesi için, 6098 sayılı TBK m. 49 anlamında haksız fiilin bulunması gerektiği; Bu bakımdan, hasar tarihi itibariyle belediyenin ihale ile atık çöp toplama sözleşmesi yapan davalı ... ŞTİ. Ve temsilcisi... 'nın meydana gelen zarardan sorumlu olduğu, davalılar tarafından davacıya ait tarlaya haksız fiil sonucu zarar verildiği, zararla fiil arasında illiyet bağının mevcut olduğu yine olayda maddi zararın tazminin gerektiği, alınan bilirkişi raporlarında davacının tarlasında meydana gelen toplam zarar bedeli tespit edilmiş, dosya kapsamına uygun ve denetime elverişli bulunan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre takip tarihi itibariyle davacı şirketin davalıdan İstanbul ... İcra Müdürlüğünün... Esas sayılı icra dosyasında 46.143,00-TL alacaklı olduğu, takibin borçlu davalı yönünden belirtilen miktar yönünden kaldığı yerden devamı, asıl alacağın %20'si oranında hesaplanan 9.238,6-TL icra inkar tazminatının borçlu davalıdan alınıp davacı tarafa verilmesi gerektiği anlaşılarak davanın kabulüne , itirazın iptaline , takibin takip talebindeki şartlarla kaldığı yerden devamına karar vermek gerekmiş aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklanacağı üzere;
1- Davacı tarafça açılan DAVANIN KABULÜ ile;
a) Davacı tarafın başlattığı İstanbul ... İcra Müdürlüğü'nün... Esas sayılı icra dosyasında borçlu davalı tarafından yapılan İTİRAZIN İPTALİNE, takibin takip talebindeki şartlarla kaldığı yerden devamına,
b) Hükmolunan asıl alacağın %20'si (9.238,6 TL) oranında icra inkar tazminatının borçlu davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
2-Alınması gerekli olan 3.155,44 TL peşin harcın başlangıçta alınan 557,90 TL harçtan mahsubu ile bakiye 2.597,54 TL'nin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Davacılar tarafınca yatırılan 557,90 TL peşin harç, 44,40 TL başvuru harcı, 4.000,00 TL bilirkişi ücreti ve 155,00 TL tebligat-posta gideri olmak üzere toplam 4.757,30 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacılara verilmesine,
4- Davacılar kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. gereği 6.805,09-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacılara verilmesine,
5-Tarafların zorunlu arabuluculuk sürecinde anlaşamamaları nedeniyle 6325 Sayılı Kanunun 18/A-13 maddesi uyarınca zorunlu arabuluculuk gideri olan 1.320,00 TL'nin davalıdan tahsil edilerek hazineye gelir kaydedilmesine
Dair Davacı ve davalı vekilinin yüzüne karşı HMK' 345. Maddesi gereğince gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi'ne İstinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. 22/10/2021
Katip ...
¸e-imzalı
Hakim ...
¸e-imzalı