1. Hukuk Dairesi 2021/2939 E. , 2021/8177 K.
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, ilk derece mahkemesince davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karar, taraf vekilleri tarafından yasal süresi içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü;
-KARAR-
I. DAVA
Davacılar ... ve müşterekleri, dava konusu taşınmazların babaları ...’dan geldiğini, sağlığında babasının bu taşınmazları kendilerine ve baba bir anne ayrı kardeşleri olan davalı ... ...’a paylaştırdığını, bu taksimde kız kardeşlerinin de gözetildiğini, kız kardeşlerinin haklarının kendileri tarafından kardeşlerine verildiğini, yine bu taksimde dava dışı 145 ada 25, 29; 146 ada 5; 147 ada 6 ve 150 ada 4 parsel sayılı taşınmazların davalı ... ...’a düştüğünü, ayrıca 145 ada 29 parsel sayılı taşınmazın da anne hakkı olarak davalıya verildiğini ve taşınmazların kullanımının da bu taksime uygun şekilde sürdürüldüğünü ileri sürerek, dava konusu taşınmazların tapu kayıtlarının iptali ile adlarına tescili istemiyle tapu iptali ve tescil davası açmışlardır.
II. CEVAP
Davalı ... cevaben; davacılar ile baba bir anne ayrı kardeş olduklarını, dava konusu taşınmazların murisi olan annesinden geldiğini bu nedenle taşınmazların ¾ payının kendisine ait olduğunu, babası ...’un ¼ payı olup, ...’un sağlığında taşınmazlarını paylaştırmadığını beyan ederek davanın reddini savunmuştur.
Bir Kısım Davalılar ... ve müşterekleri ise cevaben; dava konusu taşınmazların babaları ...’dan geldiğini, taşınmazların 50 yıl önce taksim edildiğini, ... ...’a anne hakkı olarak fazladan taşınmaz verildiğini, miras paylarını erkek kardeşlerinden aldıklarını ve davaya itirazlarının bulunmadığını beyan etmişlerdir.
III. TESPİT
Kadastro sonucunda Sürmene/ Gültepe Köyü çalışma alanında bulunan temyize konu 144 ada 4 parsel sayılı 29,08 metrekare, 145 ada 24 parsel sayılı 1.712,59 metrekare, 145 ada 26 parsel sayılı 1.213,45 metrekare, 145 ada 27 parsel sayılı 1.755,80 metrekare, 145 ada 28 parsel sayılı 1.611,89 metrekare, 145 ada 31 parsel sayılı 8.705,70 metrekare, 145 ada 32 parsel sayılı 3.151,60 metrekare, 145 ada 45 parsel sayılı 8.494,43 metrekare, 145 ada 46 parsel sayılı 5.588,01 metrekare, 146 ada 2 parsel sayılı 2.441,36 metrekare, 146 ada 6 parsel sayılı 3.249,19 metrekare, 146 ada 8 parsel sayılı 715,64 metrekare, 147 ada 7 parsel sayılı 1.298,78 metrekare, 147 ada 10 parsel sayılı 5.490,83 metrekare, 147 ada 12 parsel sayılı 606,82 metrekare, 148 ada 2 parsel sayılı 4.796,99 metrekare, 150 ada 5 parsel sayılı 558,29 metrekare yüzölçümündeki taşınmazlar ... ve müşterekleri adına; 140 ada 9 parsel sayılı 1.320,23 metrekare, 141 ada 3 parsel sayılı 30,70 metrekare, 144 ada 1 parsel sayılı 1.214,49 metrekare, 144 ada 2 parsel sayılı 395,46 metrekare, 145 ada 43 parsel sayılı 2.427,98 metrekare, 145 ada 44 parsel sayılı 1.946,90 metrekare, 150 ada 1 parsel sayılı 925,68 metrekare, 150 ada 2 parsel sayılı 4.246,93 metrekare ve 150 ada 3 parsel sayılı 2.366,35 metrekare yüzölçümündeki taşınmazlar ise ... adına, pay tapuları, ifraz, harici satış ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle tespit ve tescil edilmiştir.
IV. MAHKEME KARARI
Mahkemece yapılan yargılama sonunda, dava konusu taşınmazların tarafların müşterek murisi olan ...’den geldiği, ...’un sağlığında taşınmazların paylaştırıldığı ve 40 yıldır da taksime göre kullanıldığı, dava konusu taşınmazlara revizyon gören tapu kayıtlarına dair kimsenin bilgisi olmadığından bu kayıtların uygulanamadığı gerekçesiyle davanın kabulüne, dava konusu 144 ada 4, 145 ada 27, 146 ada 2, 147 ada 12, 148 ada 2, 150 ada 1 ve 3 parsel sayılı taşınmazların tapu kayıtlarının iptali ile davacılardan ... oğlu ... mirasçıları adına; 140 ada 9, 141 ada 3, 144 ada 1, 145 ada 32, 146 ada 6, 8, 147 ada 7, 10 ve 150 ada 5 parsel sayılı taşınmazların tapu kayıtlarının iptali ile davacı ... adına; 145 ada 24, 31, 43, 44 ve 46 parsel sayılı taşınmazların tapu kayıtlarının iptali ile davacı ... adına; 144 ada 2, 145 ada 26, 28, 45 ve 150 ada 2 parsel sayılı taşınmazların tapu kayıtlarının iptali ile davacı ... adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
1. Temyiz Yoluna Başvuranlar:
Mahkeme kararına karşı süresi içerisinde, davalılardan ... vekili tarafından esastan, davacılar ... ve müşterekleri vekili tarafından vekalet ücreti yönünden temyiz talebinde bulunulmuştur.
2. Temyiz Nedenleri:
Davalılardan ... vekili; mahallinde yapılan keşifte dinlenen yerel bilirkişi ve tanıklar tarafından, dava konusu taşınmazların kimden geldiğine dair net bir beyanda bulunulmadığını, müvekkilin annesinin ölümüyle yalnızca ¼ payın müvekkilin babası ...’a kaldığını, davacıların ancak bu pay yönünden talepte bulunabileceğini, kaldı ki dava konusu taşınmazlar müvekkilin annesinden geldiği için taksime konu olmasının da mümkün olmadığını, Mahkemece yapılan araştırmanın yetersiz olduğunu ve tüm bu nedenlerle Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmesini istemiştir.
Davacılar ... ve müşterekleri vekili; Mahkemece yapılan yargılama sonunda davalı ... ... lehine bir karar verilmediği halde davalı taraf lehine vekalet ücretine hükmedildiğini, Mahkeme kararının bu yönüyle düzeltilmesine karar verilmesini istemiştir.
3. Gerekçe
3.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava; tespit öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
3.2. Değerlendirme
1- Dava konusu 145 ada 24, 26, 27, 28; 146 ada 6; 147 ada 7 ve 150 ada 5 parsel sayılı taşınmazlara ilişkin hükme yönelik temyiz itirazları yönünden; Mahkemece, işin esasına girilmek suretiyle yazılı olduğu şekilde hüküm kurulmuş ise de, dava konusu taşınmazların tapu kayıt maliklerinden ... oğlu ...’nun (...) mirasçılarının taraf olarak davada yer almadıkları ve bu haliyle davada, yöntemince taraf teşkili sağlanmaksızın hüküm kurulduğu anlaşılmaktadır. Taraf teşkilinin sağlanması dava şartlarından olup, bu şartın dava açıldığında sağlanması ve davanın sonuna kadar da re'sen göz önünde bulundurulması zorunludur.
Hal böyle olunca; Mahkemece öncelikle davacıya, söz konusu taşınmazlar yönünden davasını, tapu kayıt maliki ... (...) mirasçılarına da yöneltmek suretiyle taraf teşkilini sağlaması için süre ve imkan tanınmalı, bu şekilde taraf teşkilinin sağlanması halinde, anılan mirasçılardan savunma ve delilleri sorulmalı, bildirmeleri halinde delilleri toplanmalı ve bundan sonra tarafların iddia ve savunmalarına ilişkin tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir hüküm kurulmalıdır. Mahkemece, bu husus gözetilmeksizin, yöntemince taraf teşkili sağlanmaksızın davanın esasına ilişkin olarak yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.
2- Dava konusu 140 ada 9; 141 ada 3; 144 ada 1, 2, 4; 145 ada 31, 32, 43, 44, 45, 46; 146 ada 2, 8; 147 ada 10, 12; 148 ada 2; 150 ada 1, 2 ve 3 parsel sayılı taşınmazlara ilişkin hükme yönelik temyiz itirazlarına gelince; Mahkemece kararın (IV.) nolu bendinde açıklanan gerekçe uyarınca yazılı olduğu şekilde hüküm kurulmuş ise de, yapılan araştırma, inceleme ve uygulama karar vermeye yeterli bulunmamaktadır. Dosya arasında bulunan nüfus kayıtları incelendiğinde, davacılar ... ve müşterekleri ile davalılardan ... ...’ın, baba bir anne ayrı kardeş oldukları anlaşılmaktadır. Mahkemece, dava konusu taşınmazlara revizyon gören tapu kayıtlarına dair kimsenin bilgisi olmadığından bu kayıtların zemine uygulanamadığı belirtilmiş ise de, dava konusu taşınmazlara revizyon gören tapu kayıtlarının kapsamına tarafların bir itirazının olmadığı anlaşılmaktadır. Dava konusu taşınmazlara revizyon gören tapu kayıtları incelendiğinde, söz konusu tapu kayıtlarının tesisinden itibaren tüm tedavülleri ile birlikte getirtilip dosya arasına alınmadığı ancak dosya arasında mevcut tapu kayıtlarından 145 ada 31, 32, 45, 46; 146 ada 8; 147 ada 10, 12 ve 148 ada 2 parsel ile 146 ada 2 ve 144 ada 4 parsel sayılı taşınmazlara revizyon gören tapu kayıtlarında davalılardan ... ...’ın annesinin de payı olduğu anlaşılmaktadır. Davacılar tarafından, muris ...’un sağlığında yapılan taksimde dava konusu taşınmazların kendilerine, dava dışı 145 ada 25, 29; 146 ada 5; 147 ada 6 ve 150 ada 4 parsel sayılı taşınmazların ise davalılardan ... ...’a düştüğü, taşınmazlardan 145 ada 29 parsel sayılı taşınmazın ise anne hakkı olarak davalıya verildiği beyan edilmiş olmasına, davalı ... ... tarafından ise dava konusu taşınmazların kendisine annesinden geldiği ileri sürülmüş olmasına rağmen, dava konusu taşınmazlara revizyon gören tapu kayıtları tesisinden itibaren tüm tedavülleri ile birlikte getirilerek, ... ...’ın annesi ...’nin tapu kayıtlarındaki paylarının ne kadar olduğu tespit edilmediği gibi, dava konusu taşınmazların muris ...’un sağlığında çocuklarına paylaştırılıp paylaştırılmadığı, paylaştırılmış ise kime hangi taşınmazın düştüğü, taşınmazların ayrı ayrı kim tarafından, neye istinaden kullanıldığı, davalı ... ...’ın annesinin tapu kayıtlarındaki paylarına karşılık, tapu kayıtlarının kapsamında kullandığı taşınmaz bulunup bulunmadığı ya da bu tapudan gelen paylara karşılık kendisine başka mevkiiden taşınmaz verilip verilmediği hususlarında yapılan araştırma da yetersizdir.
O halde, mahkemece; öncelikle dava konusu taşınmazlara revizyon gören tapu kayıtları tesisinden itibaren tüm tedavülleri ile birlikte getirtilip dosya arasına alınmalı, bu tapu kayıtlarında davalı ... ...’ın annesi ...’nin ne kadar payı olduğu tespit edilmeli, dava dışı 145 ada 25, 29; 146 ada 5; 147 ada 6 ve 150 ada 4 parsel sayılı taşınmazlara ait kadastro tespit tutanakları ile taşınmazların kadastro tespitleri kesinleşmiş ise tapu kayıtları getirtilip dosya arasına alınmalı, dosya bu şekilde ikmal edildikten sonra mahallinde, elverdiğince yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler ve taraf tanıkları, ziraat mühendisi bilirkişi ve teknik bilirkişi katılımı ile yeniden keşif yapılmalıdır. Taşınmazların başında yapılacak keşif sırasında, dava konusu taşınmazların kime ait olduğu, kimden kime ne şekilde intikal ettiği, kim tarafından, ne zamandan beri ve hangi hakka dayalı olarak kullanıldığı, müşterek muris ...’un sağlığında taşınmazları çocukları arasında paylaştırıp paylaştırmadığı, paylaştırdıysa hangi taşınmazın kime düştüğü, taşınmazların zilyetliğinin devredilip devredilmediği, devredilmiş ise ne zaman devredildiği, davalı ... ...’ın annesinin tapu kayıtlarındaki paylarına karşılık, tapu kayıtlarının kapsamında kullandığı taşınmaz bulunup bulunmadığı ya da bu tapudan gelen paylara karşılık kendisine başka mevkiiden taşınmaz verilip verilmediği, dava dışı 145 ada 25, 29; 146 ada 5; 147 ada 6 ve 150 ada 4 parsel sayılı taşınmazların kullanım durumunun ne olduğu hususları etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, beyanlar arasında doğabilecek çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle giderilmeli, çelişkinin giderilememesi halinde hangi beyana hangi nedenle üstünlük tanındığı kararda tartışılıp açıklanmalı; teknik bilirkişiden, keşfi takibe imkan verir ayrıntılı rapor alınmalı; ziraat mühendisi bilirkişiden taşınmazların tarımsal niteliğini ve kullanım durumunu bildiren ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; bundan sonra toplanan ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir.
VI. SONUÇ:
Mahkemece 1 ve 2 numaralı bentlerde açıklanan şekilde araştırma ve inceleme yapılmaksızın eksik inceleme ile karar verilmesi isabetsiz olduğu gibi, kabule göre de, davalı ... yönüyle temyiz eden davacılar aleyhine hüküm kurulmadığı halde, davacılara vekalet ücreti yükletilmesi de isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edenlere geri verilmesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 22.12.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.