10. Ceza Dairesi 2021/14485 E. , 2021/14119 K.
Adalet Bakanlığının, kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçundan sanık ... hakkındaki ... 5. Asliye Ceza Mahkemesinin 08/11/2017 tarihli ve 2015/538 esas, 2017/473 sayılı kararının kanun yararına bozulması istemi üzerine, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca 18/06/2021 tarihli ihbar yazısı ekinde dosyanın Dairemize gönderildiği anlaşıldı.
Dosya incelendi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
A-) Konuyla İlgili Bilgiler:
1- Şüpheli ... hakkında, 29/05/2015 tarihinde işlediği iddia olunan kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçundan ... Cumhuriyet Başsavcılığınca yürütülen soruşturma sonucunda, 02/06/2015 tarihli ve 2015/5389 soruşturma, 2015/366 sayılı karar ile, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 191/2 .maddesi uyarınca beş yıl süre ile kamu davası açılmasının ertelenmesine, aynı Kanun'un 191/3. maddesi uyarınca bir yıl süre ile denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasına, denetimli serbestlik süresi içinde tedaviye tabi tutulmasına, aynı Kanun'un 191/4. maddesi gereğince erteleme süresi içerisinde kendisine yüklenen yükümlülüklere veya uygulanan tedavinin gereklerine uygun davranmamakta ısrar etmesi ya da tekrar kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alması, kabul etmesi veya bulundurması ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanması durumunda hakkında kamu davası açılacağının ihtarına karar verildiği, kararın doğrudan şüphelinin MERNİS adresine tebliğe çıkarıldığı, 15/06/2015 tarihinde 7201 sayılı Tebligat Kanunu’nun 21/2. maddesine göre tebliğ edildiği, 21/07/2015 tarihinde infazı için ... Denetimli Serbestlik Müdürlüğüne gönderildiği,
2- ... Denetimli Serbestlik Müdürlüğünün 22/07/2015 tarihli ve 2015/1000 DS sayılı çağrı yazısının doğrudan şüphelinin MERNİS adresine tebliğe çıkarıldığı, 10/08/2015 tarihinde 7201 sayılı Tebligat Kanunu’nun 21/2.maddesine göre tebliğ edildiği müdürlüğe başvurmaması nedeniyle dosyanın kapatılmasına karar verilerek 02/11/2015 tarihinde ... Cumhuriyet Başsavcılığına gönderildiği,
3- ... Cumhuriyet Başsavcılığınca erteleme kararı kaldırılarak; 05/11/2015 tarihli ve 2015/5389 soruşturma, 2015/5066 esas, 2015/4599 sayılı iddianame ile, TCK’nın 191/1 ve 53. maddeleri uyarınca cezalandırılması istemiyle ... 5. Asliye Ceza Mahkemesine kamu davası açıldığı,
4- Şüpheli hakkında, 25/05/2016 tarihinde işlediği iddia olunan kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçundan ... Cumhuriyet Başsavcılığınca yürütülen soruşturma sonucunda,21/07/2016 tarihli ve 2016/5381 soruşturma, 2016/2984 esas, 2016/2602 sayılı iddianame ile TCK’nın 191/1 ve 53. maddeleri uyarınca cezalandırılması istemiyle ... 4. Asliye Ceza Mahkemesine kamu davası açıldığı, ... 4. Asliye Ceza Mahkemesinin 19/07/2017 tarihli ve 2016/1144 esas, 2017/888 sayılı kararı ile, davanın ... 5. Asliye Ceza Mahkemesinin 2015/538 esas sayılı davası ile birleştirilmesine karar verildiği,
5- ... 5. Asliye Ceza Mahkemesinin kanun yararına bozma istemine konu 08/11/2017 tarihli ve 2015/538 esas, 2017/473 sayılı kararı ile; sanığın 29/05/2015 tarihli eylemi nedeniyle TCK’nın 191/1 ve 62. maddeleri gereğince 1 yıl 8 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına, 25/05/2016 tarihli eylemi nedeniyle TCK’nın 191/1 ve 62. maddeleri gereğince 1 yıl 8 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar veren ... 3. Asliye Ceza Mahkemesine ihbarda bulunulmasına, karar verildiği, kararın 08/01/2018 tarihinde istinaf edilmeden kesinleştiği,
6- İncelemeye esas suç tarihlerinden önce;
Şüphelinin 02/10/2014 tarihli kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçundan ... Cumhuriyet Başsavcılığının 13/11/2014 tarihli ve 2014/11338 soruşturma, 2014/121 sayılı kararı ile, beş yıl süre ile kamu davası açılmasının ertelenmesine, bir yıl süre ile denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasına karar verildiği, tedbire uymadığı gerekçesiyle erteleme kararı kaldırılarak ... Cumhuriyet Başsavcılığının 26/05/2015 tarihli ve 2014/11338 soruşturma, 2015/2772 esas,2015/2523 sayılı iddianamesi ile, TCK’nın 191/1 ve 53.maddeleri uyarınca cezalandırılması istemiyle ... 3. Asliye Ceza Mahkemesine kamu davası açıldığı, ... 3. Asliye Ceza Mahkemesinin 15/03/2016 tarihli ve 2015/843 esas, 2016/284 sayılı kararı ile, sanığın 1 yıl 8 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına ve CMK’nın 231/5. maddesi gereğince hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verildiği,kararın 19/04/2016 tarihinde kesinleştiği, kanun yararına bozma incelemesine konu karar ile ihbarda bulunulması üzerine, ... 3. Asliye Ceza Mahkemesinin 11/10/2018 tarihli ve 2018/390 esas, 2019/1685 sayılı kararı ile, hükmün açıklanmasına karar verildiği, istinaf edilmesi üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 12. Ceza Dairesinin 26/12/2019 tarihli ve 2019/395 esas,2019/736 sayılı kararı ile, hükmün bozulmasına karar verildiği,bozmadan sonra dosyanın 2020/67 esasa kaydedildiği, davanın derdest olduğu, .
Anlaşılmıştır.
B-) Kanun Yararına Bozma İstemi:
Kanun yararına bozma istemi ve ihbar yazısında;
“Kullanmak için uyuşturucu madde bulundurmak suçundan şüpheli ... hakkında yapılan soruşturma evresi sonunda, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 6545 sayılı Kanun ile değişik 191/2. maddesi uyarınca kamu davasının açılmasının 5 yıl süreyle ertelenmesine, 1 yıl süre ile denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasına dair ... Cumhuriyet Başsavcılığının 02/06/2015 tarihli ve 2015/5389 soruşturma, 2015/366 sayılı kararını müteakip, şüphelinin yasal süre içerisinde Denetimli Serbestlik Müdürlüğüne başvurmadığından bahisle kamu davası açılması üzerine yapılan yargılama sonucunda, sanığın 5237 sayılı Kanun’un 191/1 ve 62/1. maddeleri uyarınca 1 yıl 8 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına dair ... 5. Asliye Ceza Mahkemesinin 08/11/2017 tarihli ve 2015/538 esas, 2017/473 sayılı kararını kapsayan dosya incelendi.
... 5. Asliye Ceza Mahkemesinin 08/11/2017 tarihli kararı ile sanığın 29/05/2015 ve 25/05/2016 tarihli eylemleri hakkında ayrı ayrı mahkumiyet kararı verilmiş ise de, 29/05/2015 tarihli eylem yönünden aşağıda belirtilen gerekçe ile kararın bozulması halinde, 25/05/2016 tarihli eylem yönünden verilen kararın usulüne uygun olduğu düşünülerek yapılan incelemede;
Sanık hakkında incelemeye konu ... 5. Asliye Ceza Mahkemesinin 08/11/2017 tarihli kararına ait suç tarihlerinin 29/05/2015 ve 25/05/2016 olduğu, sanık hakkında daha önceden 02/10/2014 tarihinde işlediği iddia olunan aynı nitelikteki eyleminden dolayı ... Cumhuriyet Başsavcılığınca 13/11/2014 tarihli ve 2014/11338 soruşturma, 2014/121 sayılı kamu davasının açılmasının ertelenmesine ve denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasına dair karar verildiği, şüphelinin yasal süre içerisinde Denetimli Serbestlik Müdürlüğüne başvurmadığından bahisle hakkında kamu davasının
açılması üzerine yapılan yargılama sonucunda ... 3. Asliye Ceza Mahkemesinin 15/03/2016 tarihli ve 2015/843 esas, 216/284 sayılı kararı ile sanığın mahkumiyetine, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 231. maddesi uyarınca hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verildiği ve kararın 19/04/2016 tarihinde kesinleşmesini müteakip, sanığın denetim süresi içerisinde 25/05/2016 tarihinde kasıtlı olarak işlediği suçtan mahkumiyetine karar verilmesi nedeniyle hükmün açıklanmasına ve sanığın mahkumiyetine dair ... 3. Asliye Ceza Mahkemesinin 11/10/2018 tarihli ve 2018/390 esas, 2018/1685 sayılı kararına karşı istinaf yoluna başvurulması üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 12. Ceza Dairesinin 26/12/2019 tarihli ve 2019/395 esas, 2019/736 sayılı kararı ile sanık hakkında verilen erteleme kararına ilişkin sanığa ikinci kez çağrı yazısı tebliğ edilmemesi nedeniyle erteleme kararının ihlalinden söz edilemeyeceğinden bahisle kararın bozulmasına karar verildiği, bu durumda sanık hakkında verilen kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararının devam ettiğinin anlaşıldığı,
5237 sayılı Kanun’un 191/5. maddesinde yer alan “Erteleme süresi zarfında kişinin kullanmak için tekrar uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alması, kabul etmesi veya bulundurması ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanması, dördüncü fıkra uyarınca ihlal nedeni sayılır ve ayrı bir soruşturma ve kovuşturma konusu yapılmaz.” şeklindeki düzenleme nazara alındığında, somut olayda, ... Cumhuriyet Başsavcılığınca verilen 13/11/2014 tarihli ve 2014/11338 soruşturma, 2014/121 sayılı kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı sonrasında işlendiği anlaşılan incelemeye konu mahkumiyet kararına ilişkin olan 29/05/2015 tarihli eylemin, kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı ile belirlenen denetim süresi içerisinde işlenmesi nedeniyle aynı maddenin 4. fıkrası kapsamında erteleme kararının ihlali niteliğinde olduğu cihetle, eylemin müstakil bir suç oluşturmayacağı gözetilmeden, yazılı şekilde mahkumiyet kararı verilmesinde isabet görülmemiştir.” denilerek ... 5. Asliye Ceza Mahkemesinin 08/11/2017 tarihli ve 2015/538 esas, 2017/473 sayılı kararının 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309. maddesi uyarınca bozulması istenilmiştir.
C-) Konunun Değerlendirilmesi:
Şüpheli ... hakkında, 29/05/2015 tarihli kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçundan yapılan soruşturma sonunda, ... Cumhuriyet Başsavcılığının 02/06/2015 tarihli ve 2015/5389 soruşturma, 2015/366 sayılı kararı ile, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 6545 sayılı Kanun ile değişik 191/2. maddesi uyarınca kamu davasının açılmasının beş yıl süreyle ertelenmesine, aynı Kanun’un 191/3.maddesi uyarınca bir yıl süre ile denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasına karar verildiği, şüphelinin kanuni süre içerisinde Denetimli Serbestlik Müdürlüğüne başvurmaması nedeniyle kamu davası açılması üzerine yapılan yargılama sonucunda, ... 5. Asliye Ceza Mahkemesinin 08/11/2017 tarihli ve 2015/538 esas, 2017/473 sayılı kararı ile; sanığın 29/05/2015 tarihli ve birleşen dosyadaki 25/05/2016 tarihli eylemleri nedeniyle 5237 sayılı Kanun’un 191/1 ve 62/1. maddeleri uyarınca ayrı ayrı 1 yıl 8 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
1- Sanık hakkında incelemeye konu ... 5. Asliye Ceza Mahkemesinin 08/11/2017 tarihli kararına konu suç tarihlerinin 29/05/2015 ve 25/05/2016 olduğu, sanık hakkında daha önceden 02/10/2014 tarihinde işlediği aynı nitelikteki eyleminden dolayı ... Cumhuriyet Başsavcılığınca 13/11/2014 tarihli ve 2014/11338 soruşturma, 2014/121 sayılı kamu davasının açılmasının ertelenmesine ve denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasına dair karar verildiği, şüphelinin kanuni süre içerisinde Denetimli Serbestlik Müdürlüğüne başvurmadığı gerekçesiyle hakkında kamu davasının açılması üzerine yapılan yargılama sonucunda ... 3. Asliye Ceza Mahkemesinin 15/03/2016 tarihli ve 2015/843 esas, 216/284 sayılı kararı ile sanığın mahkumiyetine, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 231. maddesi uyarınca hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına
karar verildiği ve kararın 19/04/2016 tarihinde kesinleşmesini takiben, sanığın denetim süresi içerisinde 25/05/2016 tarihinde kasıtlı olarak işlediği suçtan mahkumiyetine karar verildiğinin ihbar edilmesi üzerine, ... 3. Asliye Ceza Mahkemesinin 11/10/2018 tarihli ve 2018/390 esas, 2018/1685 sayılı kararı ile hükmün açıklanmasına ve sanığın mahkumiyetine karar verildiği, karara karşı istinaf yoluna başvurulması üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 12. Ceza Dairesinin 26/12/2019 tarihli ve 2019/395 esas, 2019/736 sayılı kararı ile sanık hakkında verilen erteleme kararına ilişkin sanığa ikinci kez çağrı yazısı tebliğ edilmemesi nedeniyle ısrar şartının oluşmadığı gerekçesiyle kararın bozulmasına karar verildiği, bu durumda sanık hakkında verilen 13/11/2014 tarihli kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararının devam ettiğinin anlaşıldığı,
5237 sayılı Kanun’un 191/5. maddesinde yer alan “Erteleme süresi zarfında kişinin kullanmak için tekrar uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alması, kabul etmesi veya bulundurması ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanması, dördüncü fıkra uyarınca ihlal nedeni sayılır ve ayrı bir soruşturma ve kovuşturma konusu yapılmaz.” şeklindeki düzenleme dikkate alındığında,
Somut olayda, ... Cumhuriyet Başsavcılığınca verilen 13/11/2014 tarihli ve 2014/11338 soruşturma, 2014/121 sayılı kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı sonrasında işlendiği anlaşılan 29/05/2015 tarihli eylemin, kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı ile belirlenen erteleme süresi içerisinde işlenmesi nedeniyle aynı maddenin 4. fıkrası kapsamında erteleme kararının ihlali niteliğinde olduğu, eylemin müstakil bir suç oluşturmayacağı gözetilmeden mahkumiyet kararı verilmesi kanuna aykırıdır.
2- Kabule göre de;
a-) 7201 sayılı Tebligat Kanunu'nun 10/2. maddesinde; “Bilinen en son adresin tebligata elverişli olmadığının anlaşılması veya tebligat yapılamaması hâlinde, muhatabın adres kayıt sisteminde bulunan yerleşim yeri adresi, bilinen en son adresi olarak kabul edilir ve tebligat buraya yapılır.” düzenlemesi ile gerçek kişilere yapılacak tebligat ile ilgili olarak iki aşamalı bir yöntem benimsendiği dikkate alındığında; somut olayda kamu davasının açılmasının ertelenmesine ilişkin kararın ve Denetimli Serbestlik Müdürlüğünce çıkarılan çağrı yazısının şüphelinin doğrudan MERNİS adresine tebliğ edildiği, tebligatın öncelikle bilinen en son adrese, MERNİS adresi olduğu belirtilmeksizin, 7201 sayılı Tebligat Kanunu'nun 21/1. maddesine göre normal tebligat çıkarılıp, çıkarılan tebligatın bila tebliğ iade edilmesi halinde, aynı Kanun'un 21/2. maddesi uyarınca adres kayıt sistemindeki adres bilinen en son adres olarak kabul edilerek, merci tarafından tebligata 7201 sayılı Tebligat Kanunu'nun 23/1-8 ve Tebligat Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmeliğin 16/2. maddesi hükümlerine göre, “Tebligat çıkarılan adres muhatabın adres kayıt sistemindeki adresi olduğundan, tebliğ imkansızlığı durumunda, tebligatın, Tebligat Kanunu'nun 21/2. maddesine göre bu adrese yapılması” gerektiğine dair şerh düşülerek tebliğ işlemlerinin tamamlanması gerektiği, bu nedenle somut olayda, ... Cumhuriyet Başsavcılığınca ve ... Denetimli Serbestlik Müdürlüğünce şüphelinin doğrudan MERNIS adresine yapılan tebligatların usulsüz olduğu, dolayısıyla usulüne uygun şekilde tebliğ edilmediğinden kesinleşmeyen kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı ile denetimli serbestlik tedbirinin infazına başlanamayacağı anlaşıldığından kovuşturma şartının gerçekleşmediği,
b-) ... Denetimli Serbestlik Müdürlüğü tarafından düzenlenen çağrı kağıdının tebliğ işlemi usulsüz olduğu gibi, yine denetimli serbestlik tedbirinin infazı aşamasında, sanığa 10 gün içinde denetimli serbestlik müdürlüğüne başvurması gerektiği uyarısını içeren tebligatın yapılması ve sanığın başvuruda bulunmaması üzerine, yüklenen yükümlülüklere veya tedavinin gereklerine uygun davranmamakta 'ısrar' ettiğinin kabul edilebilmesi için sanığa 'önceki tebligat gereğince başvuruda bulunmadığı, bu tebligat üzerine öngörülen süre içinde de başvurmaması halinde yükümlülüklere ve tedavinin gereklerine uymamakta ısrar etmiş sayılacağı' uyarısı ile yeniden tebligat yapılması, bu
tebligata rağmen de başvuruda bulunmadığı takdirde sanığın tedavi ve denetimli serbestlik tedbirlerine uymamakta ısrar ettiğinin kabul edilebileceği, somut olayda TCK’nın 191/4-a maddesinde düzenlenen “kendisine yüklenen yükümlülüklere veya uygulanan tedavinin gereklerine uygun davranmamakta ısrar etmesi” şartının da gerçeklemediği, gözetilmeden sanığın cezalandırılmasına karar verilmesi kanuna aykırıdır.
Sonuç olarak; yukarıda (1) numaralı paragrafta açıklanan nedenlerle, ... Cumhuriyet Başsavcılığınca verilen 13/11/2014 tarihli ve 2014/11338 soruşturma, 2014/121 sayılı kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı sonrasında işlendiği anlaşılan 29/05/2015 tarihli eylemin, kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı ile belirlenen erteleme süresi içerisinde işlenmesi nedeniyle aynı maddenin 4. fıkrası kapsamında erteleme kararının ihlali niteliğinde olduğu, eylemin müstakil bir suç oluşturmayacağı, davanın, ... Bölge Adliye Mahkemesi 12. Ceza Dairesinin 26/12/2019 tarihli ve 2019/395 esas, 2019/736 sayılı bozma kararından sonra yeni bir esasa kaydedilen ve derdest olan ... 3. Asliye Ceza Mahkemesinin 2020/67 esas sayılı davası ile birleştirilmesine karar verilerek sanığın hukuki durumunun birlikte değerlendirilmesi gerektiği gözetilmeden cezalandırılmasına karar verilmesi kanuna aykırı olup kanun yararına bozma istemi yerinde görülmüştür.
D-) Karar:
Açıklanan nedenlerle, mahkemesince açılan kamu davasında, sanığın 29/05/2015 tarihli eylemin ... Cumhuriyet Başsavcılığınca verilen 13/11/2014 tarihli ve 2014/11338 soruşturma, 2014/121 sayılı kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararının ihlali niteliğinde olduğu anlaşıldığından, bu eylem nedeniyle açılan kamu davasının ... 3. Asliye Ceza Mahkemesinin 2020/67 esas sayılı davası ile birleştirilmesine karar verilmesi gerektiği gözetilmeden mahkûmiyet kararı verilmesi kanuna aykırı olup ... 5. Asliye Ceza Mahkemesinin 08/11/2017 tarihli ve 2015/538 esas, 2017/473 sayılı kararının 5271 sayılı CMK'nın 309. maddesinin 3. fıkrası gereğince kanun yararına BOZULMASINA, CMK’nın 309. maddesinin 4. fıkrasının (a) bendi uyarınca gerekli işlemin yapılması için dosyanın Adalet Bakanlığına iletilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilmesine,
22/12/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.