17. Hukuk Dairesi         2016/12902 E.  ,  2018/4434 K.

MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen kararın süresi içinde asıl-birleşen dava davacıları vekili ve asıl-birleşen dava davalısı ... Maden.Pet.Ür.İnş.Gıda Tur.Paz.San ve Tic.Ltd.Şti. vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:

- K A R A R -

Davacı ... vekili asıl davada; müvekkilinin kullandığı araca davalıların sürücüsü, maliki (aynı zamanda sürücünün işvereni), zorunlu trafik sigortacısı ve ihtiyari mali mesuliyet sigortacısı olduğu aracın tam kusurlu olarak çarpması sonucu müvekkilinin iki ayağının ve ayak bileklerinin kırıldığını, malul kaldığını, tekerlekli sandalyeye mahkum olduğunu, hastanede tedavi gördüğünü, protez ve benzeri tıbbi malzemeyi kendi parası ile aldığını, devlet hastanesinde tedavi olduğunu, hastaneye gelip giderken yürüyemediği ve bakıma muhtaç olduğu için kendi yol masrafı olduğu gibi, refakatçisinin de yol ve iaşe masrafını karşıladığını, müvekkilinin kaza öncesi evden eve nakliye işi yaptığını, aylık gelirinin 3.000,00 TL olduğunu, kazadan

sonra çalışamadığını, elem çektiğini beyanla, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere 30.000,00 TL işgöremezlik tazminatı, 100.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihinden işleyecek avans faizi ile davalılardan (davalı ... şirketleri sigorta poliçeleri limitleri ile sorumlu, manevi tazminattan davalı ...Ş. sorumlu değil) müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmiş, yargılama sırasında vefatıyla mirasçıları davayı takip etmiş, 18.9.2013 havale tarihli dilekçesiyle tedavi giderleri yönünden ...’nın davaya dahil edilmesini talep etmiş, ıslah dilekçesiyle taleplerini asıl dava için; geçici işgöremezlik bakımından 17.000,00 TL, iaşe ve hasta bakım gideri bakımından 3.940,00 TL, tedavi gideri bakımından 2.300,00 TL, birleşen dava için; destek tazminatı yönünden davacı eş ... için 310.577,52 TL, evlatlar ... için 46.523,80 TL, ... için 61.509,10 TL, ... için 73.497,34 TL’ye yükseltmiştir.

Davacılar vekili birleşen davada; harca esas değeri 254.000 TL göstererek, murisin kullandığı araca davalıların sürücüsü, maliki (aynı zamanda sürücünün işvereni), zorunlu trafik sigortacısı ve ihtiyari mali mesuliyet sigortacısı olduğu aracın tam kusurlu olarak çarpması sonucu muris davacı ...’nin asıl davadaki yargılama devam ederken vefat ettiğini, müvekkillerinin murisin eşi ve evlatları olduğunu, destekten yoksun kaldıklarını, ölüm nedeniyle elem çektiklerini beyanla, fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla her bir davacı için ayrı ayrı 1.000’er TL destek tazminatı, 5.000,00 TL tedavi masrafı, yol, bakım ve iaşe gideri, davacı eş ... için 100.000 TL manevi, her bir davacı evlat için ayrı ayrı 50.000’er TL manevi tazminatın ölüm tarihinden işleyecek en ... banka mevduat faiziyle davalılardan (davalı ... şirketleri manevi tazminattan sorumlu değil) müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmiştir.

Davalılar davanın reddini savunmuştur.

Mahkemece, toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, asıl davada; 1-Asıl davada; maddi tazminat isteminin davalılar ... Nakliyat İnş. Odun ve Kömür Pazarlama San. Tic. Ltd. Şti, ... ve ... Sigorta A.Ş. yönünden kısmen kabulü ile, 17.000,00 TL geçici iş görmezlik tazminatı, 3.940,00 TL evde hasta bakım giderinden ibaret toplam 20.940,00 TL maddi tazminatın davalılardan (davalı ... şirketi 200.000,00 TL sigorta limiti ile sorumlu olmak kaydıyla) sigorta şirketi yönünden 03/10/2011 temerrüt tarihinden itibaren, diğer davalılar yönünden, 17/03/2011 olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsili ile miras

hisseleri oranında dahili davacılara ödenmesine, 2-Asıl davada; dahili davalı ...'ya yönelik açılan tedavi giderine ilişkin maddi tazminat davasının 2.300,00 TL dava değeri üzerinden dosyadan tefrik edilmek suretiyle mahkememizin görevsizliği nedeniyle dava şartı yokluğundan usulden reddine, kararın kesinleşmesini müteakip iki haftalık kesin süre içinde talep halinde dosyanın Sosyal Güvenlik davalarına bakan ... İş Mahkemesine gönderilmesine, 3-Asıl davada; davalı ... Sigorta A.Ş.'ye ilişkin maddi tazminat isteminin pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine, 4-Asıl davada, yargılama sırasında ölen davacı ... yönünden manevi tazminat isteminin kısmen kabulü ile, takdiren 70.000,00 TL manevi tazminatın 17/03/2011 olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar Nakl. Odun ve Kömür Paz. San. Tic. Ltd. Şti. ile ...'den müştereken ve müteselsilen tahsili ile dahili davacılara miras payları oranında ödenmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine, B) Birleşen ... 43. ATM'nin 2013/47 esas sayılı dava dosyasında; 1-Birleşen davada; destekten yoksun kalma isteminden ibaret maddi tazminat talebinin reddine, 2-Birleşen davada; dahili davalı ...'ya yönelik açılan tedavi giderine ilişkin maddi tazminat davasının 2.300,00 TL dava değeri üzerinden dosyadan tefrik edilmek suretiyle mahkememizin görevsizliği nedeniyle dava şartı yokluğundan usulden reddine, kararın kesinleşmesini müteakip iki haftalık kesin süre içinde talep halinde dosyanın Sosyal Güvenlik davalarına bakan İş Mahkemesine gönderilmesine, 3-Birleşen davada, evde hasta bakım gideri giderinden ibaret 3.940 TL maddi tazminat istemi asıl davada dava konusu edildiğinden ve birleşen davada derdest olduğundan derdestlik nedeniyle usulden reddine, 4-birleşen davada; manevi tazminat isteminin reddine karar verilmiş, hüküm asıl-birleşen dava davacıları vekili ve asıl-birleşen dava davalısı ... Maden.Pet.Ür.İnş.Gıda Tur.Paz.San ve Tic.Ltd.Şti. vekili tarafından temyiz edilmiştir.

1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde, özellikle oluşa uygun olarak düzenlenen uzman bilirkişi raporunda belirtilen kusur oranının ve maddi tazminata ilişkin hesaplamanın (aşağıda (4) nolu bentte belirtilen husus dışında) hükme esas alınmasında bir usulsüzlük bulunmamasına göre, asıl-birleşen dava davacıları vekili ve asıl-birleşen dava davalısı ... Maden.Pet.Ür. İnş.Gıda Tur.Paz.San ve Tic.Ltd.Şti. vekilinin yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.

2-Dava trafik kazasından kaynaklanan cismani zarar nedeniyle manevi tazminat istemine ilişkindir.

Manevi tazminat zenginleşme aracı olmamakla beraber, bu yöndeki talep hakkındaki hüküm kurulurken olay sebebiyle duyulan acı ve elemin kısmen de olsa giderilmesi amaçlanmalı ve bu sebeple tarafların sosyal ve ekonomik durumları ile birlikte olayın meydana geliş şekli de göz önünde tutularak, B.K.’nun 47. maddesindeki özel haller dikkate alınarak, hak ve nasafet kuralları çerçevesinde bir sonuca varılmalıdır. Zira, M.K'nun 4. maddesinde, kanunun takdir hakkı verdiği hallerde hakimin hak ve nesafete göre hükmedeceği öngörülmüştür.

Somut olayda davacı müteveffa ... yaralanması nedeniyle 100.000,00 TL manevi tazminat talep etmiş, mahkemece 70.000,00 TL manevi tazminata hükmedilmiştir. Davacı ...’nin iki bacağının kırılması, iki ayak bileğinin çıkması, kaza tarihi (17/03/2011) gibi hususlar dikkate alındığında davacı ... için hükmedilen manevi tazminatın miktarı fazla olup hakkaniyet ve adalete uygun düşmediğinden, hükmün bozulması gerekmiştir.

3-Kabule göre de; Motorlu Kara Taşıtları İhtiyari Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’nın 3. maddesinde ‘‘Manevi tazminat talepleri, ek sözleşme ile teminat kapsamı içine alınabilir. Bu taleplerin, Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası (Trafik Sigortası) dışında kalması nedeni ile, bu teminat, bahsi geçen zorunlu sigortanın varlığına bağlı olmaksızın, bu sigorta limitlerinin içinde hüküm ifade eder.’’ düzenlemesi yer almaktadır.

Somut olayda davacı müteveffa ...’nin sürücüsü olduğu araç ile davalı ... Sigorta A.Ş.’nin ihtiyari mali mesuliyet sigortacısı olduğu aracın karıştığı trafik kazası sonucu davacı müteveffa ... asıl davada, yaralanması nedeniyle manevi tazminatın karşı aracın sürücüsü, maliki ve ihtiyari mali mesuliyet sigortacısından müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmiştir. İlgili ihtiyari mali mesuliyet sigorta poliçesinde '...Teminata manevi tazminat talepleri dahil edilmiş olup, manevi tazminat teminatı poliçede belirtilen İMM teminatıyla sınırlıdır.' şeklinde düzenleme yer almakta olup, ihtiyari mali mesuliyet tefriksiz bedeni ve mali kaza başına teminat limiti 100.000,00 TL’dir. Mahkemece manevi tazminat istemi kısmen kabul edilmiş olup, manevi tazminattan talep ve poliçe gereği davalı ... Sigorta A.Ş.’nin de davalı sürücü ve malikle birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulması gerekirken,

sadece maddi tazminat bakımından değerlendirme yapılarak manevi tazminattan sorumluluğuna hükmedilmemesi doğru görülmemiştir.

4-5510 sayılı Yasa’nın 21. maddesinde; “İş kazası ve meslek hastalığı, işverenin kastı veya sigortalıların sağlığını koruma ve iş güvenliği mevzuatına aykırı bir hareketi sonucu meydana gelmişse, Kurumca sigortalıya veya hak sahiplerine bu Kanun gereğince yapılan veya ileride yapılması gereken ödemeler ile bağlanan gelirin başladığı tarihteki ilk peşin sermaye değeri toplamı, sigortalı veya hak sahiplerinin işverenden isteyebilecekleri tutarlarla sınırlı olmak üzere, Kurumca işverene ödettirilir. İşverenin sorumluluğunun tespitinde kaçınılmazlık ilkesi dikkate alınır. İş kazası, meslek hastalığı ve hastalık, üçüncü bir kişinin kusuru nedeniyle meydana gelmişse, sigortalıya ve hak sahiplerine yapılan veya ileride yapılması gereken ödemeler ile bağlanan gelirin başladığı tarihteki ilk peşin sermaye değerinin yarısı, zarara sebep olan üçüncü kişilere ve şayet kusuru varsa bunları çalıştıranlara rücu edilir. İş kazası, meslek hastalığı ve hastalık; kamu görevlileri, er ve erbaşlar ile kamu idareleri tarafından görevlendirilen diğer kişilerin vazifelerinin gereği olarak yaptıkları fiiller sonucu meydana gelmiş ise, bu fiillerden dolayı haklarında kesinleşmiş mahkumiyet kararı bulunanlar hariç olmak üzere, sigortalı veya hak sahiplerine yapılan ödemeler veya bağlanan gelirler için kurumuna veya ilgililere rücu edilmez. Ayrıca, iş kazası veya meslek hastalığı sonucu ölümlerde, bu Kanun uyarınca hak sahiplerine bağlanacak gelir ve verilecek ödenekler için, iş kazası veya meslek hastalığının meydana gelmesinde kusuru bulunan hak sahiplerine veya iş kazası sonucu ölen kusurlu sigortalının hak sahiplerine, Kurumca rücu edilmez.” düzenlemesi getirilmiştir.

Somut olayda dava dilekçesinde asıl dava davacısı müteveffa ...’nin evden eve nakliye işi yaptığı belirtilmiş, ... kaza tarihinde ... adına kayıtlı kamyonu kullandığı sırada kaza meydana gelmiş, davacılar vekili 12.9.2012 tarihli dilekçeyle ...’nin ... yanında ...’ya kaydolduğunu, kamyonla kendi adına çalıştığını beyan etmiştir. Asıl-birleşen dava davalısı ... Maden.Pet.Ür.İnş.Gıda Tur.Paz.San ve Tic.Ltd.Şti. vekilince cevap dilekçesinde davacı ...’ye ...’dan işgöremezlik ödeneği ya da başkaca parasal yardım yapılıp yapılmadığının araştırılması talep edilmiş ise de, mahkemece bu konuda herhangi bir araştırma yapılmamıştır. Eksik inceleme ile hüküm kurulamaz. Bu durumda mahkemece Sosyal Güvenlik

Kurumu’ndan davacı müteveffa ...’ye davaya konu 17.3.2011 tarihli kazayla ilgili olarak; iş kazası nedeniyle işgöremezlik geliri bağlanıp bağlanmadığı, bağlanmış ise rücuya tabi olup olmadığı ve ilk peşin sermaye değeri sorulmak suretiyle, rücuya tabi ise ilk peşin sermaye değerlerinin hesaplanan tazminattan mahsubu için ek rapor aldırılıp sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme sonucu hüküm kurulması isabetli olmamıştır.

5-Birleşen davada harca esas değer 254.000 TL gösterilerek her bir davacı için ayrı ayrı 1.000’er TL destek tazminatı, 5.000,00 TL tedavi masrafı, yol, bakım ve iaşe gideri, davacı eş Nurgül için 100.000 TL manevi, her bir davacı evlat için ayrı ayrı 50.000’er TL manevi tazminat olarak toplam 259.000 TL tazminat talep edilmiştir. Esasen asıl davada da 5.000,00 TL tedavi masrafı, yol, bakım ve iaşe gideri de talep edilmiş, mahkemece birleşen davada, evde hasta bakım gideri giderinden ibaret 3.940 TL maddi tazminat istemi asıl davada dava konusu edildiği ve birleşen davada derdest olduğundan derdestlik nedeniyle usulden reddine karar verilmiş ise de; esasen adli yardım talepli de olsa birleşen davada 5.000,00 TL tedavi masrafı, yol, bakım ve iaşe giderinin harca esas değere dahil edilmediği, usulüne uygun açılmış bir dava bulunmadığı anlaşıldığından anılan gerekçelerle birleşen davadaki bu taleplerin reddine karar verilmesi gerektiğinin gözetilmemesi doğru değildir.

6-Dava karşı aracın sürücüsü, maliki ve zorunlu trafik sigorta şirketine karşı maddi ve manevi tazminat istemli olarak Asliye Ticaret Mahkemesi’nde açılmış olup, 6111 sayılı yasa gereğince tedavi giderleri yönünden ... davaya dahil edilmiştir. Mahkemece asıl ve birleşen davada; dahili davalı ...'ya yönelik açılan tedavi giderine ilişkin maddi tazminat davasının 2.300,00 TL dava değeri üzerinden dosyadan tefrik edilmek suretiyle mahkemenin görevsizliği nedeniyle dava şartı yokluğundan usulden reddine, kararın kesinleşmesini müteakip iki haftalık kesin süre içinde talep halinde dosyanın Sosyal Güvenlik davalarına bakan ... İş Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir. Oysa ki dahili davalı ... yönünden de 6111 Sayılı Yasa gereği tarafların sorumluluk durumları değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmesi (dava tarihi de gözetilerek) gerekirken, iş mahkemesinin görevli olduğu gerekçesi ile davanın tefrik edilerek iş mahkemesine gönderilmesi doğru görülmemiştir.

7-Bozma neden ve şekline göre asıl-birleşen dava davacıları vekilinin vekalet ücretine ilişkin sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.

SONUÇ:Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle asıl-birleşen dava davacıları vekili ve asıl-birleşen dava davalısı ... Maden.Pet.Ür.İnş.Gıda Tur.Paz.San ve Tic.Ltd.Şti. vekilinin yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine, (2) ve (4) numaralı bentlerde açıklanan nedenlerle asıl-birleşen dava davalısı ... Maden.Pet.Ür.İnş.Gıda Tur.Paz.San ve Tic.Ltd.Şti. vekilinin temyiz itirazlarının, (5) ve (6) numaralı bentlerde açıklanan nedenlerle asıl-birleşen dava davacıları vekilinin temyiz itirazlarının, (3) numaralı bentte açıklanan nedenlerle asıl-birleşen dava davacıları ve asıl-birleşen dava davalısı ... Maden.Pet.Ür.İnş.Gıda Tur.Paz.San ve Tic.Ltd.Şti. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile asıl ve birleşen davalardaki hükümlerin BOZULMASINA, (7) numaralı bentte açıklanan nedenlerle bozma neden ve şekline göre asıl-birleşen dava davacıları vekilinin vekalet ücretine ilişkin sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden asıl-birleşen dava davacıları ve asıl-birleşen dava davalısı ... Maden.Pet.Ür.İnş.Gıda Tur.Paz.San ve Tic.Ltd.Şti.'ne geri verilmesine, 24/04/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.