T.C.
İSTANBUL
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2020/233 Esas
KARAR NO : 2022/247
DAVA : İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 30/04/2020
KARAR TARİHİ : 25/03/2022
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; dava dışı sigortalı ... A.Ş.'ne ait ... marka kazıcı makinasının 27.12.2016 tarihinde kullanımı sırasında davalı şirkete ait kamyonetin çarpması sonucu hasara uğradığını, kazıcı makinanın müvekkili şirket tarafından ... numaralı leasing uzun süreli sigorta poliçesi kapsamında sigortalı olduğunu, sigortalı ... A.Ş.'nin kazıcı makinasını ... San. ve Tic. A.Ş.'ne, bu şirketin de alt kiracı davalı ... A.Ş.'ne kiraladığını, makinanın davalı firmanın inşaatını yaptığı ...tren yolunda kullanılmakta iken davalı şirket çalışanı ... tarafından kullanılan ve davalı şirkete ait ... plakalı kamyonun arkasında buz tutmuş hafriyatı temizlemek için geri manevra yapılması sırasında alanda bulunan kazıcı makinaya çarparak kabinin sol tarafı ve sol kapısında ezilmelerin meydana geldiğini, sol kapı camının komple kırıldığını, davalının finansal kiralanmış makinanın hasara uğramaması için hakimiyeti altındaki iş makinasına gerekli dikkat ve özen göstermesi gerektiğini, TBK 334 md. uyarınca zarardan sorumlu olduğunu, davalının zararın oluşmasına %100 kusuru ile sebep olduğunu, olay yeri inceleme tutanağında beyan edildiğini, davalı firmaya kiralanan iş makinasının kullanımı sırasında hasarın meydana geldiğini, kiracının kiralananı ne durumda teslim almışsa kira sözleşmesinin bitiminde o durumda geri vermekle yükümlü olduğunu, davalı firmanın kanundan doğan yükümlülüklerini yerine getirmediğini, müvekkili şirket tarafından inceleme sonucunda belirlenen toplam 3.353,71 TL zararın dava dışı sigortalıya ödendiği ve sigortalının haklarını devir ve temlik ederek haklarına halef olduğunu, sigorta poliçesi uyarınca kiracı sigortalı makinanın zilyetliğini 3. kişiye geçirirse ve bu sırada sigortalı makina hasara uğrar ise sigorta şirketinin rücu imkanı bulunduğunu, ödeme tarihinden itibaren avans faizi oranı üzerinden ticari faizi ile birlikte zararı gidermekle yükümlü olan davalının alacağı ödemediğini, bunun üzerine ... 21. İcra Müdürlüğü ... E dosyasıyla başlatılan icra takibine de haksız itiraz ederek takibi durdurduğunu, arabuluculuk görüşmesinin olumsuz sonuçlandığını belirterek, davanın kabulü ile takibe itirazın iptaline, davalının itiraz edilen bedel üzerinden %40'dan aşağı olmamak kaydıyla icra inkâr tazminatına mahkum edilmesine, yargılama gideri ve vekâlet ücretinin davalı üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Usule uygun tebligata rağmen davalı tarafça davaya cevap verilmemiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava, finansal kiralanan iş makinesini makine kırılması ve yangın sigortası genel şartları kapsamında sigortalamış olan davacı şirketin, iş makinesinin aynı zamanda zilyedi olan davalının işleteni olduğu aracın iş makinesine çarpmasıyla oluşan hasarı dava dışı sigortalı mal sahibine ödemesi nedeniyle, TTK md 1472'den kaynaklanan halefiyet hakkına dayanarak davalıdan rücuen tazminat istemiyle başlattığı takibe itirazın iptali istemine ilişkindir.
... 21. İcra Müdürlüğü... E takip dosyası celbedilip incelendiğinde, davacı tarafından davalı ve dava dışı sürücü aleyhine trafik kazasından kaynaklanan rücuen tazminat açıklamasıyla 3.957,98 TL asıl alacak, 696,82 TL işlemiş yasal faiz istemiyle başlatılan ilamsız takibe davalı borçlu şirketin yasal sürede itirazı üzerine takibin durdurulduğu, takip dosyasında itiraz dilekçesinin alacaklıya tebliğ edildiğine dair bir belge bulunmamakla davanın 1 yıllık hak düşürücü süre içinde açılmış olduğu görülmüştür.
Tarafların bildirdiği deliller toplanmış, takip dosyası, davacının sigorta poliçesi, hasar dosyası, eksper raporu, ödeme dekontu, dava konusu kazayla ilgili jandarma personelince düzenlenen olay yeri inceleme tutanağı, finansal kiralanan iş makinesinin kaza anına ilişkin fotoğrafları ve hasar fotoğrafları, iş makinesi servis onarım formu, araçların tescil kayıtları, iş makinesinin finansal kiralama sözleşmesi, ekleri olan faturası, teslim belgesi incelenmiş, trafik kazalarında uzman makine mühendisi bilirkişi ile sigortacı bilirkişiden oluşturulan bilirkişi kurulundan rapor alınmıştır.
Davacı vekilince sunulan poliçe ve hasar dosyası incelendiğinde, ...AŞ'den dava dışı sigorta ettiren ... AŞ tarafından satın alınarak dava dışı...Tic.AŞ'ye 6361 sayılı Kanun hükümlerine uygun şekilde ... no.lu Finansal Kiralama Sözleşmesi ile kiralanmış olan ... marka 2016 model paletli ekskavatörün, davacı şirketin 29/07/2016-28/02/2018 arası geçerli Leasing Uzun Süreli Sigorta Poliçesi ile sigortalanmış olduğu, poliçede sigorta ettirenin bu iş makinesini finansal kiralayan ... AŞ, sigortalının ise kiracı ... Tic.AŞ olduğu; 27/12/2016 tarihinde ... İlçesi ... mevkiinde... tren yolu hattı inşaat sahasında görevli jandarma personelince saha formenine de imzalatılarak tutulan Olay Yeri İnceleme Tutanağına göre ... plakalı kamyonu kullanan ... tarafından dava konusu iş makinesi sabit yerinde çalışırken, arkasındaki buz tutmuş hafriyatı temizletmek için iş makinesinin yanına yanaştığı sırada kamyonun arka kapağının iş makinesinin kabinine ve sol kapısına çarparak hasar verdiği, iş makinesi kabininde bulunan operatörün yaralanmış olduğu hususlarının tespit edilmiş olduğu, davacı sigorta şirketince yapılan eksper incelemesi ve iş makinesinin yetkili servisi (satıcı ...AŞ servisi) tarafından iş makinesindeki hasarın 03/01/2017 tarihli Servis Formu ile de tespit edilmiş olduğu, servisin bu hasar için dava dışı kiracı (sigortalı) ... AŞ'ye 13/09/2017 tarihli KDV dahil 19.785,58 TL onarım faturası düzenlemiş olduğu, davacı sigorta şirketinin dava dışı sigortalısı...AŞ'nin ihbarı üzerine sigortalısına, poliçesinin teminat limiti (1.328.150,00 Euro) kapsamında kalan hasar sebebiyle eksper raporuyla dava konusu kazaya ilişkin hasar bedelini 15.267,44 TL tespit ederek, poliçesindeki muafiyet ile sovtaj bedelinin tenzili sonucu tespit ettiği 3.353,71 TL tazminatın %18 KDV'siyle birlikte dava dışı sigortalısına 13/10/2017 tarihinde 3.957,38 TL tazminat ödemesi yapmış olduğu görülmüştür.
Dava konusu kazadaki kusur oranları, finansal kiralama konusu makinede kaza nedeniyle meydana gelen gerçek zarar tutarı, zararın davacının sigorta poliçesi teminatına dahil ve sigortalıya ödenmesi gereken zarar olup olmadığı, davalının zarardan sorumlu tutulup tutulamayacağı, takip tarihi itibariyle davacının davalıdan rücuen talep edebileceği tazminat tutarı, davalının temerrüt tarihinin tespiti, temerrüt tarihine göre takip tarihine kadar işleyen faizin takip talebinde istenen tutar kadar olup olmadığı hususlarında tespit ve hesap yapılıp görüşleriyle bildirilmesi için mahkemece re'sen seçilecek finansal kiralama sözleşmeleri sigortaları uzmanı bilirkişi ve trafik kazalarında uzman makine veya otomotiv mühendisi bilirkişi kurulu aracılığıyla bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiş, görevlendirilen bilirkişi kurulundan rapor alınmıştır.
Bilirkişi kurulundan alınan raporda özetle; jandarma tarafından tutulan ve davalının işleteni olduğu kamyonun sürücüsünün beyanıyla hazırlanmış olan tutanakta ve ayrıca iş makinesi operatörünün tuttuğu tutanakta da yazılı olduğu üzere kazada zarar gören iş makinesi çok büyük bir makine olmakla normal koşullarda görünmemesinin mümkün olmadığı, nitekim kamyon sürücüsünün arkasında dorsesindeki buz tutmuş hafriyatı iş makinesine temizletmek için sabit duran iş makinesine yanaşırken kazanın meydana geldiği dikkate alındığında, kamyonun inşaat alanında geri manevra yaparken veya geri geri giderken, sabit durur vaziyette çalışan iş makinesinin kabin kısmına çarptığına dair beyanların kazanın oluş şekline ve iş makinesinde oluşan hasarın gerçekleşme yeri ile şekline uygun olduğu, kazanın önlenebilir nitelikte bir kaza olduğu ve oluşumunda davalının işleteni olduğu ... plakalı kamyon sürücüsünün %100 tam kusurlu olduğu, davacı şirketin eksper raporuyla belirlediği hasar bedelinin yetkili servis onarım faturasıyla da desteklenen, döneminin piyasa rayiç değerlerine uygun, kazayla ve kaza tarihinde 5 ay yaşında olan iş makinesinde oluşan hasarla uyumlu gerçek zarar tutarı kadar olduğu; davacı sigorta şirketinin sigortalısına ödemesinin poliçesinin teminat limitlerine dahil olan ve limit kapsamında bulunan, poliçe özel ve genel şartlarıyla çelişmeyen, yapılması zorunlu bir ödeme olduğu, ex gratia ödeme durumunun söz konusu olmadığı, poliçedeki muafiyet ve sovtaj indirimlerinin poliçeye uygun şekilde yapılmış olduğu, davacının poliçesine göre yaptığı ödemeyi, halefiyet hakkına dayanarak kazaya sebep olana rücu imkanı bulunduğu, temerrüt tarihi ve işlemiş faiz tutarının mahkeme takdirinde olduğu tespit ve görüşleri bildirilmiştir. Bilirkişi kurulu raporu taraflara tebliğ edilmiş, itiraza uğramamıştır.
Tüm dosya kapsamı, incelenen deliller, dosya kapsamına ve delil durumuna uygun, denetime açık ve hüküm kurmaya elverişli bulunan uzman bilirkişi kurulu raporundaki tespitler hep birlikte değerlendirildiğinde, 27/12/2016 tarihinde meydana gelen çift taraflı trafik kazasının oluşumunda davalının işleteni olduğu ... plakalı kamyon sürücüsünün %100 kusurlu olduğu, sürücünün kusurundan davalı işletenin TBK hükümleri uyarınca kusursuz sorumlu olduğu, davalının herhangi bir kurtuluş kanıtı da sunmadığı, davacı sigorta şirketinin sigortalısına ödediği tazminatın kaza ve hasarla uyumlu, poliçesinin temin ettiği riske dahil gerçek zarar tutarında olduğu, TTK md 1472'den kaynaklanan kanuni halefiyet hakkı uyarınca sigortalısının haksız fiilden kaynaklanan haklarına halef olduğundan, ödediği tazminatı kazaya kusuruyla neden olan işletene rücu edebileceği, ancak rücu edebileceği asıl alacak sunulan dekont gereği 3.957,38 TL ise de takipte 3.957,98 TL asıl alacak talep edilmekle 0,60 TL asıl alacak talebinin kaynağı ispatlanamamakla talep edilemeyeceği, haksız fiilde temerrüt kaza tarihinde oluşsa da dava konusu takipte 02/01/2017 tarihiyle takip tarihi arası işlemiş yasal faiz talep edildiği, talep edilebilecek kanıtlanmış asıl alacak olan 3.957,38 TL için taleple bağlılık ilkesi gereği bu tarihler arası (basit hesap niteliğinde olmakla Mahkememizce hesaplanan) işleyen yasal faizin 696,72 TL olduğu, takipteki 0,10 TL işlemiş faiz talebinin bu nedenle yerinde olmadığı, takip sonrası ise asıl alacak için takip talebindeki gibi yasal faiz istenebileceği anlaşılmakla, aşağıdaki şekilde davanın kısmen kabulüne karar vermek gerekmiştir.
Davacı vekilince %40 oranında icra inkar tazminatı talep edilmişse de, haksız fiilden kaynaklanan hasar tazminatına ilişkin rücu amacıyla başlatılan ilamsız takipte, gerçek zararın-kusur durumunun yargılama ve bilirkişi incelemesi sonucu tespit edilmiş olması nedeniyle alacağın likit olduğundan bahsedilemeyeceğinden, bu talebin reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan gerekçelerle;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile,
Davalının ... 21.İcra Müdürlüğü ... Esas takip dosyasına itirazının kısmen iptaline, takibin 3.957,38-TL asıl alacak, 696,72-TL işlemiş faiz toplamı 4.654,10-TL alacak yönünden ve takip tarihi sonrası 3.957,38-TL asıl alacağa değişen oranda yasal faiz işletilmek suretiyle aynı koşullarda devamına, fazla istemin reddine,
Kabul edilen alacak yönünden davacının icra inkar tazminatı talebinin reddine,
2-Alınması gereken karar ve ilam harcı 317,92 TL olup, peşin alınan 59,71 TL harcın mahsubu ile bakiye 258,21 TL harcın davalıdan alınarak Hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 79,00 TL posta tebligat gideri, 1.400,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 1.479,00 TL yargılama giderinden davanın kabul/red oranına göre (%99,98-%0,02) hesaplanan 1.478,70 TL ile 54,40 TL başvuru harcı, 59,71 TL peşin harç toplamı 1.592,81 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiyesinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı yargılama sırasında kendisini vekille temsil ettirdiğinden, kabul edilen tutar üzerinden yürürlükteki AAÜT uyarınca hesap ve takdir olunan 4.654,10 TL nispi vekâlet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı yargılama sırasında kendisini vekille temsil ettirdiğinden reddedilen dava değeri üzerinden yürürlükteki AAÜT uyarınca hesap ve takdir olunan 0,70 TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Dava şartı arabuluculuk sürecinde Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinden, davanın kabul/red oranına göre 1.319,73 TL'sinin davalıdan, 0,27 TL'sinin davacıdan 6183 sayılı Kanuna göre tahsili ile Hazineye gelir kaydına,
7-Taraflarca yatırılan avansın kullanılmayan kısmının, karar kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalının yokluğunda, miktar itibariyle kesin olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı.25/03/2022
Katip
¸e-imzalıdır
Hakim
¸e-imzalıdır
