Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2021/4639 E. , 2021/4021 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2021/4639
Karar No:2021/4021
TEMYİZ EDENLER : 1- (DAVALI) ... Kurumu
VEKİLİ : Av. ...
2- (DAVALI YANINDA MÜDAHİL) ... İnşaat Malzemeleri Ticaret Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVACILAR) : 1- ... Organizasyon Turizm İnşaat Nakliyat
Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
2- ... Temizlik Hizmet Nakliyat İnşaat Taahhüt
Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. ...
İSTEMİN KONUSU : ... İdare Mahkemesi'nin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanlığı Çevre Koruma ve Kontrol Dairesi Başkanlığı Atık Yönetimi Şube Müdürlüğü'nce 22/02/2021 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen 'İzmit Bölgesi Belediye Atıklarının Aktarma İstasyonlarından Bertaraf Tesisine Taşınması Hizmeti' ihalesine yönelik olarak davacıların oluşturduğu iş ortaklığı tarafından yapılan itirazen şikâyet başvurusunun süre yönünden reddine ilişkin ... tarih ve ... sayılı Kamu İhale Kurulu (Kurul) kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; uyuşmazlık konusu ihaleye ilişkin ... tarih ve ... numaralı ihale komisyonu kararıyla ihalenin davacıların oluşturduğu iş ortaklığı üzerinde bırakılmasına ve müdahil şirketin yaptığı aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunmadığından teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verildiği, söz konusu komisyon kararına yönelik müdahil şirket tarafından yapılan itirazen şikâyet başvurusu sonucunda ... tarih ve ... sayılı Kurul kararıyla müdahil şirketin teklifinin değerlendirmeye alınması yolunda düzeltici işlem belirlenmesine karar verildiği, anılan Kurul kararını uygulamak üzere ... tarihinde onaylanan ... numaralı ihale komisyonu kararında ihalenin müdahil şirket üzerinde kalmasına karar verilmesi üzerine davacıların oluşturduğu iş ortaklığı tarafından, anılan ihale komisyonu kararında en avantajlı teklif sahibi olarak belirlenen müdahil şirkete yönelik iddialarla yapılan şikâyet başvurusunun reddi sonrasında Kurul'a itirazen şikâyet başvurusunda bulunulduğu, Kurul kararı ile, 'başvuru konusu hususların, müdahil şirketin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına yönelik 1 numaralı ihale komisyonu kararının tebliğ edildiği 19/03/2021 tarihinde öğrenildiğinin kabulü gerektiği, bu tarihten itibaren on gün içinde şikâyet başvurusunda bulunulması gerekirken bu süre geçtikten sonra 26/05/2021 tarihinde başvuru yapıldığı'ndan bahisle itirazen şikâyet başvurusunun süre yönünden reddine karar verildiği, anılan kararın iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı; Kamu İhale Kanunu uyarınca, ihale sürecindeki hukuka aykırı olduğu iddia edilen işlem ve eylemlerin farkına varıldığı tarihin, ihalenin bütün hüküm ve sonuçlarının yer aldığı kesinleşen ihale kararının ilgililere tebliğ edildiği tarih olarak kabul edilmesi gerektiği; buna göre, 1 numaralı ihale komisyonu kararıyla ihalenin davacı şirket uhdesinde bırakılarak müdahil şirketin teklifinin zaten değerlendirme dışı bırakıldığı, yapılan şikâyet ve itirazen şikâyet başvuruları sonucunda ... tarih ve ... numaralı ihale komisyonu kararıyla ihalenin, teklifi daha önce değerlendirme dışı bırakılan şirket üzerinde bırakılması üzerine müdahil şirketin teklifinin geçerli kabul edildiğinin öğrenilmiş olacağı, buna göre davacıların oluşturduğu iş ortaklığının şikâyete konu durumdan bütün unsurlarıyla birlikte ancak ... tarih ve ... numaralı ihale komisyonu kararıyla haberdar olduğunun kabulü gerektiği, davacı şirketler tarafından kesinleşmiş ihale komisyonu kararının tebliğinden itibaren 10 günlük süre içerisinde şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunulduğu anlaşıldığından, itirazen şikâyet başvurusunun süre yönünden reddine dair Kurul kararında hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, müdahil şirketin aşırı düşük teklif açıklamasına ve teklifine ilişkin ihale komisyonu değerlendirmelerinin 1 numaralı ihale komisyonu kararında davacıların oluşturduğu iş ortaklığına bildirildiği, bu çerçevede şikâyete konu hususların farkına varıldığı tarihin anılan ihale komisyonu kararının bildirildiği kesinleşen ihale karar yazısının tebliğ edildiği 19/03/2021 tarihi olarak kabul edilmesi gerektiği, ihale karar yazısında başvuru merci ve süresinin doğru bir şekilde belirtildiği, davacıların oluşturduğu iş ortaklığı tarafından yapılan şikâyet başvurusunun süresinde olmadığı ileri sürülmüştür.
Davalı yanında müdahil tarafından, şikâyete konu hususun 1 numaralı ihale komisyonu kararının bildirildiği kesinleşen ihale karar yazısının tebliği ile 19/03/2021 tarihinde davacıların oluşturduğu iş ortaklığınca öğrenildiğinin kabulü gerektiği, bu tarihten itibaren on günlük süre içinde şikâyet başvurusunda bulunması gerekirken bu süre geçirildikten sonra başvuru yapıldığı, dava konusu Kurul kararında hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacılar tarafından, 1 numaralı ihale komisyonu kararında ihalenin zaten kendileri üzerinde bırakıldığı, bu sebeple başvuru süresinin anılan ihale komisyonu kararının tebliği ile başlatılmasının hiçbir maddi ve hukuki geçerliliği bulunmadığı, ... tarih ve ... numaralı ihale komisyonu kararı ile müdahil şirketin en avantajlı, kendilerinin ise en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği, bu karar ile yeni bir hukuki durumun oluştuğu, 2 numaralı ihale komisyonu kararının tebliğ edildiği 21/05/2021 tarihinden itibaren başvuru süresinin başladığının kabulü gerektiği, buna göre yasal süre içerisinde şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunulduğu, temyize konu Mahkeme kararının hukuka uygun olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz istemlerinin reddi ile Mahkeme kararının Dairemiz kararında belirtilen gerekçeyle onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemleri hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanlığı Çevre Koruma ve Kontrol Dairesi Başkanlığı Atık Yönetimi Şube Müdürlüğü'nce 22/02/2021 tarihinde açık ihale usulü ile 'İzmit Bölgesi Belediye Atıklarının Aktarma İstasyonlarından Bertaraf Tesisine Taşınması Hizmeti' ihalesi yapılmıştır.
... tarihinde onaylanan ... numaralı ihale komisyonu kararında, davacıların oluşturduğu iş ortaklığının teklifi ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenmiş, müdahil şirketin teklifi ise 'aşırı düşük teklif açıklamasında işçilik maliyetleri hesabında aylık yemek ve yol giderleri 26 iş günü yerine 22 iş günü üzerinden hesap edildiğinden savunması uygun bulunmamıştır' denilmek suretiyle değerlendirme dışı bırakılmıştır. Söz konusu komisyon kararına yönelik müdahil şirket tarafından yapılan itirazen şikâyet başvurusu neticesinde, ... tarih ve ... sayılı Kurul kararı ile, müdahil şirketin aşırı düşük teklif açıklamasının uygun bulunması ve teklifinin değerlendirmeye alınması yönünde düzeltici işlem belirlenmesine karar verilmiş, bu kararı uygulamak üzere ... tarihinde ... numaralı ihale komisyonu kararı alınmıştır.
2 numaralı ihale komisyonu kararında müdahil şirket ekonomik açıdan en avantajlı, davacıların oluşturduğu iş ortaklığı ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenmiştir.
2 numaralı ihale komisyonu kararı 21/05/2021 tarihinde davacılara EKAP üzerinden on gün içinde şikâyet başvurusunda bulunulabileceği belirtilerek tebliğ edilmiştir. Bu karara yönelik olarak 04/06/2021 tarihinde, ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi aleyhine yapılan şikâyet başvurusunun reddi üzerine davacı şirketler tarafından 14/06/2021 tarihinde Kurul'a itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Kurul tarafından dava konusu işlem ile, davacıların iddialarına konu ettiği hususlarla ilgili olarak ilk ihale komisyonu kararının tebliğ tarihi olan 19/03/2021 tarihinde bilgi sahibi oldukları, söz konusu tarihin hukuka aykırı işlem veya eylemin farkına varılmış olması gereken tarih olarak esas alınması gerektiği, bu nedenle en geç 29/03/2021 tarihine kadar şikâyet başvurusunda bulunması gerekirken, bu süre geçtikten sonra yapılan şikâyet başvurusunun süresinde yapılmadığından bahisle itirazen şikâyet başvurusunun süre yönünden reddine karar verilmiştir.
Bunun üzerine bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun 54. maddesinin 1. fıkrasında, ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabileceklerin, bu Kanun'da belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilecekleri; 55. maddesinin 1. fıkrasında, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21. maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hâllerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye şikâyet başvurusunda bulunulacağı kurala bağlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Temyize konu Mahkeme kararında '... tarih ve ... sayılı ihale komisyonu kararıyla ihalenin teklifi daha önce değerlendirme dışı bırakılan şirket üzerinde bırakılması üzerine ancak bu andan sonra davacıların ... İnşaat Malzemeleri Ticaret Ltd. Şti.'nin teklifinin geçerli olarak kabul edildiğini öğrenmiş olacağı, davacının şikâyete konu durumdan bütün unsurlarıyla birlikte ancak 21/05/2021 tarihli ihale komisyonu kararıyla haberdar olduğunun kabulü gerektiği...' gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiş ise de; uyuşmazlığın çözümlenebilmesi için ... tarih ve ... sayılı Kurul kararının yerine getirilmesine yönelik olarak alınan ... tarih ve ... numaralı ihale komisyonu kararının, davacıların hukukî durumunda herhangi bir değişiklik meydana getirip getirmediğinin ortaya konulması gerekmektedir.
Dosya incelendiğinde, 1 numaralı ihale komisyonu kararında davacıların oluşturduğu iş ortaklığının ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlenmesine ve müdahil şirketin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilmişken, ... tarih ve ... sayılı Kurul kararının yerine getirilmesi için alınan 2 numaralı ihale komisyonu kararında müdahil şirketin en avantajlı teklif, davacıların oluşturduğu iş ortaklığının ise en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği anlaşılmaktadır.
Anılan Kurul kararının yerine getirilmesi için alınan ... tarih ve ... numaralı ihale komisyonu kararı ile, ihalede en avantajlı teklif sahibi istekli ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin yeniden belirlenmesi nedeniyle, ortaya çıkan bu değişikliğin dikkate alınarak ihale sürecinde davacıların oluşturduğu iş ortaklığının hak kaybına uğradığını iddia edebileceği yeni bir hukukî durumun meydana geldiğinin kabulü gerekmektedir.
Bu durumda, ihale sürecinde yeni bir hukukî durum meydana getiren, ihale sürecine etkili bir kararın alınması üzerine başvuruya konu edilebilecek işlemi ve hukuka aykırılık nedenini öğrenen ilgililerin bu tarihten itibaren 4734 sayılı Kanun'da öngörülen sürede idareye başvurmalarında hukukî bir engel bulunmadığından, ... tarih ve ... numaralı ihale komisyonu kararına karşı, tebliğ tarihinden itibaren Kanun'un 55. maddesi uyarınca süresi içinde şikâyet başvurusunda bulunulabilecektir.
Bu itibarla, uyuşmazlık konusu ihaleye ilişkin 2 numaralı ihale komisyonu kararının 21/05/2021 tarihinde davacıların oluşturduğu iş ortaklığına tebliğ edilmesi üzerine davacılar tarafından süresinde ihaleyi gerçekleştiren idareye şikâyet başvurusunda bulunulduğu anlaşıldığından, dava konusu işlemde hukuka uygunluk, işlemin iptali yolundaki temyize konu Mahkeme kararında ise sonucu itibarıyla hukukî isabetsizlik bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının ve müdahilin temyiz istemlerinin reddine,
2. Dava konusu işlemin iptali yolundaki ... İdare Mahkemesi'nin ... tarih ve E:..., K:... sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından anılan Mahkeme kararının yukarıda belirtilen GEREKÇEYLE ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunanlar üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davalıya ve müdahile ayrı ayrı iadesine,
5 Kullanılmayan ...-TL yürütmeyi durdurma harçlarının istemleri hâlinde davalı idareye ve müdahile ayrı ayrı iadesine,
6. Dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
7. 2577 sayılı Kanun'un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 25/11/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
