(Kapatılan)15. Ceza Dairesi 2012/8213 E. , 2012/44244 K.
MAHKEMESİ :Ağır Ceza Mahkemesi
SUÇ : Nitelikli Dolandırıcılık, Özel Belgede Sahtecilik, Hizmet Nedeniyle Güveni Kötüye Kullanma
HÜKÜM : Mahkumiyet
Dosya incelenerek gereği düşünüldü:
Dolandırıcılık suçunun oluşabilmesi için; failin bir kimseyi, kandırabilecek nitelikte hileli davranışlarla hataya düşürüp, onun veya başkasının zararına, kendisine veya başkasına yarar sağlaması gerekmektedir.
Hile nitelikli bir yalandır. Fail tarafından yapılan hileli davranış belli oranda ağır, yoğun ve ustaca olmalı, sergileniş açısından mağdurun inceleme olanağını ortadan kaldıracak nitelikte bir takım hareketler olmalıdır. Kullanılan hileli davranışlarla mağdur yanılgıya düşürülmeli ve bu yanıltma sonucu yalanlara inanan mağdur tarafından sanık veya bir başkasına haksız çıkar sağlanmalıdır.
Hilenin kandırıcı nitelikte olup olmadığı olaysal olarak değerlendirilmeli, olayın özelliği, fiille olan ilişkisi, mağdurun durumu, kullanılmışsa gizlenen veya değiştirilen belgenin nitelikleri ayrı ayrı nazara alınmalıdır.
Somut olayda; sanık ...'ın suç tarihi ve öncesinde ... Manisa Şubesi başkanı olarak, temyiz dışı sanıklar ...'ın şube sekreteri, ... 'nun şube mali sekreteri, ...'un şüpheli şube başkanı ve ...'ın sekreteri olarak, ...'nın da şube teşkilat uzmanı olarak görev yaptıkları,... Manisa Şubesi başkanı olarak 07/10/2008 tarihine kadar görev yapmış olan sanık ...'ın, sendika genel merkezine yönelik olarak gerçekleştirdiği bir çok hileli işlemler neticesinde haksız kazanç sağladığı, buna göre;
Sanığın; '...' adlı işyerinden 2007 yılı içinde sendikanın Manisa Şubesine 1 adet fotokopi makinesinin bağış olarak alındığı halde, sanık tarafından makinenin alındığı Biz isimli şirketten fatura istendiği, anılan şirket tarafından gönderilen bu makineye ait 22/08/2007 tarihli 2.000,01 TL tutarındaki irsaliye faturasının sendika şubesi evraklarına harcama yapılmış gibi konulduğu ve faturanın Sendika Genel Merkezine gönderildiği, Sendika Genel Merkezi tarafından fatura bedelinin ödendiği ve bu şekilde Sendika Genel Merkezinden tahsili yoluna gidilen fatura bedeli ile haksız
kazanç sağlandığı, bunun, ... isimli şirketin söz konusu fotokopi makinesinin bağışlandığına ilişkin yazısı, 22/08/2007 tarihli irsaliye faturası, tanıklar ..., ... ve ...'un beyanlarıyla anlaşıldığı,
09/10/2007 tarihli faturaya göre ... Bilgisayar isimli firmadan 590 TL tutarında sendika şubesinde kullanılmak üzere 2 adet LG marka monitör satın alınmış olmasına rağmen, monitörlerden birinin şubeye hiç getirilmediği, sanığın evine götürüldüğü, ancak 2 adet LG marka monitöre ait faturanın müşteki sendika genel merkezinden tahsil edilerek haksız kazanç sağlandığı,bunun, 09/10/2007 tarihli fatura, 10/10/2008 tarihli düzenlenen tutanak, tanıklar ..., ... ve ...'un beyanlarıyla anlaşıldığı,
27/02/2008 tarihinde Venüs Bilgisayar isimli firmadan sendika şubesinde kullanılmak amacıyla bir adet bilgisayarın alındığı, bu bilgisayara ait 825 TL tutarındaki faturanın sendika genel merkezine gönderilerek tahsili yoluna gidildiği, ancak söz konusu bilgisayarın sendika şubesine hiç getirilmediği, doğrudan sanığın evine götürüldüğü, bu şekilde müşteki sendika genel merkezinden 825 TL tahsil edilerek haksız kazanç sağlandığı, bunun, 27/02/2008 tarihli fatura, 10/10/2008 tarihinde düzenlenen tutanak ve tanık ...'nın beyanıyla anlaşıldığı,
... Bilgisayar isimli firmadan 01/11/2007 tarihinde alınan faturada yer alan 194.70 TL tutarındaki 1 adet ... Office jet marka yazıcı sendika şubesi demirbaşları arasında yer alması gerekirken, şube binasına hiç getirilmediği, şubede hiç kullanılmadığı ancak bu faturanın sendika merkezine gönderilerek parasının tahsili ile haksız kazanç sağlandığı, bunun 10/10/2008 tarihinde düzenlenen tutanak, 01/11/2007 tarihli fatura ve tanıklar ... ve ...'un beyanlarıyla anlaşıldığı,
... ... Sendikası Manisa şube binasında uzun yıllar herhangi bir boya ve badana işlemi yapılmadığı halde, 01/06/2007 tarihli 'Çeşme Ticaret ' isimli firmadan alınan 401,20 TL tutarındaki boya ve alçı faturası harcamalar listesine konularak bedeli müşteki sendika genel merkezinden tahsil edilerek haksız kazanç sağlandığı, bunun 01/06/2007 tarihli fatura, 10/10/2008 tarihli tutanak, tanıklar ... ve ...'un beyanlarıyla anlaşıldığı,
2000 yılından itibaren sendikanın Manisa Şubesine ait temel gıda ve temizlik malzemeleri ihtiyacının ... Ticaret isimli bakkaliye dükkanından temin edildiği, Sendika şubesinde çaycı olarak çalışan ve bakkal alışverişleri , bakkala yapılacak ödeme işleri ile uğraşan tanık ... ile sendika şubesinde teşkilat uzmanı olarak görev yapan ... ve ... Ticaret isimli işyeri sahibi tanık ...'nin beyanlarından; sendika şubesinin ortalama aylık bakkaliye masrafının 100-200 TL civarında olduğu halde, her ay ortalama 400-500 TL civarında faturanın bakkal tarafından gönderildiği, bu bakkaliye harcamalarında sendika şube başkanının kendisinin ve yakınlarının ev ihtiyaçlarının da faturaya dahil edildiği, faturaya dahil edilen sanığın şahsi harcamalarının sendika şubesinin ihtiyaçları için yapılan harcamalardan ayrılmaksızın sendika genel merkezinden bu yapılan harcamalar
tutarının tahsil edildiğinin anlaşıldığı, bu şekilde müşteki sendika genel merkezinden haksız kazanç sağlandığı, bunun tanık beyanları, 09/10/2008 tarihli tutanak, ... Ticaret isimli bakkala ait söz konusu alışverişlerle ilgili tutulan veresiye defteri örnekleri ve faturalardan anlaşıldığı,
... Genel Merkezinin de onayı ile ... Sendikası Manisa Şubesinde 2005 yılında Halk Eğitim Merkezi ile yapılan protokol gereğince ücretsiz bilgisayar kursunun açıldığı, 2005 yılında başlayıp halen devam ettiği anlaşılan bu kursla ilgili yapılan protokol gereğince kursiyerlerden para alınmaması gerektiği halde, sanığın talimatıyla 45 günlük dönemler halinde gerçekleştirilen kurslara katılan tüm kursiyerlerden para alındığı, üye olanlardan 30 TL, üye olmayanlardan 0 TL olarak katılım payı adı altında alınan ve karşılığında herhangi bir makbuz kesilmediği için toplam ne miktarda toplandığı belirlenemeyen paraların bir kısmının şubenin elektrik, su, telefon, kurs öğretmeni ücretlerinin karşılanmasında kullanıldığı, buna rağmen elektrik, su telefon, kurs öğretmeninin ücretleri için ayrıca harcama yapıldığı belirtilerek, gider olarak gösterilen bu harcamaların sendika genel merkezinden tekrar tahsili yoluna gidilerek, sendika genel merkezinden haksız kazanç sağlandığı, bunun, kurs için yapılan protokol, 09/10/2008 tarihli tutanak, faturalar ve makbuzlar ile tanıklar ..., ... ve ...'ın beyanlarıyla anlaşıldığı,
... Manisa şube binasının bulunduğu ... Apartmanında, apartman sakinlerinin sadece yakacak parası olarak apartman yönetimi hesabına bankaya para yatırdıkları, herhangi bir şekilde apartman yöneticisi tarafından apartman giderleriyle ilgili aidat toplanmadığı halde, sanığın talimatıyla 30/11/2006 ile 30/11/2007 tarihleri arasındaki her ay için 350'er TL sahte apartman gider makbuzlarının düzenlendiği, söz konusu makbuzların sanığın sekreteri olarak görev yapan şüpheli... tarafından yazılarak sahte şekilde oluşturulduğu, apartman yöneticisi olan ...'in imzasının sahte olarak atılarak, sahte olarak düzenlenen söz konusu gider makbuzları sendika şubesinin gideri olarak gösterilmek suretiyle sendika genel merkezinden bu paraların tahsili yoluna gidilerek haksız kazanç sağlandığı, bunun, tanık olarak dinlenen apartman yöneticisi ...'in beyanı, ...'un beyanı, yine tanık olarak dinlenen sendika şubesi çalışanlarından ... ve ...'un beyanları ile söz konusu 350'er TL'lik olarak sahte şekilde düzenlenmiş apartman gider makbuzlarından anlaşıldığı,
İşten çıkarılan işçilerin işe iade davaları için genel merkezden talep edilen mahkeme başvuru harçları ve masraflar davalar kazanıldıkça sendika avukatları aracılığıyla mahkemelerden geri alınarak sanığa teslim edildiği ancak bu paraların genel merkeze gönderilmediği, paraların sanığın uhdesinde kaldığı, sanığın, söz konusu mahkeme harçlarına ilişkin paraları sendika genel merkezine gönderdiği ve genel merkez başkan vekiline elden teslim ettiğine ilişkin, savunmasını doğrulayıcı nitelikte delil ve emare elde edilemediğinden, sanığın, yukarıda açıklandığı şekilde,
sendika genel merkezine göndermesi gereken söz konusu mahkeme harçlarına ilişkin paraları, genel merkeze teslim etmeyip, tasarrufunda bulundurmak suretiyle üzerine atılı zincirleme şekilde hizmet sebebiyle güveni kötüye kullanmak suçunu işlediği, bunun, soruşturma evrakı kapsamı içerisinde bulunan mahkeme harçlarıyla ilgili gider belgeleri ve şube avukatı tarafından söz konusu mahkeme harçlarının şube başkanı sanığa teslim edildiğine ilişkin olarak düzenlenen 21/07/2006, 07/09/2006 ve 23/10/2007 tarihli belgelerden ve ... ile...'un beyanlarından anlaşıldığı,
... Manisa Şubesi Denetleme Kurulu üyelerinin haberleri olmaksızın, denetleme kurulu üyelerinin isimleri altına sahte olarak imza atılmak suretiyle gerçeğe aykırı şekilde denetleme kurulu raporları ve kararlarının tanzim edildiği, sanık tarafından, bu konuda sendika şubesi teşkilat uzmanı olarak görev yapan ...'ya talimat verildiği, ...'nın da şube başkanı tarafından verilen talimat uyarınca sanki denetim kurulu üyeleri toplanmış ve karar almış gibi tutanak düzenleyip, denetim kurulu üyelerinin isimlerinin altlarını da imzalamak suretiyle sahte belgeler oluşturduğu, bu şekilde özel belgede sahtecilik suçunu işlediği, bunun, şüphelinin beyanı, ...'nın ifadeleri, söz konusu sahte olarak düzenlenmiş denetleme kurulu raporları ile denetleme kurulu toplantılarına ilişkin düzenlenen tutanaklar, denetleme kurulu üyelerinin beyanları ve bilirkişi raporlarıyla anlaşıldığı, bu şekilde, sanığın; üzerine atılı zincirleme şekilde nitelikli dolandırıcılık , zincirleme özel belgede sahtecilik ve zincirleme hizmet sebebiyle güveni kötüye kullanma suçlarını işlediğinin iddia edildiği olayda,
... Manisa Şubesi ve sendikanın genel merkezinde bulunan defter ve belgeler ile ilgili diğer evrakın dosya içinde olması, dosyadaki makbuzlara göre sanığın katılan tarafa yaptığı toplam ödemenin 19.200 TL olması, sendika zararının, sabit kabul edilen dolandırıcılık eylemleri açısından; bağış yapılan ama satın alınmış gibi fatura edilen bilgisayar için 2.000.01 TL, satın alınıp sendika için kullanılmayan monitor ve bilgisayar için 295.00 TL ve 825.00 TL, kurs ücreti adıyla gider olarak gösterilen 10.640.00 TL olmak üzere toplam; 13.761.00 TL olduğu, güveni kötüye kullanmak suçu açısından, zararın 4.480.00 TL olduğu, her iki suç için toplam zararın 18.241.00 TL olduğunun dosya içeriğinden anlaşılması ve buna göre zararın tamamının sanık tarafından ödenmiş olduğunun anlaşılması karşısında bu yönden bozma isteyen tebliğnamedeki düşünceye iştirak edilmemiştir.
1-Dolandırıcılık suçundan kurulan hükme yönelik temyiz incelemesinde;
Zincirleme Dolandırıcılık suçunun işlendiğine dair mahkemenin kabulünde bir isabetsizlik bulunmamıştır.
Yapılan yargılamaya, toplanıp karar yerinde gösterilen delillere, mahkemenin kovuşturma sonuçlarına uygun olarak oluşan kanaat ve takdirine, incelenen dosya kapsamına göre yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddiyle hükmün ONANMASINA,
2-a-Hizmet Nedeniyle Güveni Kötüye Kullanmak suçundan kurulan hükme yönelik temyiz incelenmesinde;
Yapılan yargılamaya, toplanıp karar yerinde gösterilen delillere, mahkemenin kovuşturma sonuçlarına uygun olarak oluşan kanaat ve takdirine, incelenen dosya kapsamına göre yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine, Ancak;
İşten çıkarılan işçilerin işe iade davaları için genel merkezden talep edilen ve davalar kazanıldıkça mahkemelerden geri alınan mahkeme başvuru harçları sendika avukatları tarafından genel merkeze iade edilmek üzere sanığa teslim edildiği, sanığın bu paralara genel merkeze iade etmediğinin iddia edildiği olayda, sanığın böyle bir görev ve yetkisinin bulunup bulunmadığı, mahkemeden alınan başvuru harçlarının nereye teslim edilmesi gerektiği, fiili olarak sendika avukatı tarafından alınan paraların şube başkanına teslimiyle ilgili fiili bir uygulamanın bulunup bulunmadığının araştırılarak sanığın hukuki durumunun tayin ve takdirinin gerektiği gözetilmeden eksik incelemeyle yazılı şekilde hüküm kurulması,
b-Özel belgede sahtecilik suçundan kurulan hükme yönelik temyiz incelenmesinde;
... Manisa Şubesinin bulunduğu apartmana ait gider makbuzlarının 26/05/2006 tarihi ile 30/11/2007 tarihleri arasında değişik tarihlerde düzenlendiği, sahte denetim kurulu raporlarının ise 05/05/2005 tarihi ile 01/07/2008 tarihleri arasında aynı anda sahte olarak düzenlendiğinin tespit edilmesi karşısında; sanığın farklı suç işleme kararıyla hareket ederek ayrı ayrı suç işlediği, böylece gider makbuzlarındaki sahtecilik eyleminin zincirleme şekilde işlenen ayrı bir suç, denetim raporlarındaki sahteciliğin ise ayrı bir suç oluşturduğu gözetilmeden, eylemlerin tamamının zincirleme suç kapsamında olduğu değerlendirilerek yazılı şekilde hüküm kurulmak suretiyle eksik ceza tayini,
Bozmayı gerektirmiş, katılan vekilinin ve sanık müdafiinin temyiz itirazları bu itibarla yerinde görülmüş olduğundan, hükmün bu nedenlerle, 5320 sayılı Kanunun 8/1. maddesi gereğince uygulanması gereken 1412 sayılı CMUK'un 321. maddesi uyarınca BOZULMASINA, 27/11/2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.