1. Hukuk Dairesi 2021/8804 E. , 2022/2557 K.
MAHKEMESİ : ADANA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 1. HUKUK DAİRESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL-TAZMİNAT
Taraflar arasında görülen tapu iptali-tescil ve tazminat davası sonunda, Bölge Adliye Mahkemesince davanın kısmen kabul, kısmen reddine dair verilen karar, davacı vekili ve duruşma istekli davalılar ... v.d. vekili tarafından yasal süre içerisinde duruşma istekli temyiz edilmiş olmakla, duruşma günü olarak saptanan 29/03/2022 Salı günü için yapılan tebligat üzerine temyiz eden davalılar ... v.d. vekili Avukat ... ile diğer temyiz eden davacı vekili Avukat ..., davalılar ... v.d. vekili Avukat ... geldiler, davetiye tebliğine rağmen davalılar ... v.d. vekili gelmedi, yokluğunda duruşmaya başlandı, süresinde verilen ve kayıt olunduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra gelen vekillerin sözlü açıklamaları dinlendi, duruşmanın bittiği bildirildi, iş karara bırakıldı. Dosya incelenerek gereği görüşülüp düşünüldü:
I. DAVA
Davacı, mirasbırakan babası ...'nin, bir kısım mirasçıdan mal kaçırmak amacıyla ve yoğunlaşan muris muvazaası kastı ile dava konusu 2640, 2641, 2642, 2643, 2644, 2645, 2646, 2647, 2651, 2652, 2653, 2654, 2655, 2656, 2657, 2658, 2659, 2660, 2661, 2662, 2663, 2664, 2665, 2668, 2669, 2670, 2671, 2672, 2673, 2674, 2675, 2676, 2677, 2678, 2680, 2683, 2684, 2685, 2687, 2688, 2689, 2690, 2691 parsel sayılı taşınmazları, 37 parsel sayılı taşınmazı, 650 parselde yer alan 4 ve 6 no.lu bağımsız bölümleri, 1823 ada, 6 (eski 3954 parsel), 1823 ada 4 (eski 3955 parsel), 1834 ada 1 (eski 6368 parsel), 1120, 667 parseldeki 11 nolu bağımsız bölüm, 6120, 6121, 6122, 6125, 6126, 6130, 6135, 6137, 6138, 6139, 6140, 6141, 6142, 6143, 6144, 6145 parsel sayılı taşınmazlar, 36, 2686, 2692, 2693, 2650, 288, 1121 parsel sayılı taşınmazları davalı eş ve çocuklarına, davalı şirkete muvazaalı olarak satış yolu ile temlik ettiğini, bir kısım davalının bazı dava konusu taşınmazları diğer davalı eş ve çocuklarına devirlerinin de muvazaalı olduğunu ileri sürerek, dava konusu taşınmazların tapu kayıtlarının iptali ile miras payı oranında adına tescilini, 3. kişilere devredilen taşınmazlar bakımından tazminatın faiziyle birlikte tahsilini istemiştir.
II. CEVAP
Davalılar ... ve ... (mirasbırakanın kızları), dava konusu 17.11.1993 tarihli resmi senette davacının da taraf olup kendisine taşınmaz verildiğini, mirasbırakanın iradesinin bölünemeyeceğini, mirasbırakan ile davalı erkek evlatlarının uzun yıllara dayanan ticari ortaklıkları sonucu elde edilen taşınmazların büyük bir kısmının mirasbırakan adına kayıtlı görünse de esasen tereke malı olmadığını, mirasbırakanın ortak ticari faaliyetlerle elde edilen taşınmazları davalı erkek evlatlarına devrettiğini, alım güçleri bulunduğunu, dava konusu 667 parseldeki 11 no.lu bağımsız bölümün mirasbırakandan gelmediğini, davalılar ..., ..., ... ve ...'nin (mirasbırakanın eşi ve oğulları), alım güçlerinin yüksek olduğunu, davalı ...’nin kişisel mal varlığına sahip olup mirasbırakanın ilk akaryakıt istasyonunu kurarken taşınmazını satarak destek olduğunu, mirasbırakanla birlikte çalışıp emek verdiğini, ailenin mal varlığına maddi ve manevi katkı sağladığını, davalı oğulların da küçük yaştan beri mirasbırakanla birlikte çalıştıklarını, ortaklığın geliri ile taşınmaz sahibi olduklarını, mirasbırakanın davalı oğullarıyla birlikte 1973 yılında adi şirket kurduğunu, kuruluş sözleşmesinde ortaklık karının %25'inin çekilmesi, % 75'inin ortaklık sermayesi olarak bırakılmasının kararlaştırıldığını, servis ve akaryakıt istasyonu işlettiklerini, ticari faaliyetlerindeki başarının uluslararası nakliyat işinde de devam ettiğini, 1984 yılında davalı ... Uluslararası Nakliyat ve Tic. Ltd. Şti.yi kurduklarını, dava konusu taşınmazların alındığı dönemde ekonomik güçlerinin oldukça yüksek olup aile mal varlığının bu ticari faaliyetler sonucu elde edildiğini, mirasbırakanın davacıdan mal kaçırma amacıyla hareket etmediğini, mirasbırakandan kalan başkaca taşınmazlar da olduğunu, dava konusu bir kısım taşınmazın dava dışı kişilerden edinildiğini davalı ... Uluslararası Nakliyat ve Tic. Ltd. Şti. yetkilisi, şirketin 1984 yılında mirasbırakan ve davalı oğulları tarafından kurulduğunu, 21.08.1996 tarihinde mirasbırakanın kızı davalı ...’nın, 15.08.1991 tarihinde mirasbırakanın eşi davalı ... ...’nin ortaklığa alındığını, müteveffa oğul ... ile davalı ... ve davacı ...’in ortak olmadıklarını, dava konusu 6120, 6121 ve 6122 parsel sayılı taşınmazların şirkete devrinin muvazaalı olmadığını belirterek, davanın reddini savunmuşlardır.
Davalı ... ve ... (davalı ...’in oğulları), davanın reddi gerektiğini bildirmişlerdir.
Dahili davalılar ... ve ... (davalılardan ...’nin ölümüyle davaya dahil edilenler) aşamalarda, davanın kabulünü istemişlerdir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemece dava konusu bir kısım taşınmaz bakımından temlikin muvazaalı olduğu gerekçesiyle, davanın kabulüne, dava konusu bir kısım taşınmaz bakımından iddianın sübut bulmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
1. İstinaf Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraflar istinaf başvurusunda bulunmuştur.
2. İstinaf Nedenleri
Davacı ... vekili; rededilen taşınmazlar yönünden kararın kaldırılmasını istediğini, davalıların kardeş, eş ve kardeş çocukları olduklarını, temliklerin mal kaçırmaya yönelik olduğunu, mirasbırakanın mal satmaya ihtiyacı olmayıp, sayılı zenginlerden olduğunu, bedelsiz olarak davalılara devirler yaptığını, mirasçılar arasında eşit ve adil dağılım yapılmadığını belirterek, kararın kaldırılmasını istemiştir.
Davalılar ... v.d. vekili; Mahkemenin kısmen kabul ve kısmen ret kararının aleyhlerine olan kısımlarının hukuka aykırı olduğunu, mirasbırakanın mal kaçırdığı iddiasının doğru olmadığını, davalıların ekonomik durumlarının iyi olduğunu, 1973 yılında mirasbırakan ile birlikte şirket kurduklarını, daha sonra 1984 yılında iş hacimlerinin artması üzerine ... Uluslararası..Ltd şirketini kurduklarını, kız kardeşlerden mal kaçırılmadığını, onlara da taşınmaz verildiğini, mirasbırakan adına birçok taşınmaz olduğunu, mirasbırakanın bağış da yaptığını, murisin gerçek niyeti bağış olsaydı diğer taşınmazlarını da bağış suretiyle devredeceğini, davalılara hakkını vermek amacıyla temlikleri yaptığını, davalıların temlik tarihinde reşit olup, ticaretle uğraştıklarını, 2639 parselin parasını mirasbırakanın değil davalı oğullarının ödediğini, dinlenilmeyen tanıkların dinlenilmesi gerektiğini belirterek, kararın kaldırılmasını istemişlerdir.
Davalılar ... ve ... ... vekili; kararın eksik inceleme ve hatalı olarak verildiğini, davacının 17/11/1993 tarihli sözleşmede taraf olduğunu, davacıya da mirasbırakan tarafından satış suretiyle taşınmaz verildiğini, iradenin bölünemeyeceğini, davacının kötü niyetli olduğunu, ayrıca kabul oranı üzerinden vekalet ücreti hesaplanmadığını belirterek, kararın kaldırılmasını istemişlerdir.
3. Gerekçe ve Sonuç
Adana Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin 14/05/2018 tarihli ve 2018/40 E.,2018/455 K. sayılı kararıyla; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 297/2. maddesine uygun şekilde hüküm kurulmadığı ve reddedilen kısımla ilgili olarak bir kısım davalı yararına vekalet ücretine hükmedilmediği gerekçesiyle, 6100 sayılı HMK’nın 353/1.b.2 maddesi uyarınca istinaf başvurusunun değinilen yönlerden kabulü ile hüküm ortadan kaldırılarak davanın kısmen kabul kısmen reddi şeklinde yeniden hüküm kurulmuştur.
V. TEMYİZ
1.Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraflar temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Bozma Kararı
Dairenin 19/12/2019 tarihli ve 2019/148 E., 2020/79 K. sayılı kararıyla; “...Somut olaya gelince, toplanan deliller ve tüm dosya içeriği ile kabul kapsamındaki dava konusu taşınmazların temliklerinin muvazaalı olduğu saptanarak bu taşınmazlar bakımından davanın kabulüne karar verilmiş olmasında bir isabetsizlik olmadığı gibi; ret kapsamındaki mirasbırakan adına kayıtlı olan dava konusu 2650 ve 2686 parsel sayılı taşınmazlar bakımından ve bağış geçerli işlemlerden olup mirasbırakanın dava konusu kök 1015 parsel (ifrazen oluşan dava konusu 6120, 6121, 6122, 6125, 6126, 6130, 6135, 6137, 6138, 6139, 6140, 6141, 6142, 6143, 6144, 6145) sayılı taşınmazda bağış yoluyla yaptığı pay temliki bakımından, yine mirasbırakan tarafından dava dışı köy tüzel kişiliğine bağış yoluyla temlik edilen dava konusu 2692, 2693 parsel sayılı taşınmazlar bakımından 1.4.1974 tarih ½ sayılı İBK’nın uygulama yeri olmadığı gözetilerek, dava konusu kök 1015 parselin ifrazı ile oluşan ve mirasbırakanın, ortağı olduğu davalı şirkete satış yoluyla temlik ettiği dava konusu 6120, 6121, 6122 parsel sayılı taşınmazların temlikinin muvazaalı olmadığı saptanarak, yine dava konusu 1834 ada 1 (kök 6368 parsel), 36, 288,1120 parsel sayılı taşınmazlar ile 667 parselde bulunan 11 no.lu bağımsız bölümün dava dışı kişilerden edinildiği, mirasbırakandan geçmediği, dava konusu 1121 parsel sayılı taşınmazda mirasbırakanın davacıya da pay temliki yaptığı gözetilerek anılan taşınmazlar bakımından davanın reddine karar verilmiş olması da doğrudur. Tarafların aşağıdaki bentler dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmediğinden reddine. Kabul kapsamındaki kök 650 parsel sayılı taşınmazda (yenileme ile 2008 ada 1 parsel) mirasbırakanın 15/30 payı bulunduğu, davalı ...’in ise dava dışı kişilerden toplam 10/30 payı 16.12.1985 tarihinde satış yoluyla edindiği, mirasbırakanın üzerinde 46/300 payı ipkaen bırakarak 104/300 payını ve davalı ...’in de üzerinde 78/300 payı ipkaen bırakarak 22/300 payını 27.12.1985 tarihinde mirasbırakanın çocukları olan davalılar ... ve ...’e satış yoluyla temlik ettikleri, taşınmazda kat irtifakı tesis edildiği, kök 650 parsel sayılı taşınmaza ait kütüğün irtifak ve mükellefiyetler sütununda, dava konusu 4 no.lu meskenin tamamının mirasbırakan ... adına, dava konusu 6 no.lu meskenin 44/66 payının mirasbırakan ..., 22/66 payının davalı ... adına tescil edildiği yazılı olup, çap kayıtlarına göre dava konusu 4 no.lu 60/300 arsa paylı meskenin 27.12.1989 tarihli satış işlemiyle mirasbırakanın kızı davalı ... adına, dava konusu 6 no.lu 66/300 arsa paylı meskenin de 27.12.1989 tarihli satış işlemiyle mirasbırakanın oğlu davalı ... adına tescil edildiği anlaşılmakta olup; kök 650 parsel sayılı taşınmazda mirasbırakanın temlik ettiği toplam 104/300 pay ile ile davalı ...’in dava dışı kişilerden edinip de temlik ettiği toplam 22/300 payın ve bu payların hangi oranda 4 ve 6 no.lu bağımsız bölümlere yansıdığının ya da ne kadarının 4, ne kadarının 6 no.lu bağımsız bölüme yansıdığının, davalı ...’in 22/300 payının her iki bağımsız bölüme de mi yoksa yalnızca 6 no.lu bağımsız bölüme mi gittiğinin tedavül kayıtları ve resmi senetler de getirtilerek denetime elverişli şekilde saptanıp davalı ...’den geçen pay dışlanarak yalnızca mirasbırakandan geçen pay gözetilmek suretiyle iptal tescile karar verilmesi gerekirken bu husus açıklığa kavuşturulmadan 4 no.lu bağımsız bölümde 11 payın davalı ...’den, 49 payın mirasbırakandan, 6 no.lu bağımsız bölümde 11 payın davalı ...’den, 55 payın mirasbırakandan geçtiği kabul edilerek yazılı şekilde hüküm kurulması kabul kapsamındaki dava konusu 37 parsel sayılı taşınmazın tamamı yalnızca mirasbırakanın oğlu davalı ... adına kaytılı olduğu halde 1/4’er paylarla davalılar ..., ..., ... adlarına kayıtlıymış gibi değerlendirilerek iptal tescil hükmü kurulması ve kayıt maliki olmayan davalılar ... ve ...’in bu şekilde kalan pay üzerinde hükmen paydaş hale getirilmesi kabul kapsamındaki 2647 parsel (yenileme ile 1428 ada 14 parsel) sayılı taşınmaz mirasbırakanın kızı davalı ... adına kayıtlı olduğu halde davalı ... adına kayıtlıymış gibi hüküm kurulması, kabul kapsamındaki dava konusu 2662 parsel sayılı taşınmazın yenileme ile 1426 ada 4 parsel numarasını aldığı halde hükümde 1426 ada 3 parsel olarak yazılması, kabul kapsamındaki dava konusu 2646 parsel sayılı taşınmazın yenileme ile 1428 ada 15, 2654 parsel sayılı taşınmazın yenileme ile 1417 ada 6, 2655 parsel sayılı taşınmazın yenileme ile 1417 ada 7, 2672 parsel sayılı taşınmazın yenileme ile 1417 ada 17, 2675 parsel sayılı taşınmazın yenileme ile 1417 ada 20, 2684 parsel sayılı taşınmazın yenileme ile 1417 ada 21, 2685 parsel sayılı taşınmazın yenileme ile 1417 ada 22 parsel numarasını aldığı halde eski parsel numaraları üzerinden hüküm kurulması da doğru değildir...” gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesinin kararı bozulmuştur.
3. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Adana Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin 05/07/2021 tarihli ve 2020/251 E., 2021/940. K. sayılı kararıyla; bozma ilamı doğrultusunda işlem yapılarak davanın kısmen kabul, kısmen reddine karar verilmiştir.
4. Bozma Sonrası Mahkeme Kararına Karşı Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ve davalılar ... v.d. vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
5. Temyiz Nedenleri
Davacı vekili; dava konusu 6137, 6138, 6139, 6140, 6142, 6143, 6144 ve 6145 parsel sayılı taşınmazlar yönünden davanın reddedilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, anılan parsellerin evveliyatının mirasbırakan ...'den geldiğini, dava konusu 1121 parseldeki 4, 41 ve 60 numaralı bağımsız bölümlere ilişkin olarak yaptırılan bilirkişi incelemesinde taşınmazın ana kütüğü, hak ve mükellefiyetler kısmının okunaklı olmaması nedeniyle tapu kayıtları incelenmeksinin yapıldığını, 60 numaralı bağımsız bölümde davacıya diğer mirasçılara nazaran oldukça küçük bir hisse verilmesi nedeniyle davanın reddine karar verilmesinin doğru olmadığını, 4 numaralı bağımsız bölüm hakkında bir değerlendirme yapılmaksızın davanın reddine karar verildiğini, 1834 ada 1 parsele ilişkin olarak BP Petrolleri A.Ş’nin 1001 no.lu parseldeki hissesini alım gücü bulunmayan mirasçılarına devretmesinin muvazaalı olduğunu, tazminat talebi hakkında karar verilmediğini belirterek, kararın bozulmasını istemiştir.
Davalılar ... v.d. vekili; mirasbırakanın mal kaçırmak için hiçbir sebebinin bulunmadığını, Antakya’da evlatlar arasında cinsiyet ayrımcılığının yok denecek düzeyde olduğunu, mirasbırakanın da çocukları arasında ayrım yapmak bir yana kız evlatlarını daha üstün tuttuğunu, mirasbırakanın kız çocuklarına 15 adet taşınmaz bağışladığını, ... adına kayıtlı taşınmazın yurt dışından gönderilen paralar ile alındığını, bu durumun banka makbuzlarıyla sabit olduğunu, mirasbırakanın terekesinde kıymetli bir çok taşınmazın bulunduğunu, mirasbırakanın 1973 yılından önce zengin olmadığını, 1973 yılında şirkete ortak olduğunu, 1977 yılından sonra şirketin ... ve Ortaklığına dönüştüğünü, dava konusu taşınmazların bir kısmı muris adına kayıtlı ise de aslında şirket kazancı ile alındığını, mal kaçırma kastı olan bir mirasbırakanın terekesinde bu kadar değerli mal bırakmayacağını, vekalet ücreti ve harç yönünden hatalı hesaplama yapıldığını belirterek, kararın bozulmasını istemiştir.
6. Gerekçe
6.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, muris muvazaası hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil ile tazminat isteklerine ilişkindir.
6.2. İlgili Hukuk
01.04.1974 tarihli, 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında; görünürdeki sözleşme tarafların gerçek iradelerine uymadığından, gizli bağış sözleşmesi de Türk Medeni Kanunu'nun 706., Türk Borçlar Kanunu'nun 237. ve Tapu Kanunu'nun 26. maddelerinde öngörülen şekil koşullarından yoksun bulunduğundan, saklı pay sahibi olsun veya olmasın miras hakkı çiğnenen tüm mirasçılar dava açarak resmi sözleşmenin muvazaa nedeni ile geçersizliğinin tespitini ve buna dayanılarak oluşturulan tapu kaydının iptalini isteyebileceği belirtilmiştir.
6.3. Değerlendirme
(V/2.) no.lu paragrafta yer verilen hükmüne uyulan bozma kararında gösterildiği şekilde işlem yapılarak, yazılı şekilde karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır.
VI. SONUÇ
Açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin ve davalılar ... v.d. vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA, 20.11.2021 tarihinde yürürlüğe giren Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince gelen temyiz eden davacı vekili ve davalılar ... v.d. vekili için 3.815,00 TL duruşma vekalet ücretinin karşılıklı olarak alınıp birbirlerine verilmesine, gelen temyiz edilen davalılar ... v.d. vekili için 3.815.00 TL duruşma vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalılar ... ve ...’ya verilmesine, aşağıda yazılı 26,30 TL bakiye onama harcının temyiz eden davacıdan; 82.973,13 TL bakiye onama harcının temyiz eden davalılar ..., ..., ... Uluslararası Nakliyat ve Tic. Ltd. Şti., ... ..., ..., ..., ..., ..., ...’den alınmasına, 29/03/2022 tarihinde kesin olmak üzere oybirliğiyle karar verildi.