T.C. İstanbul Anadolu 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/608 Esas

KARAR NO: 2022/580

DAVA : Tazminat

DAVA TARİHİ: 29/05/2017

KARAR TARİHİ: 29/06/2022

Mahkememizde görülmekte olan tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:

Davacılar vekilince sunulan dava dilekçesinde özetle; müvekkillerinden ---- eşi müteveffa ---- tarihinde, arkadaşı ile buluştuğu ve ve kaldırım üstünde sohbet etmeye başladıkları, - plakalı davalı ----- sigortalı ve yine davalılardan ----idaresindeki aracın ---- seyir halinde iken, hız limitlerini aşması ve ehliyetsiz sürücü tarafından kullanılması neticesinde muris --- arkadaşı ----- çarpması neticesinde ölümlü ve yaralanmalı trafik kazası meydan geldiği, vefat eden----- kaza tarihi itibari ile ---- yaşında olup, kaza nedeniyle vefat etmesi neticesinde murisin geride ----- yaşında iki erkek çocuğu kaldığı, meydana gelen kazada müvekkillerinin murisi --- yaya konumunda ve kaldırımda bulunduğu, kazaya karışan --- Plakalı Araç sürücüsü ----- ehliyetsiz araç kullanmak ve hız limitlerinin çok üstünde seyir etmek ve diğer kaza tespit tutanağında belirtilen kusurlar nedeni ile %100 kusurlu olduğu, ---- olup, vefat ettiğinde henüz --- yaşında olduğu ---- sahibi olduğu, meydana gelen elim trafik kazası nedeni ile vefat eden ---- yaşında ilk okul çağında ------çocuklarının tek desteğinin muris----- olduğu , müvekkillerinin desteklerini yitirdikten sonra, geri kalan yaşamlarında maddi olarak büyük bir sıkıntı içine düşecekleri, murisin aynı zamanda babası --- ve annesi ---- da ekonomik olarak katkıda bulunmakta olduğu, müvekkilleri tarafından ---- davalılardan ----maddi tazminatlarının hesaplanıp ödenmesi için talepte bulunulduğu, ancak davalı ----- herhangi bir ödeme yapmamış olduğundan bahisle, davalılardan müştereken ve müteselsilen müvekkilleri ----olmak üzere şimdilik ---- destekten yoksun kalma/maddi tazminatı ve aynı zamanda Baba ----- maddi tazminat talep ettikleri müvekkillerinin murisinin genç yaşta vefatı, meydana gelen kaza nedeni ile çok ciddi bir yaralanma sonucu vefat etmesi nedeni ile eşi--------, manevi tazminat talep ettikleri, manevi tazminatlardan, davalılardan sigorta şirketi sorumlu olmadığı beyan edilmiştir.

Davalılardan ---- vekilince sunulan cevap dilekçesinde özetle; ------tarihleri arasında----süreyle-------olduğunu, kabul anlamına gelmemek kaydıyla bu poliçeden dolayı sorumluluğun sigortalının kusuru oranında olmak üzere bedini zararlarda ------- ile sınırlı olduğunu, dosyanın kusur tespiti için----- gönderilmesini, sağlıklı ve gerçekçi bir tazminat hesaplaması yapılabilmesi için destekten yoksun kalma tazminatına ilişkin talebin değerlendirilmesi amacıyla aktüer bilirkişi görevlendirilmesini, müvekkil sigorta şirketinin ancak sigortalı araç sürücüsünün kazadaki kusuru oranında sorumlu tutulabileceğini, davacının kaza tarihinden itibaren ticari avans üzerinden faiz istemlerinin her halükarda kabulünün mümkün olmadığını, söz konusu olayın işleten açısından haksız fiilden kaynaklanan bir olay olduğundan ancak yasal faiz talep edebileceğini, bu nedenlerle, yapılacak yargılamada sınırlı sorumluluk ilkesi, gerçek zararın giderilmesi ilkesi, zenginleşme yasağı ilkesi, kusur oranında sorumluluk ilkesinin gözetilmesini, kaza tarihinden itibaren ticari faiz talebinin reddini, yargılama masrafı ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini; talep etmiştir.

Davalı ---- tarihli dilekçesinde özetle;---- sahibi olduğunu, işyerine bağlı olarak --- aracı bulunduğunu ve bu araçları usulüne uygun olarak ticari amaçlar doğrultusunda kiraya verdiğini,---- kira sözleşmesi uygulayarak ------ kişiye kiraladığını, sözleşme gereği araç bir kişiye kiralandıysa araca ait suç sorumluluğu kiralayan şahsa ait olduğunu, kendisinin ticari faaliyetleri olan ve çevresinde iyi bilinen sadece işini yapan bir vatandaş olduğunu, bu nedenle bu olaydan dolayı mağduriyetinin giderilmesini, beyan etmiştir.

Davalı ------ dava dilekçesi ekli açıklamalı davetiyenin usulüne uygun tebliğ edilmiş olup yasal süresi içinde davaya karşı cevap dilekçesi sunmamış olduğu görülmüştür.

DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE;

Dava, desteklerinin trafik kazasında vefatı nedeniyle, davacıların destekten yoksun kalma tazminatı ile manevi tazminat istemine ilişkindir.

Mahkememizce davalı ---- müzekkere yazılarak poliçe, hasar dosyası ile davacıların dava öncesi başvurusuna ilişkin kayıtların gönderilmesi talep edilmiş, gelen cevabi yazı tetkik edilmiştir.

Bu kapsamda davalı---- kayıtlı ---plaka sayılı ---- aracın, davalı----dönemini kapsar ---- sigortalı olduğu belirlenmiştir.

Davacıların dava öncesi, tazminat ödenmesine yönelik ---- tarihli dilekçelerinin, davalı şirkete ulaştığı/tebliğ edildiği tarihe ilişkin bir kayıt sunulmamış olmakla, davalı ---- tarafından, Mahkememiz yazısına cevaben, davacıların ----- tarihinde başvuru yaptıklarına ilişkin beyan sunulmuş olmakla, bu tarihin bildirim tarihi olarak esas alınması gerektiği değerlendirilmiş, başvuru üzerine herhangi bir ödemenin yapılmamış olduğu,------ tarihi olduğu, davalı sigortanın buna göre ---- tarihinde temerrüde düştüğü belirlenmiştir.

Mahkememizce davaya konu kazanın yargılama konusu olduğu --- sayılı dosyası sureti dosya arasına alınmış, davalı ----- taksirle ölüme ve yaralamaya sebep olma suçundan kamu davası açıldığı, görevsizlik kararı üzerine ----- cezalandırılmasına dair karar verildiği, kararın istinaf incelemesinden geçerek kesinleştiği belirlenmiştir.

Anılan ceza dosyası kapsamında alınan ---- kusur raporu, dosya içinde bulunan kaza tespit tutanağı Mahkememizce tetkik edilmiş, rapordaki tespitler dosya kapsamına, delil durumuna uygun denetime elverişli bulunmakla Mahkememizce de tespitlere iştirak olunmuş, kusura ilişkin başkaca incelemeye gerek duyulmamıştır.

Mahkememizce davacılar desteğinin, vefatı öncesi gelirine ilişkin sunulan kayıtlar tetkik edilmiş, sunulan deliller çerçevesinde yapılan aktüer incelenmesi sonucunda ---- tarihli rapor sunulmuştur. Davacılar vekilince ----- tarihli celsede anılan raporu kabul ettiklerinin bildirilmesi nedeniyle, raporda tespit edilen tutarlar yönünden, davalılar lehine usuli kazanılmış hak doğduğu Mahkememizce değerlendirilmiş, hükümde bu tutarlar dikkate alınmıştır.

Mahkememizce, değişen hesap teknikleri ve güncel asgari ücret tutarları gözetilerek karar tarihine en yakın zarar hesabının yapılmasına yönelik aktüer bilirkişiden ek rapor alınmış, bununla birlikte yukarıda anılan usuli kazanılmış hak prensibi gereği, ----- tarihli rapordaki tespitler dikkate alınarak davacıların destek zararına hükmedilmiş, buna karşın güncel sorumluluk tutarını içermesi nedeniyle, son raporda yapılan garame hesabı gözetilerek davalı sigortanın sorumluluğu belirlenmiştir.

Davalı -----savunmasında, ----- sahibi olduğu, davaya konu aracı kiraladığını belirtilerek sorumluluğunun olmadığı ileri sürülmüş ise de, beyanına ekli araç kiralama sözleşmesinde anılan aracın ----günü saat ----, dava dışı--- kişiye kiralandığı belirlenmiştir.

Karayolları Trafik Kanununun “İşleten ve araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibinin hukuki sorumluluğu” başlıklı 85/1. maddesinde “Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.” düzenlemesi getirilmiş olup, davalı tarafça yapılan kiralama kısa süreli olmakla, işleten sıfatının değişmediği, sürücü----- sebep olduğu zarardan davalı ----müteselsilen sorumluğu hükmü gereğince savunmasına itibar edilmemiştir.

Tüm dosya kapsamının değerlendirilmesinde; --- tarihinde meydana gelen kazada, davacılar murisi --- yaya olarak bulunduğu sırada, davalı ----sigortalı olup davalı---- kayıtlı, davalı-- plaka sayılı aracın kontrolden çıkması sonucu meydana gelen kazada davacılar desteğinin vefat ettiği, anılan kazada davalı ----- asli kusurlu olduğunun, başkaca kimseye yüklenecek kusur bulunmadığının alınan ----tespit edildiği, davacıların, vefat eden ---çocukları --- kardeşleri ---- murislerinin ölümü nedeniyle manevi tazminat isteminin koşullarının oluştuğu, yine eşi, çocukları ile anne babasının, desteklerinden yoksun kalmaları nedeniyle, maddi tazminat isteminin koşullarının oluştuğu değerlendirilmiştir.

Bununla birlikte davacılardan ---- beyan dilekçesi ile davacılar ---- maddi tazminat hususunda davalı ---- anlaştıklarından bahisle davalılardan ---davalı --- karşı maddi tazminat davasından feragat ettikleri beyan edilmiş, ancak teselsül hükümleri gereğince ve feragatin sirayeti kapsamında davacılar ------ maddi tazminat istemi hakkında tüm davalılar yönünden davanın feragat nedeniyle reddine dair karar vermek gerekmiş, feragat davalı sigortalı ile feragat eden davacılar arasındaki ibranameye dayanmakla ve zararın karşılanmış olmasından kaynaklanmakla feragat kararı ile birlikte davalılar yararına vekalet ücretine hükmedilmemesi gerektiği değerlendirilmiştir.

Manevi tazminatın belirlenmesi yönünden ise; TBK'nun 56. maddesi hükmüne göre, hakimin özel halleri göz önünde tutarak manevi zarar adı ile hak sahibine verilmesine karar vereceği bir para tutarı adalete uygun olmalıdır. Manevi tazminat, zarara uğrayanda, manevi huzuru gerçekleştirecek ve tazminata benzer bir fonksiyonu da olan özgün bir nitelik taşır. Manevi tazminat bir ceza olmadığı gibi, mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. Zarar görenin zenginleşmemesi, zarar sorumlusunun da fakirleşmemesi gerekmektedir. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. ----- gerekçesinde takdir edilecek manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar açıkça gösterilmiştir. Bunlar her olaya göre değişebileceğinden, hakim bu konuda takdir hakkını kullanır iken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir. Yukarıdaki anlatımlar ışığında somut olayımız ele alındığında; meydana gelen trafik kazası sonucu davacıların eşi/babası/kardeşi/evladı olan-----, genç yaşta ölümü nedeniyle duyulan acı ve elemin kısmen de olsa giderilmesi amacıyla; tarafların sosyal ve ekonomik durumları, davacıların ölene olan yakınlıkları nedeniyle duyacakları elemin derinliği, kazada davalı ----- kusur oranı, vefat eden -----kusursuz oluşu göz önünde tutularak, olay tarihindeki paranın alım gücüne uygun düşen, davacılar için hak ve nesafet kuralları çerçevesinde, hakkaniyet ölçüsünde manevi tazminat miktarı tayin edilmiş ve bu haliyle manevi tazminat taleplerinin kabulüne karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

KARAR: Yukarıda açıklanan nedenlerle;

A) Maddi tazminat istemi yönünden;

1- Davacılar ---- maddi tazminat istemlerinin feragat nedeniyle reddine,

2- Davacı --- isteminin kabulü ile, --- davalı--- yönünden --- tarihinden, diğer davalılar yönünden --- tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken müteselsilen tahsili ile davacı----verilmesine,

5- Davacı --- isteminin kabulü ile, --- davalı--- yönünden --- tarihinden, diğer davalılar yönünden ---- tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken müteselsilen tahsili ile davacı-- verilmesine,

B) Manevi tazminat istemi yönünden davanın kabulü ile;

1- --- tazminatın, ---tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ---- müştereken müteselsilen tahsili ile davacı ---- verilmesine,

2- --- tazminatın, ---- tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar --- müştereken müteselsilen tahsili ile davacı ---verilmesine,

3---- tazminatın, --- tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar --- müştereken müteselsilen tahsili ile davacı ----- verilmesine,

4- --- tazminatın, ---tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ---müştereken müteselsilen tahsili ile davacı ---- verilmesine,

5- ---- tazminatın,---- tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar --- müştereken müteselsilen tahsili ile davacı --- verilmesine,

6- --- tazminatın, --- tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar --- müştereken müteselsilen tahsili ile davacı --- verilmesine,

7- --- tazminatın,--- tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ---- müştereken müteselsilen tahsili ile davacı ---- verilmesine,

8- --- tazminatın, --- tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ---- müştereken müteselsilen tahsili ile davacı ---- verilmesine,

9---- tazminatın, --- tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar --- müştereken müteselsilen tahsili ile davacı ---- verilmesine,

10-Hüküm altına alınan miktar üzerinden hesaplanan -- harçtan peşin olarak alınan --- harcın davalılardan tahsili ---- hazineyi irat kaydına,

11-Davacı---- davada kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre maddi tazminat yönünden hesaplanan 6.806,35 TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken müteselsilen tahsili----) davacı---verilmesine,

12-Davacı ----- davada kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre maddi tazminat yönünden hesaplanan 8.138,10 TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken müteselsilen tahsili --- davacı ---verilmesine,

13-Davacı --- davada kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre manevi tazminat yönünden hesaplanan 7.300,00 TL vekalet ücretinin davalılar ---- müştereken müteselsilen tahsili ile davacı ---- verilmesine,

14-Davacı ---- davada kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre manevi tazminat yönünden hesaplanan 5.100,00 TL vekalet ücretinin davalılar --- müştereken müteselsilen tahsili ile davacı ---- verilmesine,

15-Davacı ---- davada kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre manevi tazminat yönünden hesaplanan 5.100,00 TL vekalet ücretinin davalılar---- müştereken müteselsilen tahsili ile davacı --- verilmesine,

16-Davacı --- davada kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre manevi tazminat yönünden hesaplanan 5.100,00 TL vekalet ücretinin davalılar---- müştereken müteselsilen tahsili ile davacı ---- verilmesine,

17-Davacı --- davada kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre manevi tazminat yönünden hesaplanan 5.100,00 TL vekalet ücretinin davalılar --- müştereken müteselsilen tahsili ile davacı ----- verilmesine,

18- Davacı ----da kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre manevi tazminat yönünden hesaplanan 5.000,00 TL vekalet ücretinin davalılar ------ müştereken müteselsilen tahsili ile davacı ---- verilmesine,

19-Davacı ---- davada kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre manevi tazminat yönünden hesaplanan 5.000,00 TL vekalet ücretinin davalılar---- müştereken müteselsilen tahsili ile davacı -----verilmesine,

20-Davacı --- davada kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre manevi tazminat yönünden hesaplanan 5.000,00 TL vekalet ücretinin davalılar ---- müştereken müteselsilen tahsili ile davacı ----verilmesine,

21-Davacı --- davada kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre manevi tazminat yönünden hesaplanan 5.000,00 TL vekalet ücretinin davalılar --- müştereken müteselsilen tahsili ile davacı---- verilmesine,

22-Feragat nedeni ile reddedilen maddi tazminat istemi yönünden davalılar lehine vekalet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına,

23-Davacılar tarafından yapılan 1.111,35 TL posta masrafı 2.450,00 TL bilirkişi ücreti ve 1.486,80 TL ilan masrafı olmak üzere toplam: 5.048,15‬ TL yargılama giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile ------- davacılara verilmesine,

24-Davalılar tarafından yapılan bir yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,

25-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana iadesine,

Dair, Taraf/ vekillerinin yokluğunda tebliğden itibaren 2 hafta süre içinde İstinaf yolu açık olmak üzere oy birliğiyle verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 29/06/2022