T.C. BAKIRKÖY 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/545 Esas

KARAR NO : 2022/869

DAVA : Ticari Şirket (Genel Kurul Kararının İptali İstemli)

DAVA TARİHİ : 01/07/2021

KARAR TARİHİ : 29/09/2022

KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 21/10/2022

Yukarıda isim ve adresleri yazılı taraflar arasında mahkememizde görülen davanın açık yargılaması ve dosyanın tetkiki sonunda;

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:

TALEP: davacı asil dava dilekçesinde özetle; davalı şirkette hisse sahibi olduğunu, 02/04/2021 tarihli genel kurula kendi yerine vekaleten .......'ın katıldığını, Genel kurulun 3-4-6 numaralı kararlarına karşı olumsuz oy kullanıldığını ve muhalefet şerhlerini yazılı şekilde sunduğunu, genel kurulunun 3.maddesinde alınan karara karşı sunulan muhalefet şerhi olduğu, Butlanla yok hükmünde olduğunun tespiti veya iptal istenen gündemin 4.maddesi, 2018,

2019 ve 2020 yıllarına ilişkin finansal tabloların okunması, müzakere edilmesi ve

onaylanması ile ilgili karara red oyu kullanıldığı ve muhalefet şerhi sunarak, toplantı

tutanağına eklenildiğini, genel kurulunun 4.maddesinde alınan karara karşı sunulan

muhalefet şerhi olduğu,

Butlanla yok hükmünde olduğunun tespiti veya iptal istenen gündemin 6.maddesi olan

yönetim kurulu üyelerinin ibrası ile ilgili karara red oyu kullanıldığı ve muhalefet şerhi

sunarak, toplantı tutanağına eklenildiğini, Davalı şirketin tüm iş ve işlemlerinin, mali ve iktisadi durumun açıklığa kavuşturulması için

davalı şirkete özel denetçi atanması elzem olduğunu beyan ederek Davalı ...... Çimento ve Yapı Malzemeleri Yatırım Ticaret Sanayi A.Ş.’nin 02.04.2021

tarihli 2018, 2019, 2020 yıllarına ait olağan genel kurul kararlarının 3-4-6 nolu maddelerine

ilişkin kararlarının öncelikle TTK 449 uyarınca tedbiren yürütülmelerinin geriye

bırakılmasına, Davalı ....... Çimento ve Yapı Malzemeleri Yatırım Ticaret Sanayi A.Ş.’nin 02.04.2021

tarihli 2018, 2019, 2020 yıllarına ait olağan genel kurulun 3-4-6 nolu maddelerine ilişkin

butlanla yok hükmünde olduğunun tespitine veya işbu genel kurul kararlarının 3-4-6 nolu

maddelerinin iptaline, davalı şirkete özel denetçi atanmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

SAVUNMA: davalı vekili özetle: Olağan genel kurul toplantısı ve alınan kararların yasal mevzuata uygun olarak yapıldığını, davaya konu Olağan Genel Kurul toplantısı ve alınan kararların, Anonim Şirket Genel Kurulu ile

ilgili hükümler içeren 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun 407-451. Maddeleri çerçevesinde yasal

düzenlemelere uygun olarak yapıldığını, bu bağlamda genel kurul toplantısı, görüşmeler, oylamalar

vs. şeffaf bir şekilde Bakanlık Temsilcisi gözetiminde yapılmış olup toplantı ve alınan kararlar

tamamen TTK. düzenlemesine uygun olarak alındığını, Olağan Genel Kurul toplantısı ve alınan kararlar, tamamen şirketin ihtiyaçları doğrultusunda

gündeme alındığını, genel kurul süreci bu doğrultuda sorunsuz tamamlandığını,

Olağan Genel Kurul toplantısında gündeme alınan hususlar ttk. düzenlemesine uygun olarak

şirketin ihtiyaçları doğrultusunda hissedarların görüş, değerlendirme ve oylarıyla karara

bağlandığını beyan ederek davanın reddini savunmuştur.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:

Dava, davalı şirketin 02/04/2021 tarihinde gerçekleştirilen 2018-2019-2020 yılına

ait olağan genel kurulun 3-4-6 nolu kararlarının geçersizliğinin tespiti ve şirkete özel denetçi atanması taleplerinden ibarettir.

Anonim şirket genel kurul kararlarının butlan hükmünde olduğunun tespiti ve iptali talebine ilişkindir.

Tarafların aktif ve pasif dava ehliyetleri denetlenip uyuşmazlık konuları re'sen belirlenerek taraflarca gösterilen deliller toplanmış ve konunun incelenmesinde uzmanlık gerektiren yönler olduğundan bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle dava sonuçlandırılmıştır.

Mahkememizce aldırılan 30/08/2022 tarihli bilirkişi raporu bilimsel veri ve içeriğe sahip, denetime elverişli bulunması sebebiyle hükme esas alınmıştır.

Anonim şirketlerde hâkim olan ilkelerden birisi kararların alınmasında çoğunluk ilkesidir. Bu ilke uyarınca genel kurulda alınan kararlar toplantıda hazır bulunmayan veya muhalif oy veren pay sahipleri ile şirketin diğer organlarını da bağlamaktadır. Bu durum Genel kurulda alınacak kararlarda çoğunluğu elinde bulundurulanların şirket menfaatleri yerine kendi menfaatlerini gözetme gibi bir sakınca doğurabilmektedir. Bunu önlemek için kanun koyucu belli şartların varlığı halinde hem oy çoğunluğuna sahip ortakların yetkilerini sınırlandırmış hem de azınlığı ve şirket organlarına alınan kararların iptali için dava hakkı tanımıştır.

İptal edilebilirliğin şartları kanunumuzda 445. Maddede düzenlenmiştir: kararın iptali için kararın kanuna, esas sözleşmeye veya dürüstlük kuralına aykırılığı aranmakta, genel kurul kararının sadece şirketin veya pay sahiplerinin zararına olması iptal nedeni yapılamamaktadır. İptal edilebilirlik için bu şartlara ek olarak 446/b bendinde genel kurul kararı ile aykırılık arasında nedensellik bağının da bazı durumlarda olması gerektiği belirtilmiştir.

Kanuni düzenlemelere aykırı kararlar iptal yaptırımına tabidir. Kanuna aykırılık ile kastedilen salt Türk Ticaret kanununa aykırılık değildir, özel hukuk ve kamu hukuku alanına giren tüm kanunlardır.

TTK. 340 maddesi esas sözleşmenin içeriğini belirleme özgürlüğünü oldukça kısıtlamış olsa da esas sözleşmeye aykırılık bir iptal yaptırımı olarak düzenlenmiştir. Anonim ortaklık ana sözleşmesi, ortaklığın kuruluş amacı doğrultusunda faaliyetini gerçekleştirebilmesi için şirket tüzel kişiliği ile şirket ortakları arasındaki ilişkilerin hukuki çerçevesini belirleyen hükümleri ihtiva eden akit türüdür. Bu sebeple genel kurul kararının bu hükümlere aykırı olmaması gerekmektedir.

Sermaye ve oy çoğunluğuna sahip ortakların haksız kararlarıyla azınlık pay sahiplerini ezmelerini engellemek amacıyla genel kurul kararlarının dürüstlük kuralına aykırı olması halinde iptali istenebilecektir.

Pay sahiplerinin (oydan yoksun olanlar dahil) dava açma hakkı paya bağlı bir hak ve emredici kanun hükmüne dayalı bir haktır. Pay sahiplerinin kararın iptali halinde menfaatlerinin olduğunu iptalin şirketin yararına olacağını ispat etme zorunlulukları bulunmamaktadır. İptal edilebilirlik ve yokluk hallerinin yanı sıra, genel kurul kararlarının hükümsüzlük

hallerinden birisi de butlandır. Genel kurul kararlarının butlanına ilişkin TTK. m. 447 hükmüne

göre: “(1) Genel kurulun, özellikle;

a) Pay sahibinin, genel kurula katılma, asgari oy, dava ve kanundan kaynaklanan

vazgeçilemez nitelikteki haklarını sınırlandıran veya ortadan kaldıran,

b) Pay sahibinin bilgi alma, inceleme ve denetleme haklarını, kanunen izin verilen ölçü

dışında sınırlandıran,

c) Anonim şirketin temel yapısını bozan veya sermayenin korunması hükümlerine aykırı

olan, kararları batıldır”.

görüldüğü üzere konusu itibarıyla bâtıl olan genel kurul kararları, bazı niteliklere sahip

paysahipliği haklarını kaldıran veya sınırlandıran, anonim şirketin temel yapısını bozan ve

sermayenin korunması ilkesine aykırı olan kararlara özgülenmiştir. Bunun dışındaki bâtıl genel

kurul kararlarının tespitinde ise butlanın ikincilliği ilkesi uygulanır. Bu ilke, özel sebepler

dolayısıyla iptal etmenin yeterli ve tatmin edici bir yaptırım oluşturmadığı hallerde hukukun

genel hüküm ve ilkelerine göre butlana karar verilmesi anlamını taşır. Sakınma ilkesinin özellikle

şekli sebeplerin (eksiklik ve aksaklıkların) butlana yol açtığı hallerde gözetilmesi gerekir (Güzin

Üçışık/Aydın Çelik, Anonim Ortaklıklar Hukuku, C. I, Ankara 2013, s. 342).

TTK m. 447/1-a hükmünde belirtilen batıl genel kurul kararları, belirtilen hakları

düzenleyen Kanun hükümlerini kaldırmayı ve değiştirmeyi amaçlayan genel kurul kararlarıdır.

Belirtilen hakların somut bir olayda ihlal edilmesi butlan sonucunu doğurmaz. Genel kurula

daveti düzenleyen TTK. m. 414 hükmünde öngörülen şartların tamamen ortadan kaldırılmasını

sağlayan genel kurul kararı butlanla sakattır. Örneğin bu hükümde yer alan iki haftalık süreyi üç

güne düşüren bir genel kurul kararı butlanla sakat olur. Buna karşılık iki haftalık süreye

uyulmaksızın toplantı gününden sadece üç gün önce yapılan bir davet üzerine toplanan genel

kurulda alınan kararlar batıl değil iptaledilebilir kararlardır. Yine paysahiplerinin asgari oy

hakkını ortadan kaldıran bir genel kurul kararı butlan sonucunu doğururken bir veya birden

fazla paysahibinin oyunun kullanılmasına engel olunması veya kullandıkları oyların geçersiz

sayılması halinde alınan genel kurul kararı iptal edilebilir bir karardır (Üçışık/Çelik, s. 342-343).

Yukarıda da ifade etmiş olduğumuz üzere, paysahibinin genel kurula katılma, asgari oy

kullanma, dava açma hakkı gibi kanundan kaynaklanan vazgeçilmez nitelikteki temel haklarının

sınırlandırılması veya ortadan kaldırılması sonucunu doğuran genel kurul kararları batıldır (TTK.

m. 447/1-a). Anonim şirketin tanımına, paysahiplerinin haklarına ve borçlarına ve organsal

yapısına aykırı kararlar temel yapıya aykırıdır. Temel yapı ile kastedilen, anonim şirketi taşıyan

ana kolonlardır. Bu hakları ortadan kaldıran veya sınırlandıran genel kurul kararları, belirtilen

hakları düzenleyen kanun hükmünü kaldırmayı veya değiştirmeyi amaçlayan genel kurul

kararlarıdır. Bu ve bu gibi hallerde kanunun emredici hükümlerine aykırı karar alınması halinde

genel kurul kararı batıldır. Buna karşılık belirtilen hakların somut bir olayda ihlal edilmesi butlan

sonucunu doğurmaz. Örneğin her pay ortağa bir oy hakkı verir bu oy hakkı kanunun emredici

hükümlerinden doğan bir haktır. Bu hakkı genel olarak ortadan kaldıran veya sınırlandıran

genel kurul kararı batıldır. Buna karşılık bir veya birden fazla paysahiplerinin oyunu

kullanmasına engel olunması veya kullandıkları oyların geçersiz sayılması halinde alınan genel

kurul kararları iptaledilebilir kararlardır (Üçışık/Çelik, s. 343).

Türk Ticaret Kanunu m. 446/1-b hükmünde, “toplantıda hazır bulunsun veya bulunmasın,

olumsuz oy kullanmış olsun ya da olmasın; çağrının usulüne göre yapılmadığını, gündemin

gereği gibi ilan edilmediğini, genel kurula katılma yetkisi bulunmayan kişilerin veya

temsilcilerinin toplantıya katılıp oy kullandıklarını, genel kurula katılmasına ve oy kullanmasına

haksız olarak izin verilmediğini ve yukarıda sayılan aykırılıkların genel kurul kararının

alınmasında etkili olduğunu ileri süren paysahipleri(ne)” anılan kararlar aleyhinde iptal davası

açma hakkı tanımak suretiyle, belirtilen ihlallerin genel kurul kararının butlan veya yokluk

sonucunu doğurmadığını belirtmiş olmaktadır (Üçışık/Çelik, s. 343-344). Yargıtay TTK. m. 414

hükmünü emredici nitelikte bir hüküm olarak kabul ettiği halde, bu hükme aykırı bir davet

üzerine toplanan genel kurulda alınan kararların iptaledilebilir kararlar olduğunu ifade etmiştir . (Y.11.HD’nin 10.11.1989 tarih ve E. 89/6155, K. 89/6157 sayılı kararı).

Tarafların karşılıklı iddia ve savunmaları, celp edilen bilgi ve belgeler, alınan bilirkişi raporu ile tüm dosya kapsamına göre, davacı, davalı şirketlerin 02/04/2021 tarihli genel kurul toplantısında alınan 3-4-6 nolu kararların butlanı ve iptalini talep ettiği, davacının davalı şirketlerde hissedar olduğu, dava konusu genel kurullara katılarak bazı

kararlara muhalif kaldığı ve muhalefet şerhlerini tutanağa geçirdiği hususunda ihtilafın olmadığı anlaşılmıştır. İtibar edilen ve hükme esas alınan bilirkişi raporunda “....…Davalı tarafından, 02.04.2021

tarihli olağan genel kurula sunulan, 2018, 2019 ve 2020 yılı finansal tablolardaki bilgilerin,

ticari defterlerdeki bilgiler ile aynı olduğu ve usulüne uygun tutulduğu görülmüştür…”

şeklinde tespitin yapıldığı, bu haliyle TTK md.447’de zikredilen pay sahibinin kanundan kaynaklanan müktesap haklarının sınırlandırılması, ortadan kaldırılması; bilgi alma ve inceleme hakkının izin verilen ölçülerin

dışında sınırlandırılması yahut şirketin temel yapısını bozan veya sermayenin korunması hükümlerine aykırı olan bir karar olmadığı anlaşılmıştır. Davacı taraf söz konusu bilanço ve gelir tablolarının (finansal tablolar) onaylanmasının TTK

md.424 uyarında ibra sonucunu doğuracağını ve yönüyle de batıl (terditli olarak iptal)

edilebilir olduğunu iddia etmiştir.

TTK m.424 “Bilançonun onaylanmasına ilişkin genel kurul kararı, kararda aksine açıklık bulunmadığı takdirde,

yönetim kurulu üyelerinin, yöneticilerin ve denetçilerin ibrası sonucunu doğurur. Bununla

beraber, bilançoda bazı hususlar hiç veya gereği gibi belirtilmemişse veya bilanço şirketin gerçek durumunun görülmesine engel olacak bazı hususları içeriyorsa ve bu hususta bilinçli

hareket edilmişse onama ibra etkisini doğurmaz.” hükmüne havi olduğu görülmüştür. Davacı

tarafın iddia ettiği gibi bilançonun onaylanması durumunda aksi yönde bir açıklık yoksa

yönetim kurulu ve denetçilerin ibra olunduğu sonucuna da ulaşılacaktır. Genel kurul

gündeminde yer alan 6. madde yönetim kurulunun ibrasına ilişkin olduğu için, 4. Maddenin

görüşülmesi sonrasında çıkan olumlu oy, yönetim kurulunun ibrası sonucunu

doğurmayacaktır.

Burada dikkat edilmesi gereken bir diğer önemli husus ise bilanço ve finansal tabloların

gerçeğe uygun olup olmadığıdır. Davalının ticari defter ve belgeleri üzerinde yaptırılan inceleme sonucu alınan bilirkişi raporunda yapılan tespitte, davaya konu dönemlere ilişkin finansal tablolardaki bilgilerin, ticari defterlerdeki bilgiler ile uyumlu ve usulüne uygun olduğunun tespit edildiği, bu haliyle genel kurulda alınan 4 numaralı kararın usule aykırı alınmış bir karar olduğundan bahsedilemeyeceği, genel kurulda alınan 6 numaralı kararın butlanına ilişkin yapılan incelemede, esas sözleşme ve dürüstlük kurallarına aykırılık teşkil etmediği ve yönetim kurulu kararının butlan veya iptalini gerektirecek sebep ve olguların dosya kapsamında mevcut olmadığı anlaşıldığından davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;

1-Davanın REDDİNE,

2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gerekli 80,70 TL harçtan peşin alınan 59,30 TL harcın mahsubu ile eksik 21,40 TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,

3-Yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,

4-HMK'nun 333. maddesi uyarınca yatırılan avanstan kullanılmayan gider avansının (iş bu kararın tebliğ gideri avanstan karşılanmak ve bu gider mahsup edilmek kaydıyla) kararın kesinleşmesinden sonra resen davacıya iadesine,

5-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,

6-Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden Yürürlükteki Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap edilen 9.200,00 TL avukatlık ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,

Dair karar, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde HMK'nun 342. Maddesi gereğince dilekçe ile mahkememize veya başka bir yer mahkemesine İstinaf kanun yolu harcı, tebliğ giderleri dahil olmak üzere tüm giderler ödenerek istinaf yolu açık olmak üzere taraf vekillerinin yüzüne karşı oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.29/09/2022

Başkan .....

¸e-imzalıdır

Üye ......

¸e-imzalıdır

Üye .......

¸e-imzalıdır

Katip .....

¸e-imzalıdır