9. Hukuk Dairesi 2022/3364 E. , 2022/4315 K.
BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 32. Hukuk Dairesi
İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 23. İş Mahkemesi
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraflar vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı, 02.12.2013-01.08.2014 tarihleri arasında Yurt Gazetesinde ve Kanal Sokak isimli televizyon kanalında çalıştığını, 01.08.2014 tarihinde Yurt Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni tarafından iş akdinin feshedildiğinin sözlü olarak söylendiğini, birikmiş alacaklarının ödenmediğini, Yurt Gazetesi ile Kanal Sokak Televizyonunu ayrı ayrı iki tüzel kişiliğe sahip gibi görünseler de sahiplerinin ve adreslerinin aynı ve tümüyle iç içe yapılar olduğunu, 2 Aralık 2013 tarihinde hem gazete hem de televizyon için çalışmaya başladığını, gazete için aylık 3.000,00 TL, televizyon için aylık net 2.500,00 TL ücret ödeneceği vaadinde bulunduklarını, ödemelerin kısmi ve parça parça ödendiğini, davacının 2013/Aralık, 2014/Ocak-Şubat-Mart-Nisan aylarına ait maaşlarının 03.06.2014 tarihinde topluca ödendiğini, 2014/Mayıs-Haziran-Temmuz-Ağustos aylarına ait ücretlerinin ise dava tarihi itibari ile ödenmediğini, ulusal bayram ve genel tatillerde çalıştığını, Yurt Gazetesindeki çalışmasında yıldırma, mobbing uygulandığını, haber içeriklerinin habersiz değiştirildiğini, kendisinin gazetede ekonomi sayfası sorumlusu olduğunu, ekonomi sayfasının son halinin kendisinden izinsiz hazırlandığını, köşe yazısının yayınlanmadığını, gazete toplantılarına alınmadığını, uygulanan tüm mobbing eylemleri nedeniyle şahsi ve mesleki bütünlük, benlik ve kendine güven duygusunun zedelendiğini ve sağlık sorunları yaşadığını ileri sürerek asıl dava ile ; davalı Ajans Başkent Organizasyon A.Ş.'den 12.000,00 TL ödenmeyen 4 aylık ücret alacağı, 100,00 TL ücret alacağına uygulanacak %5 fazlalık, 100,00 TL geç ödenmiş alacakların %5 fazlalık, 100,00 TL genel tatil ücreti, 100,00 TL genel tatil ücretinin %5 fazlalık, 50,000 TL mobbing tazminatı; davalı Ajans Başkent Organizasyon A.Ş. ve Dört Eylül Anadolu Televizyonu Yayıncılık A.Ş.'den müştereken ve müteselsilen 16.692,50 TL 9 aylık ücret alacağı, 100,00 TL ücret alacağına uygulanacak %5 fazlalık, 100,00 TL genel tatil ücreti, 100,00 TL genel tatil ücretinin %5 fazlalığı olmak üzere toplam 79.392,50 TL'nin faizi ile birlikte hüküm altına alınmasını,
Birleşen ... 33.İş Mahkemesinin 2016/1137 Esas sayılı dosyası ile fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydı ile davalılar aleyhine ... 11. İcra Müdürlüğü'nün 2015/928 Esas sayılı dosyası ile yapılan icra takibine haksız ve kötü niyetli olarak itiraz eden borçlunun itirazın iptaline karar verilerek takibin devamı ile %20 den az olmamak üzere icra inkar tazminatının hüküm altına alınmasını,
Birleşen ... 28.İş Mahkemesinin 2015/655 Esas sayılı dosyası ile davacının davalıya bağlı Yurt Gazetesinde gazeteci-ekonomi haberleri müdürü olarak çalışmış olduğunu, davalı tarafından işten çıkarılmış ve açtığı işe iade davası sonucunda işine iadesine karar verilmiş olduğunu, davacının aynı işverenlik aleyhine halen sürmekte olan ücret alacakları ve fazla mesai ücret alacakları için derdest bir davasının olduğunu, tarafları ve sebebi aynı olan davaların tensip ile birleştirilmesine, işe iadeye bağlı 4 aylık ücret alacağından bakiye 3.041,44 TL net ücret alacağının, işe iadeye bağlı 4 aylık brüt ücret tutarındaki tazminat alacağı bakiye 2.214,13 TL net tazminatın ve 3.500 TL net ihbar tazminatı alacaklarının hüküm altına alınmasını talep etmiştir.
Davalıların Cevabının Özeti:
Davalılar, davacının 04.12.2013 tarihinde Ajans Başkent Organizasyon Gaz. Rekl. Mat. A.Ş.‘ye ait Yurt Gazetesinde ekonomi haber müdürü olarak çalışmaya başladığını, ekonomi haber müdürü olduğunu ancak ekonomi sorumlusu olmadığını, davacının Dört Eylül Anadolu Televizyonu Yayıncılık A.Ş.’ye ait Kanal Sokak'ta ekonomi haber spikeri olarak çalışacağına dair sözleşme bulunmadığını, davacının iş akdinin 01.07.2014 tarihinde 4857/25-II-h bendi uyarınca haklı nedenle feshedildiğini, davacının 04.08.2014 tarihli ihtarnameyle işçilik alacaklarını talep ettiğini, davacı ile görüşüldüğünü bu görüşmede iş akdinin feshedildiğine ilişkin yazıyı imzalamaktan kaçındığını, davacıya alacaklarının tamamının ödendiğini, sözleşmeye göre ücretinin 3.000,00 TL olduğunu, davacıya 20.408,00 TL ödendiğini, ayrıca davacının 4.200,00 TL kredisinin de ödendiğini, yapılan tüm ödemelerin davacının gazetedeki çalışması karşılığı olduğunu, davacıya mobbing uygulandığına dair iddianın yerinde olmadığını savunarak davanın reddini talep etmiştir.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
İlk Derece Mahkemesince, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, asıl dava ve birleşen ... 28. İş Mahkemesi 2015/655 Esas Sayılı dosyası açısından kısmen kabul kararı verilmiş , birleşen ... 33. İş Mahkemesi 2016/1137 Esas Sayılı dosyası açısından açılan davanın derdestlik nedeniyle reddine karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu:
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, taraflar vekillerince istinaf başvurusunda bulunulmuştur. İlk derece mahkemesince verilen 15.05.2019 tarihli ara kararda belirtilen “harç ve gider avansının tamamlanmasına ilişkin davalı Dört Eylül Anadolu Televizyonu Yayıncılık A.Ş. Vekili Av.... adına 19/04/2019 tarihinde e-tebligat yoluyla muhtıra çıkarıldığı ve 24/04/2019 tarihinde mevzuat gereği tebliğ edilmiş sayıldığı ancak harç ve gider avansının yatırılmadığı anlaşılmakla” gerekçesi ile davalı Dört Eylül Anadolu Televizyonu Yayıncılık A.Ş. açısından HMK 344/1 maddesine göre istinaf başvurusunun yapılmamış sayılmasına dair karar verilmiş olup ilgili ara karar evrakı taraflara tebliğ edilmiş, davalı Dört Eylül Anadolu Televizyonu Yayıncılık A.Ş. ara kararı (ek karar) istinaf etmemiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Bölge Adliye Mahkemesince, Davalı Ajans Başkent Organizasyon Reklamcılık Matbaacılık A.Ş. vekilinin ve davacı vekilinin sair istinaf sebeplerinin yerinde olmadığı,fazla çalışma alacağına ilişkin %5 fazlalığın tahsili ile ödenmeyen ücret alacağı %5 fazlalık talepleri bakımından Anayasa Mahkemesi’nce verilen iptal kararların değerlendirilmesinde kamu düzenine aykırılık bulunduğu ancak bu durumun yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediği gerekçesi ile İlk Derece Mahkemesi kararının 6100 Sayılı HMK 353/1-b-2 bendi uyarınca kaldırılmasına, esas hakkında yeniden hüküm kurulmasına karar verilerek esas hakkında yeniden hüküm kurulmuştur.
Temyiz Başvurusu:
Kararı, davacı vekili ile davalılar vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1- Davalı Ajans Başkent Organizasyon Reklamcılık Matbaacılık A.Ş. Temyizi Yönünden:
Miktar veya değeri temyiz kesinlik sınırını geçmeyen davalara ilişkin nihai kararlar 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 362/1-(a) maddesi uyarınca temyiz edilemez. Kesinlik sınırı kamu düzeni ile ilgilidir.
Dosya içeriğine göre, hüküm altına alınan ve davalı Ajans Başkent Organizasyon Reklamcılık Matbaacılık A.Ş. tarafından temyize konu edilen toplam miktar Bölge Adliye Mahkemesinin karar tarihi itibari ile temyiz kesinlik sınırı olan 78.630,00 TL kapsamında kaldığından, davalı Ajans Başkent Organizasyon Reklamcılık Matbaacılık A.Ş.’nin temyiz isteminin, 6100 sayılı Kanun'un 362/1-(a), 366. ve 352. maddeleri uyarınca REDDİNE, peşin alınan karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine,
2- Davalı Dört Eylül Anadolu Televizyonu Yayıncılık A.Ş. Temyizi Yönünden:
Hukuk mahkemelerinin kanunlarla kesin olduğu belirtilenler dışındaki kararlarının kanun yolu denetimi, 5235 sayılı Kanun ile kurulan Bölge Adliye Mahkemelerinin faaliyete geçtiği 20.07.2016 tarihine kadar sadece Yargıtay tarafından 'Temyiz yolu ile ' yapılmakta iken, 5235 sayılı Kanun ile kurulan Bölge Adliye Mahkemelerinin 20.07.2016 tarihinde faaliyete geçirilmesi üzerine kanun yolu denetimi iki kademeli hale gelmiştir. Başka bir deyişle İlk Derece Mahkemelerinin 20.07.2016 tarihinden sonra verdiği kararlara karşı doğrudan temyiz yolu kapatılmıştır.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'ndaki yeni düzenleme ile getirilen istinaf kanun yolu, İlk Derece Mahkemesi ile temyiz incelemesi arasında, ikinci derece bir denetim mekanizması ve kanun yoludur.
İstinaf kanun yolu uygulamasında, İlk Derece Mahkemesi kararından sonra, karar önce istinaf denetimine tâbi tutulmakta, istinaf denetiminden sonra temyiz yolu açıksa temyize başvurulmaktadır. Böylece önce İlk Derece Mahkemesinde ilk derece yargılaması yapılarak karar verilmekte, ardından Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf incelemesi ile vakıa ve hukukilik denetimi yapılmakta, son olarak da Yargıtay’ca temyiz incelemesi yapılmaktadır.
Yeni sistemde temyiz edilen karar İlk Derece Mahkemesinin kararı değil, Bölge Adliye Mahkemesinin kararıdır. Artık İlk Derece Mahkemesi kararının doğrudan temyiz edilmesi mümkün değildir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun yargılama sitemine göre İlk Derece Mahkemesinin kesin olmayan kararına karşı önce istinaf yoluna başvurulabilmekte; istinaf başvurusunda bulunulmaması halinde karar kesinleşmektedir.
Bölge Adliye Mahkemesince, istinaf başvurusu üzerine başvuran tarafın istinaf başvurusunun usulden/esastan reddine karar verilebilir veya İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırarak yeniden hüküm kurulabilir. Bölge Adliye Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusu reddedilen tarafın ya da istinaf incelemesi sonucunda İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak yeni karar verilmesi halinde aleyhine karar verilen tarafın temyiz hakkı bulunmaktadır.
Taraflardan birisinin İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı istinaf başvurusunda bulunmaması halinde kamu düzenine aykırılık yok ise, diğer taraf lehine usuli kazanılmış hak oluşacaktır.
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı istinaf kanun yoluna başvurmayan veya süresini geçirdiği için istinaf kanun yoluna başvuramamış olan tarafın, karşı tarafın istinaf talebi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddi halinde temyiz kanun yoluna başvurmasında hukuki yararı yoktur. Bunun gibi, Bölge Adliye Mahkemesinin esas hakkında verdiği yeni kararlarda, istinaf kanun yoluna başvuruda bulunmayan tarafın aleyhine hüküm tesis edilmemişse yine temyiz kanun yoluna başvuruda hukuki yararı olmaz. Başka bir deyişle istinaf başvurusunun reddi halinde Bölge Adliye Mahkemesi kararına karşı temyiz hakkı sadece istinaf başvurusu reddedilen tarafa ait olup, İlk Derece Mahkemesi kararını istinaf etmeyen tarafın temyiz hakkı bulunmamaktadır.
Somut uyuşmazlıkta, İlk Derece Mahkemesince verilen asıl dava ve birleşen ... 28. İş Mahkemesi 2015/655 Esas Sayılı dosyası açısından davaların kısmen kabulüne dair verilen karara ve birleşen ... 33. İş Mahkemesi 2016/1137 Esas Sayılı dosyası açısından açılan davanın derdestlik nedeniyle reddine dair verilen karara karşı taraflar vekilleri tarafından istinafa başvurulmuş, İlk derece mahkemesince verilen 15.05.2019 tarihli ara kararda belirtilen “harç ve gider avansının tamamlanmasına ilişkin davalı Dört Eylül Anadolu Televizyonu Yayıncılık A.Ş. Vekili Av.... adına 19/04/2019 tarihinde e-tebligat yoluyla muhtıra çıkarıldığı ve 24/04/2019 tarihinde mevzuat gereği tebliğ edilmiş sayıldığı ancak harç ve gider avansının yatırılmadığı anlaşılmakla” gerekçesi ile davalı Dört Eylül Anadolu Televizyonu Yayıncılık A.Ş. açısından HMK 344/1 maddesine göre istinaf başvurusunun yapılmamış sayılmasına dair karar verilmiş olup ilgili karar evrakı taraflara tebliğ edilmiş , davalı Dört Eylül Anadolu Televizyonu Yayıncılık A.Ş. karara (ek karar) karşı istinaf yoluna başvurulmamıştır. Bu durumda davacı vekili ve davalı Ajans Başkent Organizasyon Reklamcılık Matbaacılık A.Ş. vekilinin istinaf başvurusunda bulunduğu anlaşılmıştır.
Bölge Adliye Mahkemesince davacı ve davalı Ajans Başkent Organizasyon Reklamcılık Matbaacılık A.Ş.’nin istinaf başvurularının kısmen kabulüne, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilerek esas hakkında şu şekilde yeniden hüküm kurulmuştur; “
(A); (Aa) Asıl dava dosyası açısından davalı Ajans Başkent Organizasyon Reklamcılık Matbaacılık A.Ş yönünden açılan davanın kısmen kabulüne karar verilerek
-Ödenmeyen ücret alacağının %5 fazlalığı talebinin reddine, -Geç ödenen ücret alacağının %5 fazlalığı talebinin reddine, -Ödenmeyen ulusal bayram genel tatil günleri ücret alacağı %5 fazlalığı talebinin reddine, -Net 3.592,10 TL ücret alacağının temerrüt tarihi olan 05/08/2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı Ajans Başkent ..A.Ş.den alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin ücret alacağı talebinin reddine, -Net 600,00 TL ulusal bayram genel tatil günleri ücret alacağının temerrüt tarihi olan 05/08/2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı Ajans Başkent ...A.Ş.den alınarak davacıya verilmesine, (Ab) asıl dava dosyası açısından davalı Ajans Başkent Organizasyon Reklamcılık Matbaacılık A.Ş ve davalı Dört Eylül Anadolu Televizyonu Yayıncılık A.Ş. yönünden açılan davanın kısmen kabulüne karar verilerek -Net 20.000,00 TL ücret alacağının temerrüt tarihi olan 05/08/2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılar Ajans Başkent isimli şirket ve 4 Eylül isimli şirketten müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin ücret alacağı talebinin reddine, -Ödenmeyen ücret alacağı %5 fazlalığı talebinin reddine, -Ulusal bayram genel tatil günleri ücreti talebinin reddine, -Ödenmeyen ulusal bayram genel tatil günleri ücret alacağı %5 fazlalığı talebinin reddine, ;
(B) Birleşen ... 28. İş Mahkemesinin 2015/655 Esas sayılı dosyası açısından;
-Net 6.404,94 TL ihbar tazminatının 3.500,00 TL'sinin dava tarihi olan 06/11/2015 tarihinden, bakiyesinin ıslah tarihi olan 29/03/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı Ajans Başkent isimli şirketten alınarak davacıya verilmesine, -Net 18.349,56 TL işe başlatmama tazminatının 2.224,13 TL'sinin dava tarihi olan 06/11/2015 tarihinden, bakiyesinin ıslah tarihi olan 29/03/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı Ajans Başkent isimli şirketten alınarak davacıya verilmesine, -Net 11.242,13 TL boşta geçen süre ücreti alacağının 3.041,44 TL'sinin dava tarihi olan 06/11/2015 tarihinden, bakiyesinin ıslah tarihi olan 29/03/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı Ajans Başkent isimli şirketten alınarak davacıya verilmesine, - Fazlaya ilişkin talebin reddine, (C) - Birleşen ... 33. İş Mahkemesinin 2016/1137 Esas sayılı dosyası açısından; -Açılan davanın derdestlik nedeniyle reddine,” şeklinde hüküm kurulmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesince yukarıda belirtilen şekilde davalı Dört Eylül Anadolu Televizyonu Yayıncılık A.Ş. aleyhine diğer davalı Ajans Başkent Organizasyon Reklamcılık Matbaacılık A.Ş. ile müştereken ve müteselsilen sorumlu tutularak kurulan hüküm İlk Derece Mahkemesi hükmü ile aynı olup, İlk Derece Mahkemesi kararından farklı olarak lehine olacak şekilde davacının ücret alacağı %5 fazlalığı ve ulusal bayram genel tatil günleri ücret alacağı %5 fazlalığı reddedilmiştir. Bu halde, istinaf yoluna başvurmayan ve istinaf mahkemesince de aleyhine İlk Derece Mahkemesince tesis edilen karardan farklı bir karar verilmeyen davalı Dört Eylül Anadolu Televizyonu Yayıncılık A.Ş.’nin Bölge Adliye Mahkemesi kararını temyiz etmesi mümkün değildir. Zira, Bölge Adliye Mahkemesinin kararı ile davalı Dört Eylül Anadolu Televizyonu Yayıncılık A.Ş. yönünden aleyhine olacak şekilde farklı bir durum oluşmuş değildir.
Açıklanan nedenlerle; davalı Dört Eylül Anadolu Televizyonu Yayıncılık A.Ş.’nin Bölge Adliye Mahkemesi kararını temyiz etme hakkı olmadığı anlaşıldığından temyiz isteminin REDDİNE, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine,
3- Davacı Temyizi Yönünden:
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, taraflar arasındaki sözleşmeye, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre, davacı vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 370/1. maddeleri uyarınca ONANMASINA, 31.03.2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
