10. Ceza Dairesi 2020/6432 E. , 2020/3575 K.
Adalet Bakanlığı'nın, kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçundan şüpheli ... hakkındaki Mardin 5. Ağır Ceza Mahkemesinin 28/08/2019 tarihli, 2019/88 değişik iş sayılı kararının kanun yararına bozulması istemi üzerine, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nca 17/12/2019 tarihli ihbar yazısı ekinde dosyanın Dairemize gönderildiği anlaşıldı.
Dosya incelendi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
A-)Konuyla İlgili Bilgiler:
1-Şüpheli ... hakkında 28/02/2018 tarihli kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçundan Kızıltepe Cumhuriyet Başsavcılığınca yapılan soruşturma sonucunda, 19/03/2018 tarihli, 2018/2742 soruşturma ve 2018/44 sayılı karar ile, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 191/2. maddesi gereğince beş yıl süre ile kamu davası açılmasının ertelenmesine, bir yıl süre ile tedavi ve denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasına, aynı Kanun'un 191/4. maddesi gereğince erteleme süresi içerisinde kendisine yüklenen yükümlülüklere veya uygulanan tedavinin gereklerine uygun davranmamakta ısrar etmesi ya da tekrar kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alması, kabul etmesi veya bulundurması ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanması durumunda hakkında kamu davası açılacağının ihtarına karar verildiği, kararın şüpheliye 26/03/2018 tarihinde tebliğ edildiği, infazı için Mardin Denetimli Serbestlik Müdürlüğüne gönderildiği,
2-Mardin Denetimli Serbestlik Müdürlüğünün 01/08/2018 tarihli ve 2018/252 DS sayılı çağrı yazısının şüpheliye tebliğ edildiği,müdürlüğe başvurduğu, 14/08/2018 tarihinde Yükümlü Ön Bilgilendirme Formu imzalatılarak denetim planı hazırlandığı, 04/09/2018 tarihli 2. bireysel görüşmesine katılmaması nedeniyle uyarılmasına karar verildiği, 07/09/2018 tarihli uyarı yazısının doğrudan mernis adresine tebliğe çıkarıldığı, mernis adresinde 14/09/2018 tarihinde 7201 sayılı Tebligat Kanunu’nun 21/2.maddesine göre tebliğ edildiği, uyarılmasına rağmen 25/10/2018 tarihli seminer çalışmasına katılmaması üzerine İnfaz İşlemleri Değerlendirme Komisyonunun 08/11/2018 tarihli kararı ile, mazeretin reddine, yükümlülüklere uymamakta ısrar ettiği gerekçesiyle dosyanın kapatılmasına karar verilerek Mardin Denetimli Serbestlik Müdürlüğünün 04/12/2018 tarihli yazısı ile, dosyanın Kızıltepe Cumhuriyet Başsavcılığına gönderildiği,
3-Kızıltepe Cumhuriyet Başsavcılığınca erteleme kararının kaldırılarak 26/07/2019 tarihli, 2018/2742 soruşturma, 2019/1281 esas ve 2019/1232 sayılı iddianamesi ile şüpheli hakkında Kızıltepe 4. Asliye Ceza Mahkemesine kamu davası açıldığı,
4-Kızıltepe 4. Asliye Ceza Mahkemesinin 09/08/2019 tarihli ve 2019/356 iddianame değerlendirme sayılı kararı ile; Mardin Denetimli Serbestlik Müdürlüğünün uyarı yazısının doğrudan mernis adresinde Tebligat Kanunu’nun 21/2. maddesine göre yapılan tebligatın usulsüz olduğu, ısrar şartının gerçekleşmediği gerekçesiyle iddianamenin iadesine karar verildiği,
5- Kızıltepe Cumhuriyet Başsavcılığınca, iade kararının 09/08/2019 tarihinde oluşturulmasına rağmen 15/08/2019 tarihinde iade kararının tamamlandığı, iade kararının süresinde olmadığı gerekçesiyle iade kararına itiraz edildiği,
6-İtirazı inceleyen mercii Mardin 5. Ağır Ceza Mahkemesinin kanun yararına bozma istemine konu 28/08/2019 tarihli ve 2019/88 değişik iş sayılı kararı ile, tebligatın usulsüz olması nedeniyle ısrar şartının gerçekleşmediği, Kızıltepe 4. Asliye Ceza Mahkemesinin iddianamenin iadesi kararının usul ve yasaya uygun olduğu, iddianamenin hakim tarafından 09/08/2019 tarihinde iade edildiği, bu tarihten sonra yapılan işlemlerin onay sonrası işlemler olduğu, mahkeme hakiminin kararı imzaladığı tarihin baz alınması gerektiği gerekçesiyle itirazın reddine kesin olarak karar verildiği,
Anlaşılmıştır.
B-)Kanun Yararına Bozma İstemi:
Kanun yararına bozma istemi ve ihbar yazısında;
“Kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın almak, kabul etmek, bulundurmak ve kullanmak suçundan şüpheli ... hakkında yapılan soruşturma evresi sonunda Kızıltepe Cumhuriyet Başsavcılığınca düzenlenen 26/07/2019 tarihli ve 2018/2742 soruşturma, 2019/1281 esas, 2019/1232 sayılı iddianamenin iadesine dair Kızıltepe 4. Asliye Ceza Mahkemesinin 09/08/2019 tarihli ve 2019/356 iddianame değerlendirme sayılı kararına karşı Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yapılan itirazın reddine ilişkin mercii Mardin 5. Ağır Ceza Mahkemesinin 28/08/2019 tarihli ve 2019/88 değişik iş sayılı kararını kapsayan dosya incelendi.
Dosya kapsamına göre, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 174. maddesindeki, “Mahkeme tarafından, iddianamenin ve soruşturma evrakının verildiği tarihten itibaren onbeş gün içinde...İddianamenin Cumhuriyet Başsavcılığına iadesine karar verilir…En geç birinci fıkrada belirtilen süre sonunda iade edilmeyen iddianame kabul edilmiş sayılır…” şeklindeki düzenleme karşısında, Kızıltepe Cumhuriyet Başsavcılığınca düzenlenen 26/07/2019 tarihli iddianamenin, aynı gün UYAP sisteminden düzenlenerek mahkemesine tevdii edilmesi sonrasında, mahkemece yasal süre geçtikten sonra 15/08/2019 tarihinde Cumhuriyet Başsavcılığına iadesine karar verildiği gözetilmeden, itirazın kabulü yerine yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmemiştir.” denilerek 5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309. maddesi uyarınca mercii Mardin 5. Ağır Ceza Mahkemesinin 28/08/2019 tarihli ve 2019/88 değişik iş sayılı kararının bozulması istenilmiştir.
C-) Konunun Değerlendirilmesi:
Şüpheli ... hakkında “kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma” suçundan yürütülen soruşturma sonucunda, Kızıltepe Cumhuriyet Başsavcılığınca 19/03/2018 tarihli, 2018/2742 soruşturma ve 2018/44 sayılı kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararının kaldırılarak 26/07/2019 tarihli, 2018/2742 soruşturma, 2019/1281 esas ve 2019/1232 sayılı iddianame ile şüpheli hakkında Kızıltepe 4.Asliye Ceza Mahkemesine kamu davası açıldığı, Mardin 5. Ağır Ceza Mahkemesinin 28/08/2019 tarihli ve 2019/88 değişik iş sayılı kararı ile; iddianamenin iadesine ilişkin Kızıltepe 4. Asliye Ceza Mahkemesinin 09/08/2019 tarihli ve 2019/356 iddianame değerlendirme sayılı kararına karşı yapılan itirazın reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
5271 sayılı CMK'nın elektronik işlemler başlıklı 38/A maddesinde;
'(1) Her türlü ceza muhakemesi işlemlerinde Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP) kullanılır. Bu işlemlere ilişkin her türlü veri, bilgi, belge ve karar, UYAP vasıtasıyla işlenir, kaydedilir ve saklanır.
(2) Kanunlarda gösterilen istisnalar hariç olmak üzere, dosyalar güvenli elektronik imza kullanılarak UYAP’tan incelenebilir ve her türlü ceza muhakemesi işlemi yapılabilir.
(3) Bu Kanun kapsamında fiziki olarak hazırlanması öngörülen her türlü belge ve karar elektronik ortamda düzenlenebilir, işlenebilir, saklanabilir ve güvenli elektronik imza ile imzalanabilir.
(4) Güvenli elektronik imza ile imzalanan belge ve kararlar diğer kişi veya kurumlara elektronik ortamda gönderilir. Güvenli elektronik imza ile imzalanarak gönderilen belge veya kararlar, gerekmedikçe fiziki olarak ayrıca düzenlenmez ve ilgili kurum ve kişilere gönderilmez.
(5) Elektronik imzalı belgenin elle atılan imzalı belgeyle çelişmesi halinde UYAP’ta kayıtlı olan güvenli elektronik imzalı belge geçerli kabul edilir.
(6) Güvenli elektronik imza ile imzalanan belge ve kararlarda, mühürleme işlemi ile kanunlarda birden fazla nüshanın düzenlenmesini öngören hükümler uygulanmaz.
(7) Zorunlu nedenlerle fiziki olarak düzenlenmiş belge veya kararlar, yetkili kişilerce taranarak UYAP’a aktarılır ve gerektiğinde ilgili birimlere elektronik ortamda gönderilir.
(8) Elektronik ortamdan fiziki örnek çıkartılması gereken hallerde tutanak veya belgenin aslının aynı olduğu belirtilerek hâkim, Cumhuriyet savcısı veya görevlendirilen yetkili kişi tarafından imzalanır ve mühürlenir.
(9) Elektronik ortamda yapılan işlemlerde süre gün sonunda biter.
(10) Yargı birimlerinin ihtiyaç duyduğu nüfus, tapu, adlî sicil kaydı gibi dış bilişim sistemlerinden UYAP vasıtasıyla temin edilen bilgi, belge ve kayıtlar, zorunlu olmadıkça ayrıca fiziki olarak istenilmez. UYAP’tan dış bilişim sistemlerine gönderilen bilgi ve belgeler ayrıca zorunlu olmadıkça fiziki ortamda gönderilmez.
(11) Ceza muhakemesi işlemlerinin UYAP’ta yapılmasına dair usul ve esaslar, Adalet Bakanlığı tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir' şeklindeki düzenlemeler yer almaktadır.
Bölge Adliye Mahkemesi Başkanlığı, Başkanlar Kurulu, Daireleri, Cumhuriyet Başsavcılığı ve Adalet Komisyonu ile adlî yargı ilk derece mahkemesi, hâkimliği, Cumhuriyet Başsavcılığı ve Adalet Komisyonu ile müdürlüklerde tutulacak kayıtlar, kartonlar, yapılacak idarî işlemler, yazı işleri hizmetlerinin yürütülmesi ve bu işlemlerde UYAP’ın kullanılmasına dair usul ve esasları kapsayan Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmeliğin UYAP’ın kullanılmasına ilişkin 5. maddesinin birinci fıkrasında; iş süreçlerindeki her türlü veri, bilgi ve belge akışı ile dokümantasyon işlemlerinin, bu işlemlere ilişkin her türlü kayıt, dosyalama, saklama ve arşivleme işlemleri ile uyum ve işbirliği sağlanmış dış birimlerle yapılacak her türlü işlemlerin UYAP ortamında gerçekleştirileceği, ikinci fıkrasında; UYAP kullanıcılarının iş listesini günlük olarak kontrol etmek, işlemlerin gereğini yerine getirmekle yükümlü olduğu, altıncı fıkrasında; gelen evraktan sorumlu personelin, UYAP üzerinden birimlere gönderilen ve iş listesine düşen belgeleri derhâl ilgili kişiye ya da doğrudan dosyasına aktaracağı, onay gerektiren evrakın ilgilinin iş listesine yönlendirileceği, belirtilmiştir.
Aynı yönetmeliğin soruşturma kaydı başlıklı 108. maddesinin 2. fıkrasında; 'Bu kayıt; sıra numarası, mağdur, şikâyetçi ve şüphelinin kimlik bilgileri, suçun türü, suç tarihi, soruşturmanın kaydedildiği tarih, geldiği birim, Cumhuriyet savcısı, şüphelinin gözaltına alınma, tutuklanma, salıverilme ve tahliye tarihleri, iddianamenin onaylandığı tarih ile esas numarası ve karar bilgileri, kovuşturmaya yer olmadığına dair karara itiraz edilmiş ise sonucuyla düşünceler sütunlarından oluşur. ' biçiminde düzenlemeye yer verilmiştir.
Anılan Yönetmeliğin esas kaydı başlıklı 119. maddesinin 1. ve 2. fıkralarında '(1) İddianamenin düzenlenmesiyle başlayıp kovuşturmanın sonuna kadar devam eden safahatın işlendiği kayıttır. (2) Bu kayıt; sıra numarası, soruşturma numarası, mağdur veya şikâyetçi ile şüphelinin kimlik bilgileri, suçun türü, mahkeme esas numarası, gözaltı ve tutuklama tarihi, salıverilme ve tahliye tarihi, evrakın mahkemeye veriliş tarihi ve kanun yolu işlemleri ile düşünceler sütunlarından oluşur. ' denilmiştir.
Yine anılan Yönetmeliğin iddianamenin değerlendirilmesi kaydı başlıklı 140. maddesi '(1) İddianame ve soruşturma evrakının UYAP’tan mahkemeye gönderildiği tarihten başlayıp, mahkemece kabul veya iadesine karar verildiği tarihe kadar geçen sürecin safahatının işlendiği kayıttır. (2) Bu kayıt; sıra numarası, Cumhuriyet başsavcılığı iddianame ve esas numarası, mahkeme esas numarası, soruşturma evrakının geldiği tarih, kabul veya iade karar tarihi, iade kararına karşı itiraz işlemleri, iade hâlinde Cumhuriyet başsavcılığına tevdi tarihi ile düşünceler sütunlarından oluşur. (3) Mahkemenin iade veya kabul kararı bu kayda işlenir. Cumhuriyet savcısı bu kayıt üzerinden iddianamenin iadesi kararına itiraz edebilir. ' şeklinde düzenlenmiştir.
5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 174. Maddesinde;
'(1) Mahkeme tarafından, iddianamenin ve soruşturma evrakının verildiği tarihten itibaren onbeş gün içinde soruşturma evresine ilişkin bütün belgeler incelendikten sonra, eksik veya hatalı noktalar belirtilmek suretiyle;
a) 170 inci maddeye aykırı olarak düzenlenen,
b) Suçun sübûtuna etki edeceği mutlak sayılan mevcut bir delil toplanmadan düzenlenen,
c) Önödemeye veya uzlaşmaya tâbi olduğu soruşturma dosyasından açıkça anlaşılan işlerde önödeme veya uzlaşma usulü uygulanmaksızın düzenlenen, İddianamenin Cumhuriyet Başsavcılığına iadesine karar verilir.
(2) Suçun hukukî nitelendirilmesi sebebiyle iddianame iade edilemez.
(3) En geç birinci fıkrada belirtilen süre sonunda iade edilmeyen iddianame kabul edilmiş sayılır.
(4) Cumhuriyet savcısı, iddianamenin iadesi üzerine, kararda gösterilen eksiklikleri tamamladıktan ve hatalı noktaları düzelttikten sonra, kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilmesini gerektiren bir durumun bulunmaması halinde, yeniden iddianame düzenleyerek dosyayı mahkemeye gönderir. İlk kararda belirtilmeyen sebeplere dayanılarak yeniden iddianamenin iadesi yoluna gidilemez.
(5) İade kararına karşı Cumhuriyet savcısı itiraz edebilir.' şeklindeki düzenleme karşısında,
İncelenen dosyada; Kızıltepe Cumhuriyet Başsavcılığınca düzenlenen 26/07/2019 tarihli iddianamenin, aynı gün UYAP sisteminden düzenlenerek mahkemesine tevdii edilmesi sonrasında, mahkemece yasal süre içerisinde 09/08/2019 tarihinde Cumhuriyet Başsavcılığına iadesine karar verildiği ve aynı tarihte mahkeme hakimi tarafından imzalandığı,yasal sürelerin hesaplanmasında kararın hakim tarafından imzalandığı tarihin esas alınması gerektiği, bu nedenle iddianamenin iadesi kararının yasal süresi içerisinde verildiği iddianamenin iadesi kararının yerinde olduğu, mercii Mardin 5. Ağır Ceza Mahkemesinin 28/08/2019 tarihli ve 2019/88 değişik iş sayılı itirazın reddine ilişkin kararının kanuna uygun olduğu anlaşıldığından kanun yararına bozma isteminin reddine karar vermek gerekmiştir.
D-) Karar:
Açıklanan nedenlerle; Mardin 5. Ağır Ceza Mahkemesinin 28/08/2019 tarihli ve 2019/88 değişik iş sayılı kararına yönelik yerinde görülmeyen kanun yararına bozma isteminin REDDİNE; dosyanın Adalet Bakanlığı’na sunulmak üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'na gönderilmesine,
16/09/2020 tarihinde oy birliği ile karar verildi.
