10. Ceza Dairesi 2021/14828 E. , 2022/628 K.
Adalet Bakanlığı'nın, kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçundan şüpheliler ... ve ... haklarındaki iddianamenin iadesine dair Ereğli (Konya) 1. Asliye Ceza Mahkemesinin 16/03/2021 tarihli ve 2021/67 iddianame değerlendirme sayılı kararına yönelik itirazın reddine ilişkin Ereğli (Konya) Ağır Ceza Mahkemesinin 19/03/2021 tarihli ve 2021/354 değişik iş sayılı kararının kanun yararına bozulması istemi üzerine, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nca 22/06/2021 tarihli ihbar yazısı ekinde dosyanın Dairemize gönderildiği anlaşıldı.
Dosya incelendi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
A-)Konuyla İlgili Bilgiler:
1-Şüpheliler ... ve ... haklarında 05/07/2020 tarihli kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçundan Ereğli (Konya) Cumhuriyet Başsavcılığınca yapılan soruşturma sonucunda, Ereğli (Konya) Cumhuriyet Başsavcılığının tarihsiz, 2020/6686 soruşturma, 2021/485 esas ve 2021/385 sayılı iddianamesi ile 5237 sayılı TCK’nın 191/4-b maddesi yollamasıyla 191/1 ve 53. maddeleri gereğince cezalandırılmaları istemiyle Ereğli (Konya) 1. Asliye Ceza Mahkemesine kamu davası açıldığı,
2- Ereğli (Konya) 1. Asliye Ceza Mahkemesinin 16/03/2021 tarihli ve 2021/67 iddianame değerlendirme sayılı kararı ile; “iddianame içerisinde şüpheliler hakkında denetim dosyalarının bulunmadığı gibi şüpheliler hakkında usulüne uygun denetimin başlayıp başlamadığına ilişkin bir iddianame anlatımının da bulunmadığı, bu hususa ilişkin denetime elverişli evrakların dosya içerisinde de yer almadığı,ancak şüpheliler hakkında TCK’nın 191/4-b maddesi gereğince iddianame düzenlendiği, bu haliyle suçun sübutuna etki edecek mutlak nitelikteki delil araştırması yapılmadan ve dosya içerisine evraklar alınmadan iddianame düzenlendiği, şüpheli Savaş hakkında daha önce aynı suçtan dolayı bir dava açılmış ve mahkemece durma kararı verilmiş olması karşısında yeni düzenlenen iddianamenin ilgili mahkemeye açılması gerekirken başka bir mahkemeye dava açılmasının kamu düzeninden olan görev hususunun ihlali mahiyetinde olduğu” gerekçesiyle iddianamenin iadesine karar verildiği,
3- Cumhuriyet savcısı tarafından, iddianamenin iadesi kararının 15 günlük kanuni süreden sonra verildiği gerekçesiyle iade kararına itiraz edildiği,
4-İtirazı inceleyen mercii Ereğli (Konya) Ağır Ceza Mahkemesinin kanun yararına bozma istemine konu 19/03/2021 tarihli 2021/354 değişik iş sayılı kararı ile, “iddianamenin 02/03/2021 tarihinde mahkemeye fiziken teslim edildiği, mahkeme hakimi tarafından iade kararının yasal 15 günlük süre içerisinde olan 16/03/2021 tarihinde onaylandığı, bu haliyle iade kararı ve itiraz talebinin kanuni süresi içerisinde olduğu, iade kararında belirtilen hususların 5271 sayılı CMK’nın 174/1-a-b maddelerine aykırılık taşıdığı ve suçun sübutuna etkili delil/delil değerlendirme aracı niteliğinde olduğu” gerekçesiyle itirazın reddine kesin olarak karar verildiği,
Anlaşılmıştır.
B-)Kanun Yararına Bozma İstemi:
Kanun yararına bozma istemi ve ihbar yazısında;
“Kullanmak için uyuşturucu madde bulundurmak suçundan şüpheliler ... ve ... haklarında yapılan soruşturma evresi sonunda, Ereğli (Konya) Cumhuriyet Başsavcılığınca düzenlenen bila tarih ve 2020/6686 soruşturma, 2021/485 esas, 2021/385 sayılı iddianamenin iadesine dair Ereğli (Konya) 1. Asliye Ceza Mahkemesinin 16/03/2021 tarihli ve 2021/67 iddianame değerlendirme sayılı kararına yönelik itirazın reddine ilişkin Ereğli (Konya) Ağır Ceza Mahkemesinin 19/03/2021 tarihli ve 2021/354 değişik iş sayılı kararını kapsayan dosya incelendi.
Benzer bir olaya ilişkin Yargıtay 4. Ceza Dairesinin 15/12/2017 tarihli ve 2017/19261 esas, 2017/28180 karar sayılı ilâmında yer alan, '...5271 sayılı CMK'nın 38/A maddesi ve Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmeliğin UYAP’ın kullanılmasına ilişkin 5, 108, 119 ve 140. maddeleri değerlendirilerek yapılan incelemede, CMK'nın 174/1. maddesinde öngörülen onbeş günlük yasal süreden sonra iddianamenin .. tarihinde iade edildiği anlaşılmıştır. Bu itibarla, CMK'nın 174. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca iddianamenin ve soruşturma evrakının verildiği tarihten itibaren onbeş günlük süre sonunda iade edilmeyen iddianamenin kabul edilmiş sayılacağı gözetilmeden...' şeklindeki açıklamalar ile;
5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun elektronik işlemler başlıklı 38/A maddesinde yer alan:
'(1) Her türlü ceza muhakemesi işlemlerinde Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP) kullanılır. Bu işlemlere ilişkin her türlü veri, bilgi, belge ve karar, UYAP vasıtasıyla işlenir, kaydedilir ve saklanır.
(2) Kanunlarda gösterilen istisnalar hariç olmak üzere, dosyalar güvenli elektronik imza kullanılarak UYAP’tan incelenebilir ve her türlü ceza muhakemesi işlemi yapılabilir.
(3) Bu Kanun kapsamında fiziki olarak hazırlanması öngörülen her türlü belge ve karar elektronik ortamda düzenlenebilir, işlenebilir, saklanabilir ve güvenli elektronik imza ile imzalanabilir.
(4) Güvenli elektronik imza ile imzalanan belge ve kararlar diğer kişi veya kurumlara elektronik ortamda gönderilir. Güvenli elektronik imza ile imzalanarak gönderilen belge veya kararlar, gerekmedikçe fiziki olarak ayrıca düzenlenmez ve ilgili kurum ve kişilere gönderilmez.
(5) Elektronik imzalı belgenin elle atılan imzalı belgeyle çelişmesi halinde UYAP’ta kayıtlı olan güvenli elektronik imzalı belge geçerli kabul edilir.
(9) Elektronik ortamda yapılan işlemlerde süre gün sonunda biter.
(11) Ceza muhakemesi işlemlerinin UYAP’ta yapılmasına dair usul ve esaslar, Adalet Bakanlığı tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir' şeklindeki,
5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 174. maddesinde yer alan:
'(1) Mahkeme tarafından, iddianamenin ve soruşturma evrakının verildiği tarihten itibaren onbeş gün içinde soruşturma evresine ilişkin bütün belgeler incelendikten sonra, eksik veya hatalı noktalar belirtilmek suretiyle;
a) 170 inci maddeye aykırı olarak düzenlenen,
b) Suçun sübûtuna etki edeceği mutlak sayılan mevcut bir delil toplanmadan düzenlenen,
c) Önödemeye veya uzlaşmaya tâbi olduğu soruşturma dosyasından açıkça anlaşılan işlerde önödeme veya uzlaşma usulü uygulanmaksızın düzenlenen, İddianamenin Cumhuriyet Başsavcılığına iadesine karar verilir.
(2) Suçun hukukî nitelendirilmesi sebebiyle iddianame iade edilemez.
(3) En geç birinci fıkrada belirtilen süre sonunda iade edilmeyen iddianame kabul edilmiş sayılır.
(4) Cumhuriyet savcısı, iddianamenin iadesi üzerine, kararda gösterilen eksiklikleri tamamladıktan ve hatalı noktaları düzelttikten sonra, kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilmesini gerektiren bir durumun bulunmaması halinde, yeniden iddianame düzenleyerek dosyayı mahkemeye gönderir. İlk kararda belirtilmeyen sebeplere dayanılarak yeniden iddianamenin iadesi yoluna gidilemez.
(5) İade kararına karşı Cumhuriyet savcısı itiraz edebilir.' şeklindeki düzenlemeler karşısında,
Somut olayda, dosyada yer alan safahat kaydından da anlaşılacağı üzere Ereğli (Konya) Cumhuriyet Başsavcılığınca 25/02/2021 tarihinde düzenlenen iddianamenin 26/02/2021 tarihinde soruşturma kaydı kapatılarak Mahkemesine gönderildiği halde, yasal süre geçtikten sonra 16/03/2021 tarihinde imza ve onay yapılmak suretiyle Ereğli (Konya) Cumhuriyet Başsavcılığına iade edilerek gönderildiği gözetilmeden, itirazın kabulü yerine yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmemiştir.” denilerek mercii Ereğli (Konya) Ağır Ceza Mahkemesinin 19/03/2021 tarihli ve 2021/354 değişik iş sayılı kararının 5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309. maddesi uyarınca bozulması istenilmiştir.
C-) Konunun Değerlendirilmesi:
Şüpheliler ... ve ... haklarında “kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma” suçundan yürütülen soruşturma sonucunda, Ereğli (Konya) Cumhuriyet Başsavcılığının tarihsiz, 2020/6686 soruşturma,2021/485 esas ve 2021/385 sayılı iddianamesi ile 5237 sayılı TCK’nın 191/4-b maddesi yollamasıyla 191/1 ve 53.maddeleri gereğince cezalandırılmaları istemiyle Ereğli (Konya) 1.Asliye Ceza Mahkemesine kamu davası açıldığı, Ereğli (Konya)1.Asliye Ceza Mahkemesinin 16/03/2021 tarihli ve 2021/67 iddianame değerlendirme sayılı kararı ile iddianamenin iadesine karar verildiği, Cumhuriyet savcısı tarafından iade kararına itiraz edilmesi üzerine, mercii Ereğli (Konya) Ağır Ceza Mahkemesinin 19/03/2021 tarihli 2021/354 değişik iş sayılı kararı ile itirazın reddine karar verildiği, anlaşılmıştır.
5271 sayılı CMK'nın elektronik işlemler başlıklı 38/A maddesinde;
'(1) Her türlü ceza muhakemesi işlemlerinde Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP) kullanılır. Bu işlemlere ilişkin her türlü veri, bilgi, belge ve karar, UYAP vasıtasıyla işlenir, kaydedilir ve saklanır.
(2) Kanunlarda gösterilen istisnalar hariç olmak üzere, dosyalar güvenli elektronik imza kullanılarak UYAP’tan incelenebilir ve her türlü ceza muhakemesi işlemi yapılabilir.
(3) Bu Kanun kapsamında fiziki olarak hazırlanması öngörülen her türlü belge ve karar elektronik ortamda düzenlenebilir, işlenebilir, saklanabilir ve güvenli elektronik imza ile imzalanabilir.
(4) Güvenli elektronik imza ile imzalanan belge ve kararlar diğer kişi veya kurumlara elektronik ortamda gönderilir. Güvenli elektronik imza ile imzalanarak gönderilen belge veya kararlar, gerekmedikçe fiziki olarak ayrıca düzenlenmez ve ilgili kurum ve kişilere gönderilmez.
(5) Elektronik imzalı belgenin elle atılan imzalı belgeyle çelişmesi halinde UYAP’ta kayıtlı olan güvenli elektronik imzalı belge geçerli kabul edilir.
(6) Güvenli elektronik imza ile imzalanan belge ve kararlarda, mühürleme işlemi ile kanunlarda birden fazla nüshanın düzenlenmesini öngören hükümler uygulanmaz.
(7) Zorunlu nedenlerle fiziki olarak düzenlenmiş belge veya kararlar, yetkili kişilerce taranarak UYAP’a aktarılır ve gerektiğinde ilgili birimlere elektronik ortamda gönderilir.
(8) Elektronik ortamdan fiziki örnek çıkartılması gereken hallerde tutanak veya belgenin aslının aynı olduğu belirtilerek hâkim, Cumhuriyet savcısı veya görevlendirilen yetkili kişi tarafından imzalanır ve mühürlenir.
(9) Elektronik ortamda yapılan işlemlerde süre gün sonunda biter.
(10) Yargı birimlerinin ihtiyaç duyduğu nüfus, tapu, adlî sicil kaydı gibi dış bilişim sistemlerinden UYAP vasıtasıyla temin edilen bilgi, belge ve kayıtlar, zorunlu olmadıkça ayrıca fiziki olarak istenilmez. UYAP’tan dış bilişim sistemlerine gönderilen bilgi ve belgeler ayrıca zorunlu olmadıkça fiziki ortamda gönderilmez.
(11) Ceza muhakemesi işlemlerinin UYAP’ta yapılmasına dair usul ve esaslar, Adalet Bakanlığı tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir' şeklindeki düzenlemeler yer almaktadır.
5271 sayılı Kanunu’nun 174. Maddesinde;
'(1) Mahkeme tarafından, iddianamenin ve soruşturma evrakının verildiği tarihten itibaren onbeş gün içinde soruşturma evresine ilişkin bütün belgeler incelendikten sonra, eksik veya hatalı noktalar belirtilmek suretiyle;
a) 170 inci maddeye aykırı olarak düzenlenen,
b) Suçun sübûtuna etki edeceği mutlak sayılan mevcut bir delil toplanmadan düzenlenen,
c) Önödemeye veya uzlaşmaya tâbi olduğu soruşturma dosyasından açıkça anlaşılan işlerde önödeme veya uzlaşma usulü uygulanmaksızın düzenlenen, İddianamenin Cumhuriyet Başsavcılığına iadesine karar verilir.
(2) Suçun hukukî nitelendirilmesi sebebiyle iddianame iade edilemez.
(3) En geç birinci fıkrada belirtilen süre sonunda iade edilmeyen iddianame kabul edilmiş sayılır.
(4) Cumhuriyet savcısı, iddianamenin iadesi üzerine, kararda gösterilen eksiklikleri tamamladıktan ve hatalı noktaları düzelttikten sonra, kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilmesini gerektiren bir durumun bulunmaması halinde, yeniden iddianame düzenleyerek dosyayı mahkemeye gönderir. İlk kararda belirtilmeyen sebeplere dayanılarak yeniden iddianamenin iadesi yoluna gidilemez.
(5) İade kararına karşı Cumhuriyet savcısı itiraz edebilir.' şeklindeki düzenlemelere yer verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi Başkanlığı, Başkanlar Kurulu, Daireleri, Cumhuriyet Başsavcılığı ve Adalet Komisyonu ile adlî yargı ilk derece mahkemesi, hâkimliği, Cumhuriyet Başsavcılığı ve Adalet Komisyonu ile müdürlüklerde tutulacak kayıtlar, kartonlar, yapılacak idarî işlemler, yazı işleri hizmetlerinin yürütülmesi ve bu işlemlerde UYAP’ın kullanılmasına dair usul ve esasları kapsayan Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmeliğin UYAP’ın kullanılmasına ilişkin 5. maddesinin birinci fıkrasında; iş süreçlerindeki her türlü veri, bilgi ve belge akışı ile dokümantasyon işlemlerinin, bu işlemlere ilişkin her türlü kayıt, dosyalama, saklama ve arşivleme işlemleri ile uyum ve işbirliği sağlanmış dış birimlerle yapılacak her türlü işlemlerin UYAP ortamında gerçekleştirileceği, ikinci fıkrasında; UYAP kullanıcılarının iş listesini günlük olarak kontrol etmek, işlemlerin gereğini yerine getirmekle yükümlü olduğu, altıncı fıkrasında; gelen evraktan sorumlu personelin, UYAP üzerinden birimlere gönderilen ve iş listesine düşen belgeleri derhâl ilgili kişiye ya da doğrudan dosyasına aktaracağı, onay gerektiren evrakın ilgilinin iş listesine yönlendirileceği, belirtilmiştir.
Aynı yönetmeliğin soruşturma kaydı başlıklı 108. maddesinin 2. fıkrasında; 'Bu kayıt; sıra numarası, mağdur, şikâyetçi ve şüphelinin kimlik bilgileri, suçun türü, suç tarihi, soruşturmanın kaydedildiği tarih, geldiği birim, Cumhuriyet savcısı, şüphelinin gözaltına alınma, tutuklanma, salıverilme ve tahliye tarihleri, iddianamenin onaylandığı tarih ile esas numarası ve karar bilgileri, kovuşturmaya yer olmadığına dair karara itiraz edilmiş ise sonucuyla düşünceler sütunlarından oluşur. ' biçiminde düzenlemeye yer verilmiştir.
Anılan Yönetmeliğin esas kaydı başlıklı 119. maddesinin 1. ve 2. fıkralarında '(1) İddianamenin düzenlenmesiyle başlayıp kovuşturmanın sonuna kadar devam eden safahatın işlendiği kayıttır. (2) Bu kayıt; sıra numarası, soruşturma numarası, mağdur veya şikâyetçi ile şüphelinin kimlik bilgileri, suçun türü, mahkeme esas numarası, gözaltı ve tutuklama tarihi, salıverilme ve tahliye tarihi, evrakın mahkemeye veriliş tarihi ve kanun yolu işlemleri ile düşünceler sütunlarından oluşur. ' denilmiştir.
Yine anılan Yönetmeliğin iddianamenin değerlendirilmesi kaydı başlıklı 140. maddesi '(1) İddianame ve soruşturma evrakının UYAP’tan mahkemeye gönderildiği tarihten başlayıp, mahkemece kabul veya iadesine karar verildiği tarihe kadar geçen sürecin safahatının işlendiği kayıttır. (2) Bu kayıt; sıra numarası, Cumhuriyet başsavcılığı iddianame ve esas numarası, mahkeme esas numarası, soruşturma evrakının geldiği tarih, kabul veya iade karar tarihi, iade kararına karşı itiraz işlemleri, iade hâlinde Cumhuriyet başsavcılığına tevdi tarihi ile düşünceler sütunlarından oluşur. (3) Mahkemenin iade veya kabul kararı bu kayda işlenir. Cumhuriyet savcısı bu kayıt üzerinden iddianamenin iadesi kararına itiraz edebilir. ' şeklinde düzenlenmiştir.
İncelenen dosyada; dosyada yer alan safahat kaydından anlaşıldığı üzere Ereğli (Konya) Cumhuriyet Başsavcılığınca 25/02/2021 tarihinde düzenlenen iddianamenin, 26/02/2021 tarihinde mahkemesine tevdii edilmesi sonrasında, mahkemece kanuni süre geçtikten sonra 16/03/2021 tarihinde Cumhuriyet Başsavcılığına iadesine karar verildiği gözetilmeden, itirazın kabulü yerine yazılı şekilde reddine karar verilmesi kanuna aykırı olup kanun yararına bozma istemi yerinde görülmüştür.
D-) Karar:
Açıklanan nedenlerle;
Mercii tarafından itirazın kabulü yerine reddine karar verilmesi kanuna aykırı olup kanun yararına bozma istemi yerinde görüldüğünden; Ereğli (Konya) Ağır Ceza Mahkemesinin 19/03/2021 tarihli ve 2021/354 değişik iş sayılı kararının 5271 sayılı CMK'nın 309. maddesinin 3. fıkrası gereğince kanun yararına BOZULMASINA, aynı Kanun'un 309. maddesinin 4. fıkrasının (a) bendi uyarınca gerekli işlemin yapılması için, dosyanın Adalet Bakanlığı'na iletilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'na gönderilmesine,
19/01/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.
