T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
9.HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R
ESAS NO : 2017/1528
KARAR NO : 2019/609
İNCELENEN DOSYANIN
MAHKEMESİ: İstanbul Anadolu 9. Asliye Ticaret Mahkemesi
KARAR TARİHİ: 23/06/2017
NUMARASI : 2017/2926 D.İş Esas 2017/2926 D.İş Karar
DAVA : Trafik Kazasından Kaynaklanan Maddi Tazminat
KARAR TARİHİ: 25/04/2019
Yukarıda yazılı Sigorta Tahkim Komisyonu/İtiraz Hakem Heyeti kararına karşı istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine, Dairemiz Heyetince yapılan müzakere sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:Davacı vekili, Sigorta Tahkim Komisyonuna başvurusunda: 21/10/2009 tarihinde davalı sigorta şirketine sigortalı ... plakalı aracın asli ve tam kusurlu olarak karıştığı trafik kazasında müvekkilinin yaralandığını, müvekkilinin meslekte kazanma gücü kaybının %10,1 olduğunu, davalı tarafın derdest dava bulunduğu gerekçesiyle ödeme yapmadığını belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 20.000,00 TL maddi tazminatın temerrüt tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.Davalı vekili cevap dilekçesinde: ... plakalı aracın müvekkili şirkete sigortalı olduğunu, poliçede teminat limitinin kişi başı 150.000,00 TL olduğunu, rizikonun zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesi kapsamında olmadığını, kazanın iş kazası olduğunu, davaya konu olayla ilgili SGK tarafından herhangi bir ödemenin yapılıp yapılmadığının, peşin sermaye değerlerinin tespiti gerektiğini belirterek başvurunun reddine karar verilmesini talep etmiştir.Uyuşmazlık Hakem Heyeti tarafından; başvuru sahibi ... sürekli iş göremezlik tazminatı talebinin 41.122,61 TL olarak 31/08/2016 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte kabulüne karar vermiş, bu karara karşı davalı sigorta vekili tarafından itiraz edilmiş, İtiraz Hakem Heyeti tarafından yapılan inceleme sonucunda; sigorta şirketi vekilinin itirazlarının reddine karar verilmiş, İtiraz Hakem Heyeti kararı davalı vekilince istinaf edilmiştir.Davalı vekili istinaf başvuru dilekçesinde: Davacının geçirmiş olduğu kazanın zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesi kapsamında olmadığını, kazanın karayolları tanımı içerisinde yer alan bir yerde meydana gelmediğini, aynı kazaya ilişkin davacısı ... olan İzmir 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2014/484 esas sayılı dosyasında verilen kararın, kazanın karayolunda gerçekleşmediği gerekçesiyle müvekkili şirket tarafından temyiz edildiğini, dosyanın hali hazırda Yargıtay incelemesinde olduğunu, Yargıtay incelemesinin sonucunun beklenmesi gerekeceğinden sigorta tahkim komisyonunun görevsiz sayılması ve dosyadan el çekme kararı verilmesini talep ettiklerini, kaza ile ilgili SGK tarafından rücuya tâbi ödeme yapılıp yapılmadığının araştırılması gerektiğini belirterek İtiraz Hakem Heyeti kararının kaldırılarak başvurunun reddine karar verilmesini talep etmiştir.Dava, trafik iş kazasından kaynaklanan yaralanma nedeniyle ZMS sigortacısından sürekli maluliyet tazminatı istemine ilişkindir. HMK'nın 355. maddesi kapsamında istinaf itirazları ve kamu düzenine ilişkin hususlarla sınırlı olarak yapılan inceleme sonunda: İl Sağlık Müdürlüğüne ait sürücü eğitim alanında eğitmen olarak görev yapan davacıya, sürücüsü tam kusurlu olan aracın çarpması sonucu davacı yaralanmıştır. Davalı vekilinin istinaf başvurusunda; Hakem Heyetince davacıya olay nedeniyle SGK tarafından rücuya tâbi ödeme yapılıp yapılmadığı ilgili kuruma sorulmadan eksik inceleme ile karar verildiği yönündeki itirazı üzerine Dairemizce SGK'ya yazılan yazıya verilen cevapta davacıya bu şekilde bir ödeme yapılmadığı bildirilmiş, dolayısıyla davalı vekilinin bu yöndeki istinaf itirazının yerinde olmadığı değerlendirilmiştir.Öte yandan, olay 2918 sayılı KTK'nın 3. maddesinde 'karayolu' olarak tanımlanan alana bağlantısı olan sürücü eğitim alanında gerçekleştiğinden davalı vekilinin zararın teminat dışı olduğuna ilişkin istinaf itirazı yerinde değildir. Aynı olayda yaralanan başka bir görevlinin açtığı davada verilen hükmün aynı itiraz sebebi ileri sürülerek temyiz edilmesi nedeniyle sonucunun beklenmesi gerektiğine ilişkin istinaf itirazının da, birinin sonucu diğerini doğrudan etkileyecek davalar olmaması, taraflarının farklı olması karşısında, hukuki bir dayanağı yoktur. Kaldı ki, UYAP sisteminde yapılan sorguda; davalı vekilinin sözünü ettiği dosyada mahkemece davanın kabulüne ilişkin verilen hükmün Yargıtay 17. HD'nin 2016/10660-2019/4218 E.K. Sayılı 08/04/2019 kararıyla onandığı, davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddine karar verildiği görülmüştür.Davalı vekilinin, davalı aleyhine hükmedilen vekalet ücretine ilişkin istinaf itirazına gelince; Avukatlık Kanunu'nun, 'Avukatlık Ücret Tarifesinin Hazırlanması' başlıklı 168. maddesine göre avukatlık ücretinin takdirinde, hukukî yardımın tamamlandığı veya dava sonunda hüküm verildiği tarihte yürürlükte olan tarife esas alınır. 169. maddesine göre de yargı mercilerince karşı tarafa yükletilebilecek avukatlık ücreti, avukatlık ücret tarifesinde yazılı miktardan az ve üç katından fazla olamaz. Dayanağını Avukatlık Kanunu'nun bu hükümlerinden alan 30/12/2017 tarihli ve 30286 sayılı AAÜT'nin 'Tahkimde ve Sigorta Tahkim Komisyonu'nda Ücret' başlıklı 17/2.maddesine göre, 'Sigorta Tahkim Komisyonları, vekalet ücretine hükmederken tarifenin 2. kısmının 2. bölümünde asliye mahkemeleri için öngörülen ücretin altında kalmamak kaydıyla tarifenin 3. kısmına göre, avukatlık ücretine hükmeder. Tarifenin 3. kısmına göre, nispi avukatlık ücretine hükmedilen durumlarda da talebi kısmen ya da tamamen reddedilenler aleyhine tarifeye göre hesaplanan nispi ücretin 1/5'ine hükmedilir.'5684 sayılı Sigortacılık Kanunu'nun 30. maddesine 13/06/2012 tarihli ve 6327 sayılı Kanun'un 58.maddesi ile eklenen 17. fıkrasında, 'Talebi kısmen ya da tamamen reddedilenler aleyhine hükmolunacak vekalet ücreti Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinde belirlenen vekalet ücretinin beşte biridir.' şeklinde düzenleme getirilmiştir. Bu düzenlemeye uygun olarak da yukarıda belirtildiği gibi Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nde 'Tarifenin 3. kısmına göre, nispi avukatlık ücretine hükmedilen durumlarda da talebi kısmen ya da tamamen reddedilenler aleyhine tarifeye göre hesaplanan nispi ücretin 1/5'ine hükmedilir.' şeklinde düzenleme yapılmıştır. Bu maddelerde 'talebi reddedilenler' olarak belirtilenler, Sigorta Tahkim Komisyonuna başvuran sigortalılar ve sigorta poliçesinden menfaat temin edenlerdir. Çünkü Sigorta Tahkim Komisyonunun önüne gelen tek bir talep vardır. O da, sigortalılar ve sigorta poliçesinden menfaat temin edenlerin talebidir. Tahkim Komisyonuna talepte bulunan sigortalının talebine cevap veren ve karşı gerekçelerini ileten sigortacının bu anlamda 'talebi kabul edilen' veya 'talebi reddedilen' olarak kabul edilmesi olanağı yoktur. Sigortalılar ve sigorta poliçesinden menfaat temin edenler lehine karar verilmesi halinde ise Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin 'Tahkim'de ve Sigorta Tahkim Komisyonunda Ücret' başlıklı 17. maddesine göre, tam nispi vekalet ücretine hükmedilmesi gerekmektedir.Anayasa'nın 124. maddesine göre, 'Başbakanlık, bakanlıklar ve kamu tüzel kişileri, kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve tüzüklerin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla, yönetmelikler çıkarabilirler.' Bu yetki çerçevesinde çıkarılacak bir yönetmelik, dayandığı kanuna aykırı olmamalıdır. Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmeliğin 16/13. maddesi ile getirilen 'tarafların avukat ile temsil edildiği hallerde taraflar aleyhine hükmedilecek vekalet ücreti, her iki taraf için de avukatlık asgari ücret tarifesinde yer alan asliye mahkemelerinde görülen işler için hesaplanan vekalet ücreti için beşte biridir.' şeklindeki düzenleme, açıkça Avukatlık Kanunu'nun 168. ve 169. maddelerine ve 5684 sayılı Kanun'un 30/17. maddesine aykırılık teşkil etmektedir. Kanuna aykırı olan bu yönetmeliğin uygulanması mümkün değildir. Bu durumda, kanuna aykırı bir yönetmeliğin iptal edilip edilmemesinin önemi de yoktur.Ayrıca, Hazine Müsteşarlığınca çıkarılan 19/01/2016 tarihli 'Sigortacılıkta Tahkim'e İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin' 6. maddesiyle, Sigortacılıkta Tahkim'e İlişkin Yönetmeliğin 16/13. maddesine eklenen 'tarafların avukat ile temsil edildiği hallerde, taraflar aleyhine hükmedilecek vekalet ücreti her iki taraf için de Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinde yer alan asliye mahkemelerinde görülen işler için hesaplanan vekalet ücretinin beşte biridir.' şeklindeki düzenleme, Sigortacılıkta Tahkim sisteminin amacıyla ve 6327 sayılı Kanun ile getirilen 'talebi kısmen ya da tamamen reddedilenler aleyhine hükmolunacak vekalet ücreti, Avukatlık Asagari Ücret Tarifesi'nde belirlenen vekalet ücretinin beşte biridir.' şeklindeki maddenin gerekçesiyle bağdaşmamaktadır. Çünkü, 6327 sayılı Kanunla Sigortacılık Kanunu'nda yapılan değişikliklerin genel gerekçelerinden birisi 'Sigortacılıkta tahkim sisteminin işlerliliğinin artırılabilmesi amacıyla yeni düzenlemelere gidildiği' şeklinde belirtilmiştir. 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu'nun 30/17. maddesinin gerekçesi de 'Sigorta Tahkim Komisyonuna genellikle düşük meblağlar için başvurulmaktadır. Bu durumda talebi kısmen veya tamamen reddedilen taraf için yargılama gideri arasında yer alan avukatlık ücretinin uyuşmazlık konusu miktarla karşılaştırıldığında yüksek kalabildiği dikkate alınarak gerekli düzenleme yapılmıştır.' şeklinde açıklanmıştır. Kaldı ki, beşte bir oranındaki vekalet ücretinin uyuşmazlığın her iki tarafı için öngörüldüğünün amaçlanmış olması halinde 'talebi kısmen ya da tamamen reddedilenler' şeklindeki ifade yerine davacı ve davalı ayrımı yapılmayacak ve tereddüt oluşturmayacak biçimde 'taraflar' sözcüğünün neden tercih edilmediği de izaha muhtaçtır. Dolayısıyla, kanun koyucunun buradaki açık ve asıl amacı, Sigorta Tahkim Komisyonuna yapılan başvuruların tek taraflı olduğu gerçeğinden hareketle, daima davacı tarafta yer alan sigortalılar ve sigortadan faydalananları korumaktır. Başka bir deyişle, 'talebi kısmen ya da tamamen reddedilenler' ifadesi, aleyhine başvuru yapılan davalı konumundaki sigortacıyı içermemektedir.Kanun koyucu burada, tıpkı 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'da tüketicinin, tüketici hakem heyetlerine başvurusunu özendirmek, başvurusunun kabulü üzerine iptal istemiyle açılan davalarda aleyhine karar verilmesi halinde karşılaşacağı vekalet ücreti yükünü azaltmak amacıyla 70. maddesinin (6) nolu bendi ile yapılan: 'Tüketici hakem heyetlerinin tüketici lehine verdiği kararlara karşı açılan itiraz davalarında, kararın iptali durumunda tüketici aleyhine, avukatlık asgari ücret tarifesine göre nisbi tarife üzerinden vekâlet ücretine hükmedilir.' şeklindeki düzenlemede olduğu gibi, sigortalılar ve sigortadan faydalananları korumak ve Sigortacılıkta Tahkim Sistemine başvuruyu özendirmek amacıyla, sigortalılar ve sigortadan faydalananlar lehine bir tercihte bulunmuştur.Bu çerçevede, Sigorta Tahkim Komisyonu İtiraz Hakem Heyetince davacı lehine tam nispi vekalet ücretine hükmedilmesinin, sigortacılıkta tahkim sisteminin amacına, Sigortacılık Kanunu'nun 30/17. maddesine, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'ne ve kanun koyucunun iradesine uygun olduğu sonucuna varılmıştır.Belirtilen nedenlerle; davalı vekilinin istinaf başvurusunun, HMK'nın 353/1-b/1. maddesi uyarınca esastan reddine karar verilmiştir.
KARAR: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere :1-Davalı vekilinin istinaf başvurusunun HMK'nın 353/1-b/1. maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,2-6728 sayılı Kanun'un 36.maddesi ile değişik 492 sayılı Harçlar Kanunu'na bağlı 1 sayılı Tarifenin A) Mahkeme Harçları başlıklı bölümünün III- Karar ve ilam harcı başlıklı alt bölümünün birinci fıkrasının (a) bendi gereğince harç alınmasına yer olmadığına,3-Peşin alınan karar harcının İlk Derece Mahkemesince istinaf talep edene iadesine,4- İstinaf yargılama giderlerinin istinaf talep eden üzerinde bırakılmasına,5-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından, vekalet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına,6- İstinaf talebi için yatırılan gider avansından artan kısmın yatıran tarafa iadesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, HMK'nın 362/1-a maddesi uyarınca kesin olmak üzere, oy çokluğu ile karar verildi.25/04/2019
KARŞI OY Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin 01/02/2018 tarih, 2015/6820 E. ve 2018/493 K. sayılı kararında açıklandığı üzere '19.01.2016 tarihli ve 29598 Resmi Gazete'de yayımlanan Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmeliğin 16. maddesinin 13. fıkrasında '(13) (Ek:RG-19/1/2016-29598) tarafların avukat ile temsil edildiği hallerde, taraflar aleyhine hükmedilecek vekâlet ücreti, her iki taraf için de Avukatlık Asgarî Ücret Tarifesinde yer alan asliye mahkemelerinde görülen işler için hesaplanan vekâlet ücretinin beşte biridir.' hükmü eklenmiştir. Bu durumda Hakem Heyetince verilen kararda davacı lehine hükmedilecek vekalet ücreti için Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmeliğin 16/13 maddesinin uygulanması gerektiği gözönüne alınarak AAÜT'nin 13. maddesi gereğince hesaplanan vekalet ücretinin 1/5'i oranında vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken tam nispi vekalet ücretine hükmedilmesi doğru olmadığından bu yöne ilişkin davalı istinafının kabul edilmesi gerektiği görüşünde olduğumdan sayın çoğunluğun görüşüne katılmıyorum (Aynı yönde Yargıtay 17. Hukuk Dairesi'nin 09/10/2018 tarih, 2018/1726 E. ve 2018/8853 K., 07/05/2018 tarih, 2016/10994 E. ve 2018/4624 K. sayılı kararları ile Yargıtay 11. Hukuk Dairesi'nin 26/04/2018 tarih, 2017/5281 E. ve 2018/3189 K. sayılı kararı).
